Inhoudsopgave
1 Inkomende geldstromen ....................................................................................................................... 3
1.1 Externe middelen .......................................................................................................................................3
1.2 Interne middelen .......................................................................................................................................5
2 Uitgaande geldstromen ........................................................................................................................ 5
2.1 Uitgaven verbonden aan externe middelen.................................................................................................5
2.2 Uitgaven verbonden aan interne middelen .................................................................................................5
3 Drie financiële basisdocumenten .......................................................................................................... 6
4 Principes van de balans ........................................................................................................................ 7
4.1 Passief .......................................................................................................................................................7
4.1.1 Eigen vermogen .............................................................................................................................................................. 7
4.1.2 Voorzieningen ................................................................................................................................................................. 9
4.1.3 Schulden.......................................................................................................................................................................... 9
4.2 Actief.........................................................................................................................................................9
4.2.1 Vast actief........................................................................................................................................................................ 9
4.2.2 Vlottende activa ............................................................................................................................................................10
4.3 De balans en de dubbele boekhouding .....................................................................................................11
4.4 De balans is een foto (momentopname) – vaak op 31/12 ..........................................................................11
5 Hoe herken je een gezonde balans? .................................................................................................... 11
6 Een balans doorlichten in 5 stappen .................................................................................................... 12
7 Een foto en twee films ........................................................................................................................ 12
8 Film van het intern eigen vermogen .................................................................................................... 13
9 Wat is winst?...................................................................................................................................... 13
9.1 Winst is toegevoegde waarde ................................................................................................................... 13
10 Indeling resultatenrekening ............................................................................................................ 13
10.1 Bedrijfsresultaat ......................................................................................................................................14
10.1.1 Bedrijfsopbrengsten......................................................................................................................................................14
10.1.2 Bedrijfskosten ...............................................................................................................................................................14
10.2 Financieel resultaat ..................................................................................................................................16
10.3 Uitzonderlijk resultaat .............................................................................................................................. 17
10.4 Belastingen ..............................................................................................................................................17
10.5 Dividend ..................................................................................................................................................17
11 Is cash hetzelfde als winst? ............................................................................................................. 19
12 Oorsprong van cash ........................................................................................................................ 20
1
,13 Cashbronnen en cashlekken ............................................................................................................ 20
13.1 Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten .............................................................................................................21
13.1.1 Correctie 1: verkopen beteken niet altijd geld ontvangen ...........................................................................................21
13.1.2 Correctie 2: kosten van verkochte goederen ≠ kosten van goederen ..........................................................................21
13.1.3 Correctie 3: ankopen is facturen ontvangen.................................................................................................................21
13.1.4 Correctie 4: de niet-kaskosten ......................................................................................................................................22
13.2 Kasstroom gebruikt door investeringen ....................................................................................................23
13.3 Kasstroom uit financieringsactiviteiten .....................................................................................................23
14 Belang van cashflowinformatie ....................................................................................................... 24
15 Financiële analyse: inleiding ........................................................................................................... 26
16 Ratio-analyse ................................................................................................................................. 27
17 Liquiditeit ....................................................................................................................................... 27
17.1 Nettobedrijfskapitaal ............................................................................................................................... 28
17.1.1 Liquiditeit .....................................................................................................................................................................28
17.1.2 Rentabiliteit...................................................................................................................................................................30
17.1.3 Solvabiliteit ...................................................................................................................................................................31
18 CAPEX ............................................................................................................................................ 33
19 OPEX .............................................................................................................................................. 33
20 EBIT en EBITDA ............................................................................................................................... 34
21 Verband tussen CAPEX, OPEX, EBIT, EBITDA, WINST en CASH ........................................................... 35
22 De meeste bedrijven gaan nooit naar de beurs ................................................................................ 37
23 Waarom gaat een bedrijf naar de beurs? ........................................................................................ 37
23.1 Wat betekent een beursgang voor de balans? ........................................................................................... 37
23.1.1 Situatie VOOR bedrijf X naar de beurs gaat ..................................................................................................................37
23.1.2 Situatie NA: mogelijkheid 1 ..........................................................................................................................................38
23.1.3 Situatie NA: mogelijkheid 2 ..........................................................................................................................................38
24 De waarde van een aandeel ............................................................................................................ 38
25 Aandelen en obligaties ................................................................................................................... 39
26 Derivaten of afgeleide producten .................................................................................................... 40
26.1 HEDGING: DERIVATEN ALS BESCHERMING ................................................................................................ 40
26.2 CALLS, PUTS, SWAPS… .............................................................................................................................. 41
26.3 Opties schrijven… wees zeer voorzichtig ...................................................................................................41
27 Wat? .............................................................................................................................................. 43
28 Enkele begrippen ............................................................................................................................ 44
29 BE-formule ..................................................................................................................................... 45
29.1 Voorbeeld ................................................................................................................................................45
30 Uitbreiding ..................................................................................................................................... 46
2
,Hoofdstuk 1: geldstromen in een bedrijf
1 Inkomende geldstromen
1.1 Externe middelen
Het bedrijf trekt geld aan van externen (= investeerders). Tussen het bedrijf en de investeerders kunnen
afspraken worden gemaakt. Op basis van de gemaakte afspraken wordt het extern geld in 2 groepen verdeeld:
eigen vermogen en schulden.
We spreken over eigen vermogen als de investeerder zegt: het bedrijf hoeft het geld niet aan mij terug te betalen.
Maar, als er winst is, beslis ik wat ermee gebeurt.
We spreken over schulden als de investeerder zegt: het bedrijf moet het geld wel aan mij terugbetalen. En ik wil
op voorhand exact weten welke vergoeding (interest) ik ga krijgen.
Eigen vermogen (kapitaal) ≠ spaarpot
De investeerders zijn de aandeelhouders van het bedrijf. Een aandeelhouder kan zijn geld dus niet terugeisen
van het bedrijf waarin hij investeerde. Wil hij zijn geld terug, dan zal hij iemand moeten vinden die zijn aandelen
wil kopen. Indien een bedrijf winst maakt, beslist de aandeelhouder wat er met de winst gebeurt.
Dividend is dus enkel mogelijk onder 2 voorwaarden:
o Het bedrijf maakt winst.
o De algemene vergadering beslist (een stuk van) de winst uit te keren.
➔ Overdrager (gaat naar intern EV(= overgedragen winst/verlies en reserves)
➔ dividend (de aandeelhouders beslissen wat ze doen. Het kan allebei tegelijkertijd) (wordt bij vreemd
vermogen geplaatst)
• Vooral in startende bedrijven beslissen de aandeelhouders vaak de winst de eerste jaren niet uit te keren
en dus in het bedrijf te houden (= meer zuurstof om te groeien)
• Een goede aandeelhouder heeft een langetermijnvisie en verwacht niet onmiddellijk rendement.
Conclusie : Als de aandeelhouders en bedrijf met respect voor elkaar samenwerken, is er een grote kans op
succes. Er hangt een risico aanvast!
3
, CFO (chief financial officer)
COO (chief operative officer)
CIO (chief information/
intelligence officer)
• Hoogste orgaan binnen een bedrijf: algemene vergadering van de aandeelhouders
• De aandeelhouders kiezen een clubje mensen dat hun belangen gaat verdedigen. = Raad van Bestuur
(komt verschillende keren per jaar samen).
• Management is de dagdagelijkse leiding.
• In een kleiner bedrijf zitten de aandeelhouders zowel in het management als in het Raad van Bestuur.
(Gevaar! Niet altijd op een neutrale manier verantwoord)
• Corporate governance regels hebben een invloed op de grootte, samenstelling en diversiteit van de raad
van bestuur.
• Om het bedrijf te leiden, wordt een bestuurder gekozen die speciale delegaties krijgt om het bedrijf in
de juiste richting te sturen: gedelegeerde bestuurder of CEO (chief executive officer).
De CEO is een uitvoerende macht. Hij moet ervoor zorgen dat de aandeelhouders hun rendement halen.
Schulden (vreemd vermogen)
Je moet je schulden terugbetalen. En de bank verwacht ook dat je een vergoeding (intrest of rente) betaalt,
omdat je hun geld mag gebruiken. Voor je ook maar een cent krijgt van de bank wordt dit alles in waterdichte
contracten vastgelegd.
Bv. leningen, obligaties
Voordeel EV = je hoeft de aandeelhouders niet terug te betalen. En als er geen winst is, kan er geen dividend
betaald worden.
Te mooi om waar te zijn: de aandeelhouder verwacht een rendement dat hoger is dan de intrest die je bedrijf
betaalt op de bankleningen. Waarom?? Omdat de aandeelhouder een groter risico neemt dan de bank. (bank
krijgt haar geld zeker terug)
Een goede aandeelhouder heeft een langetermijnvisie en verwacht niet onmiddellijk rendement.
4
1 Inkomende geldstromen ....................................................................................................................... 3
1.1 Externe middelen .......................................................................................................................................3
1.2 Interne middelen .......................................................................................................................................5
2 Uitgaande geldstromen ........................................................................................................................ 5
2.1 Uitgaven verbonden aan externe middelen.................................................................................................5
2.2 Uitgaven verbonden aan interne middelen .................................................................................................5
3 Drie financiële basisdocumenten .......................................................................................................... 6
4 Principes van de balans ........................................................................................................................ 7
4.1 Passief .......................................................................................................................................................7
4.1.1 Eigen vermogen .............................................................................................................................................................. 7
4.1.2 Voorzieningen ................................................................................................................................................................. 9
4.1.3 Schulden.......................................................................................................................................................................... 9
4.2 Actief.........................................................................................................................................................9
4.2.1 Vast actief........................................................................................................................................................................ 9
4.2.2 Vlottende activa ............................................................................................................................................................10
4.3 De balans en de dubbele boekhouding .....................................................................................................11
4.4 De balans is een foto (momentopname) – vaak op 31/12 ..........................................................................11
5 Hoe herken je een gezonde balans? .................................................................................................... 11
6 Een balans doorlichten in 5 stappen .................................................................................................... 12
7 Een foto en twee films ........................................................................................................................ 12
8 Film van het intern eigen vermogen .................................................................................................... 13
9 Wat is winst?...................................................................................................................................... 13
9.1 Winst is toegevoegde waarde ................................................................................................................... 13
10 Indeling resultatenrekening ............................................................................................................ 13
10.1 Bedrijfsresultaat ......................................................................................................................................14
10.1.1 Bedrijfsopbrengsten......................................................................................................................................................14
10.1.2 Bedrijfskosten ...............................................................................................................................................................14
10.2 Financieel resultaat ..................................................................................................................................16
10.3 Uitzonderlijk resultaat .............................................................................................................................. 17
10.4 Belastingen ..............................................................................................................................................17
10.5 Dividend ..................................................................................................................................................17
11 Is cash hetzelfde als winst? ............................................................................................................. 19
12 Oorsprong van cash ........................................................................................................................ 20
1
,13 Cashbronnen en cashlekken ............................................................................................................ 20
13.1 Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten .............................................................................................................21
13.1.1 Correctie 1: verkopen beteken niet altijd geld ontvangen ...........................................................................................21
13.1.2 Correctie 2: kosten van verkochte goederen ≠ kosten van goederen ..........................................................................21
13.1.3 Correctie 3: ankopen is facturen ontvangen.................................................................................................................21
13.1.4 Correctie 4: de niet-kaskosten ......................................................................................................................................22
13.2 Kasstroom gebruikt door investeringen ....................................................................................................23
13.3 Kasstroom uit financieringsactiviteiten .....................................................................................................23
14 Belang van cashflowinformatie ....................................................................................................... 24
15 Financiële analyse: inleiding ........................................................................................................... 26
16 Ratio-analyse ................................................................................................................................. 27
17 Liquiditeit ....................................................................................................................................... 27
17.1 Nettobedrijfskapitaal ............................................................................................................................... 28
17.1.1 Liquiditeit .....................................................................................................................................................................28
17.1.2 Rentabiliteit...................................................................................................................................................................30
17.1.3 Solvabiliteit ...................................................................................................................................................................31
18 CAPEX ............................................................................................................................................ 33
19 OPEX .............................................................................................................................................. 33
20 EBIT en EBITDA ............................................................................................................................... 34
21 Verband tussen CAPEX, OPEX, EBIT, EBITDA, WINST en CASH ........................................................... 35
22 De meeste bedrijven gaan nooit naar de beurs ................................................................................ 37
23 Waarom gaat een bedrijf naar de beurs? ........................................................................................ 37
23.1 Wat betekent een beursgang voor de balans? ........................................................................................... 37
23.1.1 Situatie VOOR bedrijf X naar de beurs gaat ..................................................................................................................37
23.1.2 Situatie NA: mogelijkheid 1 ..........................................................................................................................................38
23.1.3 Situatie NA: mogelijkheid 2 ..........................................................................................................................................38
24 De waarde van een aandeel ............................................................................................................ 38
25 Aandelen en obligaties ................................................................................................................... 39
26 Derivaten of afgeleide producten .................................................................................................... 40
26.1 HEDGING: DERIVATEN ALS BESCHERMING ................................................................................................ 40
26.2 CALLS, PUTS, SWAPS… .............................................................................................................................. 41
26.3 Opties schrijven… wees zeer voorzichtig ...................................................................................................41
27 Wat? .............................................................................................................................................. 43
28 Enkele begrippen ............................................................................................................................ 44
29 BE-formule ..................................................................................................................................... 45
29.1 Voorbeeld ................................................................................................................................................45
30 Uitbreiding ..................................................................................................................................... 46
2
,Hoofdstuk 1: geldstromen in een bedrijf
1 Inkomende geldstromen
1.1 Externe middelen
Het bedrijf trekt geld aan van externen (= investeerders). Tussen het bedrijf en de investeerders kunnen
afspraken worden gemaakt. Op basis van de gemaakte afspraken wordt het extern geld in 2 groepen verdeeld:
eigen vermogen en schulden.
We spreken over eigen vermogen als de investeerder zegt: het bedrijf hoeft het geld niet aan mij terug te betalen.
Maar, als er winst is, beslis ik wat ermee gebeurt.
We spreken over schulden als de investeerder zegt: het bedrijf moet het geld wel aan mij terugbetalen. En ik wil
op voorhand exact weten welke vergoeding (interest) ik ga krijgen.
Eigen vermogen (kapitaal) ≠ spaarpot
De investeerders zijn de aandeelhouders van het bedrijf. Een aandeelhouder kan zijn geld dus niet terugeisen
van het bedrijf waarin hij investeerde. Wil hij zijn geld terug, dan zal hij iemand moeten vinden die zijn aandelen
wil kopen. Indien een bedrijf winst maakt, beslist de aandeelhouder wat er met de winst gebeurt.
Dividend is dus enkel mogelijk onder 2 voorwaarden:
o Het bedrijf maakt winst.
o De algemene vergadering beslist (een stuk van) de winst uit te keren.
➔ Overdrager (gaat naar intern EV(= overgedragen winst/verlies en reserves)
➔ dividend (de aandeelhouders beslissen wat ze doen. Het kan allebei tegelijkertijd) (wordt bij vreemd
vermogen geplaatst)
• Vooral in startende bedrijven beslissen de aandeelhouders vaak de winst de eerste jaren niet uit te keren
en dus in het bedrijf te houden (= meer zuurstof om te groeien)
• Een goede aandeelhouder heeft een langetermijnvisie en verwacht niet onmiddellijk rendement.
Conclusie : Als de aandeelhouders en bedrijf met respect voor elkaar samenwerken, is er een grote kans op
succes. Er hangt een risico aanvast!
3
, CFO (chief financial officer)
COO (chief operative officer)
CIO (chief information/
intelligence officer)
• Hoogste orgaan binnen een bedrijf: algemene vergadering van de aandeelhouders
• De aandeelhouders kiezen een clubje mensen dat hun belangen gaat verdedigen. = Raad van Bestuur
(komt verschillende keren per jaar samen).
• Management is de dagdagelijkse leiding.
• In een kleiner bedrijf zitten de aandeelhouders zowel in het management als in het Raad van Bestuur.
(Gevaar! Niet altijd op een neutrale manier verantwoord)
• Corporate governance regels hebben een invloed op de grootte, samenstelling en diversiteit van de raad
van bestuur.
• Om het bedrijf te leiden, wordt een bestuurder gekozen die speciale delegaties krijgt om het bedrijf in
de juiste richting te sturen: gedelegeerde bestuurder of CEO (chief executive officer).
De CEO is een uitvoerende macht. Hij moet ervoor zorgen dat de aandeelhouders hun rendement halen.
Schulden (vreemd vermogen)
Je moet je schulden terugbetalen. En de bank verwacht ook dat je een vergoeding (intrest of rente) betaalt,
omdat je hun geld mag gebruiken. Voor je ook maar een cent krijgt van de bank wordt dit alles in waterdichte
contracten vastgelegd.
Bv. leningen, obligaties
Voordeel EV = je hoeft de aandeelhouders niet terug te betalen. En als er geen winst is, kan er geen dividend
betaald worden.
Te mooi om waar te zijn: de aandeelhouder verwacht een rendement dat hoger is dan de intrest die je bedrijf
betaalt op de bankleningen. Waarom?? Omdat de aandeelhouder een groter risico neemt dan de bank. (bank
krijgt haar geld zeker terug)
Een goede aandeelhouder heeft een langetermijnvisie en verwacht niet onmiddellijk rendement.
4