H.1 Management Control: dynamisch balanceren tussen basis op
orde en innovatie
Innovatie vraagt om → ontdekking, verandering, flexibiliteit en creativiteit & is primair
gericht op de lange termijn.
Door grote onzekerheid is de output minder voorspelbaar. Innovatie betekent risico`s
nemen. Je weet vooraf niet wat de uitkomsten zijn, maar men wilt iets nieuws en
onverwachts neerzetten waarmee je de concurrentie een stap voor bent.
De basis op orde: het beheersen van de dagelijkse gang van zaken voor de primaire
en ondersteunende activiteiten.
De basis op order vraagt om → efficiency, strakke procedures en regels & is gericht
op het behalen van korte-termijnresultaten.
Men wilt niet verrast worden en wilt het liefst de uitkomsten en het gedrag volledig
voorspellen en beheersen. Ouput lijkt voorspelbaar door routines en regels.
Doordat de maatschappij, de markten en organisaties zich continu vernieuwen,
moeten mensen maar ook het management control systeem veranderen.
1.1 Waarom is er een management control systeem?
Management control: het beïnvloeden van het gedrag van mensen, zodat door de
toepassing van de juiste methoden en technieken, binnen de gewenste periode de
doelstellingen van de organisatie in continuïteit worden gerealiseerd.
Organisaties met veel ondernemerschap, creativiteit en innovatie zal haar
doelstellingen niet in een rechte lijn in de loop van de tijd gerealiseerd zien. De CEO
van 3M (Minnesota Mining and Manufacturing) gaf aan dat je alleen maar kunt
innoveren en daarin succesvol kan zijn als je veel durft te proberen en accepteert dat
het vaak mis kan gaan. Er zullen ups en downs zijn, afhankelijk van het succes en de
implementatie van ideeën.
De hoogte van de ups en downs is afhankelijk van:
- Ondernemerschap en risicobereidheid van de ondernemer (rode draad)
- Risicoacceptatie van de diverse stakeholders
Als de uitslagen te groot of te weinig voorspelbaar dreigen te worden, zal de
organisatie beheersingsmaatregelen (controls) invoeren, waardoor de bandbreedtes
(uitslagen) in een bepaalde marge terechtkomen (blauwe draad).
Alleen maar controls zonder innovatie → grote kans dat de doelstellingen niet of in
minder mate bereikt, in elk geval staat de continuïteit van de realisatie onder druk.
In een veranderende context is het noodzakelijk dat organisatie mee veranderen om
bestaansrecht te behouden. Van belang is het om een goed evenwicht te vinden
tussen de controls en de creatievrijheid in de organisatie.
,Rode lijn (ondernemerschap) → leidt zonder maatregelen tot een out of control-
toestand waarbij pieken van kortstondig geluk en dalen van een noodzaak tot
innovatie elkaar op onvoorspelbare wijze afwisselen.
Blauwe lijn (beheersingsmaatregelen) → leidt door het niet creëren van de juiste
voorwaarden voor succes tot een out of control-toestand.
Hierdoor resteert nog slechts een dalende lijn van falend ondernemerschap.
Ideale situatie (paarse lijn) → een happy flow waarin ongebreideld ondernemerschap
wordt gedempt door gepaste beheersingsmaatregelen & waarin een overvloed van
beheersingsmaatregelen wordt gedempt door ondernemerschap.
Zowel over- als onderprestatie leidt ertoe dat de doelstellingen niet duurzaam
gerealiseerd kunnen worden.
Management control → nodig om in continuïteit goede prestaties te kunnen leveren.
In control: als de prestaties binnen de (verwachte) brandbreedte blijven.
→ de omvang van de brandbreedte is mede afhankelijk van de organisatiecultuur.
Het is een illusie en onverstandig om alles te willen beheersen. De werkelijkheid is
principieel onvoorspelbaar.
Toepassen van management control → ondersteunt de organisatie bij de beheersing
van en het omgaan met de onzekerheid.
Toepassen van management control system → organisatie streeft erna om de
doelstellingen binnen een bepaalde bandbreedte te realiseren.
Organisatie die sneller groeit dan verwacht → van belang na te gaan in hoeverre de
interne organisatie meegroeit.
1.2 Naar een nieuw management control model
Soorten beheersingsdoelstellingen:
- Eenvoudige doelstellingen
Deze zijn gerelateerd aan de beheersing van de reguliere activiteiten.
- Complexe doelstellingen
Deze zijn gerelateerd aan de overleving op lange termijn en kennen geen louter
rationeel-technische oplossingen.
Ook management control is een complex probleem, aangezien er niet één antwoord
is op de vraag hoe je de beheersing van een organisatie inricht.
, Een effectief management control systeem voldoet wel aan een aantal
randvoorwaarden, zoals het vinden van een goede balans tussen de basis op order
en innovatie.
Afhankelijk van de complexiteit van de doelstelling (zowel of korte als lange termijn)
is een andere nadruk binnen het management control systeem nodig om beheersing
te realiseren → analyserend vermogen & verandervermogen.
Hierbij zal iedere organisatie beide dimensies moeten beheersen en andere
accenten binnen het management control systeem moeten leggen.
Operationele processen / basis op orde (analyserend vermogen)→ de nadruk ligt op
de plan, do, check en act: PDCA-cyclus. Hierbij horen instrumenten als:
geautomatiseerde processen, LEAN-processen, meten van output en sturen op
resultaten, lage risico`s & lage kosten.
Verandervermogen → de nadruk ligt op het opnieuw uitvinden van de organisatie,
waarbij management control zich richt op het creëren van de juiste randvoorwaarden
(gedragsprikkels) om innovatie te laten plaatsvinden, ipv op methodes en technieken.
Analyserend en verandervermogen → succesfactoren voor prestaties op lange
termijn.
De verbinding tussen deze twee dimensies van management control:
- Iedere organisatie zal op elke invalshoek een minimumniveau van beheersing
moeten bevatten.
- Het systeem bestaat uit een (effectief en dynamisch) evenwicht tussen
analyse, verandering en transformatie.
Interventies vinden zowel plaats aan de instrumentele kant als de gedragskant.
Inrichting management control systeem → afhankelijk van de context en daarmee
dynamisch: de sleutel is om een effectief en bewegend evenwicht te vinden tussen
alle verschillende componenten waaruit je het systeem opbouwt.
1.3 Uitgangspunten van een nieuwe visie op management control
Uitgangspunt 1: een management control systeem richt zich gelijktijdig op de
beheersing van doelstellingen op de korte en op de lange termijn. Iedere termijn kent
een ander niveau van beheersingsproblematiek.
orde en innovatie
Innovatie vraagt om → ontdekking, verandering, flexibiliteit en creativiteit & is primair
gericht op de lange termijn.
Door grote onzekerheid is de output minder voorspelbaar. Innovatie betekent risico`s
nemen. Je weet vooraf niet wat de uitkomsten zijn, maar men wilt iets nieuws en
onverwachts neerzetten waarmee je de concurrentie een stap voor bent.
De basis op orde: het beheersen van de dagelijkse gang van zaken voor de primaire
en ondersteunende activiteiten.
De basis op order vraagt om → efficiency, strakke procedures en regels & is gericht
op het behalen van korte-termijnresultaten.
Men wilt niet verrast worden en wilt het liefst de uitkomsten en het gedrag volledig
voorspellen en beheersen. Ouput lijkt voorspelbaar door routines en regels.
Doordat de maatschappij, de markten en organisaties zich continu vernieuwen,
moeten mensen maar ook het management control systeem veranderen.
1.1 Waarom is er een management control systeem?
Management control: het beïnvloeden van het gedrag van mensen, zodat door de
toepassing van de juiste methoden en technieken, binnen de gewenste periode de
doelstellingen van de organisatie in continuïteit worden gerealiseerd.
Organisaties met veel ondernemerschap, creativiteit en innovatie zal haar
doelstellingen niet in een rechte lijn in de loop van de tijd gerealiseerd zien. De CEO
van 3M (Minnesota Mining and Manufacturing) gaf aan dat je alleen maar kunt
innoveren en daarin succesvol kan zijn als je veel durft te proberen en accepteert dat
het vaak mis kan gaan. Er zullen ups en downs zijn, afhankelijk van het succes en de
implementatie van ideeën.
De hoogte van de ups en downs is afhankelijk van:
- Ondernemerschap en risicobereidheid van de ondernemer (rode draad)
- Risicoacceptatie van de diverse stakeholders
Als de uitslagen te groot of te weinig voorspelbaar dreigen te worden, zal de
organisatie beheersingsmaatregelen (controls) invoeren, waardoor de bandbreedtes
(uitslagen) in een bepaalde marge terechtkomen (blauwe draad).
Alleen maar controls zonder innovatie → grote kans dat de doelstellingen niet of in
minder mate bereikt, in elk geval staat de continuïteit van de realisatie onder druk.
In een veranderende context is het noodzakelijk dat organisatie mee veranderen om
bestaansrecht te behouden. Van belang is het om een goed evenwicht te vinden
tussen de controls en de creatievrijheid in de organisatie.
,Rode lijn (ondernemerschap) → leidt zonder maatregelen tot een out of control-
toestand waarbij pieken van kortstondig geluk en dalen van een noodzaak tot
innovatie elkaar op onvoorspelbare wijze afwisselen.
Blauwe lijn (beheersingsmaatregelen) → leidt door het niet creëren van de juiste
voorwaarden voor succes tot een out of control-toestand.
Hierdoor resteert nog slechts een dalende lijn van falend ondernemerschap.
Ideale situatie (paarse lijn) → een happy flow waarin ongebreideld ondernemerschap
wordt gedempt door gepaste beheersingsmaatregelen & waarin een overvloed van
beheersingsmaatregelen wordt gedempt door ondernemerschap.
Zowel over- als onderprestatie leidt ertoe dat de doelstellingen niet duurzaam
gerealiseerd kunnen worden.
Management control → nodig om in continuïteit goede prestaties te kunnen leveren.
In control: als de prestaties binnen de (verwachte) brandbreedte blijven.
→ de omvang van de brandbreedte is mede afhankelijk van de organisatiecultuur.
Het is een illusie en onverstandig om alles te willen beheersen. De werkelijkheid is
principieel onvoorspelbaar.
Toepassen van management control → ondersteunt de organisatie bij de beheersing
van en het omgaan met de onzekerheid.
Toepassen van management control system → organisatie streeft erna om de
doelstellingen binnen een bepaalde bandbreedte te realiseren.
Organisatie die sneller groeit dan verwacht → van belang na te gaan in hoeverre de
interne organisatie meegroeit.
1.2 Naar een nieuw management control model
Soorten beheersingsdoelstellingen:
- Eenvoudige doelstellingen
Deze zijn gerelateerd aan de beheersing van de reguliere activiteiten.
- Complexe doelstellingen
Deze zijn gerelateerd aan de overleving op lange termijn en kennen geen louter
rationeel-technische oplossingen.
Ook management control is een complex probleem, aangezien er niet één antwoord
is op de vraag hoe je de beheersing van een organisatie inricht.
, Een effectief management control systeem voldoet wel aan een aantal
randvoorwaarden, zoals het vinden van een goede balans tussen de basis op order
en innovatie.
Afhankelijk van de complexiteit van de doelstelling (zowel of korte als lange termijn)
is een andere nadruk binnen het management control systeem nodig om beheersing
te realiseren → analyserend vermogen & verandervermogen.
Hierbij zal iedere organisatie beide dimensies moeten beheersen en andere
accenten binnen het management control systeem moeten leggen.
Operationele processen / basis op orde (analyserend vermogen)→ de nadruk ligt op
de plan, do, check en act: PDCA-cyclus. Hierbij horen instrumenten als:
geautomatiseerde processen, LEAN-processen, meten van output en sturen op
resultaten, lage risico`s & lage kosten.
Verandervermogen → de nadruk ligt op het opnieuw uitvinden van de organisatie,
waarbij management control zich richt op het creëren van de juiste randvoorwaarden
(gedragsprikkels) om innovatie te laten plaatsvinden, ipv op methodes en technieken.
Analyserend en verandervermogen → succesfactoren voor prestaties op lange
termijn.
De verbinding tussen deze twee dimensies van management control:
- Iedere organisatie zal op elke invalshoek een minimumniveau van beheersing
moeten bevatten.
- Het systeem bestaat uit een (effectief en dynamisch) evenwicht tussen
analyse, verandering en transformatie.
Interventies vinden zowel plaats aan de instrumentele kant als de gedragskant.
Inrichting management control systeem → afhankelijk van de context en daarmee
dynamisch: de sleutel is om een effectief en bewegend evenwicht te vinden tussen
alle verschillende componenten waaruit je het systeem opbouwt.
1.3 Uitgangspunten van een nieuwe visie op management control
Uitgangspunt 1: een management control systeem richt zich gelijktijdig op de
beheersing van doelstellingen op de korte en op de lange termijn. Iedere termijn kent
een ander niveau van beheersingsproblematiek.
