1
Samenvatting: Dento-Maxillofaciale
Traumatologie: Dentale Traumatologie:
Trauma Pathfinder:
• Avulsie:
o Element is volledig uit de alveolaire socket
• Alveolaire fractuur:
o Meerdere elementen zullen bij palpatie bewegen
• Wortelfractuur:
o RX-bewijs van fractuur in 1 wortel
• Extrusie:
o Verplaatsing van 1 mobiel element zonder RX-bewijs van wortelfractuur
• Laterale luxatie:
o Verplaatsing van element zonder mobiliteit in protrusie of retrusie
• Intrusie:
o Verplaatsing van element zonder mobiliteit in intrusie
• Subluxatie:
o Losser zitten van het element zonder verplaatsing
• Concussie:
o Geen verplaatsing en element zit niet losser
▪ Element is gevoeliger aan percussie
• Kroon-wortelfractuur:
o Geen verplaatsing en element zit niet losser
▪ Element is niet gevoeliger aan percussie
▪ Fractuur gelegen onder de gingivale rand
• Kroonfractuur:
o Geen verplaatsing en element zit niet losser
▪ Element is niet gevoeliger aan percussie
▪ Fractuur gelegen boven de gingivale rand
Samenvatting: Dento-maxillofaciale Traumatologie: Dentale Traumatologie
, 2
Etiologie van kroonfracturen:
• Ongeveer 26-76% van de TDI
• Vallen
• Contactsporten
• Auto-ongevallen
• Impact van vreemde voorwerpen
Glazuurbarst:
• OF glazuurinfractie
• Onvolledige breuk of barst van het glazuur
o Zonder verlies van tandmateriaal
• Veel voorkomend trauma
o Trauma wordt vaak overkeken door gebruik van directe illuminatie
▪ Idealiter wordt de lichtbron loodrecht geplaatst op de tandas
o Infractielijnen zullen lopen in de richting van de glazuurprisma’s
• Patroon van infractie-lijn zal afhankelijk zijn van:
o Directie van het trauma
o Locatie van het trauma
• Opmerking:
o Verschillend van crack:
▪ Crack zal doorlopen tot in het dentine
Klinische en radiografische diagnose van glazuurbarst:
• Element heeft normale mobiliteit
o Geen reactie op:
▪ Percussie
▪ Palpatie
• Element moet geëvalueerd worden op andere mogelijke TDI
o Zeker in aanwezigheid van gevoeligheid
• Aanbevolen radiografieën:
o Peri-apicale radiografie
▪ Andere types trauma moeten uitgesloten worden
o Eventueel bijkomende radiografie in aanwezigheid van andere symptomen
Behandeling glazuurbarst:
• Behandeling bij oppervlakkige glazuurinfracties:
o Behandeling is niet noodzakelijk
• Behandeling bij ernstige glazuurinfracties:
o Applicatie van ets en bonding
▪ Ter preventie van:
• Verkleuring
• Bacteriële contaminatie
Samenvatting: Dento-maxillofaciale Traumatologie: Dentale Traumatologie
, 3
Follow-up van glazuurbarst:
• Follow-up is niet noodzakelijk
• In aanwezigheid van bijkomende TDI
o Follow-up-protocol volgen van dat specifieke TDI
Mogelijke outcomes bij glazuurbarst:
• Gunstige outcomes:
o Tand is asymptomatisch
o Positieve respons op sensibiliteitstest
o Wortel zal verder blijven ontwikkelen
• Niet-gunstige outcomes:
o Tand is symptomatisch
▪ Eventuele ontwikkeling van:
• Necrose
• Infectie
• Peri-apicale parodontitis
o Wortel zal niet verder blijven ontwikkelen
Glazuurbreuk:
• Fractuur van het element
o Fractuur zal beperkt blijven tot het glazuur
• Opmerking:
o Bij wonden aan de lip zal er een radiografie gemaakt moeten worden van de lip
▪ Zeker in afwezigheid van het verloren stuk tand
o RX wordt gemaakt aan ¼ van de normale bestraling
Klinische en radiografische diagnose van glazuurbreuk:
• Breuk wordt gekenmerkt door verlies van glazuur
o Dentine mag niet blootliggen
▪ Breuk zal pijnloos zijn
• Element moet geëvalueerd worden op andere mogelijke TDI
• Element heeft normale mobiliteit
• Aanbevolen radiografieën:
o Peri-apicale radiografie
▪ Glazuurverlies is duidelijk te zien
o Eventueel RX van de weke delen om verloren stukjes terug te vinden
Behandeling glazuurbreuk:
• OF element moet gepolijst worden
o Zeker bij minimaal verlies van glazuur
• OF element moet hersteld worden met composiet
• OF verloren stuk kan terug geplaatst worden aan de tand
Samenvatting: Dento-maxillofaciale Traumatologie: Dentale Traumatologie
, 4
Follow-up van glazuurbreuk:
• Klinische en radiografische opvolging na:
o 6-8 weken
o 1 jaar
• In aanwezigheid van luxatie of wortelfractuur
o Follow-up-protocol volgen van dat specifieke TDI
• Opmerking:
o Follow-up van zwaarste trauma moet gevolg worden
Mogelijke outcomes bij glazuurbreuk:
• Gunstige outcomes:
o Tand is asymptomatisch
o Positieve respons op sensibiliteitstest
o Wortel zal verder blijven ontwikkelen
o Restauratie is van goede kwaliteit
• Niet-gunstige outcomes:
o Tand is symptomatisch
▪ Eventuele ontwikkeling van:
• Necrose
• Infectie
• Peri-apicale parodontitis
o Wortel zal niet verder blijven ontwikkelen
o Restauratie zal:
▪ OF verloren gaan
▪ OF afbreken
Ongecompliceerde glazuur-dentinebreuk:
• Fractuur wordt gekenmerkt door verlies van glazuur en dentine
o Pulpa zal niet betrokken zijn
• Dentine zal bloot liggen
o Zal zorgen voor gevoeligheid
Klinische en radiografische ongecompliceerde glazuur-dentinebreuk:
• Element heeft normale mobiliteit
o Geen reactie op:
▪ Percussie
▪ Palpatie
o Opmerking:
▪ Element zal gevoelig zijn voor koude en warmte door blootliggend
dentine
• Element moet geëvalueerd worden op andere mogelijke TDI
• Aanbevolen radiografieën:
o Peri-apicale radiografie
▪ Glazuurverlies is duidelijk te zien
o Eventueel RX van de weke delen om verloren stukjes terug te vinden
Samenvatting: Dento-maxillofaciale Traumatologie: Dentale Traumatologie
Samenvatting: Dento-Maxillofaciale
Traumatologie: Dentale Traumatologie:
Trauma Pathfinder:
• Avulsie:
o Element is volledig uit de alveolaire socket
• Alveolaire fractuur:
o Meerdere elementen zullen bij palpatie bewegen
• Wortelfractuur:
o RX-bewijs van fractuur in 1 wortel
• Extrusie:
o Verplaatsing van 1 mobiel element zonder RX-bewijs van wortelfractuur
• Laterale luxatie:
o Verplaatsing van element zonder mobiliteit in protrusie of retrusie
• Intrusie:
o Verplaatsing van element zonder mobiliteit in intrusie
• Subluxatie:
o Losser zitten van het element zonder verplaatsing
• Concussie:
o Geen verplaatsing en element zit niet losser
▪ Element is gevoeliger aan percussie
• Kroon-wortelfractuur:
o Geen verplaatsing en element zit niet losser
▪ Element is niet gevoeliger aan percussie
▪ Fractuur gelegen onder de gingivale rand
• Kroonfractuur:
o Geen verplaatsing en element zit niet losser
▪ Element is niet gevoeliger aan percussie
▪ Fractuur gelegen boven de gingivale rand
Samenvatting: Dento-maxillofaciale Traumatologie: Dentale Traumatologie
, 2
Etiologie van kroonfracturen:
• Ongeveer 26-76% van de TDI
• Vallen
• Contactsporten
• Auto-ongevallen
• Impact van vreemde voorwerpen
Glazuurbarst:
• OF glazuurinfractie
• Onvolledige breuk of barst van het glazuur
o Zonder verlies van tandmateriaal
• Veel voorkomend trauma
o Trauma wordt vaak overkeken door gebruik van directe illuminatie
▪ Idealiter wordt de lichtbron loodrecht geplaatst op de tandas
o Infractielijnen zullen lopen in de richting van de glazuurprisma’s
• Patroon van infractie-lijn zal afhankelijk zijn van:
o Directie van het trauma
o Locatie van het trauma
• Opmerking:
o Verschillend van crack:
▪ Crack zal doorlopen tot in het dentine
Klinische en radiografische diagnose van glazuurbarst:
• Element heeft normale mobiliteit
o Geen reactie op:
▪ Percussie
▪ Palpatie
• Element moet geëvalueerd worden op andere mogelijke TDI
o Zeker in aanwezigheid van gevoeligheid
• Aanbevolen radiografieën:
o Peri-apicale radiografie
▪ Andere types trauma moeten uitgesloten worden
o Eventueel bijkomende radiografie in aanwezigheid van andere symptomen
Behandeling glazuurbarst:
• Behandeling bij oppervlakkige glazuurinfracties:
o Behandeling is niet noodzakelijk
• Behandeling bij ernstige glazuurinfracties:
o Applicatie van ets en bonding
▪ Ter preventie van:
• Verkleuring
• Bacteriële contaminatie
Samenvatting: Dento-maxillofaciale Traumatologie: Dentale Traumatologie
, 3
Follow-up van glazuurbarst:
• Follow-up is niet noodzakelijk
• In aanwezigheid van bijkomende TDI
o Follow-up-protocol volgen van dat specifieke TDI
Mogelijke outcomes bij glazuurbarst:
• Gunstige outcomes:
o Tand is asymptomatisch
o Positieve respons op sensibiliteitstest
o Wortel zal verder blijven ontwikkelen
• Niet-gunstige outcomes:
o Tand is symptomatisch
▪ Eventuele ontwikkeling van:
• Necrose
• Infectie
• Peri-apicale parodontitis
o Wortel zal niet verder blijven ontwikkelen
Glazuurbreuk:
• Fractuur van het element
o Fractuur zal beperkt blijven tot het glazuur
• Opmerking:
o Bij wonden aan de lip zal er een radiografie gemaakt moeten worden van de lip
▪ Zeker in afwezigheid van het verloren stuk tand
o RX wordt gemaakt aan ¼ van de normale bestraling
Klinische en radiografische diagnose van glazuurbreuk:
• Breuk wordt gekenmerkt door verlies van glazuur
o Dentine mag niet blootliggen
▪ Breuk zal pijnloos zijn
• Element moet geëvalueerd worden op andere mogelijke TDI
• Element heeft normale mobiliteit
• Aanbevolen radiografieën:
o Peri-apicale radiografie
▪ Glazuurverlies is duidelijk te zien
o Eventueel RX van de weke delen om verloren stukjes terug te vinden
Behandeling glazuurbreuk:
• OF element moet gepolijst worden
o Zeker bij minimaal verlies van glazuur
• OF element moet hersteld worden met composiet
• OF verloren stuk kan terug geplaatst worden aan de tand
Samenvatting: Dento-maxillofaciale Traumatologie: Dentale Traumatologie
, 4
Follow-up van glazuurbreuk:
• Klinische en radiografische opvolging na:
o 6-8 weken
o 1 jaar
• In aanwezigheid van luxatie of wortelfractuur
o Follow-up-protocol volgen van dat specifieke TDI
• Opmerking:
o Follow-up van zwaarste trauma moet gevolg worden
Mogelijke outcomes bij glazuurbreuk:
• Gunstige outcomes:
o Tand is asymptomatisch
o Positieve respons op sensibiliteitstest
o Wortel zal verder blijven ontwikkelen
o Restauratie is van goede kwaliteit
• Niet-gunstige outcomes:
o Tand is symptomatisch
▪ Eventuele ontwikkeling van:
• Necrose
• Infectie
• Peri-apicale parodontitis
o Wortel zal niet verder blijven ontwikkelen
o Restauratie zal:
▪ OF verloren gaan
▪ OF afbreken
Ongecompliceerde glazuur-dentinebreuk:
• Fractuur wordt gekenmerkt door verlies van glazuur en dentine
o Pulpa zal niet betrokken zijn
• Dentine zal bloot liggen
o Zal zorgen voor gevoeligheid
Klinische en radiografische ongecompliceerde glazuur-dentinebreuk:
• Element heeft normale mobiliteit
o Geen reactie op:
▪ Percussie
▪ Palpatie
o Opmerking:
▪ Element zal gevoelig zijn voor koude en warmte door blootliggend
dentine
• Element moet geëvalueerd worden op andere mogelijke TDI
• Aanbevolen radiografieën:
o Peri-apicale radiografie
▪ Glazuurverlies is duidelijk te zien
o Eventueel RX van de weke delen om verloren stukjes terug te vinden
Samenvatting: Dento-maxillofaciale Traumatologie: Dentale Traumatologie
