INHOUDSTAFEL
Deel 0: practische afspraken ....................................................................................................... 3
deel 1: Algemeen ........................................................................................................................ 4
1. Inleiding .................................................................................................................................. 4
1.1. begrip belasting (randnr: 1-4) .......................................................................................... 4
1.2. functies (randnr: 5-8)...................................................................................................... 4
1.3. belastingsheffende instanties (randnr: 9) ......................................................................... 7
2. fiscaal federalisme .................................................................................................................. 8
2.1. historisch overzicht ......................................................................................................... 8
2.2. huidige bevoegdheidsverdeling ...................................................................................... 10
2.3. enkele beginselen ......................................................................................................... 13
3. fiscale rechtsbeginselen ........................................................................................................ 15
3.1. fiscale legaliteitsbeginsel: geen belasting zonder wet (art. 170 GW) ................................ 15
3.2. het gelijkheidsbeginsel randnr: 37 ................................................................................. 20
5.3 . beginselen van behoorlijk bestuur (randnr: 48) .................................................................. 21
4. fiscale actoren ............................................................................................................................ 24
4.1. belastingplichtingen.............................................................................................................. 24
4.2. belastingadministratie .......................................................................................................... 28
4.3. dienst voorafgaande beslissingen .......................................................................................... 32
Deel 2: personenbelasting ...........................................................................................................34
1. inwonerschap ........................................................................................................................ 34
1.1. personenbelasting – interlude ........................................................................................ 37
2. inkomen van onroerende goederen ......................................................................................... 38
2.1. Vaststelling netto-inkomen ............................................................................................ 40
2.2. tarief ............................................................................................................................. 40
2.3. buitenlandse onroerende goederen ................................................................................ 40
2.4. onroerende voorheffing ................................................................................................. 41
3. inkomen van roerende goederen............................................................................................. 42
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
3.1. interesten ..................................................................................................................... 43
3.2. dividenden .................................................................................................................... 43
3.3. tarief ............................................................................................................................. 46
4. beroepsinkomsten ................................................................................................................. 48
4.1. winsten ......................................................................................................................... 48
4.2. bezoldigingen ................................................................................................................ 53
5. diverse inkomsten ................................................................................................................. 57
5.1. Meerwaarden bij overdracht ten bezwarende titel van gebouwde onroerende goederen in
België (art. 90, eerste lid, 10°, alinea a en b WIB) ........................................................................... 58
5.2. Speculatieve inkomsten (art. 90, 1° WIB) ........................................................................ 59
5.3. berekening .................................................................................................................... 60
6. berekening van de belasting ................................................................................................... 61
6.1. Voorafgaande opmerking in verband met de inningswijzen: voorheffingen........................ 61
6.2. Jaarlijkse aangifte in de personenbelasting ..................................................................... 62
deel 3: vennootschapsbelasting ...................................................................................................63
1. binnenlandse vennootschap .................................................................................................. 63
1.1. interlude: uitgangspunt .................................................................................................. 66
2. inkomen van onroerende goederen ......................................................................................... 66
3. inkomen van roerende goederen .................................................................................................. 67
3.1. algemeen ...................................................................................................................... 67
4. winsten ................................................................................................................................. 78
4.1. belastbare inkomsten .................................................................................................... 78
4.2. meerwaarden ................................................................................................................ 79
4.3. at arm’s length principe ................................................................................................. 80
5. beroepskosten ...................................................................................................................... 81
6. berekening van de belasting ................................................................................................... 82
6.1. voorheffingen ................................................................................................................ 82
6.2. jaarlijkse aangifte in de vennootshapsbelasting .............................................................. 82
7. fiscaal misbruik ..................................................................................................................... 83
1
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
8. internationaal ........................................................................................................................ 88
DEEL 4: belastingen in context .....................................................................................................96
1. vestiging en inning van de belasting – digitale context .............................................................. 96
1.1. aangifte in de inkomenstenbelastingen .......................................................................... 96
1.2. onderzoek en controle ................................................................................................... 97
1.3. aanslagprocedure ....................................................................................................... 105
1.4. blik op de toekomst ..................................................................................................... 106
2
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
DEEL 0: PRACTISCHE AFSPRAKEN
• Overzicht
o Deel I. Algemeen
o Deel II. Personenbelasting
o Deel III. Vennootschapsbelasting
o Deel VI. Vestiging en inning
o Deel V. Belastingen in context
§ Terug algemene beginselen
§ Rol fiscaliteit en invloed op u en mij
• Lessen
o Hoorcolleges – zelfstudie (literatuur na de les lezen op BB) – oefensessies (opgenomen)
(opgave op BB)
• Collegeschema
15/feb Belgische belastingen in de federale staatsstructuur
22/feb Fiscale rechtsbeginselen
29/feb Actoren in het Belgisch belastingsysteem
7/mrt Personenbelasting: inwonerschap, onroerende en roerende inkomsten
14/mrt Personenbelasting: beroepsinkomsten, diverse inkomsten en berekening van de belasting
21/mrt Oefeningen personenbelasting
28/mrt Vennootschapsbelasting: inwonerschap, winsten
18/apr Vennootschapsbelasting: roerende inkomsten en berekening van de belasting
25/apr Vennootschapsbelasting in de internationale context
2/mei Oefeningen vennootschapsbelasting
16/mei Vestiging en inning van de belastingen in de digitale context
23/mei Fiscaliteit in context: ethiek en psychologie van de belastingplichtige
• Examen
o Pc-examen
o Openboek (gebruik van handboek en codex)
§ Let op: In het wetboek of het handboek mag enkel worden gekleurd of
onderstreept. Er mogen geen handgeschreven notities noch coderingen worden
aangebracht. -> randnummers niet hoeft te kennen mogen doorstrepen
o Meerkeuzevragen en open vragen
o Gistcorrectie (op BB)
o Theorie en toepassing
§ Toepassing vragen zijn vergelijkend met oefencolleges
o Voorbeeldexamenvragen
• Leerstof
o Slides (Blackboard)
o Nota’s hoorcolleges (opname)
o Literatuur op Blackboard (zelfstudie) (meebrengen op het examen mag)
o Handboek (randnummers => hoorcolleges)
§ Randnummers relevant op slides -> nt op de ppt moet je niet kennen
§ Hoorcolleges wat gezegd wordt examen gevraagd
3
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
DEEL 1: ALGEMEEN
1. INLEIDING
1.1. BEGRIP BELASTING (RANDNR: 1-4)
• BELASTING
o = Betaling eenzijdig opgelegd door de overheid om haar middelen te verschaffen om in haar
uitgaven van alle aard te voorzien
o Op welke manier voert die een belasting in -> in de wet
o Dwingend karakter -> u moet belasting betalen
§ Bepaalde personen -> vindt niet goed besteed -> we willen niet dat ons geld voor
materiaal voor het leger -> recht daartegen te verzetten -> gn geldig argument
o Financieel doel (hoofddoel)
§ Voor bouwen van scholen
§ Kunnen ook andere doel hebben zoals politiek beleid (vb milieu)
• U moet altijd belastingen betalen -> zelf gebruikt u deze niet
• Andere heffingen
o Retributies : vergoeding individuele tegenprestatie
§ Die u moet betalen aan de overheid
§ Zijn niet dwingend -> u zelf mag kiezen om die te betalen
§ U bedrag dat u betaalt in ruil krijgt -> vb vuilniszakken – inschrijving van een wagen
(u mag kiezen dat u een auto heeft)
o Sociale zekerheidsbijdragen (= parafiscaliteit): band sociale bescherming
§ Het is dwingend – geen individuele tegenprestatie
§ Die worden aangewend voor algemene uitgaven (vb de wegen, ziekenhuizen, leger,
sociale zekerheid) = belasting
§ Sociale zekerheidsbijdragen = enkel voor uitkeringen, ook geen individuele
tegenprestatie wel bepaalde relatie tss reden dat u betaalt en de groep die kan
genieten van de uitkering
• Vb WN betaalt voor sociale zekerheid maar er is voor groepsniveau
• Examen: waarom is dat belangrijk belastingen om te weten of het een
belasting is of sociale zekerheidsbijdrage
• De % verschillen
• De manier waarop het wordt ingevoerd
§ Bepaalde rechtsbeginselen – moet ook aan bepaald
voorwaarden voldoen.
1.2. FUNCTIES (RANDNR: 5-8)
• FINANCIELE FUNCTIE
o De belangrijkste functie
o Voldaan in geld, goederen en diensten
o Vereist dat ieder belastingstelsel voldoet aan algemene normen van financiële
techniek
4
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
§ 1) Geregelde opbrengst
• Stabiel: stelsel mag niet al te conjunctuurgevoelig zijn
o D.w.z. risico spreiden over meerdere belastingen voor een
stabieler systeem
o Bijv. Als economie in elkaar stuikt, dan zullen btw-inkomsten
zakken, maar blijven welbelasting op overdrachten ORG of
op registratie v aktes krijgen
• Beweeglijk (elasticiteit): opbrengst van belasting in verhouding met
de belastbare stof
§ 2) Eenvoudige, snelle en goedkope inning
§ 3) Eerbiediging belastinggrens
• Boven grens? Belastingfraude, kapitaalvlucht, belastingvlucht, ..
(doch, moeilijk vast te stellen)
o Vb naar een rechter kunnen stappen
o Totale ontvangsten van de straatbelastingen 2023: 140.376 miljoen EUR
§ Per dag: 385 miljoen EUR
§ Per uur: 16 miljoen EUR
§ Per minuut: 267.078 EUR
à Stijging van overheidsbelastingen
§ Steeds meer taken de overheid gaan uitvoeren -> en meer middelen nodig
heeft
§ Dia 13 Les 1: wat wordt er gegeven aan output -> welk deel vormt de
belasting
§ BE vergelijken met Nederland -> daar is het wel lager
o Hoeveel gaat er weg naar bezoldiging van werknemers
§ BE de hoogste druk -> 53% afstaan overheid
§ Als we dat naar beneden halen -> heeft overheid minder middelen -> WN
minder belasten -> ergens anders halen -> moeilijk vraag?
• Ideeën waar geld halen -> vermogenswinsten
o VOOR: in BE families groot vermogen en geen bezoldiging
hebben door dividenden en interesten -> hoog vermogen
met veel draagkracht (draagkrachtbeginsel = strekte
schouders moet meer bijdragen)
o TEGEN: vermogen op bepaald moment door
familieondernemers en winsten zijn belast -> opnieuw
belasten dan 2 keer belasten
§ Ook vluchtgedrag -> vermogende particulieren
weggaan in BE en ondernemers weggaan
o Probleem is dat ze niet weten hoeveel vermogen iemand
heeft -> wat moet erbij rekenen (vb ook bitcoins of wijnen
uit de kelder)
• Ideeën waar geld halen -> fiscale fraudeurs
o Belastingen ontduiken -> BBI houdt zich ermee bezig
• Ideeën waar gelden halen -> agressieve financiële planning
o Strijd tegen agressieve fiscale planning door bedrijven
§ Belastingen = kost
§ => Fiscale planning : reduceren van belastingkost –
« effective tax rate »
5
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
§ Wel in de letter van de wet -> maar wel heel ver
uitgetrokken
§ Hoe belastingen verminderen -> vb naar
belastingparadijzen (hebben gn belastingen)
è Heel veel winst naar daar brengen en geen
belastingen meer betalen
è Reactie international consortium of
investigative journalists
§ Luxembourg Leaks = WN ontslaan -> alle
vertrouwelijk informatie doorgespeelt journalisten
§ Panama Papers = advocatenkantoor panama is
belastingparadijs -> hacker en doorgesluisd naar
journalist
§ Oprichten in belastingparadijs en is fraude ->
wettelijk als ik leidinggeef in paradijs
è Postbusvennootschap -> accountant en
postbussen zijn adressen van
vennootschappen en enkel op papier –
bestuur en leiding uit BE (schriftvervalsing)
(niet als het echt op paradijs is gevestigd)
§ Maar: gewijzigd klimaat naar aanleiding van
belastingschandalen
§ Oplossing om dit niet meer te doen
è Meer transparantie = waar ze inkomsten
halen, belastingen betalen moeten
worden gepubliceerd om te controleren
è Initiatieven tegen gebruik van agressieve
structuren en gebruik van
belastingparadijzen = meer regels
o Ontstaan de globale
minimumbelasting = individuele
landen niet veel eraan doen -> we
moet iets globaal hebben -> alle
overheden overeengekomen
globale minstens 15% belastingen
invoeren
§ Voorziet het systeem dat
het land v/d
moedervennootschap
gaat 15% belasten als de
dochtervennootschap het
niet doet
§ 2 manieren geld opbrengen
è 1) Geld invoeren door
moedermaatschappij belasten extra
è 2) verwacht multinationale minder gebruik
van belastingparadijs -> gn zin meer ->
terug naar BE komen
• Idee geld halen -> milieubelasting
6
, Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
o Vervuilend milieuactiviteiten en die meer belasten
o Zoals energie verbruiken en transport en milieuvervuiling
meer belasten
o Milieubelasting in EU -> BE ruimte voor verbetering
o De vervuiler betaald (beginsel)
• INSTRUMENTELE FUNCTIE = economische functie
o Stimuleren/ ontraden van gedragingen (instrumentalisme)
§ Vb. vennootschapsbelasting (2022)
• Fiscale uitgaven: Bv. onderzoek & ontwikkeling: 883 miljoen EUR
§ Vb. milieubelasting, suikerbelasting
• = die dienen voor gezondheidsbeleid uit te voeren -> opgepast staan
haaks op draagkrachtprincipe -> minder vermogend moeten ook die
belastingen betalen
• Willen milieu belasten -> ook financiële functie en economische
functie
• Om gedrag te stimuleren of andere te ontraden
• Suikerbelasting = vb cola meer belasten
• Electrische auto verdeling maken -> maar meer focus op
vermogende personen
• SOCIALE FUNCTIE
o Heeft progressieve tarieven -> hoe hogere schijf terecht komt -> hoger
belastingtarieven zit bij hoger inkomen.
§ Gini index = hoe goed dat dit werkt -> BE -> meer ongelijkheid voor correctie
dan in NL en BE na correctie dan minder ongelijkheid dan NL -> het fiscale
systeem werkt wel goed voor meer gelijkheid.
o EZ: herverdeling naar draagkracht
§ Iedere belastingplichtige moet naar zijn vermogen bijdragen aan de
financiering van de collectieve voorzieningen – Hoger inkomen? Relatief
meer belastingen
• à Theorie van de offergelijkheid in onze fiscale wetgeving
o Vb: verlichten van omzetbelasting voor levering
levensnoodzakelijke goederen
o Vb: familiale aanpassing van belasting zoals
successierechten
§ Doch herverdeling niet enkel via belastingen, ook via
solidariteitsmechanisme via sociale zekerheid
o AZ: Stimuleren van een bepaald gedrag bijv. ecotaksen
1.3. BELASTINGSHEFFENDE INSTANTIES (RANDNR: 9)
• Overheid ik ga stuk vermogen -> inbreuk op ongestoord genot van eigendom -> is ook dwingt
o Moet in evenwicht gebracht worden door het legaliteitsbeginsel (wil evenwicht die
inbreuk op gestoord genot)
o Andere kant hebt u wel inspraak door de verkozene (verkiezingen) (onrechtstreeks
inspraak in BE belastingsysteem
7
Deel 0: practische afspraken ....................................................................................................... 3
deel 1: Algemeen ........................................................................................................................ 4
1. Inleiding .................................................................................................................................. 4
1.1. begrip belasting (randnr: 1-4) .......................................................................................... 4
1.2. functies (randnr: 5-8)...................................................................................................... 4
1.3. belastingsheffende instanties (randnr: 9) ......................................................................... 7
2. fiscaal federalisme .................................................................................................................. 8
2.1. historisch overzicht ......................................................................................................... 8
2.2. huidige bevoegdheidsverdeling ...................................................................................... 10
2.3. enkele beginselen ......................................................................................................... 13
3. fiscale rechtsbeginselen ........................................................................................................ 15
3.1. fiscale legaliteitsbeginsel: geen belasting zonder wet (art. 170 GW) ................................ 15
3.2. het gelijkheidsbeginsel randnr: 37 ................................................................................. 20
5.3 . beginselen van behoorlijk bestuur (randnr: 48) .................................................................. 21
4. fiscale actoren ............................................................................................................................ 24
4.1. belastingplichtingen.............................................................................................................. 24
4.2. belastingadministratie .......................................................................................................... 28
4.3. dienst voorafgaande beslissingen .......................................................................................... 32
Deel 2: personenbelasting ...........................................................................................................34
1. inwonerschap ........................................................................................................................ 34
1.1. personenbelasting – interlude ........................................................................................ 37
2. inkomen van onroerende goederen ......................................................................................... 38
2.1. Vaststelling netto-inkomen ............................................................................................ 40
2.2. tarief ............................................................................................................................. 40
2.3. buitenlandse onroerende goederen ................................................................................ 40
2.4. onroerende voorheffing ................................................................................................. 41
3. inkomen van roerende goederen............................................................................................. 42
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
3.1. interesten ..................................................................................................................... 43
3.2. dividenden .................................................................................................................... 43
3.3. tarief ............................................................................................................................. 46
4. beroepsinkomsten ................................................................................................................. 48
4.1. winsten ......................................................................................................................... 48
4.2. bezoldigingen ................................................................................................................ 53
5. diverse inkomsten ................................................................................................................. 57
5.1. Meerwaarden bij overdracht ten bezwarende titel van gebouwde onroerende goederen in
België (art. 90, eerste lid, 10°, alinea a en b WIB) ........................................................................... 58
5.2. Speculatieve inkomsten (art. 90, 1° WIB) ........................................................................ 59
5.3. berekening .................................................................................................................... 60
6. berekening van de belasting ................................................................................................... 61
6.1. Voorafgaande opmerking in verband met de inningswijzen: voorheffingen........................ 61
6.2. Jaarlijkse aangifte in de personenbelasting ..................................................................... 62
deel 3: vennootschapsbelasting ...................................................................................................63
1. binnenlandse vennootschap .................................................................................................. 63
1.1. interlude: uitgangspunt .................................................................................................. 66
2. inkomen van onroerende goederen ......................................................................................... 66
3. inkomen van roerende goederen .................................................................................................. 67
3.1. algemeen ...................................................................................................................... 67
4. winsten ................................................................................................................................. 78
4.1. belastbare inkomsten .................................................................................................... 78
4.2. meerwaarden ................................................................................................................ 79
4.3. at arm’s length principe ................................................................................................. 80
5. beroepskosten ...................................................................................................................... 81
6. berekening van de belasting ................................................................................................... 82
6.1. voorheffingen ................................................................................................................ 82
6.2. jaarlijkse aangifte in de vennootshapsbelasting .............................................................. 82
7. fiscaal misbruik ..................................................................................................................... 83
1
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
8. internationaal ........................................................................................................................ 88
DEEL 4: belastingen in context .....................................................................................................96
1. vestiging en inning van de belasting – digitale context .............................................................. 96
1.1. aangifte in de inkomenstenbelastingen .......................................................................... 96
1.2. onderzoek en controle ................................................................................................... 97
1.3. aanslagprocedure ....................................................................................................... 105
1.4. blik op de toekomst ..................................................................................................... 106
2
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
DEEL 0: PRACTISCHE AFSPRAKEN
• Overzicht
o Deel I. Algemeen
o Deel II. Personenbelasting
o Deel III. Vennootschapsbelasting
o Deel VI. Vestiging en inning
o Deel V. Belastingen in context
§ Terug algemene beginselen
§ Rol fiscaliteit en invloed op u en mij
• Lessen
o Hoorcolleges – zelfstudie (literatuur na de les lezen op BB) – oefensessies (opgenomen)
(opgave op BB)
• Collegeschema
15/feb Belgische belastingen in de federale staatsstructuur
22/feb Fiscale rechtsbeginselen
29/feb Actoren in het Belgisch belastingsysteem
7/mrt Personenbelasting: inwonerschap, onroerende en roerende inkomsten
14/mrt Personenbelasting: beroepsinkomsten, diverse inkomsten en berekening van de belasting
21/mrt Oefeningen personenbelasting
28/mrt Vennootschapsbelasting: inwonerschap, winsten
18/apr Vennootschapsbelasting: roerende inkomsten en berekening van de belasting
25/apr Vennootschapsbelasting in de internationale context
2/mei Oefeningen vennootschapsbelasting
16/mei Vestiging en inning van de belastingen in de digitale context
23/mei Fiscaliteit in context: ethiek en psychologie van de belastingplichtige
• Examen
o Pc-examen
o Openboek (gebruik van handboek en codex)
§ Let op: In het wetboek of het handboek mag enkel worden gekleurd of
onderstreept. Er mogen geen handgeschreven notities noch coderingen worden
aangebracht. -> randnummers niet hoeft te kennen mogen doorstrepen
o Meerkeuzevragen en open vragen
o Gistcorrectie (op BB)
o Theorie en toepassing
§ Toepassing vragen zijn vergelijkend met oefencolleges
o Voorbeeldexamenvragen
• Leerstof
o Slides (Blackboard)
o Nota’s hoorcolleges (opname)
o Literatuur op Blackboard (zelfstudie) (meebrengen op het examen mag)
o Handboek (randnummers => hoorcolleges)
§ Randnummers relevant op slides -> nt op de ppt moet je niet kennen
§ Hoorcolleges wat gezegd wordt examen gevraagd
3
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
DEEL 1: ALGEMEEN
1. INLEIDING
1.1. BEGRIP BELASTING (RANDNR: 1-4)
• BELASTING
o = Betaling eenzijdig opgelegd door de overheid om haar middelen te verschaffen om in haar
uitgaven van alle aard te voorzien
o Op welke manier voert die een belasting in -> in de wet
o Dwingend karakter -> u moet belasting betalen
§ Bepaalde personen -> vindt niet goed besteed -> we willen niet dat ons geld voor
materiaal voor het leger -> recht daartegen te verzetten -> gn geldig argument
o Financieel doel (hoofddoel)
§ Voor bouwen van scholen
§ Kunnen ook andere doel hebben zoals politiek beleid (vb milieu)
• U moet altijd belastingen betalen -> zelf gebruikt u deze niet
• Andere heffingen
o Retributies : vergoeding individuele tegenprestatie
§ Die u moet betalen aan de overheid
§ Zijn niet dwingend -> u zelf mag kiezen om die te betalen
§ U bedrag dat u betaalt in ruil krijgt -> vb vuilniszakken – inschrijving van een wagen
(u mag kiezen dat u een auto heeft)
o Sociale zekerheidsbijdragen (= parafiscaliteit): band sociale bescherming
§ Het is dwingend – geen individuele tegenprestatie
§ Die worden aangewend voor algemene uitgaven (vb de wegen, ziekenhuizen, leger,
sociale zekerheid) = belasting
§ Sociale zekerheidsbijdragen = enkel voor uitkeringen, ook geen individuele
tegenprestatie wel bepaalde relatie tss reden dat u betaalt en de groep die kan
genieten van de uitkering
• Vb WN betaalt voor sociale zekerheid maar er is voor groepsniveau
• Examen: waarom is dat belangrijk belastingen om te weten of het een
belasting is of sociale zekerheidsbijdrage
• De % verschillen
• De manier waarop het wordt ingevoerd
§ Bepaalde rechtsbeginselen – moet ook aan bepaald
voorwaarden voldoen.
1.2. FUNCTIES (RANDNR: 5-8)
• FINANCIELE FUNCTIE
o De belangrijkste functie
o Voldaan in geld, goederen en diensten
o Vereist dat ieder belastingstelsel voldoet aan algemene normen van financiële
techniek
4
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
§ 1) Geregelde opbrengst
• Stabiel: stelsel mag niet al te conjunctuurgevoelig zijn
o D.w.z. risico spreiden over meerdere belastingen voor een
stabieler systeem
o Bijv. Als economie in elkaar stuikt, dan zullen btw-inkomsten
zakken, maar blijven welbelasting op overdrachten ORG of
op registratie v aktes krijgen
• Beweeglijk (elasticiteit): opbrengst van belasting in verhouding met
de belastbare stof
§ 2) Eenvoudige, snelle en goedkope inning
§ 3) Eerbiediging belastinggrens
• Boven grens? Belastingfraude, kapitaalvlucht, belastingvlucht, ..
(doch, moeilijk vast te stellen)
o Vb naar een rechter kunnen stappen
o Totale ontvangsten van de straatbelastingen 2023: 140.376 miljoen EUR
§ Per dag: 385 miljoen EUR
§ Per uur: 16 miljoen EUR
§ Per minuut: 267.078 EUR
à Stijging van overheidsbelastingen
§ Steeds meer taken de overheid gaan uitvoeren -> en meer middelen nodig
heeft
§ Dia 13 Les 1: wat wordt er gegeven aan output -> welk deel vormt de
belasting
§ BE vergelijken met Nederland -> daar is het wel lager
o Hoeveel gaat er weg naar bezoldiging van werknemers
§ BE de hoogste druk -> 53% afstaan overheid
§ Als we dat naar beneden halen -> heeft overheid minder middelen -> WN
minder belasten -> ergens anders halen -> moeilijk vraag?
• Ideeën waar geld halen -> vermogenswinsten
o VOOR: in BE families groot vermogen en geen bezoldiging
hebben door dividenden en interesten -> hoog vermogen
met veel draagkracht (draagkrachtbeginsel = strekte
schouders moet meer bijdragen)
o TEGEN: vermogen op bepaald moment door
familieondernemers en winsten zijn belast -> opnieuw
belasten dan 2 keer belasten
§ Ook vluchtgedrag -> vermogende particulieren
weggaan in BE en ondernemers weggaan
o Probleem is dat ze niet weten hoeveel vermogen iemand
heeft -> wat moet erbij rekenen (vb ook bitcoins of wijnen
uit de kelder)
• Ideeën waar geld halen -> fiscale fraudeurs
o Belastingen ontduiken -> BBI houdt zich ermee bezig
• Ideeën waar gelden halen -> agressieve financiële planning
o Strijd tegen agressieve fiscale planning door bedrijven
§ Belastingen = kost
§ => Fiscale planning : reduceren van belastingkost –
« effective tax rate »
5
,Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
§ Wel in de letter van de wet -> maar wel heel ver
uitgetrokken
§ Hoe belastingen verminderen -> vb naar
belastingparadijzen (hebben gn belastingen)
è Heel veel winst naar daar brengen en geen
belastingen meer betalen
è Reactie international consortium of
investigative journalists
§ Luxembourg Leaks = WN ontslaan -> alle
vertrouwelijk informatie doorgespeelt journalisten
§ Panama Papers = advocatenkantoor panama is
belastingparadijs -> hacker en doorgesluisd naar
journalist
§ Oprichten in belastingparadijs en is fraude ->
wettelijk als ik leidinggeef in paradijs
è Postbusvennootschap -> accountant en
postbussen zijn adressen van
vennootschappen en enkel op papier –
bestuur en leiding uit BE (schriftvervalsing)
(niet als het echt op paradijs is gevestigd)
§ Maar: gewijzigd klimaat naar aanleiding van
belastingschandalen
§ Oplossing om dit niet meer te doen
è Meer transparantie = waar ze inkomsten
halen, belastingen betalen moeten
worden gepubliceerd om te controleren
è Initiatieven tegen gebruik van agressieve
structuren en gebruik van
belastingparadijzen = meer regels
o Ontstaan de globale
minimumbelasting = individuele
landen niet veel eraan doen -> we
moet iets globaal hebben -> alle
overheden overeengekomen
globale minstens 15% belastingen
invoeren
§ Voorziet het systeem dat
het land v/d
moedervennootschap
gaat 15% belasten als de
dochtervennootschap het
niet doet
§ 2 manieren geld opbrengen
è 1) Geld invoeren door
moedermaatschappij belasten extra
è 2) verwacht multinationale minder gebruik
van belastingparadijs -> gn zin meer ->
terug naar BE komen
• Idee geld halen -> milieubelasting
6
, Fiscaal recht Prof Anne Van de Vijver 2023-2024
o Vervuilend milieuactiviteiten en die meer belasten
o Zoals energie verbruiken en transport en milieuvervuiling
meer belasten
o Milieubelasting in EU -> BE ruimte voor verbetering
o De vervuiler betaald (beginsel)
• INSTRUMENTELE FUNCTIE = economische functie
o Stimuleren/ ontraden van gedragingen (instrumentalisme)
§ Vb. vennootschapsbelasting (2022)
• Fiscale uitgaven: Bv. onderzoek & ontwikkeling: 883 miljoen EUR
§ Vb. milieubelasting, suikerbelasting
• = die dienen voor gezondheidsbeleid uit te voeren -> opgepast staan
haaks op draagkrachtprincipe -> minder vermogend moeten ook die
belastingen betalen
• Willen milieu belasten -> ook financiële functie en economische
functie
• Om gedrag te stimuleren of andere te ontraden
• Suikerbelasting = vb cola meer belasten
• Electrische auto verdeling maken -> maar meer focus op
vermogende personen
• SOCIALE FUNCTIE
o Heeft progressieve tarieven -> hoe hogere schijf terecht komt -> hoger
belastingtarieven zit bij hoger inkomen.
§ Gini index = hoe goed dat dit werkt -> BE -> meer ongelijkheid voor correctie
dan in NL en BE na correctie dan minder ongelijkheid dan NL -> het fiscale
systeem werkt wel goed voor meer gelijkheid.
o EZ: herverdeling naar draagkracht
§ Iedere belastingplichtige moet naar zijn vermogen bijdragen aan de
financiering van de collectieve voorzieningen – Hoger inkomen? Relatief
meer belastingen
• à Theorie van de offergelijkheid in onze fiscale wetgeving
o Vb: verlichten van omzetbelasting voor levering
levensnoodzakelijke goederen
o Vb: familiale aanpassing van belasting zoals
successierechten
§ Doch herverdeling niet enkel via belastingen, ook via
solidariteitsmechanisme via sociale zekerheid
o AZ: Stimuleren van een bepaald gedrag bijv. ecotaksen
1.3. BELASTINGSHEFFENDE INSTANTIES (RANDNR: 9)
• Overheid ik ga stuk vermogen -> inbreuk op ongestoord genot van eigendom -> is ook dwingt
o Moet in evenwicht gebracht worden door het legaliteitsbeginsel (wil evenwicht die
inbreuk op gestoord genot)
o Andere kant hebt u wel inspraak door de verkozene (verkiezingen) (onrechtstreeks
inspraak in BE belastingsysteem
7
