2.1 Een wereld van steden
Wereldsteden
Belangrijke knooppunten in de moderne netwerksamenleving zijn de wereldsteden
>> vormen stedelijk netwerk en zijn de ruggengraat van de wereldeconomie
Een wereldstad of een metropool is een belangrijk mondiaal knooppunt op
cultureel, economisch of politiek gebied. Je treft hier:
Een concentratie van hoofdkatoren van mno’s
Dicht netwerk van verbindingen, telecommunicatie – vliegverbindingen
Intensieve uitwisseling van informatie en ideeën
Veelvoud aan banken, andere financiële instellingen en een aandelenbeurs
van mondiaal belang
Een oververtegenwoordiging van internationale dienstverlenende bedrijven
Global cities zijn ook internationale culturele knooppunten op het terrein van film,
theater, muziek en mode
Veranderingen, vernieuwingen en trends vinden hun oorsprong in deze
steden van creativiteit, ondernemingszin en sociale mobiliteit
Politiek gezien: grootstedelingen linkser, ‘groener’ en meer op het buitenland
gericht dan de plattelanders
Wereldsteden zijn onderling uitstekend verbonden, maar hebben ook tal van
verbindingen met steden op een lager schaalniveau via een hub and spokenetwerk
>> intensiever contact met andere wereldsteden dan steden in eigen land
Tokio, Londen en New York vormen de top 3 van global cities
‘Commando- en controlecentra’ liggen nog steeds in het hart van het triadisch
netwerk dat de wereldeconomie beheerst
3 steden goed gespreid: 24 uurseconomie kan hieruit worden aangestuurd
Megasteden
De snelle groei van megasteden kun je verklaren door:
1. Hoge natuurlijke groei – steden jonge bevolking en sterftecijfer lager dan op
het platteland
2. Hoge vestigingsoverschot – grote steden trekken plattelanders aan
3. Uitbreiding van de stad – randsteden onderdeel van het stedelijk gebied
De snelle groei van megasteden zorgen voor problemen op het gebied van
voorzieningen, wonen en werk.
Black holes
, Door de globalisering is de afstand tot andere steden juist toegenomen. Het
internationale bedrijfsleven heeft geen belangstelling voor deze steden. Daar zijn 3
redenen voor te noemen:
1. Koopkracht van stedelijke bevolkig en van haar omgeving is te laag – geen
interessante afzetmarkt
2. Steden liggen vaak in een land met veel sociale en politiek onrust – door
internationale investeerders als riskant ingeschat
3. Nationale ideologie of politieke opvatting verzet zich tegen te veel invloed van
de westerse liberale economie
Deze steden profiteren minimaal van de economische groei die de globalisering
teweegbrengt. Zij zijn de black holes in het netwerk van steden.
2.2 Steden in de VS
Amerikaanse steden in het mondiale netwerk
New York
Hoog op financieel en zakelijk terrein ook p cultureel gebied
Tal van belangrijke organisaties zoals de VN
Los Angeles
Motor van de film- en entertainmentindustrie films, musicals en games >>
belangrijke rol in de amerikanisering van de wereldcultuur
Washington
Politiek centrum
De andere grote steden spelen eerder een grote rol in de VS zelf. Deze regionale
centra vervullen een verzorgende functie voor een uitgestrekt achterland = gebied
dat voor tal van voorzieningen georiënteerd is op een bepaalde centrale stad
De grote drie op Amerikaanse schaal
Of een stad een mondiaal knooppunt is meet je af aan twee criteria:
1. Concentratie van hoofdkantoren ban mno’s en het niveau van de
internationale dienstverlening – bedrijven die hun diensten aanbieden aan
grote bedrijven
NY: op dit terrein op #1, LA: richt zich vooral op de landen rond de Stille
Oceaan, Washington: kleinere rol
De belangrijkste hoofdkantoren en zakelijke diensten liggen nog steeds
geconcentreerd in het dichtbevolkte noordoosten van het land. Het zwaartepunt
verschuift wel richting het zuiden en westen. Dat heeft te maken met:
Verschuiving van demografisch zwaartepunt
Economische groei, vooral door hightechsector van de sunbelt-staten
Global shift – Pacifische zone groeit economisch sneller dan de Atlantische
zone
2. Aantal directe internationale bestemmingen van vliegvelden – NY vormt de
belangrijkste hub in het internationale vliegnetwerk van de VS