Samenvatting Rechten van de verdachte - Strafrecht (STRAFR19)

Rechten van de verdachte
WEEK 2 LES 2

VERDACHTE
Er zijn 2 situaties wanneer er sprake is van een verdachte. Volgens 27 Sv zijn
deze situaties:
1. Een verdachte is degene tegen wie lid 1:
o Een redelijk vermoeden van schuld* heerst
o Aan enig strafbaar feit
o Dat voortvloeit uit feiten en omstandigheden
o Voordat de vervolging is gestart
2. Een verdachte is degene tegen wie de vervolging is gestart lid 2

*Redelijk vermoeden van schuld
Definitie van een redelijk vermoeden van schuld is afhankelijk van 2 arresten:
1. Hollende man van kleur arrest
Het vermoeden mag niet gebaseerd zijn op een voorgevoel, maar alleen op
echte feiten & omstandigheden
2. Stormsteegarrest
Eem schrikreactie, het wegrennen en de wetenschap zijn voldoende feiten en
omstandigheden om te spreken van een redelijk vermoeden.

RECHTEN VAN DE VERDACHTE
De verdachte heeft verschillende rechten tijdens het proces, deze rechten zijn:
1. Bij aanhouding
 INFORMEREN OVER RECHTEN 27c
o Bij staande houding of aanhouding heeft de verdachte het recht om te
weten voor welk strafbaar feit hij als verdachte wordt aangemerkt lid 1.
o Na aanhouding en voor het eerste verhoor wordt verdachte zijn rechten
verteld.
Bv. zwijgrecht, recht op rechtsbijstand, recht op vertolking en vertaling
etc.

2. Raadsman
 BIJSTAND DOOR RAADSMAN 28 Sv
o Verdachte heeft recht zich bij te laten staan door een raadsman lid 1
o Verdachte heeft het recht om zoveel mogelijk met raadsman in contact
te zijn lid 4
o Verdachte heeft het recht om een raadsman zelf te kiezen 38 Sv
o Verdachte heeft recht op vrije communicatie met raadsman 45 Sv. Dit
kan worden beperkt in het belang van het onderzoek 46 Sv.

 RECHT OP RECHTSBIJSTAND 27 ca Sv
Van dit recht moet in ieder geval mededeling worden gedaan:
o Voor Inverzekeringstelling en voor vordering tot inbewaringstelling

1

, o Bij het eerste verhoor
o Bij aantekening van HB of beroep in cassatie
o Bij betekening van: dagvaarding, oproeping, ingesteld HB door OM

 AFSTAND VAN RECHT
Verdachte kan vrijwillig en ondubbelzinnig afstand doen van het recht op
rechtsbijstand 28a lid 1 Sv
o Indien afstand van dit recht wordt gedaan dient rechter te mededelen
wat de gevolgen daarvan zijn en dat verdachte terug kan komen op zijn
beslissing lid 2
o Verdachte kan tijdens verhoor verzoeken om herroeping afstand 28d lid
2 Sv

Bijzondere bepaling:
o Bij kwetsbare verdachte of verdachte van feit van 12jr of meer wordt
raadsman aangewezen 28b + 39 Sv
o Zij kunnen alleen afstand doen van dit recht nadat hij door een
raadsman over de gevolgen is ingelicht 28c lid 2 Sv
o Jeugdigen kunnen geen afstand doen 489 lid 2 Sv

3. Tolk/ vertaling
 BIJSTAND TOLK
o De verdachte die de Nederlandse taal niet beheerst kan zich laten
bijstaan door een tolk 27 lid 4 Sv
o Bijstand van tolk bij verhoor 29b Sv

 VERTALING NAAR BEGRIJPELIJKE TAAL
o Mededelingen van rechten in een begrijpelijke taal 27c lid 4 Sv
o Processtukken waarvan kennisneming is toegestaan en noodzakelijk zijn
voor verdediging kunnen worden vertaald 32a Sv

4. Verhoor
In het arrest spontane bekentenis is de definitie van verhoor ingevuld. Verhoor
is: ‘Vragen die door een opsporingsambtenaar worden gesteld aan een
verdachte over zijn betrokkenheid bij een strafbaar feit’. Hierbij bepaalt het
nemo teneteur beginsel dat niemand mag worden gedwongen mee te
werken aan zijn eigen veroordeling en dus de volgende rechten heeft:
 PRESSIEVERBOD 29 lid 1 Sv
Verdachte mag niet tot een bekentenis worden gedwongen

 CAUTIEPLICHT 29 lid 2 jo. 12g Sv
Verdachte moet voor verhoor gewezen worden op zwijgrecht

 KENNISNEMING PROCESSTUKKEN 30 Sv
Op verzoek van de verdachte kunnen processtukken worden ingezien lid 1,
tenzij de OvJ in het belang van het onderzoek de stukken onthoudt lid 3.


2

,  STUKKEN ZONDER BEPERKING 31 Sv
Verdachte heeft recht op inzage zonder beperking van de volgende
stukken:
o Pv van zijn verhoor
o Pv van verhoren of handelingen van onderzoek waar hij bij aanwezig
had mogen zijn
o Pv van verhoren die volledig mondeling is medegedeeld

5. Bijstand voor en tijdens verhoor
 CONSULTATIEBIJSTAND 28c lid 1 Sv
Verdachte heeft het recht om voorafgaand aan het eerste verhoor overleg
te hebben met zijn raadsman, dit komt voort uit het Salduz arrest.

 VERHOORBIJSTAND 28d Sv
Raadsman kan verhoor bijwonen en deelnemen.
Bv. vragen stellen, time out vragen, opmerkingen maken

 BEPERKING VAN RECHT 28e Sv
Als er sprake is van dringende noodzaak dan kan verhoor gestart worden
zonder bijstand van een raadsman lid 2

6. Tijdens terechtzitting
 GETUIGEN OPROEPEN TER TERECHTZITTING 263 Sv
 RECHT OP EEN TEGEN ONDERZOEK 150a lid 3 Sv
Indien OvJ deskundigonderzoek laat uitvoeren kan verdachte verzoeken
aanvullend onderzoek te doen of aanwijzingen geven i.v.m. de uitvoering.
Daarnaast kan de verdachte binnen 2 wk na uitslag een tegenonderzoek
doen, ook wel contra-expertise




3