,Inleiding - Systeemdenken
Samenhang als essentieel kenmerk
De context van het systeem
Het universum als systeem
Elementen als systeem
Het gezin als systeem
Andere systemen
Deel 1 - De algemene systeemtheorie en de cybernetica
Ludwig von Bertalanffy en de algemene systeemtheorie
Norbert wiener, mede-grondlegger van de cybernetica
Gregory Bateson, bioloog, antropoloog en linguïst
Deel 2 - De evolutie van systeemgeoriënteerde therapeutische praktijken
De hele familie als cliënt, co-therapie en het genogram
Carl Whitaker
Virginia Satir
Murray Bowen
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk
Communicatietheorie en constructivisme in therapeutische context
Paul Watzlawick
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk
Mara Selvini Palazzoli
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk
Guy Ausloos
Contextuele, intergenerationele theorie
Iván Böszörményi Nagy
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk
Structureel-stategische gezinstherapie
David Epston
Tom Andersen
Michael White
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk t . e . m .
hier te kennen 24-5
Relatie-en sekstherapie
David Schnarch
Sue Johnson
Ester Perel
De ‘evidence-base’ van systeemgeoriënteerde psychotherapie
De organisatie, het bedrijf, de onderneming als systeem, net zoals een gezin
Familie-, Relatie en Gezinstherapie en systemische interventies
Beroepsvereniging
Opleidingen
, Systeemdenken
Systeemdenken is een zeer speci eke manier van denken. Dit is nog niet evidence based, maar ze zijn hier mee bezig.
Systeemdenken is een manier om naar de wereld te kijken en focust zich op de samenhang tussen verschillende elementen
binnen een geheel.
In de psychotherapie betekent dit dat we niet enkel naar de individuele cliënt kijken, maar ook naar de bredere context waarin
de cliënt zich bevindt.
Een systeem bestaat uit verschillende elementen die met elkaar verbonden zijn. Deze elementen variëren van gedachten,
emoties tot sociale relaties en omgevingsfactoren. De interactie en de onderlinge samenhang tussen deze elementen zijn
cruciaal voor het begrijpen van het systeem als geheel.
Zo biedt de systeemtheorie een holistische benadering, waarin veranderingen in één deel van het systeem positieve effecten
kunnen hebben op het geheel.
Grieks : holos
=
volledig of geheel
Elk element binnen een systeem, wordt ook als systeem op zich gezien
Een essentieel kenmerk hierbij is de samenhang: de interacties en relaties tussen verschillende elementen hebben een
diepere impact.
Samenhang als essentieel kenmerk
Een van de belangrijke principes van systeemdenken is dat samenhang essentieel is voor het vormen van systemen. In
psychotherapie is het van belang om te begrijpen hoe de samenhang tussen verschillende elementen de ervaring van de
cliënt beïnvloedt.
Wanneer we in het systeemdenken stellen dat “alles met alles samenhangt”, benadrukken we dat de interacties en relaties
tussen verschillende elementen een diepere impact hebben op iemands psychologische toestand, dan enkel het individuele
element zelf. Hieruit blijkt dat we in psychotherapie best de focus leggen op deze netwerken van relaties en op de contexten
van het systeem, ipv alleen op de symptomen van de cliënt.
Bv.: gevoelens van een cliënt kunnen sterk beïnvloed worden door de relaties met familieleden, vrienden en collega’s.
Wanneer samenhang zoek is, dan zijn we vaak bezorgd. Soms is de samenhang er wel, maar zien we die niet of ziet die er
anders uit dan dat we voor ogen hadden (verwachting).
Er kan een gevoel van verwarring, incoherentie ontstaan. Bv.: ik moet studeren, maar voel/wil het niet (tegenstrijdig).
De context van het systeem
De context of omgeving van een systeem bestaat uit elementen die een directe invloed uitoefenen op het systeem. Dit zijn de
“nabije” elementen die in interactie staan met de cliënt.
Dit betekent dat het belangrijk is om de cliënt niet als een op zichzelf staand individu te zien, maar als iemand die deel
uitmaakt van een groter geheel. Dit kan helpen bij het identi ceren van patronen die de problemen van de cliënt voeden en zo
kan leiden tot een meer duurzame verandering.
Bv.: in een therapeutische setting betekent dit ook aandacht hebben voor dynamieken binnen het gezin, sociale kring en zelfs de bredere culturele context. Door te begrijpen welke
elementen in de omgeving de meeste samenhang vertonen met de cliënt —> effectievere interventies.
1
fi fi
Samenhang als essentieel kenmerk
De context van het systeem
Het universum als systeem
Elementen als systeem
Het gezin als systeem
Andere systemen
Deel 1 - De algemene systeemtheorie en de cybernetica
Ludwig von Bertalanffy en de algemene systeemtheorie
Norbert wiener, mede-grondlegger van de cybernetica
Gregory Bateson, bioloog, antropoloog en linguïst
Deel 2 - De evolutie van systeemgeoriënteerde therapeutische praktijken
De hele familie als cliënt, co-therapie en het genogram
Carl Whitaker
Virginia Satir
Murray Bowen
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk
Communicatietheorie en constructivisme in therapeutische context
Paul Watzlawick
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk
Mara Selvini Palazzoli
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk
Guy Ausloos
Contextuele, intergenerationele theorie
Iván Böszörményi Nagy
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk
Structureel-stategische gezinstherapie
David Epston
Tom Andersen
Michael White
Basisprincipes en toepassingen in de praktijk t . e . m .
hier te kennen 24-5
Relatie-en sekstherapie
David Schnarch
Sue Johnson
Ester Perel
De ‘evidence-base’ van systeemgeoriënteerde psychotherapie
De organisatie, het bedrijf, de onderneming als systeem, net zoals een gezin
Familie-, Relatie en Gezinstherapie en systemische interventies
Beroepsvereniging
Opleidingen
, Systeemdenken
Systeemdenken is een zeer speci eke manier van denken. Dit is nog niet evidence based, maar ze zijn hier mee bezig.
Systeemdenken is een manier om naar de wereld te kijken en focust zich op de samenhang tussen verschillende elementen
binnen een geheel.
In de psychotherapie betekent dit dat we niet enkel naar de individuele cliënt kijken, maar ook naar de bredere context waarin
de cliënt zich bevindt.
Een systeem bestaat uit verschillende elementen die met elkaar verbonden zijn. Deze elementen variëren van gedachten,
emoties tot sociale relaties en omgevingsfactoren. De interactie en de onderlinge samenhang tussen deze elementen zijn
cruciaal voor het begrijpen van het systeem als geheel.
Zo biedt de systeemtheorie een holistische benadering, waarin veranderingen in één deel van het systeem positieve effecten
kunnen hebben op het geheel.
Grieks : holos
=
volledig of geheel
Elk element binnen een systeem, wordt ook als systeem op zich gezien
Een essentieel kenmerk hierbij is de samenhang: de interacties en relaties tussen verschillende elementen hebben een
diepere impact.
Samenhang als essentieel kenmerk
Een van de belangrijke principes van systeemdenken is dat samenhang essentieel is voor het vormen van systemen. In
psychotherapie is het van belang om te begrijpen hoe de samenhang tussen verschillende elementen de ervaring van de
cliënt beïnvloedt.
Wanneer we in het systeemdenken stellen dat “alles met alles samenhangt”, benadrukken we dat de interacties en relaties
tussen verschillende elementen een diepere impact hebben op iemands psychologische toestand, dan enkel het individuele
element zelf. Hieruit blijkt dat we in psychotherapie best de focus leggen op deze netwerken van relaties en op de contexten
van het systeem, ipv alleen op de symptomen van de cliënt.
Bv.: gevoelens van een cliënt kunnen sterk beïnvloed worden door de relaties met familieleden, vrienden en collega’s.
Wanneer samenhang zoek is, dan zijn we vaak bezorgd. Soms is de samenhang er wel, maar zien we die niet of ziet die er
anders uit dan dat we voor ogen hadden (verwachting).
Er kan een gevoel van verwarring, incoherentie ontstaan. Bv.: ik moet studeren, maar voel/wil het niet (tegenstrijdig).
De context van het systeem
De context of omgeving van een systeem bestaat uit elementen die een directe invloed uitoefenen op het systeem. Dit zijn de
“nabije” elementen die in interactie staan met de cliënt.
Dit betekent dat het belangrijk is om de cliënt niet als een op zichzelf staand individu te zien, maar als iemand die deel
uitmaakt van een groter geheel. Dit kan helpen bij het identi ceren van patronen die de problemen van de cliënt voeden en zo
kan leiden tot een meer duurzame verandering.
Bv.: in een therapeutische setting betekent dit ook aandacht hebben voor dynamieken binnen het gezin, sociale kring en zelfs de bredere culturele context. Door te begrijpen welke
elementen in de omgeving de meeste samenhang vertonen met de cliënt —> effectievere interventies.
1
fi fi
