SOCIAAL METHODISCH WERKEN
PROCESMODELLEN EN
WERKINSTRUMENTEN
Examen Januari
Lector : Griet Mattheus
Maesen Shana 1 MWD
,Sociaal methodisch werken: procesmodellen en werkinstrumenten
Sociaalwerk = een mensenrechtenberoep
Mensen aan en tot hun rechten laten komen
Mensen aan hun rechten laten komen: info, uitkeringen (kinderbijslag,
parkeerkaart,)
Mensen tot hun rechten laten komen: de kracht, mensen sterk en vaardig
maken
Inleidende Begrippen
1. Methode
Is een gesystematiseerde manier van werken in een bepaalde situatie om een doel
te bereiken.
Het gaat er over wat er hoe gedaan wordt.
letterlijk ‘de weg waarlangs’
systematische, doelgerichte en procesmatige handelingswijze
een aan bepaalde formele regels of voorschriften onderworpen werkwijze waarin
een aantal min of meer logisch op elkaar volgende stappen te onderscheiden
zijn.
Wat je doet of laat met een cliënt, daar is een goede reden voor.
1.1 Methodiek
Ontwikkeld zich op het snijvlak van praktijk, theorie en wetenschap.
De leer van een methode ( werkwijze)
Verwijst naar een handelingsmodel (weten hoe te handelen) als naar onderliggende
verklaringstheorieën, empirische en ethische grondslagen. ( Steunt op ethische &
normatieve kaders.)
Ethische Kaders ( wat zou een goede MA hier doen)
- alert en kritische nadenken
- alle waarden en normen die aan de orde zijn (cliënt – MA – organisatie(s) –
samenleving)
- een zoekproces om tot verantwoorde en afgewogen keuzes te komen:
de dingen goed doen maar ook de goede dingen doen
Centrale vraag: hoe zou een goede sociaal werker hier handelen?
- lastige dilemma’s
- tijd én ruimte om na te denken én overleg met beroepsgenoten
Normatieve Kaders
Gevormd door waarden en normen die we in onze samenleving
belangrijk vinden, - O.a.: rechtvaardigheid, autonomie, veiligheid,
solidariteit, respect, mensenrechten, empowerment, waardigheid,
beleefdheid, vrijheid, verdraagzaamheid.
Draagt bij tot BEWUST + VERANTWOORD kiezen en handelen.
Het WAAROM? en het WAT? en het HOE?
- Wat wil de hulpvrager bereiken?
, - Hoe kunnen we dit realiseren?
- Welke doelgroep, omgeving wel of niet betrekken bij het proces?
- …
Ontwikkelt zich in een uitwisseling tussen theorie en praktijk
wetenschappelijk – evidence based practice based evidence
evidence based: praktijk en praktijkmoddellen waarvan wetenschappelijk
aantoonbaar is dat ze een grotere kans hebben op effect.
practice based evidence: Interventies die op basis van ervaringskennis,
persoonlijke kennis, stille kennis een bepaalde geldigheid hebben verworven en een
grotere kans op effectiviteit hebben.
1.2 Methodisch werken
Tijdens het hulpverlenen gebruik maken van verschillende methodieken, waarvan
aangetoond is dat ze effectief zijn in bepaalde situatie of voor een bepaalde
doelgroep.
Deze effectiviteit werd aangetoond door:
• praktijkervaring
• (wetenschappelijk) onderzoek
Bewust, doelgericht, systematisch en procesmatig werken uitgaande van een
bepaalde beroepsethiek en visie.
1.2.1 De metafoor en de gereedschapskoffer van een loodgieter
Mensen willen op voorhand het probleem zelf oplossen, alvorens loodgieter te
contacteren verstopping zelf oplossen (met soda, ontstoppingsproducten…)
Loodgieter (MA) gaat opzoek naar het materiaal
wat het beste past bij het probleem:
koffer van een MA is ook gevuld met technieken,
methoden, vaardigheden.
Eerste gereedschap zal niet altijd het beste zijn!
Evaluatie, is het probleem opgelost?
Is cliënt voldoende geholpen
, om verder te kunnen?
De Koffer van sociaal werker.
Methodes (social casework), technieken (gesprekstechnieken: luisteren,
doorvragen, samenvatten, parafraseren…), vaardigheden (omgaan met conflicten,
hoe bemiddel je?)
Wordt bepaald door opvoedingsproces, referentiekader, kenwaarden die
voor SW belangrijk zijn of van de opleiding, eigen normatieve en ethische
kader.
Wordt meebepaald door 4 elementen:
- Wie is uw cliënt (alleenstaande mama, bejaarden, jeugd…)
- De context/situatie van cliënt
- De organisatie (waarin je op dat moment werkt)
- Eigen persoon als hulpverlener
Vb. jeugdrechtbank signs of safety
1.2.2 De 3 kenmerken van een methode.
Doelgericht.
Oplossen van een probleem.
Doelen moeten haalbaar zijn.
Doelen worden bepaald in dialoog met cliënt en of omgeving.
Doelen worden regelmatig geëvalueerd en bijgesteld.
Systematisch.
Verschillende stappen/fasen doorlopen.
In een bepaalde logische volgorde.
Procesmatig.
Relatie ontwikkeling: Contact/ relatie cliënt.
Probleem afwikkeling: Afgestemd op de vraag van de cliënt.
Cliënt ontwikkeling: Rekening houden met tempo cliënt.
Empowerment: Gericht op clients sterker vaardiger maken.
PROCESMODELLEN EN
WERKINSTRUMENTEN
Examen Januari
Lector : Griet Mattheus
Maesen Shana 1 MWD
,Sociaal methodisch werken: procesmodellen en werkinstrumenten
Sociaalwerk = een mensenrechtenberoep
Mensen aan en tot hun rechten laten komen
Mensen aan hun rechten laten komen: info, uitkeringen (kinderbijslag,
parkeerkaart,)
Mensen tot hun rechten laten komen: de kracht, mensen sterk en vaardig
maken
Inleidende Begrippen
1. Methode
Is een gesystematiseerde manier van werken in een bepaalde situatie om een doel
te bereiken.
Het gaat er over wat er hoe gedaan wordt.
letterlijk ‘de weg waarlangs’
systematische, doelgerichte en procesmatige handelingswijze
een aan bepaalde formele regels of voorschriften onderworpen werkwijze waarin
een aantal min of meer logisch op elkaar volgende stappen te onderscheiden
zijn.
Wat je doet of laat met een cliënt, daar is een goede reden voor.
1.1 Methodiek
Ontwikkeld zich op het snijvlak van praktijk, theorie en wetenschap.
De leer van een methode ( werkwijze)
Verwijst naar een handelingsmodel (weten hoe te handelen) als naar onderliggende
verklaringstheorieën, empirische en ethische grondslagen. ( Steunt op ethische &
normatieve kaders.)
Ethische Kaders ( wat zou een goede MA hier doen)
- alert en kritische nadenken
- alle waarden en normen die aan de orde zijn (cliënt – MA – organisatie(s) –
samenleving)
- een zoekproces om tot verantwoorde en afgewogen keuzes te komen:
de dingen goed doen maar ook de goede dingen doen
Centrale vraag: hoe zou een goede sociaal werker hier handelen?
- lastige dilemma’s
- tijd én ruimte om na te denken én overleg met beroepsgenoten
Normatieve Kaders
Gevormd door waarden en normen die we in onze samenleving
belangrijk vinden, - O.a.: rechtvaardigheid, autonomie, veiligheid,
solidariteit, respect, mensenrechten, empowerment, waardigheid,
beleefdheid, vrijheid, verdraagzaamheid.
Draagt bij tot BEWUST + VERANTWOORD kiezen en handelen.
Het WAAROM? en het WAT? en het HOE?
- Wat wil de hulpvrager bereiken?
, - Hoe kunnen we dit realiseren?
- Welke doelgroep, omgeving wel of niet betrekken bij het proces?
- …
Ontwikkelt zich in een uitwisseling tussen theorie en praktijk
wetenschappelijk – evidence based practice based evidence
evidence based: praktijk en praktijkmoddellen waarvan wetenschappelijk
aantoonbaar is dat ze een grotere kans hebben op effect.
practice based evidence: Interventies die op basis van ervaringskennis,
persoonlijke kennis, stille kennis een bepaalde geldigheid hebben verworven en een
grotere kans op effectiviteit hebben.
1.2 Methodisch werken
Tijdens het hulpverlenen gebruik maken van verschillende methodieken, waarvan
aangetoond is dat ze effectief zijn in bepaalde situatie of voor een bepaalde
doelgroep.
Deze effectiviteit werd aangetoond door:
• praktijkervaring
• (wetenschappelijk) onderzoek
Bewust, doelgericht, systematisch en procesmatig werken uitgaande van een
bepaalde beroepsethiek en visie.
1.2.1 De metafoor en de gereedschapskoffer van een loodgieter
Mensen willen op voorhand het probleem zelf oplossen, alvorens loodgieter te
contacteren verstopping zelf oplossen (met soda, ontstoppingsproducten…)
Loodgieter (MA) gaat opzoek naar het materiaal
wat het beste past bij het probleem:
koffer van een MA is ook gevuld met technieken,
methoden, vaardigheden.
Eerste gereedschap zal niet altijd het beste zijn!
Evaluatie, is het probleem opgelost?
Is cliënt voldoende geholpen
, om verder te kunnen?
De Koffer van sociaal werker.
Methodes (social casework), technieken (gesprekstechnieken: luisteren,
doorvragen, samenvatten, parafraseren…), vaardigheden (omgaan met conflicten,
hoe bemiddel je?)
Wordt bepaald door opvoedingsproces, referentiekader, kenwaarden die
voor SW belangrijk zijn of van de opleiding, eigen normatieve en ethische
kader.
Wordt meebepaald door 4 elementen:
- Wie is uw cliënt (alleenstaande mama, bejaarden, jeugd…)
- De context/situatie van cliënt
- De organisatie (waarin je op dat moment werkt)
- Eigen persoon als hulpverlener
Vb. jeugdrechtbank signs of safety
1.2.2 De 3 kenmerken van een methode.
Doelgericht.
Oplossen van een probleem.
Doelen moeten haalbaar zijn.
Doelen worden bepaald in dialoog met cliënt en of omgeving.
Doelen worden regelmatig geëvalueerd en bijgesteld.
Systematisch.
Verschillende stappen/fasen doorlopen.
In een bepaalde logische volgorde.
Procesmatig.
Relatie ontwikkeling: Contact/ relatie cliënt.
Probleem afwikkeling: Afgestemd op de vraag van de cliënt.
Cliënt ontwikkeling: Rekening houden met tempo cliënt.
Empowerment: Gericht op clients sterker vaardiger maken.
