CRITICAL STATEMENT
GEHANDICAPTENZORG
NAAM STUDENT
STUDENTNUMMER
Klas
Inhoudsopgave
Inleiding........................................................................................................ 1
Dilemma verkennen.......................................................................................2
Situatie:.......................................................................................................................... 3
Waardes uitgelegd:......................................................................................................... 3
Morele vraag formuleren................................................................................4
Analyseren....................................................................................................5
Gesprek personeel (Verzorgende IG en Maatschappelijke zorg).....................................6
Algemene vraag:........................................................................................................... 6
Collega 1 (maatschappelijk werker)................................................................................6
, Collega 2 (verzorgende IG)............................................................................................. 7
Collega 3 (verzorgende IG)............................................................................................. 7
Deelconclusie 1:............................................................................................................. 7
Betrokkenen................................................................................................................... 8
Deelconclusie 2............................................................................................................... 8
Beroepscode Verzorgende en verpleegkundige..............................................................8
Beroepscode Maatschappelijk werker.............................................................................9
Gekoppeld aan casus:...................................................................................10
Argument afwegen.......................................................................................11
Besluit nemen.............................................................................................. 11
Evaluatie..................................................................................................... 11
Literatuurlijst............................................................................................... 12
Bijlage: KNMG-stappenplan...........................................................................14
Bijlage: teamdialoog.....................................................................................14
Bijlage: Egodocument...................................................................................16
Bijlage: Waarderingsformulier......................................................................16
Inleiding
Mijn stage liep ik bij …..... Dit is een groep met meerdere en verschillende verstandelijk en
lichamelijk beperkte cliënten.
Tijdens mijn stage ben ik op zoek gegaan naar een moreel ethisch dilemma.
Ethisch en moraal worden vaak verward met elkaar maar zijn twee verschillende begrippen.
Moraal is het geheel van waarden en normen dat voor een persoon of een groep van belang
is. En ethiek is het systematisch nadenken over die moraal.
Het wordt een moreel dilemma als er een botsing is tussen verschillende waarde van de
zorgverlener. Het kiezen voor de ene waarde gaat dan ten koste van de andere waarde.
(KNMG, z.d.)
Voor het analyseren van mijn dilemma heb ik onderscheid gemaakt tussen 3
stappenplannen voor een moreel ethisch dilemma.
CURA
KNMG
Socratische methode
, Het CURA-model is een instrument dat je ondersteuning biedt bij lastige situaties, CURA is
bedoeld om in relatief kort tijdsbestek te doorlopen (V&VN 2019). Omdat mijn dilemma al
langer speelt, heb ik niet voor dit stappenplan gekozen. De socratische methode brengt
leerprocessen op gang die effectiever zijn dan kennisoverdracht. Het stallen van de juiste
vragen is niet eenvoudig en vergt veel oefenen en fouten maken, maar er vooral van leren.
De socratische methode is een klassieke methode om een onderzoek gesprek op gang te
brengen. Ik heb niet voor deze gekozen omdat deze mij niet zo erg aansprak, ik vind dit
stappenplan niet concreet genoeg voor mijn type dilemma dat ik heb gekozen. Ik heb
uiteindelijk gekozen voor het KNMG – stappenplan. Ik heb voor het KNMG-stappenplan
gekozen omdat je met dit stappenplan op een goede manier kunt toewerken naar een
afweging of (voorlopige) conclusie, die goed onderbouwd is en door meerdere mensen
gedragen wordt. (KNMG, 2018.)
Het KNMG-stappenplan bestaat uit zes stappen:
1. Dilemma verkennen
2. Morele vraag formuleren
3. Analyseren
4. Argument afwegen
5. Besluit nemen
6. Evaluatie
In de volgende hoofdstukken wordt mijn onderzoek in deze stappen uitgelegd.
Dilemma verkennen
Op mijn stage ben ik meerdere morele ethische dilemma’s tegengekomen
- Bij een bewoner met syndroom van down en beginnende dementie wordt ’s nachts zijn
slaapkamerdeur op slot gedaan zodat hij niet kan gaan dwalen ’s nachts, dit beperkt zijn
vrijheid maar hierdoor is het voor zijn veiligheid wel goed.
- Bewoner met epilepsie aanvallen heeft een camera op zijn kamer zodat s nachts de
nachtdienst dit in de gaten kan houden en ingrijpen als dat nodig is, maar hierdoor heeft
hij geen privacy.
Ik heb gekozen voor het moreel ethisch dilemma: ‘Bij een bewoner met syndroom van down
en beginnende dementie wordt ’s nachts zijn slaapkamerdeur op slot gedaan zodat hij niet
kan gaan dwalen ’s nachts, dit beperkt zijn vrijheid maar hierdoor is het voor zijn veiligheid
wel goed’.
De reden dat ik voor dit dilemma heb gekozen is omdat ik hier moet kiezen tussen 2
waarden die ik belangrijk vind. Namelijk vrijheid en kwaliteit.
Ook is het lastig omdat je hier ook te maken gaat hebben met de wet zorg en dwang:
‘De kern van de Wet zorg en dwang is 'Nee, tenzij'. De zorg voor ouderen met dementie en
mensen met een verstandelijke beperking moet zoveel mogelijk op vrijwillige basis
GEHANDICAPTENZORG
NAAM STUDENT
STUDENTNUMMER
Klas
Inhoudsopgave
Inleiding........................................................................................................ 1
Dilemma verkennen.......................................................................................2
Situatie:.......................................................................................................................... 3
Waardes uitgelegd:......................................................................................................... 3
Morele vraag formuleren................................................................................4
Analyseren....................................................................................................5
Gesprek personeel (Verzorgende IG en Maatschappelijke zorg).....................................6
Algemene vraag:........................................................................................................... 6
Collega 1 (maatschappelijk werker)................................................................................6
, Collega 2 (verzorgende IG)............................................................................................. 7
Collega 3 (verzorgende IG)............................................................................................. 7
Deelconclusie 1:............................................................................................................. 7
Betrokkenen................................................................................................................... 8
Deelconclusie 2............................................................................................................... 8
Beroepscode Verzorgende en verpleegkundige..............................................................8
Beroepscode Maatschappelijk werker.............................................................................9
Gekoppeld aan casus:...................................................................................10
Argument afwegen.......................................................................................11
Besluit nemen.............................................................................................. 11
Evaluatie..................................................................................................... 11
Literatuurlijst............................................................................................... 12
Bijlage: KNMG-stappenplan...........................................................................14
Bijlage: teamdialoog.....................................................................................14
Bijlage: Egodocument...................................................................................16
Bijlage: Waarderingsformulier......................................................................16
Inleiding
Mijn stage liep ik bij …..... Dit is een groep met meerdere en verschillende verstandelijk en
lichamelijk beperkte cliënten.
Tijdens mijn stage ben ik op zoek gegaan naar een moreel ethisch dilemma.
Ethisch en moraal worden vaak verward met elkaar maar zijn twee verschillende begrippen.
Moraal is het geheel van waarden en normen dat voor een persoon of een groep van belang
is. En ethiek is het systematisch nadenken over die moraal.
Het wordt een moreel dilemma als er een botsing is tussen verschillende waarde van de
zorgverlener. Het kiezen voor de ene waarde gaat dan ten koste van de andere waarde.
(KNMG, z.d.)
Voor het analyseren van mijn dilemma heb ik onderscheid gemaakt tussen 3
stappenplannen voor een moreel ethisch dilemma.
CURA
KNMG
Socratische methode
, Het CURA-model is een instrument dat je ondersteuning biedt bij lastige situaties, CURA is
bedoeld om in relatief kort tijdsbestek te doorlopen (V&VN 2019). Omdat mijn dilemma al
langer speelt, heb ik niet voor dit stappenplan gekozen. De socratische methode brengt
leerprocessen op gang die effectiever zijn dan kennisoverdracht. Het stallen van de juiste
vragen is niet eenvoudig en vergt veel oefenen en fouten maken, maar er vooral van leren.
De socratische methode is een klassieke methode om een onderzoek gesprek op gang te
brengen. Ik heb niet voor deze gekozen omdat deze mij niet zo erg aansprak, ik vind dit
stappenplan niet concreet genoeg voor mijn type dilemma dat ik heb gekozen. Ik heb
uiteindelijk gekozen voor het KNMG – stappenplan. Ik heb voor het KNMG-stappenplan
gekozen omdat je met dit stappenplan op een goede manier kunt toewerken naar een
afweging of (voorlopige) conclusie, die goed onderbouwd is en door meerdere mensen
gedragen wordt. (KNMG, 2018.)
Het KNMG-stappenplan bestaat uit zes stappen:
1. Dilemma verkennen
2. Morele vraag formuleren
3. Analyseren
4. Argument afwegen
5. Besluit nemen
6. Evaluatie
In de volgende hoofdstukken wordt mijn onderzoek in deze stappen uitgelegd.
Dilemma verkennen
Op mijn stage ben ik meerdere morele ethische dilemma’s tegengekomen
- Bij een bewoner met syndroom van down en beginnende dementie wordt ’s nachts zijn
slaapkamerdeur op slot gedaan zodat hij niet kan gaan dwalen ’s nachts, dit beperkt zijn
vrijheid maar hierdoor is het voor zijn veiligheid wel goed.
- Bewoner met epilepsie aanvallen heeft een camera op zijn kamer zodat s nachts de
nachtdienst dit in de gaten kan houden en ingrijpen als dat nodig is, maar hierdoor heeft
hij geen privacy.
Ik heb gekozen voor het moreel ethisch dilemma: ‘Bij een bewoner met syndroom van down
en beginnende dementie wordt ’s nachts zijn slaapkamerdeur op slot gedaan zodat hij niet
kan gaan dwalen ’s nachts, dit beperkt zijn vrijheid maar hierdoor is het voor zijn veiligheid
wel goed’.
De reden dat ik voor dit dilemma heb gekozen is omdat ik hier moet kiezen tussen 2
waarden die ik belangrijk vind. Namelijk vrijheid en kwaliteit.
Ook is het lastig omdat je hier ook te maken gaat hebben met de wet zorg en dwang:
‘De kern van de Wet zorg en dwang is 'Nee, tenzij'. De zorg voor ouderen met dementie en
mensen met een verstandelijke beperking moet zoveel mogelijk op vrijwillige basis
