Bestuursrecht samenvatting
UNI
College 1 – Wat is bestuursrecht?
Wat is bestuursrecht?
Bestuursrecht is het recht wat betrekking heeft op het functioneren van het openbaar
bestuur. Het betreft de relatie tussen de overheid en de burger.
Bestuursprocesrecht bestaat uit:
⁃ Publiekrecht:
⁃ Formeel recht: handhavingsrecht
a. Dit gaat over de totstandkoming met betrekking tot de procedures van besluiten.
⁃ Materieel recht:
a. Dit gaat over de inhoudelijke rechten en plichten van het bestuur. Denk hieraan:
vergunningen, subsidies of uitkeringen.
Bestuursrecht onderverdeeld in de trias politica:
- Wetgevende macht
- Uitvoerende macht Openbaar bestuur
- Rechterlijke macht
Bronnen bestuursprocesrecht:
• Internationaal recht
• Grondwet
• Bijzondere wetten
• Algemene wet bestuursrecht
• Lagere regelgeving en ongeschreven recht
Functies van het bestuursrecht:
1. Legitimerende functie: normen voor het bestuur handelen. (Wetten en regels die
een bestuur in acht moet nemen als zij optreedt)
2. Instrumentele functie: instrumenten in handen van het openbaar bestuur.
(Instrumenten die zij moeten gebruiken in het bestuursrecht: vergunningen)
3. Waarborgfunctie: rechtsbescherming van de burger tegen het optreden van het
openbaar bestuur. (Mogelijkheden om tegen het openbaar bestuur in te gaan)
Taak bestuur in de rechtsstaat:
- Bestuursrecht moet de wetgeving uitvoeren en toepassen.
- Daarna moet de wettelijke ruimte invullen en uitwerken. Bijvoorbeeld:
a. Aanvullende regels vaststellen
b. Concrete beslissingen nemen
c. Toezicht en handhaving
- Bestuursrechtelijke normen in acht nemen
, a. Geschreven + ongeschreven normen
Bestuursrecht heeft betrekking tot vijf onderwerpen:
1. Organisatie op het bestuur
2. Bevoegdheden om aanvullende regels te maken en concrete beslissingen
3. Normering op de normering van geschreven en ongeschreven regels
4. Handhaving
5. Rechtsbescherming > bescherming van de burger die hij kan krijgen.
Algemeen belang
Het bestuur treedt altijd op in het algemene belang oftewel het publieke belang. Dit is ook
wel de premisse van het bestuursrecht. Dit is een aanname van iets wat je niet hoeft te
bewijzen. Dit is een te algemeen belang oftewel een ‘containerbegrip’. Je kan denken aan de
volgende onderwerpen:
1. Veiligheid
2. Economie
3. Milieu & Klimaat
4. Gezondheidszorg
5. Etc.
Bestuursrechtelijke wetgeving:
- Burger en openbaar bestuur moeten zich aan de wet houden.
- Openbaar bestuur moet voor alles wat het doet een wettelijke
bevoegdheidsgrondslag hebben. Daar valt onder:
a. Organisatie van het openbaar bestuur
b. Regels en besluiten van het openbaar bestuur
c. Toezicht en handhaving door het openbaar bestuur
- Wetgeving voor bestuur komt door legaliteitsvereiste. Alle bestuursrechtelijke
handelingen moeten zijn opgeschreven in de wet.
Algemeen en bijzonder bestuursrecht:
1. (Bijzonder) Heel veel bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving:
a. Heeft betrekking op verschillende maatschappelijke terreinen
b. Kent (specifieke) bestuursbevoegdheden toe aan bestuur
2. (AWB) Algemene wet bestuursrecht
a. Heeft betrekking op het bestuur in het algemeen
b. Gemeenschappelijke onderwerpen voor alle terreinen
Basis bestuursrecht:
⁃ Bestaat uit een algemeen deel: AWB en rechtsbescherming en
besluitvorming
⁃ Bestaat uit een bijzonder deel: Milieu, belasting, economisch
Doelstellingen van de AWB:
1. Eenheid binnen de bestuursrechtelijke wetgeving bevorderen.
, 2. Systematiseren en vereenvoudigen van bestuursrechtelijke wetgeving. (Bijvoorbeeld
het instellen van een vast termijn in bezwaar.)
3. Codificeren van bestuursrechtelijke jurisprudentie.
4. Algemene nieuwe voorzieningen treffen, die niet in bijzondere wetgeving thuishoren.
(Bijvoorbeeld vergunningen via een elektronische weg worden verleend)
Structuur van het bestuursrecht:
HF 1 Inleidende bepalingen
HF 2 Bevat het meest algemene regels van de AWB (verkeer tussen burgers en
bestuursorganen)
HF 3 Algemene bepalingen over besluiten
HF 4 Bijzondere bepalingen over besluiten
HF 5 Besluiten over de handhaving
HF 6 Algemene bepalingen over bezwaar en beroep
HF 7 Bijzondere bepalingen over bezwaar en administratief beroep
HF 8 Bijzondere bepalingen over de wijze van procederen bij de bestuursrechter
HF 9 Klachtbehandeling
HF 10 Bepalingen over bestuursorganen
Het hele bestuursrecht heeft een gelaagde structuur. Tussen AWB en bijzondere
bestuursrechtelijke wetgeving. Je kunt dit aflezen in de hoofdstukken en titels.
Verhouding: AWB – bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving:
Soorten Awb-voorschriften:
- Dwingend recht
- Regelend recht
- Aanvullend recht
- Facultatief recht
Dwingend recht
Hier mag niet van worden afgeweken in de bijzondere wetgeving. Dit komt het meeste voor
in bijvoorbeeld: art. 6:7 AWB.
Soms kan het bestuur afwijken, ondanks dit uitgangspunt. Dit komt doordat hogere
regelgeving in acht worden genomen. Als dit van toepassing is wordt er het volgende
vermeld:
- ‘’in afwijking van art.’’
- Artikel … awb is niet van toepassing’’
Regelend recht
De Awb geeft de hoofdregel voor de normale gevallen; hier laat de Awb uitdrukkelijk
uitzonderingen toe. Er geld hier wel een zwaardere motiveringsplicht. Regelend recht zijn
regels in de wet waar partijen bij een contract van kunnen afwijken. Als zij het samen eens
zijn kunnen ze deze regels dus buiten spel zetten
UNI
College 1 – Wat is bestuursrecht?
Wat is bestuursrecht?
Bestuursrecht is het recht wat betrekking heeft op het functioneren van het openbaar
bestuur. Het betreft de relatie tussen de overheid en de burger.
Bestuursprocesrecht bestaat uit:
⁃ Publiekrecht:
⁃ Formeel recht: handhavingsrecht
a. Dit gaat over de totstandkoming met betrekking tot de procedures van besluiten.
⁃ Materieel recht:
a. Dit gaat over de inhoudelijke rechten en plichten van het bestuur. Denk hieraan:
vergunningen, subsidies of uitkeringen.
Bestuursrecht onderverdeeld in de trias politica:
- Wetgevende macht
- Uitvoerende macht Openbaar bestuur
- Rechterlijke macht
Bronnen bestuursprocesrecht:
• Internationaal recht
• Grondwet
• Bijzondere wetten
• Algemene wet bestuursrecht
• Lagere regelgeving en ongeschreven recht
Functies van het bestuursrecht:
1. Legitimerende functie: normen voor het bestuur handelen. (Wetten en regels die
een bestuur in acht moet nemen als zij optreedt)
2. Instrumentele functie: instrumenten in handen van het openbaar bestuur.
(Instrumenten die zij moeten gebruiken in het bestuursrecht: vergunningen)
3. Waarborgfunctie: rechtsbescherming van de burger tegen het optreden van het
openbaar bestuur. (Mogelijkheden om tegen het openbaar bestuur in te gaan)
Taak bestuur in de rechtsstaat:
- Bestuursrecht moet de wetgeving uitvoeren en toepassen.
- Daarna moet de wettelijke ruimte invullen en uitwerken. Bijvoorbeeld:
a. Aanvullende regels vaststellen
b. Concrete beslissingen nemen
c. Toezicht en handhaving
- Bestuursrechtelijke normen in acht nemen
, a. Geschreven + ongeschreven normen
Bestuursrecht heeft betrekking tot vijf onderwerpen:
1. Organisatie op het bestuur
2. Bevoegdheden om aanvullende regels te maken en concrete beslissingen
3. Normering op de normering van geschreven en ongeschreven regels
4. Handhaving
5. Rechtsbescherming > bescherming van de burger die hij kan krijgen.
Algemeen belang
Het bestuur treedt altijd op in het algemene belang oftewel het publieke belang. Dit is ook
wel de premisse van het bestuursrecht. Dit is een aanname van iets wat je niet hoeft te
bewijzen. Dit is een te algemeen belang oftewel een ‘containerbegrip’. Je kan denken aan de
volgende onderwerpen:
1. Veiligheid
2. Economie
3. Milieu & Klimaat
4. Gezondheidszorg
5. Etc.
Bestuursrechtelijke wetgeving:
- Burger en openbaar bestuur moeten zich aan de wet houden.
- Openbaar bestuur moet voor alles wat het doet een wettelijke
bevoegdheidsgrondslag hebben. Daar valt onder:
a. Organisatie van het openbaar bestuur
b. Regels en besluiten van het openbaar bestuur
c. Toezicht en handhaving door het openbaar bestuur
- Wetgeving voor bestuur komt door legaliteitsvereiste. Alle bestuursrechtelijke
handelingen moeten zijn opgeschreven in de wet.
Algemeen en bijzonder bestuursrecht:
1. (Bijzonder) Heel veel bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving:
a. Heeft betrekking op verschillende maatschappelijke terreinen
b. Kent (specifieke) bestuursbevoegdheden toe aan bestuur
2. (AWB) Algemene wet bestuursrecht
a. Heeft betrekking op het bestuur in het algemeen
b. Gemeenschappelijke onderwerpen voor alle terreinen
Basis bestuursrecht:
⁃ Bestaat uit een algemeen deel: AWB en rechtsbescherming en
besluitvorming
⁃ Bestaat uit een bijzonder deel: Milieu, belasting, economisch
Doelstellingen van de AWB:
1. Eenheid binnen de bestuursrechtelijke wetgeving bevorderen.
, 2. Systematiseren en vereenvoudigen van bestuursrechtelijke wetgeving. (Bijvoorbeeld
het instellen van een vast termijn in bezwaar.)
3. Codificeren van bestuursrechtelijke jurisprudentie.
4. Algemene nieuwe voorzieningen treffen, die niet in bijzondere wetgeving thuishoren.
(Bijvoorbeeld vergunningen via een elektronische weg worden verleend)
Structuur van het bestuursrecht:
HF 1 Inleidende bepalingen
HF 2 Bevat het meest algemene regels van de AWB (verkeer tussen burgers en
bestuursorganen)
HF 3 Algemene bepalingen over besluiten
HF 4 Bijzondere bepalingen over besluiten
HF 5 Besluiten over de handhaving
HF 6 Algemene bepalingen over bezwaar en beroep
HF 7 Bijzondere bepalingen over bezwaar en administratief beroep
HF 8 Bijzondere bepalingen over de wijze van procederen bij de bestuursrechter
HF 9 Klachtbehandeling
HF 10 Bepalingen over bestuursorganen
Het hele bestuursrecht heeft een gelaagde structuur. Tussen AWB en bijzondere
bestuursrechtelijke wetgeving. Je kunt dit aflezen in de hoofdstukken en titels.
Verhouding: AWB – bijzondere bestuursrechtelijke wetgeving:
Soorten Awb-voorschriften:
- Dwingend recht
- Regelend recht
- Aanvullend recht
- Facultatief recht
Dwingend recht
Hier mag niet van worden afgeweken in de bijzondere wetgeving. Dit komt het meeste voor
in bijvoorbeeld: art. 6:7 AWB.
Soms kan het bestuur afwijken, ondanks dit uitgangspunt. Dit komt doordat hogere
regelgeving in acht worden genomen. Als dit van toepassing is wordt er het volgende
vermeld:
- ‘’in afwijking van art.’’
- Artikel … awb is niet van toepassing’’
Regelend recht
De Awb geeft de hoofdregel voor de normale gevallen; hier laat de Awb uitdrukkelijk
uitzonderingen toe. Er geld hier wel een zwaardere motiveringsplicht. Regelend recht zijn
regels in de wet waar partijen bij een contract van kunnen afwijken. Als zij het samen eens
zijn kunnen ze deze regels dus buiten spel zetten
