Onrechtmatige daad 6:162 BW: degene die onrechtmatige daad pleegt tegen ander moet
schade vergoeden. Hoofdregel= iedereen is voor zijn eigen schade verantwoordelijk, maar
soms kan je schade bij iemand anders claimen nml bij onrechtmatige daad. Als je je kleding te
heet wast, ben je daar zelf aansprakelijk voor . Zijn situaties waar je ander kan aanspreken, bijv
werkgever is aansprakelijk voor fouten van personeel. Zet medewerkster doos op bril, die klant even bij passen
heeft weggelegd, dan is werkgever verantwoordelijk voor schade. 4 eisen onrechtmatige daad (art 6:162 BW):
1. onrechtmatigheid (onrechtmatige daad)
2. toerekenbaarheid
3. schade
4. causaal verband
Onrechtmatige daad kan als:
- inbreuk wordt gemaakt op recht van ander (bijv vernielen van andermans)
- doen/nalaten in strijd met wettelijke plicht (bijv ondernemer loost afval in strijd met
milieuwetgeving)
- doen/nalaten in strijd met wat in maatschappelijk verkeer verwacht wordt (bijv
geluidsoverlast).
Soms zijn er rechtvaardigingsgronden, waardoor onrechtmatige karakter wordt opgeheven.
Als je wordt aangevallen met mes, mag je overvaller afweren en hoef je schade niet te vergoeden als deze
overvaller letsel oploopt. Of mag je door rood licht rijden, als politieagent aangeeft dat dit moet.
Meeste rechtvaardigingsgronden komen uit strafrecht, nml overmacht, noodweer en
ambtelijk bevel. Andere zijn: wettelijk voorschrift, zaakwaarneming en toestemming vd
benadeelde.
Toerekenbaarheid 2 vormen:
- schuldaansprakelijkheid= dader heeft zelf schuld. Eigen, verwijtbaar handelen
- risicoaansprakelijkheid= omdat dit voor zijn/haar risico komt, bijv aansprakelijkheid vd
werkgever voor zijn werknemers. Vanuit bepaalde rol, hoedanigheid. Bijv ouders art 6:169 of
eigenaren van zaken, opstallen en dieren art 6:173 bw.
Schade. Alleen sprake van aansprakelijkheid als nadeel is bij degene, die onrechtmatige daad
is aangedaan. Kan vergoeding in geld vragen, maar ook bijv herstellen na onrechtmatige
publicatie of om verbod (bijv contactverbod bij stalking). Benadeelde zal vooral materiële
(vermogens)schade vorderen. Gaat om geleden verlies en gederfde winst. Soms kan ook
immateriële schade (smartengeld) vragen, vooral bij letsel/belediging, als iemands eer en
goede naam wordt aangetast. Art 6:103 bw. In natura:
- Afgifte zaak
- Herstel in oude staat
- Rectificatie/herstel (onjuiste publicatie), art 6:167 BW
- Rechterlijk verbod (straatverbod, gebruik handelsnaam etc)
Causaal verband. Moet rechtstreeks verband zijn tussen onrechtmatige handeling en schade.
Zou schade ook zijn als deze schadeveroorzakende gebeurtenis er niet zou zijn geweest?
Aansprakelijkheid voor personen. Waar ander aansprakelijk is voor gedragingen/nalaten van
ander:
- aansprakelijkheid ouders/voogden voor kinderen (art. 6:169 (lid 1) BW). Kids tot 14 jaar zijn
niet aansprakelijk voor hun onrechtmatige daden, dan is ouders/voogd
risicoaansprakelijk. Vanaf 14/15 jaar is kind zelf (schuld) aansprakelijk, maar ook
ouders/voogden zijn (risico) aansprakelijk, tenzij zij kunnen aantonen dat hen niets
, kan worden verweten, omdat ze onrechtmatige daad niet kon tegenhouden=
disculpatie art 6:169 lid 2 BW. Vanaf 16 jaar zijn kinderen zelf aansprakelijk. Eventueel
ouders op basis van eigen onrechtmatige daad art 162 BW. Schade zal door
(WA-)verzekeraar vd ouders worden vergoed.
- Aansprakelijkheid werkgevers voor werknemers (art. 6:170 (lid 1) BW). Werkgever is
(risico)aansprakelijk voor schade, die personeel toebrengt aan anderen. Bij opzet of
bewuste roekeloosheid is werknemer zelf aansprakelijk. Van belang is of er
ondergeschiktheidsrelatie is: kan werkgever werknemer instructies geven? Moet
functioneel verband zijn tussen gegeven taak en fout vd ondergeschikte: kans op
fout is vergroot door taak die is opgedragen (kanseis), èn dat werkgever
zeggenschap had over gedragingen vd werknemer (zeggenschapseis). Aka als
werknemer in diensttijd met zijn eigen mes iemand mishandelt, dan is werkgever niet aansprakelijk .
Eisen:
Fout
Ondergeschiktheid
Functioneel verband fout-taak: kans op fout vergroot door opgedragen taak of
werkgever had zeggenschap over gedragingen
- aansprakelijkheid opdrgevers voor opdrnemers (art. 6:171 BW). Opdrgever is ook
aansprakelijk voor niet-ondergeschikten, bijv aannemers-onderaannemers, vervoerders etc.
Want voor benadeelde is geen verschil of schade door ongeschikte (werknemer) of
niet is. Eisen:
functioneel verband tussen fout en werkzaamheden, die uitgevoerd moet
worden
Bedrijfsmatig (niet al vrij beroep)
Opdrnemer is ook zelf (schuld)aansprakelijk voor schade
Aansprakelijkheid voor zaken. In wet zijn situaties, waar bepaalde partijen risicoaansprakelijk
zijn. Slachtoffer kan dan zo’n partij makkelijk vinden en hoeft niet in discussie over
schuldvraag. 3 groepen:
- gebrekkige roerende zaken, die gevaar opleveren (art. 6:173): bezitter is aansprakelijk.
Bijv gasflessen, machines, gereedschap
- opstallen (gebouwen, bomen, riool, schuttingen etc.) die gevaar opleveren (art. 6:174 BW):
bezitter is aansprakelijk
- dieren (art. 6:175 BW): bezitter is aansprakelijk
H2
Producent aansprakelijk voor onveilige/gebrekkige producten. Consument
6:185 t/m 6:193 BW.
kan producent aansprakelijk stellen voor schade die is ontstaan door gebrek in product,
ongeacht of gebrek door schuld vd producent is ontstaan. Omdat hier gaat om
risicoaansprakelijkheid, gaat om gevolgschade, om vergoeding vd schade dóór gebrekkige
product. Producent is aansprakelijk voor in verkeer brengen van gebrekkig product.
Producent is (6:187 BW):
- fabrikant (van eindproduct/grondstoffen/onderdelen)
- importeur in EU en van eindproduct
- iedereen die als producent presenteert door zijn naam/merk/ander
onderscheidingsteken op product aanbrengt (detaillist: supermarkt, warenhuis, C&A).
Is niet duidelijk wie producent (fabrikant/importeur) is of vervaardigd/geïmporteerd
heeft, kan klant leverancier aanspreken en verwijzen naar producent/importeur/
leverancier, tenzij hij in redelijke termijn zegt wie producent/leverancier/importeur is.
, Product= roerend goed, dat industrieel is vervaardigd, ook als bestanddeel is van ander
roerend of onroerend goed en gas, water en elektriciteit (6:187 BW). Sinds 2000
(gekke koeienziekte) vallen ook landbouwproducten en producten vd jacht eronder .
Product is gebrekkig als niet veiligheid biedt, die men ervan mag verwachten (6:186 BW). Bij
gebrekkig product kijken naar:
- presentatie van product (reclame, verpakking, gebruiksaanwijzing, productinfo,
etiketten)
- gebruik (normaal gebruik, slijtage)
- tijdstip, waarop in verkeer wordt gebracht (veiligheidsnormen op dat moment)
Gebrekkige producten zijn bijv: ontwerpfout (gif in verf), constructiefout (te kleine luchtaanvoer
föhn), fabricage/montagefout (versleten machines gebruikt), presentatiefout (verwarring in verpakking en
reclame), waarschuwings-en instructiefout (bijwerkingen medicijnen).
Consument moet bewijzen (6:188 BW):
- gebrek
- schade (bij consument, niet aan product)
- causaal verband tussen gebrek en schade
3 of 10 jaar nadat product in verkeer is gebracht. Termijn loopt vanaf moment
schade/gebrek en wie producent is. Consument hoeft dus niet aan te tonen dat producent
schuld heeft, gaat hier om risicoaansprakelijkheid.
Producent is aansprakelijk voor (6:190 BW):
- letselschade (dood, lichamelijk letsel) bij €500?
- zaakschade, is beschadiging of verlies van andere zaak dan geleverde product.
Let op: schade in bedrijfssfeer telt niet!
- gebrekkig product, art 6:187 BW
Schade moet hoger zijn dan €500, anders kan je geen schade claimen bij producent. Als dat
zo is, wordt hele bedrag vergoed. Voor schade onder €500 kan consument verkoper
aanspreken op grond vd contractuele relatie (7:17 BW). Schadevergoedingsvordering verjaart na
3 jaar. Gaat in als benadeelde bekend is met schade, gebrek en wie producent is. Recht op
schadevergoeding vervalt sws na 10 jaar, nadat product in verkeer is gebracht.
Consument krijgt altijd schade vergoed. Producent mag productaansprakelijkheid niet
uitsluiten of beperken, bijv in algemene voorwaarden. Wel kan producenten afspraken maken
over onderlinge aansprakelijkheid. Productaansprakelijkheid betreft bescherming van
consumenten. Risicoaansprakelijkheid (art. 6:185 – 193 BW) voor producenten
In verkeer brengen van onveilige/gebrekkige producten (let op presentatie,
gebruiksaanwijzing, gebruik, tijdstip).
Veel technische producten moeten CE-markering (Conformité Européenne) hebben. Voldoet
aan bepaalde minimumeisen qua veiligheid, gezondheid en milieu. Is dus geen officieel
kwaliteitskenmerk of garantie. Product kan nog steeds gebrekkig zijn (ook al voldoet aan CE-
markeringseisen) en kan nog steeds aansprakelijk volgens productaansprakelijkheid. CE-
markering is verplicht als 1 vd 27 Europese richtlijnen van toepassing is. Hier staan bijv ook
beschermende kleding, (hand)schoenen en zonnebrillen . Cosmetica heeft ook CE-markering, puur
vanwege marketing. In Duitsland worden crèmes als medisch product beter verkocht dan puur als
cosmetisch product.
schade vergoeden. Hoofdregel= iedereen is voor zijn eigen schade verantwoordelijk, maar
soms kan je schade bij iemand anders claimen nml bij onrechtmatige daad. Als je je kleding te
heet wast, ben je daar zelf aansprakelijk voor . Zijn situaties waar je ander kan aanspreken, bijv
werkgever is aansprakelijk voor fouten van personeel. Zet medewerkster doos op bril, die klant even bij passen
heeft weggelegd, dan is werkgever verantwoordelijk voor schade. 4 eisen onrechtmatige daad (art 6:162 BW):
1. onrechtmatigheid (onrechtmatige daad)
2. toerekenbaarheid
3. schade
4. causaal verband
Onrechtmatige daad kan als:
- inbreuk wordt gemaakt op recht van ander (bijv vernielen van andermans)
- doen/nalaten in strijd met wettelijke plicht (bijv ondernemer loost afval in strijd met
milieuwetgeving)
- doen/nalaten in strijd met wat in maatschappelijk verkeer verwacht wordt (bijv
geluidsoverlast).
Soms zijn er rechtvaardigingsgronden, waardoor onrechtmatige karakter wordt opgeheven.
Als je wordt aangevallen met mes, mag je overvaller afweren en hoef je schade niet te vergoeden als deze
overvaller letsel oploopt. Of mag je door rood licht rijden, als politieagent aangeeft dat dit moet.
Meeste rechtvaardigingsgronden komen uit strafrecht, nml overmacht, noodweer en
ambtelijk bevel. Andere zijn: wettelijk voorschrift, zaakwaarneming en toestemming vd
benadeelde.
Toerekenbaarheid 2 vormen:
- schuldaansprakelijkheid= dader heeft zelf schuld. Eigen, verwijtbaar handelen
- risicoaansprakelijkheid= omdat dit voor zijn/haar risico komt, bijv aansprakelijkheid vd
werkgever voor zijn werknemers. Vanuit bepaalde rol, hoedanigheid. Bijv ouders art 6:169 of
eigenaren van zaken, opstallen en dieren art 6:173 bw.
Schade. Alleen sprake van aansprakelijkheid als nadeel is bij degene, die onrechtmatige daad
is aangedaan. Kan vergoeding in geld vragen, maar ook bijv herstellen na onrechtmatige
publicatie of om verbod (bijv contactverbod bij stalking). Benadeelde zal vooral materiële
(vermogens)schade vorderen. Gaat om geleden verlies en gederfde winst. Soms kan ook
immateriële schade (smartengeld) vragen, vooral bij letsel/belediging, als iemands eer en
goede naam wordt aangetast. Art 6:103 bw. In natura:
- Afgifte zaak
- Herstel in oude staat
- Rectificatie/herstel (onjuiste publicatie), art 6:167 BW
- Rechterlijk verbod (straatverbod, gebruik handelsnaam etc)
Causaal verband. Moet rechtstreeks verband zijn tussen onrechtmatige handeling en schade.
Zou schade ook zijn als deze schadeveroorzakende gebeurtenis er niet zou zijn geweest?
Aansprakelijkheid voor personen. Waar ander aansprakelijk is voor gedragingen/nalaten van
ander:
- aansprakelijkheid ouders/voogden voor kinderen (art. 6:169 (lid 1) BW). Kids tot 14 jaar zijn
niet aansprakelijk voor hun onrechtmatige daden, dan is ouders/voogd
risicoaansprakelijk. Vanaf 14/15 jaar is kind zelf (schuld) aansprakelijk, maar ook
ouders/voogden zijn (risico) aansprakelijk, tenzij zij kunnen aantonen dat hen niets
, kan worden verweten, omdat ze onrechtmatige daad niet kon tegenhouden=
disculpatie art 6:169 lid 2 BW. Vanaf 16 jaar zijn kinderen zelf aansprakelijk. Eventueel
ouders op basis van eigen onrechtmatige daad art 162 BW. Schade zal door
(WA-)verzekeraar vd ouders worden vergoed.
- Aansprakelijkheid werkgevers voor werknemers (art. 6:170 (lid 1) BW). Werkgever is
(risico)aansprakelijk voor schade, die personeel toebrengt aan anderen. Bij opzet of
bewuste roekeloosheid is werknemer zelf aansprakelijk. Van belang is of er
ondergeschiktheidsrelatie is: kan werkgever werknemer instructies geven? Moet
functioneel verband zijn tussen gegeven taak en fout vd ondergeschikte: kans op
fout is vergroot door taak die is opgedragen (kanseis), èn dat werkgever
zeggenschap had over gedragingen vd werknemer (zeggenschapseis). Aka als
werknemer in diensttijd met zijn eigen mes iemand mishandelt, dan is werkgever niet aansprakelijk .
Eisen:
Fout
Ondergeschiktheid
Functioneel verband fout-taak: kans op fout vergroot door opgedragen taak of
werkgever had zeggenschap over gedragingen
- aansprakelijkheid opdrgevers voor opdrnemers (art. 6:171 BW). Opdrgever is ook
aansprakelijk voor niet-ondergeschikten, bijv aannemers-onderaannemers, vervoerders etc.
Want voor benadeelde is geen verschil of schade door ongeschikte (werknemer) of
niet is. Eisen:
functioneel verband tussen fout en werkzaamheden, die uitgevoerd moet
worden
Bedrijfsmatig (niet al vrij beroep)
Opdrnemer is ook zelf (schuld)aansprakelijk voor schade
Aansprakelijkheid voor zaken. In wet zijn situaties, waar bepaalde partijen risicoaansprakelijk
zijn. Slachtoffer kan dan zo’n partij makkelijk vinden en hoeft niet in discussie over
schuldvraag. 3 groepen:
- gebrekkige roerende zaken, die gevaar opleveren (art. 6:173): bezitter is aansprakelijk.
Bijv gasflessen, machines, gereedschap
- opstallen (gebouwen, bomen, riool, schuttingen etc.) die gevaar opleveren (art. 6:174 BW):
bezitter is aansprakelijk
- dieren (art. 6:175 BW): bezitter is aansprakelijk
H2
Producent aansprakelijk voor onveilige/gebrekkige producten. Consument
6:185 t/m 6:193 BW.
kan producent aansprakelijk stellen voor schade die is ontstaan door gebrek in product,
ongeacht of gebrek door schuld vd producent is ontstaan. Omdat hier gaat om
risicoaansprakelijkheid, gaat om gevolgschade, om vergoeding vd schade dóór gebrekkige
product. Producent is aansprakelijk voor in verkeer brengen van gebrekkig product.
Producent is (6:187 BW):
- fabrikant (van eindproduct/grondstoffen/onderdelen)
- importeur in EU en van eindproduct
- iedereen die als producent presenteert door zijn naam/merk/ander
onderscheidingsteken op product aanbrengt (detaillist: supermarkt, warenhuis, C&A).
Is niet duidelijk wie producent (fabrikant/importeur) is of vervaardigd/geïmporteerd
heeft, kan klant leverancier aanspreken en verwijzen naar producent/importeur/
leverancier, tenzij hij in redelijke termijn zegt wie producent/leverancier/importeur is.
, Product= roerend goed, dat industrieel is vervaardigd, ook als bestanddeel is van ander
roerend of onroerend goed en gas, water en elektriciteit (6:187 BW). Sinds 2000
(gekke koeienziekte) vallen ook landbouwproducten en producten vd jacht eronder .
Product is gebrekkig als niet veiligheid biedt, die men ervan mag verwachten (6:186 BW). Bij
gebrekkig product kijken naar:
- presentatie van product (reclame, verpakking, gebruiksaanwijzing, productinfo,
etiketten)
- gebruik (normaal gebruik, slijtage)
- tijdstip, waarop in verkeer wordt gebracht (veiligheidsnormen op dat moment)
Gebrekkige producten zijn bijv: ontwerpfout (gif in verf), constructiefout (te kleine luchtaanvoer
föhn), fabricage/montagefout (versleten machines gebruikt), presentatiefout (verwarring in verpakking en
reclame), waarschuwings-en instructiefout (bijwerkingen medicijnen).
Consument moet bewijzen (6:188 BW):
- gebrek
- schade (bij consument, niet aan product)
- causaal verband tussen gebrek en schade
3 of 10 jaar nadat product in verkeer is gebracht. Termijn loopt vanaf moment
schade/gebrek en wie producent is. Consument hoeft dus niet aan te tonen dat producent
schuld heeft, gaat hier om risicoaansprakelijkheid.
Producent is aansprakelijk voor (6:190 BW):
- letselschade (dood, lichamelijk letsel) bij €500?
- zaakschade, is beschadiging of verlies van andere zaak dan geleverde product.
Let op: schade in bedrijfssfeer telt niet!
- gebrekkig product, art 6:187 BW
Schade moet hoger zijn dan €500, anders kan je geen schade claimen bij producent. Als dat
zo is, wordt hele bedrag vergoed. Voor schade onder €500 kan consument verkoper
aanspreken op grond vd contractuele relatie (7:17 BW). Schadevergoedingsvordering verjaart na
3 jaar. Gaat in als benadeelde bekend is met schade, gebrek en wie producent is. Recht op
schadevergoeding vervalt sws na 10 jaar, nadat product in verkeer is gebracht.
Consument krijgt altijd schade vergoed. Producent mag productaansprakelijkheid niet
uitsluiten of beperken, bijv in algemene voorwaarden. Wel kan producenten afspraken maken
over onderlinge aansprakelijkheid. Productaansprakelijkheid betreft bescherming van
consumenten. Risicoaansprakelijkheid (art. 6:185 – 193 BW) voor producenten
In verkeer brengen van onveilige/gebrekkige producten (let op presentatie,
gebruiksaanwijzing, gebruik, tijdstip).
Veel technische producten moeten CE-markering (Conformité Européenne) hebben. Voldoet
aan bepaalde minimumeisen qua veiligheid, gezondheid en milieu. Is dus geen officieel
kwaliteitskenmerk of garantie. Product kan nog steeds gebrekkig zijn (ook al voldoet aan CE-
markeringseisen) en kan nog steeds aansprakelijk volgens productaansprakelijkheid. CE-
markering is verplicht als 1 vd 27 Europese richtlijnen van toepassing is. Hier staan bijv ook
beschermende kleding, (hand)schoenen en zonnebrillen . Cosmetica heeft ook CE-markering, puur
vanwege marketing. In Duitsland worden crèmes als medisch product beter verkocht dan puur als
cosmetisch product.
