Samenvatting Economie A
SAMENVATTING ECONOMIE A
BACHELOR OF SCIENCE IN DE HANDELSWETENSCHAPPEN
H1 WAT IS ECONOMIE?
1.0.0 ECONOMISCHE BEGRIPPEN
1.0.1 WAT IS ECONOMIE?
5 Belangrijke economische agenten
Micro agenten:
- Consument
- Producent
Macro agenten
- Bank
- Overheid
- Buitenland
Prosumenten = Zowel consument als producent (bvb: Je bent op reis maar verhuurd je huis)
1.0.2 KEUZE
Behoeften zijn onbeperkt Middelen zijn beperkt (schaarste) → We moeten dan ook keuzes
maken om met onze schaarse goederen een maximale behoeften voldoening te krijgen
1.0.3 ECONOMIE
Economie is een sociale wetenschap
Economie is de wetenschap van de keuzes die economische agenten maken als gevolg van
schaarste.
De Economische wetenschap bestudeerd
➔ Keuzes → consumptie als gevolg van schaarste
➔ Keuzes → productie als gevolg van schaarste
➔ De gevolgen van deze keuzes voor de maatschappij
Page 1 of 65
,Samenvatting Economie A
1.04 SCHAARSTE
Een middel is economisch schaars als een product meer gewild is dan beschikbaar
Schaarse zeldzaamheid
- Alles kan schaars zijn (bvb: water, eten, …) → meestal veelvoorkomende grondstoffen
of spullen.
- Maar er zijn ook zaken die zeldzaam zijn (bvb: Goud, diamant,) → Niet veel vraag +
niet vaak voorkomen
Schaarse is subjectief
➔ Geen behoefte aan dingen → Je ervaart geen schaarste
➔ Veel behoefte aan van alles → Je ervaart schaarste
Schaarste evolueert
➔ Vroeger voedseltekort → vandaag overconsumptie
Welvaart is de mate waarin schaarste wordt verminderd.
1.0.5 ECONOMISCHE BEHOEFTEN
Behoeften zijn immaterieel Het Go/Di dat aan de behoefte voldoet
- Primaire behoeften = aangeboren → bvb eten
- Secundaire behoeften = aangeleerd → bvb onderwijs
- Tertiaire behoeften = luxe → reizen
Behoeften evolueren
➔ Vroeger behoefte aan buiten spelen → nu behoeften aan sociale media
Behoeften zijn onbeperkt. Wanneer je een behoefte hebt voldaan → nieuwe behoefte
(Bvb: Nieuwe iPhone gekocht → ik wil Apple watch om mijn behoefte aan een horloge in te
vullen.)
1.0.6 DUURZAME ONTWIKKELING
De Brundtlandt-definitie: Duurzame ontwikkeling komt tegemoet aan de noden van het
heden zonder de behoeftevoorzieningen van de toekomstige generaties in het gedrang te
brengen. Daarbij zijn 3 pijlers belangrijk:
- Welzijn
- Milieu
- Economie
Page 2 of 65
,Samenvatting Economie A
1.1.0 KEUZE, AFRUIL EN OPORTUNITEITSKOSTEN
1.1.1 INLEIDING
Economische agenten
- Consument
- Producent
- Bank
- Overheid
- Buitenland
Moeten keuzes maken. Ze moeten dus de voordelen van de keuze (=de baten) afwegen tegen
de nadelen van de keuze (= de kosten).
1.1.2 DE OPPORTUNITEITSKOST
De opportuniteitskost is de niet-gerealiseerde opbrengst van het best mogelijk alternatief.
De opportuniteitskost = effectieve kost (prijskaartje) + niet gerealiseerde opbrengst
1.2.0 KOSTEN TEGENOVER BATEN; SHORTCUTS OF MARGINALE ANALYSE
1.2.1 MARGINALITEIT
Kosten en baten (opbrengsten) worden afgewogen in ‘marginaliteit’
De bijkomende kost voor een bijkomende eenheid, inspanning, output of productie.
(MK)
De bijkomende opbrengst van een bijkomende eenheid, inspanning, output of
productie. (MO)(MB)
Een economisch optimaal evenwicht => MK = MB
1.3.0 HET GEBRUIK VAN MODELLEN EN AANNAMES
1.3.1 WETENSCHAPPE LIJKE BENADERING
Wetenschappelijk modellen zorgen ervoor dat we de complexe realiteit kunnen
vereenvoudigen
Nood aan aannames
Bvb:
- De behoeften zijn onbeperkt;
- Economische agenten kiezen rationeel;
- De optimale keuze is die waar MO = MK;
Page 3 of 65
, Samenvatting Economie A
- Keuzes worden gemaakt uit eigenbelang;
- Houdt rekening met verlies van beste alternatief;
- Ceteris paribus; (Zie 1.3.2)
- Perfecte informatie (Zie 1.3.3)
1.3.2 CERTIS PARIBUS
Alles blijft constant buiten de invloed van vraag en aanbod en prijs.
(Bvb: Impact van Pvliegtuigtickets op Vvliegtuigtickets → negatief verband Als de p stijgt dan
daalt V)
We moeten dus aannemen dat al de andere vraagbepalende factoren constant zijn.
(Bvb: gezondheidsrisico’s (corona), terrorisme, …)
1.3.3 PERFECTE INFORMATIE
Bij keuzes weegt men altijd MB en MK af.
Die afweging is dan ook pas juist als met precies weet hoeveel MB en MK zijn.
Perfecte informatie veronderstelt dat alle economische agenten op hetzelfde moment
volledig op de hoogte zijn van alle belangrijke factoren in een economische transactie.
MAAR een perfecte markt is de uitzondering (men kan bijna nooit juist zijn) dus men werkt
met Mental shortcuts
1.3.4 MENTAL SHORTCUTS
Mental shortcuts = een intuïtieve beslissingsregel die bij gebrek aan perfecte informatie
gebruikt wordt bij het maken van een keuze.
(Bvb: Op basis van advies van derde, verwachtingen, specifieke situaties, …)
1.4.0 HET EERSTE MODEL: DE GRENS VAN DE PRODUCTIEMOGE LIJKHEDEN
1.4.1 BASISBEGRIP PRODUCTIE
Productie is de activiteit waarin
- Productiefactoren
o De schaarse middelen die producenten inzetten om te produceren
▪ Arbeid
▪ Kapitaal
▪ Natuur
Page 4 of 65
SAMENVATTING ECONOMIE A
BACHELOR OF SCIENCE IN DE HANDELSWETENSCHAPPEN
H1 WAT IS ECONOMIE?
1.0.0 ECONOMISCHE BEGRIPPEN
1.0.1 WAT IS ECONOMIE?
5 Belangrijke economische agenten
Micro agenten:
- Consument
- Producent
Macro agenten
- Bank
- Overheid
- Buitenland
Prosumenten = Zowel consument als producent (bvb: Je bent op reis maar verhuurd je huis)
1.0.2 KEUZE
Behoeften zijn onbeperkt Middelen zijn beperkt (schaarste) → We moeten dan ook keuzes
maken om met onze schaarse goederen een maximale behoeften voldoening te krijgen
1.0.3 ECONOMIE
Economie is een sociale wetenschap
Economie is de wetenschap van de keuzes die economische agenten maken als gevolg van
schaarste.
De Economische wetenschap bestudeerd
➔ Keuzes → consumptie als gevolg van schaarste
➔ Keuzes → productie als gevolg van schaarste
➔ De gevolgen van deze keuzes voor de maatschappij
Page 1 of 65
,Samenvatting Economie A
1.04 SCHAARSTE
Een middel is economisch schaars als een product meer gewild is dan beschikbaar
Schaarse zeldzaamheid
- Alles kan schaars zijn (bvb: water, eten, …) → meestal veelvoorkomende grondstoffen
of spullen.
- Maar er zijn ook zaken die zeldzaam zijn (bvb: Goud, diamant,) → Niet veel vraag +
niet vaak voorkomen
Schaarse is subjectief
➔ Geen behoefte aan dingen → Je ervaart geen schaarste
➔ Veel behoefte aan van alles → Je ervaart schaarste
Schaarste evolueert
➔ Vroeger voedseltekort → vandaag overconsumptie
Welvaart is de mate waarin schaarste wordt verminderd.
1.0.5 ECONOMISCHE BEHOEFTEN
Behoeften zijn immaterieel Het Go/Di dat aan de behoefte voldoet
- Primaire behoeften = aangeboren → bvb eten
- Secundaire behoeften = aangeleerd → bvb onderwijs
- Tertiaire behoeften = luxe → reizen
Behoeften evolueren
➔ Vroeger behoefte aan buiten spelen → nu behoeften aan sociale media
Behoeften zijn onbeperkt. Wanneer je een behoefte hebt voldaan → nieuwe behoefte
(Bvb: Nieuwe iPhone gekocht → ik wil Apple watch om mijn behoefte aan een horloge in te
vullen.)
1.0.6 DUURZAME ONTWIKKELING
De Brundtlandt-definitie: Duurzame ontwikkeling komt tegemoet aan de noden van het
heden zonder de behoeftevoorzieningen van de toekomstige generaties in het gedrang te
brengen. Daarbij zijn 3 pijlers belangrijk:
- Welzijn
- Milieu
- Economie
Page 2 of 65
,Samenvatting Economie A
1.1.0 KEUZE, AFRUIL EN OPORTUNITEITSKOSTEN
1.1.1 INLEIDING
Economische agenten
- Consument
- Producent
- Bank
- Overheid
- Buitenland
Moeten keuzes maken. Ze moeten dus de voordelen van de keuze (=de baten) afwegen tegen
de nadelen van de keuze (= de kosten).
1.1.2 DE OPPORTUNITEITSKOST
De opportuniteitskost is de niet-gerealiseerde opbrengst van het best mogelijk alternatief.
De opportuniteitskost = effectieve kost (prijskaartje) + niet gerealiseerde opbrengst
1.2.0 KOSTEN TEGENOVER BATEN; SHORTCUTS OF MARGINALE ANALYSE
1.2.1 MARGINALITEIT
Kosten en baten (opbrengsten) worden afgewogen in ‘marginaliteit’
De bijkomende kost voor een bijkomende eenheid, inspanning, output of productie.
(MK)
De bijkomende opbrengst van een bijkomende eenheid, inspanning, output of
productie. (MO)(MB)
Een economisch optimaal evenwicht => MK = MB
1.3.0 HET GEBRUIK VAN MODELLEN EN AANNAMES
1.3.1 WETENSCHAPPE LIJKE BENADERING
Wetenschappelijk modellen zorgen ervoor dat we de complexe realiteit kunnen
vereenvoudigen
Nood aan aannames
Bvb:
- De behoeften zijn onbeperkt;
- Economische agenten kiezen rationeel;
- De optimale keuze is die waar MO = MK;
Page 3 of 65
, Samenvatting Economie A
- Keuzes worden gemaakt uit eigenbelang;
- Houdt rekening met verlies van beste alternatief;
- Ceteris paribus; (Zie 1.3.2)
- Perfecte informatie (Zie 1.3.3)
1.3.2 CERTIS PARIBUS
Alles blijft constant buiten de invloed van vraag en aanbod en prijs.
(Bvb: Impact van Pvliegtuigtickets op Vvliegtuigtickets → negatief verband Als de p stijgt dan
daalt V)
We moeten dus aannemen dat al de andere vraagbepalende factoren constant zijn.
(Bvb: gezondheidsrisico’s (corona), terrorisme, …)
1.3.3 PERFECTE INFORMATIE
Bij keuzes weegt men altijd MB en MK af.
Die afweging is dan ook pas juist als met precies weet hoeveel MB en MK zijn.
Perfecte informatie veronderstelt dat alle economische agenten op hetzelfde moment
volledig op de hoogte zijn van alle belangrijke factoren in een economische transactie.
MAAR een perfecte markt is de uitzondering (men kan bijna nooit juist zijn) dus men werkt
met Mental shortcuts
1.3.4 MENTAL SHORTCUTS
Mental shortcuts = een intuïtieve beslissingsregel die bij gebrek aan perfecte informatie
gebruikt wordt bij het maken van een keuze.
(Bvb: Op basis van advies van derde, verwachtingen, specifieke situaties, …)
1.4.0 HET EERSTE MODEL: DE GRENS VAN DE PRODUCTIEMOGE LIJKHEDEN
1.4.1 BASISBEGRIP PRODUCTIE
Productie is de activiteit waarin
- Productiefactoren
o De schaarse middelen die producenten inzetten om te produceren
▪ Arbeid
▪ Kapitaal
▪ Natuur
Page 4 of 65
