WEEK 1 PERSONENVENNOOTSCHAPPEN
De personenvennootschappen
Wanneer is er sprake van een personenvennootschap? Maatschap, vof, cv.
Stap 1 Contractuele samenwerking
- Bijzondere overeenkomst = vormvrij
- Inbreng van ieder (goederen, genot van goederen, arbeid, goodwill)
- Met als doel winst/voordeel te behalen en deze te verdelen: dus niet het goede
doel.
= maatschap + bedrijf onder dezelfde naam = vof + commandiet = cv.
Stap 2 Inuit personea: hoogstpersoonlijk. Het vennootschap is niet vrijelijk vervangbaar of
overdraag in tegenstelling bij de rechtspersonen. Tenzij anders is overeengekomen.
Indien een vennoot de personenvennootschap verlaat of overlijdt dan wordt de
personenvennoot in principe ontbonden tenzij anders is overeengekomen.
Dit is een verschil met rechtspersonen waarbij een wisseling van natuurlijke personen
in juridisch opzicht geen verandering brengt in de identiteit van de rechtspersoon.
Stap 3 Pacta sunt servanda: de verdeling van de bevoegdheden wordt bepaalt door het
verbintenissenrecht (7A) en wat partijen zijn overeengekomen omdat een
personenvennootschap een bijzondere overeenkomst is.
De verdeling van de bevoegdheden van een rechtspersoon worden bepaalt door boek 2
en de statuten.
Stap 4 Duurzaam: doel is om gezamenlijk over een periode voordeel/winst te behalen voor de
personenvennootschap. Een vennoot mag de personenvennootschap dan ook geen
concurrentie aan doen (zie arrest Koghee).
Indien er sprake is van een eenmalig kort project zoals het organiseren van een festival
kun je je afvragen of dit duurzaam is en of er dus sprake is van een
personenvennootschap.
Stap 5 Op voet van gelijkheid: er mag géén gezagsverhouding bestaan.
Stap 6 Rechtshandelingen die de vennoten bevoegd aangaan kan de vennoten in hun
privévermogen raken. De vennoten zijn rechthebbende van de goederen en niet de
personenvennoot.
Stap 7 Vermogen van personenvennootschap heeft een gebonden en afgescheiden karakter.
Gebonden = vermogen van de vennootschap moet gebruikt worden voor het doel.
Afgescheiden = privécrediteuren kunnen zich verhalen op het vermogen van de
vennootschap. Zakelijke schuldeisers kunnen zich wel op het vermogen van de
vennootschap verhalen. Zie onderstaande arresten:
Vof/Cv = arrest Boeschoten/Besier
, Maatschap = arrest Biek/Holding
Stap 8 Uitkering van de winst is naar evenredigheid van ieders inbreng, dus ook naar
evenredigheid van inbreng van de commanditair vennoot (art. 7a:1670). Tenzij anders
is overeengekomen.
Een vennoot mag niet uitgesloten worden van de winst (art. 7:1672).
Stap 9 Ieder draagt ook naar evenredigheid het verlies, tenzij anders is overeengekomen
(7a:1670). Er kan bijv. afgesproken worden dat één vennoot alle verliezen draagt
(7a:1672 lid 2).
De commanditair vennoot draagt enkel bij aan het verlies tot aan het bedrag van zijn
inbreng (20 lid 3 WvK).
Maatschap
Wanneer is er sprake van een maatschap? Art. 7A:1655 BW
Stap 1 Een overeenkomst -> arrest samenwerkende dierenartsen: Het ontstaan van de
maatschap is blijkens het Dierenarts-arrest vormvrij, er is geen handeling voor nodig.
Een maatschap kan ook na verloop van tijd ontstaan. Hoeft geen schrift te zijn
waarboven staat maatschap. Verschil met arbeidsovereenkomst is dat er bij een
maatschap geen sprake is van gezagsverhouding.
Stap 2 Inbreng van iedere vennoot: arbeid, genot van een goed, goederen, goodwill.
Stap 3 Winst/voordeel behalen en deze verdelen. Dus geen goed doel.
Stap 4 Is er sprake van een stille of openbare maatschap?
Stille maatschap:
- Geen gemeenschappelijke naam
- Beroep of bedrijf (timmerman/schilder/bakker etc.)
- Bijv. Bv’s en Nv’s die waarvan je vanaf de buitenkant niet kan zien dat zij een
maatschap vormen omdat zij geen gezamenlijke naam hebben.
Openbare maatschap:
- Wel sprake van een gemeenschappelijke naam
- En neemt ook onder deze naam deel aan het rechtsverkeer
- Beroep (notaris, advocaat, fysio, huisarts)
- Bijv. huisartsenpraktijk DeNeer&VanGaal.
Let op! Als er dus sprake is van een bedrijven die onder een gemeenschappelijke naam
dan is er sprake van een vof, zie art. 16 WvK. Bijv. timmermannen die onder één
gemeenschappelijk naam werken.
Stap 5 Afgescheiden vermogen: arrest Biek Holding.
Stap 6 Toe- en uittreding: in principe ontbinding: tenzij anders afgesproken.
,Externe verhouding: ‘aansprakelijk, aanspreken of tussen wie is het contract gesloten’ bij
maatschap
Stap 1 Een maat bindt in principe alleen zichzelf 100% met zijn privévermogen gebonden (art.
7A:1681 BW), tenzij:
- Er door de overige maten een volmacht is gegeven (7A:1679 jo. art. 3:60 BW)
- Er schijn is gewekt door overige maten aan de derde dat de niet bevoegde
maat toch bevoegd was deze handeling te verrichten? -> Art. 3:61 BW
- Bekrachtiging [expliciet of impliciet door betaling factuur of ondertekening of
het gaan gebruiken ervan] -> art. 3:69 BW
- Baattrekking [netto-voordeel; schilderij is veel meer waard of iets kan met veel
meer winst verkocht worden. Maar drukpapier bijv. niet].
Dan zijn alle maten voor een gelijk deel aansprakelijk/gebonden met privévermogen
(7A:1680) en de maatschap voor 100% (arrest Biek Holding).
Stap 2 Voor hoeveel zijn de maten dan gebonden/aansprakelijk?
Ieder voor een gelijk deel met privévermogen (7:1680 BW). En de maatschap zelf voor
100% (zie arrest Biek/Holding)
Verschil met vof is dat daar alle vennoten en de vof voor 100% gebonden/aansprakelijk
zijn met hun privévermogen.
De schuldeiser heeft de keuze of hij het vermogen van de maatschap aanspreekt of alle
maten voor een gelijk deel op hun privévermogen.
Let op! Een schuldeiser/wederpartij kan bij het aangaan van een rechtshandeling met
één van de maten ook overeenkomen dat deze maat hoofdelijk
aansprakelijk/gebonden is met zijn privévermogen zodat de schuldeiser niet alle andere
maten voor een gelijk deel aansprakelijk hoeft te stellen om het volledige bedrag te
verkrijgen (dit kost namelijk veel werk).
Let op: een maatschap hoeft dus niet ingeschreven te worden in een handelsregister en
die uitzondering daarover is dus ook niet van toepassing bij een maatschap.
Interne verhouding: ‘voor wiens rekening’ komt de schuld bij de maatschap?
Stap 1 Is er sprake van een beheershandeling of een beschikkingshandeling?
Beheershandeling = handeling voor de normale bedrijfsuitvoering
Beschikkingshandeling = onroerend goed, huurovereenkomsten tekenen etc.
Stap 2 Bij vof en cv is vennoot bevoegd om beheershandelingen te verrichten op rekening (=
interne verhouding) van de vof en cv tenzij daar onderling andere afspraken over
, gemaakt zijn over het op rekening van de vof/cv handelen. Let op: dit gaat dus niet over
vertegenwoordiging van de vof/cv naar buiten toe. Het kan dus zomaar zijn dat extern
de vennoten niet gebonden zijn aan de beheershandeling maar intern wel draagplichtig
ervoor zijn.
En hoe zit dat bij de maatschap? Bijv. maat A heeft geen volmacht gekregen en voert
toch een beheershandeling uit door drukwerk te kopen. Dan zijn de andere maten niet
voor een gelijk deel gebonden. Maar hoe zit het dan met de draagplicht van de overige
maten?
Bij maatschap moet er bij een beheershandeling ook altijd nog volmacht verleend
worden. Als er een volmacht is voor de beheershandeling, wie is er dan draagplichtig?
Ieder is naar rato van inbreng draagplichtig (art. 7A:1676 jo. 7A:1670)
Stap 3 Beheershandeling en geen volmacht verleend en ook geen sprake van de
uitzonderingen zoals een schijn, bekrachtiging of baattrekking?
De maat is dan 100% draagplichtig met privévermogen (art. 7:1681).
Dus bij geen volmacht dan worden de andere maten niet gebonden!
Stap 4 Beschikkingshandeling
De maten zijn alleen naar evenredigheid van inbreng draagplichtig als zij tezamen
besloten hebben de handeling te verrichten.
Anders is de maat die de beschikkingshandeling heeft verricht voor de volle 100%
aansprakelijk.
Stap 3 Indien er anders is afgesproken in een beding dan is dit een afspraak TUSSEN de maten
onderling en gaat dit dus om de interne verhouding. Naar buiten toe kan iedereen dus
wel gebonden zijn maar niet iedereen is dan draagplichtig.
Er kan bijv. afgesproken worden dat ieder naar rato van inbreng jegens de wederpartij
aansprakelijk is i.p.v. voor een gelijk deel, dat is een afspraak tussen de vennoten
onderling en geldt dus alleen voor de interne verhouding.
Er kan bijv. ook worden afgesproken: ‘de maten geven elkaar over en weer volmacht
om zowel tezamen als afzonderlijk namens en voor rekening van de maatschap te
handelen. Deze volmacht is beperkt tot een bedrag van € 250 ,-‘.
- Bij externe handeling van boven dit bedrag is maat zelf hoofdelijk gebonden.
- Intern hoeven de maten niet bij te dragen als de maat boven het bedrag van
250 ,- is gegaan. Dat betekent niet dat de maten tot 250 wel moeten bijdragen
maar het gehele bedrag komt voor de rekening van John.
De personenvennootschappen
Wanneer is er sprake van een personenvennootschap? Maatschap, vof, cv.
Stap 1 Contractuele samenwerking
- Bijzondere overeenkomst = vormvrij
- Inbreng van ieder (goederen, genot van goederen, arbeid, goodwill)
- Met als doel winst/voordeel te behalen en deze te verdelen: dus niet het goede
doel.
= maatschap + bedrijf onder dezelfde naam = vof + commandiet = cv.
Stap 2 Inuit personea: hoogstpersoonlijk. Het vennootschap is niet vrijelijk vervangbaar of
overdraag in tegenstelling bij de rechtspersonen. Tenzij anders is overeengekomen.
Indien een vennoot de personenvennootschap verlaat of overlijdt dan wordt de
personenvennoot in principe ontbonden tenzij anders is overeengekomen.
Dit is een verschil met rechtspersonen waarbij een wisseling van natuurlijke personen
in juridisch opzicht geen verandering brengt in de identiteit van de rechtspersoon.
Stap 3 Pacta sunt servanda: de verdeling van de bevoegdheden wordt bepaalt door het
verbintenissenrecht (7A) en wat partijen zijn overeengekomen omdat een
personenvennootschap een bijzondere overeenkomst is.
De verdeling van de bevoegdheden van een rechtspersoon worden bepaalt door boek 2
en de statuten.
Stap 4 Duurzaam: doel is om gezamenlijk over een periode voordeel/winst te behalen voor de
personenvennootschap. Een vennoot mag de personenvennootschap dan ook geen
concurrentie aan doen (zie arrest Koghee).
Indien er sprake is van een eenmalig kort project zoals het organiseren van een festival
kun je je afvragen of dit duurzaam is en of er dus sprake is van een
personenvennootschap.
Stap 5 Op voet van gelijkheid: er mag géén gezagsverhouding bestaan.
Stap 6 Rechtshandelingen die de vennoten bevoegd aangaan kan de vennoten in hun
privévermogen raken. De vennoten zijn rechthebbende van de goederen en niet de
personenvennoot.
Stap 7 Vermogen van personenvennootschap heeft een gebonden en afgescheiden karakter.
Gebonden = vermogen van de vennootschap moet gebruikt worden voor het doel.
Afgescheiden = privécrediteuren kunnen zich verhalen op het vermogen van de
vennootschap. Zakelijke schuldeisers kunnen zich wel op het vermogen van de
vennootschap verhalen. Zie onderstaande arresten:
Vof/Cv = arrest Boeschoten/Besier
, Maatschap = arrest Biek/Holding
Stap 8 Uitkering van de winst is naar evenredigheid van ieders inbreng, dus ook naar
evenredigheid van inbreng van de commanditair vennoot (art. 7a:1670). Tenzij anders
is overeengekomen.
Een vennoot mag niet uitgesloten worden van de winst (art. 7:1672).
Stap 9 Ieder draagt ook naar evenredigheid het verlies, tenzij anders is overeengekomen
(7a:1670). Er kan bijv. afgesproken worden dat één vennoot alle verliezen draagt
(7a:1672 lid 2).
De commanditair vennoot draagt enkel bij aan het verlies tot aan het bedrag van zijn
inbreng (20 lid 3 WvK).
Maatschap
Wanneer is er sprake van een maatschap? Art. 7A:1655 BW
Stap 1 Een overeenkomst -> arrest samenwerkende dierenartsen: Het ontstaan van de
maatschap is blijkens het Dierenarts-arrest vormvrij, er is geen handeling voor nodig.
Een maatschap kan ook na verloop van tijd ontstaan. Hoeft geen schrift te zijn
waarboven staat maatschap. Verschil met arbeidsovereenkomst is dat er bij een
maatschap geen sprake is van gezagsverhouding.
Stap 2 Inbreng van iedere vennoot: arbeid, genot van een goed, goederen, goodwill.
Stap 3 Winst/voordeel behalen en deze verdelen. Dus geen goed doel.
Stap 4 Is er sprake van een stille of openbare maatschap?
Stille maatschap:
- Geen gemeenschappelijke naam
- Beroep of bedrijf (timmerman/schilder/bakker etc.)
- Bijv. Bv’s en Nv’s die waarvan je vanaf de buitenkant niet kan zien dat zij een
maatschap vormen omdat zij geen gezamenlijke naam hebben.
Openbare maatschap:
- Wel sprake van een gemeenschappelijke naam
- En neemt ook onder deze naam deel aan het rechtsverkeer
- Beroep (notaris, advocaat, fysio, huisarts)
- Bijv. huisartsenpraktijk DeNeer&VanGaal.
Let op! Als er dus sprake is van een bedrijven die onder een gemeenschappelijke naam
dan is er sprake van een vof, zie art. 16 WvK. Bijv. timmermannen die onder één
gemeenschappelijk naam werken.
Stap 5 Afgescheiden vermogen: arrest Biek Holding.
Stap 6 Toe- en uittreding: in principe ontbinding: tenzij anders afgesproken.
,Externe verhouding: ‘aansprakelijk, aanspreken of tussen wie is het contract gesloten’ bij
maatschap
Stap 1 Een maat bindt in principe alleen zichzelf 100% met zijn privévermogen gebonden (art.
7A:1681 BW), tenzij:
- Er door de overige maten een volmacht is gegeven (7A:1679 jo. art. 3:60 BW)
- Er schijn is gewekt door overige maten aan de derde dat de niet bevoegde
maat toch bevoegd was deze handeling te verrichten? -> Art. 3:61 BW
- Bekrachtiging [expliciet of impliciet door betaling factuur of ondertekening of
het gaan gebruiken ervan] -> art. 3:69 BW
- Baattrekking [netto-voordeel; schilderij is veel meer waard of iets kan met veel
meer winst verkocht worden. Maar drukpapier bijv. niet].
Dan zijn alle maten voor een gelijk deel aansprakelijk/gebonden met privévermogen
(7A:1680) en de maatschap voor 100% (arrest Biek Holding).
Stap 2 Voor hoeveel zijn de maten dan gebonden/aansprakelijk?
Ieder voor een gelijk deel met privévermogen (7:1680 BW). En de maatschap zelf voor
100% (zie arrest Biek/Holding)
Verschil met vof is dat daar alle vennoten en de vof voor 100% gebonden/aansprakelijk
zijn met hun privévermogen.
De schuldeiser heeft de keuze of hij het vermogen van de maatschap aanspreekt of alle
maten voor een gelijk deel op hun privévermogen.
Let op! Een schuldeiser/wederpartij kan bij het aangaan van een rechtshandeling met
één van de maten ook overeenkomen dat deze maat hoofdelijk
aansprakelijk/gebonden is met zijn privévermogen zodat de schuldeiser niet alle andere
maten voor een gelijk deel aansprakelijk hoeft te stellen om het volledige bedrag te
verkrijgen (dit kost namelijk veel werk).
Let op: een maatschap hoeft dus niet ingeschreven te worden in een handelsregister en
die uitzondering daarover is dus ook niet van toepassing bij een maatschap.
Interne verhouding: ‘voor wiens rekening’ komt de schuld bij de maatschap?
Stap 1 Is er sprake van een beheershandeling of een beschikkingshandeling?
Beheershandeling = handeling voor de normale bedrijfsuitvoering
Beschikkingshandeling = onroerend goed, huurovereenkomsten tekenen etc.
Stap 2 Bij vof en cv is vennoot bevoegd om beheershandelingen te verrichten op rekening (=
interne verhouding) van de vof en cv tenzij daar onderling andere afspraken over
, gemaakt zijn over het op rekening van de vof/cv handelen. Let op: dit gaat dus niet over
vertegenwoordiging van de vof/cv naar buiten toe. Het kan dus zomaar zijn dat extern
de vennoten niet gebonden zijn aan de beheershandeling maar intern wel draagplichtig
ervoor zijn.
En hoe zit dat bij de maatschap? Bijv. maat A heeft geen volmacht gekregen en voert
toch een beheershandeling uit door drukwerk te kopen. Dan zijn de andere maten niet
voor een gelijk deel gebonden. Maar hoe zit het dan met de draagplicht van de overige
maten?
Bij maatschap moet er bij een beheershandeling ook altijd nog volmacht verleend
worden. Als er een volmacht is voor de beheershandeling, wie is er dan draagplichtig?
Ieder is naar rato van inbreng draagplichtig (art. 7A:1676 jo. 7A:1670)
Stap 3 Beheershandeling en geen volmacht verleend en ook geen sprake van de
uitzonderingen zoals een schijn, bekrachtiging of baattrekking?
De maat is dan 100% draagplichtig met privévermogen (art. 7:1681).
Dus bij geen volmacht dan worden de andere maten niet gebonden!
Stap 4 Beschikkingshandeling
De maten zijn alleen naar evenredigheid van inbreng draagplichtig als zij tezamen
besloten hebben de handeling te verrichten.
Anders is de maat die de beschikkingshandeling heeft verricht voor de volle 100%
aansprakelijk.
Stap 3 Indien er anders is afgesproken in een beding dan is dit een afspraak TUSSEN de maten
onderling en gaat dit dus om de interne verhouding. Naar buiten toe kan iedereen dus
wel gebonden zijn maar niet iedereen is dan draagplichtig.
Er kan bijv. afgesproken worden dat ieder naar rato van inbreng jegens de wederpartij
aansprakelijk is i.p.v. voor een gelijk deel, dat is een afspraak tussen de vennoten
onderling en geldt dus alleen voor de interne verhouding.
Er kan bijv. ook worden afgesproken: ‘de maten geven elkaar over en weer volmacht
om zowel tezamen als afzonderlijk namens en voor rekening van de maatschap te
handelen. Deze volmacht is beperkt tot een bedrag van € 250 ,-‘.
- Bij externe handeling van boven dit bedrag is maat zelf hoofdelijk gebonden.
- Intern hoeven de maten niet bij te dragen als de maat boven het bedrag van
250 ,- is gegaan. Dat betekent niet dat de maten tot 250 wel moeten bijdragen
maar het gehele bedrag komt voor de rekening van John.
