ZAKELIJKE EN JURIDISCHE
COMMUNICATIE
Fitters Emma [student]
2024-2025
,INHOUDSOPGAVE
HOOFDSTUK 2: PUBLIEKGERICHT SCHRIJVEN ................................................................................. 3
2.1 Doelgroep ...................................................................................................................................... 3
2.2 Boodschap ..................................................................................................................................... 4
2.3 Tekstdoel ........................................................................................................................................ 5
HOOFDSTUK 3: SPELLING .............................................................................................................. 6
3.1 Werkwoordspelling........................................................................................................................ 6
3.2 Samenstellingen ............................................................................................................................ 8
3.4 Trema ............................................................................................................................................. 9
3.4 Accenttekens ............................................................................................................................... 10
3.5 Apostrof ....................................................................................................................................... 10
3.6 Tussenletter -n ............................................................................................................................. 11
3.7 Tussenletter -s.............................................................................................................................. 11
3.8 Hoofdletters ................................................................................................................................. 12
3.9 Meervoudsvormen: enkele of dubbele medeklinker .................................................................. 12
3.10 Leestekens ................................................................................................................................. 13
HOOFDSTUK 4: GRAMMATICA .................................................................................................... 15
4.1 Congruentie ................................................................................................................................. 15
4.2 Lidwoorden .................................................................................................................................. 17
4.3 Verwijswoorden ........................................................................................................................... 18
4.4 Samentrekkingen ......................................................................................................................... 19
4.5 Uitbreidende ne beprekende bijvoeglijke bijzinnen .................................................................... 20
4.6 Sylleps .......................................................................................................................................... 20
HOOFDSTUK 5: ALGEMEEN NEDERLANDS .................................................................................... 21
5.1 Belgisch Nederlands .................................................................................................................... 21
5.2 Contaminaties.............................................................................................................................. 23
5.3 Voorzetsels .................................................................................................................................. 24
5.4 Als of dan? ................................................................................................................................... 24
HOOFDSTUK 6: ZAKELIJKE BRIEVEN ............................................................................................. 25
6.1 Interne en externe correspondentie ........................................................................................... 25
6.2 Briefsoorten ................................................................................................................................. 25
6.3 De Belgische briefnormen ........................................................................................................... 29
6.4 Klantvriendelijk formuleren......................................................................................................... 29
HOOFDSTUK 7: ZAKELIJKE E-MAILS.............................................................................................. 31
7.2 Opbouw ....................................................................................................................................... 31
1
, 7.3 Stijl ............................................................................................................................................... 32
HOOFDSTUK 8: VERGADEREN ..................................................................................................... 33
8.1 Vergaderdoelen ........................................................................................................................... 33
8.2 Structuur van een vergadering .................................................................................................... 34
8.3 Convocatie ................................................................................................................................... 35
8.4 Agenda ......................................................................................................................................... 36
8.5 Communicatietips voor voorzitters ............................................................................................. 36
8.6 SMART-afspraken ......................................................................................................................... 37
8.7 Creatief brainstormen ................................................................................................................. 37
8.8 Vergadertactieken........................................................................................................................ 38
HOOFDSTUK 9: NOTULEREN........................................................................................................ 39
9.1 Kop van een vergaderverslag....................................................................................................... 39
9.2 Soorten vergaderverslagen.......................................................................................................... 39
9.3 Schrijfstijl ..................................................................................................................................... 41
HOOFDSTUK 11: WOORD- EN ZINSLEER ....................................................................................... 42
2
, HOOFDSTUK 2: PUBLIEKGERICHT SCHRIJVEN
Een tekst wordt nooit zomaar geschreven. Er is meestal een duidelijk omschreven reden en
aanleiding om de tekst te schrijven, en ook een bepaald doel waarvoor de tekst geschreven moet
worden. Bovendien is de tekst ook altijd tot een bepaald publiek gericht.
Voor u aan een tekst begint, moet u een antwoord zieken op 3 belangrijke vragen:
- Doelgroep: voor wie schrijf ik?
- Boodschap: wat wil ik juist mededelen?
- Tekstdoel: wat wil ik met deze tekst bereiken?
2.1 Doelgroep
2.1.1 REKENING HOUDEN MET DE LEZER
= lezersgericht schrijven
- Dwingt respect en vertrouwen af
- Resulteert in efficiëntie en tijdwinst
- Vermijd vaak (begrips)problemen
2.1.2 BEPALEN VAN DE DOELGROEP
Om goed rekening te kunnen houden met uw doelgroep, kunt u antwoord zoeken op een aantal
vragen, met betrekking tot:
- Socio-demografische kenmerken van de doelgroep
o Leeftijd
o Sekse
o Opleiding
o Beroep
o Woonplaats
- Algemene opvatting van de doelgroep
o Godsdienst
o Politieke voorkeur
o Lidmaatschap van verenigingen, actiegroepen
o Culturele tradities en gewoontes
- Opvatting van de doelgroep over het onderwerp van de tekst
o Voorkennis
o Belangstelling
o Ideeën
o Vooroordelen
- Relatie doelgroep-schrijver
o Hiërarchische positie: gelijkwaardig of niet
o Hoedanigheid van het publiek: persoonlijk of beroepsmatig
o Hoedanigheid van de schrijver: raadgever of beoordelaar
- Wie is mijn lezer? Wat wil hij (van mij)?
o Persoonlijke, sociale, culturele factoren
- Welke (achtergrond) kennis en ervaring heeft de lezer?
o Indien nodig: meerdere versies van één tekst
3
COMMUNICATIE
Fitters Emma [student]
2024-2025
,INHOUDSOPGAVE
HOOFDSTUK 2: PUBLIEKGERICHT SCHRIJVEN ................................................................................. 3
2.1 Doelgroep ...................................................................................................................................... 3
2.2 Boodschap ..................................................................................................................................... 4
2.3 Tekstdoel ........................................................................................................................................ 5
HOOFDSTUK 3: SPELLING .............................................................................................................. 6
3.1 Werkwoordspelling........................................................................................................................ 6
3.2 Samenstellingen ............................................................................................................................ 8
3.4 Trema ............................................................................................................................................. 9
3.4 Accenttekens ............................................................................................................................... 10
3.5 Apostrof ....................................................................................................................................... 10
3.6 Tussenletter -n ............................................................................................................................. 11
3.7 Tussenletter -s.............................................................................................................................. 11
3.8 Hoofdletters ................................................................................................................................. 12
3.9 Meervoudsvormen: enkele of dubbele medeklinker .................................................................. 12
3.10 Leestekens ................................................................................................................................. 13
HOOFDSTUK 4: GRAMMATICA .................................................................................................... 15
4.1 Congruentie ................................................................................................................................. 15
4.2 Lidwoorden .................................................................................................................................. 17
4.3 Verwijswoorden ........................................................................................................................... 18
4.4 Samentrekkingen ......................................................................................................................... 19
4.5 Uitbreidende ne beprekende bijvoeglijke bijzinnen .................................................................... 20
4.6 Sylleps .......................................................................................................................................... 20
HOOFDSTUK 5: ALGEMEEN NEDERLANDS .................................................................................... 21
5.1 Belgisch Nederlands .................................................................................................................... 21
5.2 Contaminaties.............................................................................................................................. 23
5.3 Voorzetsels .................................................................................................................................. 24
5.4 Als of dan? ................................................................................................................................... 24
HOOFDSTUK 6: ZAKELIJKE BRIEVEN ............................................................................................. 25
6.1 Interne en externe correspondentie ........................................................................................... 25
6.2 Briefsoorten ................................................................................................................................. 25
6.3 De Belgische briefnormen ........................................................................................................... 29
6.4 Klantvriendelijk formuleren......................................................................................................... 29
HOOFDSTUK 7: ZAKELIJKE E-MAILS.............................................................................................. 31
7.2 Opbouw ....................................................................................................................................... 31
1
, 7.3 Stijl ............................................................................................................................................... 32
HOOFDSTUK 8: VERGADEREN ..................................................................................................... 33
8.1 Vergaderdoelen ........................................................................................................................... 33
8.2 Structuur van een vergadering .................................................................................................... 34
8.3 Convocatie ................................................................................................................................... 35
8.4 Agenda ......................................................................................................................................... 36
8.5 Communicatietips voor voorzitters ............................................................................................. 36
8.6 SMART-afspraken ......................................................................................................................... 37
8.7 Creatief brainstormen ................................................................................................................. 37
8.8 Vergadertactieken........................................................................................................................ 38
HOOFDSTUK 9: NOTULEREN........................................................................................................ 39
9.1 Kop van een vergaderverslag....................................................................................................... 39
9.2 Soorten vergaderverslagen.......................................................................................................... 39
9.3 Schrijfstijl ..................................................................................................................................... 41
HOOFDSTUK 11: WOORD- EN ZINSLEER ....................................................................................... 42
2
, HOOFDSTUK 2: PUBLIEKGERICHT SCHRIJVEN
Een tekst wordt nooit zomaar geschreven. Er is meestal een duidelijk omschreven reden en
aanleiding om de tekst te schrijven, en ook een bepaald doel waarvoor de tekst geschreven moet
worden. Bovendien is de tekst ook altijd tot een bepaald publiek gericht.
Voor u aan een tekst begint, moet u een antwoord zieken op 3 belangrijke vragen:
- Doelgroep: voor wie schrijf ik?
- Boodschap: wat wil ik juist mededelen?
- Tekstdoel: wat wil ik met deze tekst bereiken?
2.1 Doelgroep
2.1.1 REKENING HOUDEN MET DE LEZER
= lezersgericht schrijven
- Dwingt respect en vertrouwen af
- Resulteert in efficiëntie en tijdwinst
- Vermijd vaak (begrips)problemen
2.1.2 BEPALEN VAN DE DOELGROEP
Om goed rekening te kunnen houden met uw doelgroep, kunt u antwoord zoeken op een aantal
vragen, met betrekking tot:
- Socio-demografische kenmerken van de doelgroep
o Leeftijd
o Sekse
o Opleiding
o Beroep
o Woonplaats
- Algemene opvatting van de doelgroep
o Godsdienst
o Politieke voorkeur
o Lidmaatschap van verenigingen, actiegroepen
o Culturele tradities en gewoontes
- Opvatting van de doelgroep over het onderwerp van de tekst
o Voorkennis
o Belangstelling
o Ideeën
o Vooroordelen
- Relatie doelgroep-schrijver
o Hiërarchische positie: gelijkwaardig of niet
o Hoedanigheid van het publiek: persoonlijk of beroepsmatig
o Hoedanigheid van de schrijver: raadgever of beoordelaar
- Wie is mijn lezer? Wat wil hij (van mij)?
o Persoonlijke, sociale, culturele factoren
- Welke (achtergrond) kennis en ervaring heeft de lezer?
o Indien nodig: meerdere versies van één tekst
3
