Studievragen en opleggers proeftentamenvragen
Week 1:
Oplegger bij artikelen van Dekker en de Ridder en Bakker:
Vraag/probleem:
- Dekker en Den Ridder onderzoeken of polarisatie in Nederland
toeneemt en hoe politiek-culturele tegenstellingen zich ontwikkelen.
Ze zien polarisatie als een multidimensionaal begrip dat zich uit
in toenemende verdeeldheid, verschillen tussen bevolkingsgroepen
en een sterker wordende samenhang tussen politiek-culturele
tegenstellingen.
- Bakker behandelt de cultureel-etnische segregatie in het
onderwijs, de oorzaken en de redenen waarom dit bestreden zou
moeten worden. Hij bespreekt de maatregelen die genomen worden
en de effecten daarvan.
Antwoord zoeken:
- Dekker en Den Ridder gebruiken bevolkingsenquêtes uit
langlopende onderzoeken om politiek-culturele tegenstellingen over
een lange periode te analyseren. Ze kijken naar verschillende
dimensies van polarisatie, zoals autoritaire versus libertijnse
voorkeuren, houdingen tegenover multiculturaliteit en de EU, en
politiek zelfvertrouwen.
- Bakker bespreekt onderzoek naar de oorzaken van segregatie
(kenmerken onderwijssysteem, ruimtelijke segregatie, schoolkeuze
ouders) en de effecten van desegregatie. Hij bekijkt ook de rol van
leraren.
Verhouding tot thema hoorcollege:
- Het hoorcollege introduceert scheidslijnen in de Nederlandse
samenleving. Dekker en Den Ridder onderzoeken of deze
scheidslijnen versterkt worden door polarisatie. Bakker's artikel
onderzoekt een specifieke scheidslijn, namelijk cultureel-etnische
segregatie in het onderwijs.
Bevindingen:
- Dekker en Den Ridder vinden dat er geen eenduidige
polarisatietrend is, maar wel dat er potentie is voor nieuwe
scheidslijnen op basis van opleidingsniveau en houding ten opzichte
van de EU. Oude tegenstellingen (sociaaleconomisch en religieus)
lijken af te nemen, terwijl nieuwe tegenstellingen (globalisering) juist
versterkt worden.
, - Bakker concludeert dat er geen eenduidig bewijs is dat desegregatie
leidt tot betere cognitieve prestaties of interetnische
verhoudingen. De rol van leraren en hun verwachtingen is cruciaal.
Centrale begrippen/theorieën:
- Dekker en Den Ridder: polarisatie, politiek zelfvertrouwen,
autoritaire versus libertijnse voorkeuren, globalisering, scheidslijnen.
- Bakker: cultureel-etnische segregatie, desegregatie, peer effects,
contacthypothese, futiliteitscultuur.
Adviezen voor pedagogische praktijk:
- Dekker en Den Ridder: inzicht in hoe sociale tegenstellingen en
politieke voorkeuren samenhangen. Het is belangrijk om te
erkennen dat er verschillende perspectieven zijn en dat er potentieel
is voor een nieuwe politiek-culturele scheidslijn.
- Bakker: leraren moeten zich bewust zijn van hun eigen vooroordelen
en verwachtingen. Ze moeten een veilig en inclusief klasklimaat
creëren. Intercultureel onderwijs dat verschillen benadrukt is niet
effectief; het is beter om overeenkomsten te benadrukken en
empathie te bevorderen.
Argumentatieschema bij artikel van Merry, Driessen en Oulali:
- Vraag/probleem: Is onderwijssegregatie een probleem, en zo ja,
waarom? En hoe verhoudt dit zich tot vrijheid en gelijkheid?
- Standpunt auteurs: Onderwijssegregatie is niet per se slecht. Er is
een spanning tussen vrijheid (schoolkeuze) en gelijkheid (gelijke
kansen), en integratie via gemengde scholen is niet de enige of
beste oplossing. Het onderscheid tussen vrijwillige en onvrijwillige
segregatie is cruciaal.
- Argumenten voor:
Ouders hebben het recht om een school te kiezen die past bij hun
waarden en normen.
Vrijwillige separatie kan leiden tot een betere leeromgeving met
gedeelde normen en waarden en culturele erkenning.
Gemengde scholen zijn geen garantie voor gelijke kansen.
- Argumenten tegen:
Onvrijwillige segregatie kan leiden tot ongelijke kansen als
scholen minder middelen hebben.
, Segregatie kan leiden tot minder sociaal contact en begrip tussen
verschillende groepen.
De focus ligt te veel op integratie en te weinig op de andere
mogelijke voordelen van segregatie (zoals het behouden van
culturele en religieuze normen en waarden).
Week 2:
Studievragen bij Dekker en Den Ridder (2014):
1. Polarisatie als "een verbreding van tegenstellingen" betekent dat
bestaande tegenstellingen (zoals links-rechts) samenvallen met
andere tegenstellingen (zoals opleidingsniveau of culturele
achtergrond).
2. De onderzoeksvragen zijn: 1) Is er meer politiek-culturele
verdeeldheid in de bevolking ontstaan? 2) Zijn politiek-culturele
verschillen tussen bevolkingsgroepen groter geworden? 3) Is de
samenhang van politieke voorkeuren met zelfvertrouwen sterker
geworden? 4) Zijn we vaker gaan denken dat er grote
tegenstellingen bestaan?
3. De eerste vraag gaat over de verdeeldheid in de gehele bevolking.
De tweede vraag gaat over de verschillen tussen specifieke
bevolkingsgroepen.
4. Ze gebruiken enquêtedata uit langlopende onderzoeken. Ze hebben
niet zelf respondenten benaderd, maar bestaande data gebruikt.
5. Een beschrijvend onderzoek beschrijft een situatie of fenomeen,
terwijl een verklarend onderzoek probeert de oorzaken van een
fenomeen te achterhalen.
6. Het onderzoek is voornamelijk beschrijvend; ze analyseren de data
om trends en patronen in polarisatie te identificeren, niet om
causale verbanden aan te tonen.
7. Ze vinden geen eenduidige polarisatietrend. Oude tegenstellingen
lijken af te nemen, terwijl nieuwe (globalisering) juist versterkt
worden. Er is potentieel voor een nieuwe scheidslijn op basis van
opleidingsniveau en houding tegenover de EU.
8. Ze vermelden dat ze polarisatie uitsluitend als kenmerk van
individuen hebben onderzocht en niet als een interactief proces in
de samenleving. Dit is belangrijk omdat polarisatie ook beïnvloed
wordt door politieke en maatschappelijke ontwikkelingen, media en
relaties tussen partijen.
Studievragen bij Bakker (2012):
Week 1:
Oplegger bij artikelen van Dekker en de Ridder en Bakker:
Vraag/probleem:
- Dekker en Den Ridder onderzoeken of polarisatie in Nederland
toeneemt en hoe politiek-culturele tegenstellingen zich ontwikkelen.
Ze zien polarisatie als een multidimensionaal begrip dat zich uit
in toenemende verdeeldheid, verschillen tussen bevolkingsgroepen
en een sterker wordende samenhang tussen politiek-culturele
tegenstellingen.
- Bakker behandelt de cultureel-etnische segregatie in het
onderwijs, de oorzaken en de redenen waarom dit bestreden zou
moeten worden. Hij bespreekt de maatregelen die genomen worden
en de effecten daarvan.
Antwoord zoeken:
- Dekker en Den Ridder gebruiken bevolkingsenquêtes uit
langlopende onderzoeken om politiek-culturele tegenstellingen over
een lange periode te analyseren. Ze kijken naar verschillende
dimensies van polarisatie, zoals autoritaire versus libertijnse
voorkeuren, houdingen tegenover multiculturaliteit en de EU, en
politiek zelfvertrouwen.
- Bakker bespreekt onderzoek naar de oorzaken van segregatie
(kenmerken onderwijssysteem, ruimtelijke segregatie, schoolkeuze
ouders) en de effecten van desegregatie. Hij bekijkt ook de rol van
leraren.
Verhouding tot thema hoorcollege:
- Het hoorcollege introduceert scheidslijnen in de Nederlandse
samenleving. Dekker en Den Ridder onderzoeken of deze
scheidslijnen versterkt worden door polarisatie. Bakker's artikel
onderzoekt een specifieke scheidslijn, namelijk cultureel-etnische
segregatie in het onderwijs.
Bevindingen:
- Dekker en Den Ridder vinden dat er geen eenduidige
polarisatietrend is, maar wel dat er potentie is voor nieuwe
scheidslijnen op basis van opleidingsniveau en houding ten opzichte
van de EU. Oude tegenstellingen (sociaaleconomisch en religieus)
lijken af te nemen, terwijl nieuwe tegenstellingen (globalisering) juist
versterkt worden.
, - Bakker concludeert dat er geen eenduidig bewijs is dat desegregatie
leidt tot betere cognitieve prestaties of interetnische
verhoudingen. De rol van leraren en hun verwachtingen is cruciaal.
Centrale begrippen/theorieën:
- Dekker en Den Ridder: polarisatie, politiek zelfvertrouwen,
autoritaire versus libertijnse voorkeuren, globalisering, scheidslijnen.
- Bakker: cultureel-etnische segregatie, desegregatie, peer effects,
contacthypothese, futiliteitscultuur.
Adviezen voor pedagogische praktijk:
- Dekker en Den Ridder: inzicht in hoe sociale tegenstellingen en
politieke voorkeuren samenhangen. Het is belangrijk om te
erkennen dat er verschillende perspectieven zijn en dat er potentieel
is voor een nieuwe politiek-culturele scheidslijn.
- Bakker: leraren moeten zich bewust zijn van hun eigen vooroordelen
en verwachtingen. Ze moeten een veilig en inclusief klasklimaat
creëren. Intercultureel onderwijs dat verschillen benadrukt is niet
effectief; het is beter om overeenkomsten te benadrukken en
empathie te bevorderen.
Argumentatieschema bij artikel van Merry, Driessen en Oulali:
- Vraag/probleem: Is onderwijssegregatie een probleem, en zo ja,
waarom? En hoe verhoudt dit zich tot vrijheid en gelijkheid?
- Standpunt auteurs: Onderwijssegregatie is niet per se slecht. Er is
een spanning tussen vrijheid (schoolkeuze) en gelijkheid (gelijke
kansen), en integratie via gemengde scholen is niet de enige of
beste oplossing. Het onderscheid tussen vrijwillige en onvrijwillige
segregatie is cruciaal.
- Argumenten voor:
Ouders hebben het recht om een school te kiezen die past bij hun
waarden en normen.
Vrijwillige separatie kan leiden tot een betere leeromgeving met
gedeelde normen en waarden en culturele erkenning.
Gemengde scholen zijn geen garantie voor gelijke kansen.
- Argumenten tegen:
Onvrijwillige segregatie kan leiden tot ongelijke kansen als
scholen minder middelen hebben.
, Segregatie kan leiden tot minder sociaal contact en begrip tussen
verschillende groepen.
De focus ligt te veel op integratie en te weinig op de andere
mogelijke voordelen van segregatie (zoals het behouden van
culturele en religieuze normen en waarden).
Week 2:
Studievragen bij Dekker en Den Ridder (2014):
1. Polarisatie als "een verbreding van tegenstellingen" betekent dat
bestaande tegenstellingen (zoals links-rechts) samenvallen met
andere tegenstellingen (zoals opleidingsniveau of culturele
achtergrond).
2. De onderzoeksvragen zijn: 1) Is er meer politiek-culturele
verdeeldheid in de bevolking ontstaan? 2) Zijn politiek-culturele
verschillen tussen bevolkingsgroepen groter geworden? 3) Is de
samenhang van politieke voorkeuren met zelfvertrouwen sterker
geworden? 4) Zijn we vaker gaan denken dat er grote
tegenstellingen bestaan?
3. De eerste vraag gaat over de verdeeldheid in de gehele bevolking.
De tweede vraag gaat over de verschillen tussen specifieke
bevolkingsgroepen.
4. Ze gebruiken enquêtedata uit langlopende onderzoeken. Ze hebben
niet zelf respondenten benaderd, maar bestaande data gebruikt.
5. Een beschrijvend onderzoek beschrijft een situatie of fenomeen,
terwijl een verklarend onderzoek probeert de oorzaken van een
fenomeen te achterhalen.
6. Het onderzoek is voornamelijk beschrijvend; ze analyseren de data
om trends en patronen in polarisatie te identificeren, niet om
causale verbanden aan te tonen.
7. Ze vinden geen eenduidige polarisatietrend. Oude tegenstellingen
lijken af te nemen, terwijl nieuwe (globalisering) juist versterkt
worden. Er is potentieel voor een nieuwe scheidslijn op basis van
opleidingsniveau en houding tegenover de EU.
8. Ze vermelden dat ze polarisatie uitsluitend als kenmerk van
individuen hebben onderzocht en niet als een interactief proces in
de samenleving. Dit is belangrijk omdat polarisatie ook beïnvloed
wordt door politieke en maatschappelijke ontwikkelingen, media en
relaties tussen partijen.
Studievragen bij Bakker (2012):
