DZ ERFDIEREN: STRUISVOGELS
TAXONOMIE
▪ Taxonomie PALEOGNATHAE
- Struisvogels Nandoes Tinamoes
- Emoes en casuarissen Kiwis
ANATOMIE/FYSIOLOGIE
▪ Kenmerken:
- Struisvogels veel groter en veel zwaarder dan de anderen
- Primitief gehemelte = palatognaat
- Vliegen niet
• Sternum zonder kiel → onderontwikkelde borstspieren
• Rudimentaire vleugels → onderontwikkelde pectoraalspieren
• Veren zonder barbules → harig en pluizig
- Geen uropygiale klier
- Dikke luid → lederindustrie (struisvogel)
- Sterk ontwikkelde dijspieren om te kunnen lopen
- 2 of 3 tenen
= voet emoe
, - Trachea: kraakbeenringen deels onderbroken bij emoe
▪ Spijsverteringsstelsel:
- Struisvogel en nandoe = hindgut-fermenters = groot deel van spijsvertering gebeurt
vanachter nl. in dikke darm of in blinde darm vb. paarden, konijnen, … = tragere spijsvertering
- Emoe = eenvoudig spijsverteringsstelsel
- Transittijd:
• Struisvogel: 50u
• Nandoe: 18u
• Emoe: 8u
- Struisvogel en nandoe gevoelig voor gastro-intestinale impactie, wnr vochtvoorziening niet
goed is, het maag-darmstelsel niet goed werkt en voeding niet aangepast is aan soort →
opstapeling in maag-darmstelsel
Rood is blinde darm
▪ Geslachtsbepaling:
- Emoe: vrouwtje is zwaarder en groter dan mannetje
- Nandoe:
• Mannetjes is zwaarder en groter dan het vrouwtje
• Kleur: bij mannetjes in baltsperiode worden de kleuren straffer, worden iets zwarter
onderaan de nekstreek
- Struisvogel:
• Mannetje heeft zwarte veren, vrouwtjes hebben schutkleur
, - Cloaca:
• Mannetje: fallus in rust op bodem van cloaca
• Vrouwtje: uitstulping weefsel op bodem cloaca
• B is mannetje; C is vrouwtje
▪ Voortplanting:
- Sperma productie enkel tijdens kweekseizoen
- Long day breeders (lente/zomer) = struisvogels + nandoes
- Short day breeders (herfst/winter) = emoes
- Balts:
• Emoe: springen, vreemde en onverwachte draaibewegingen, trommelgeluid (V),
grommen (M)
• Nandoe: veren op de kop zetten, parmantig rondstappen, afhangende vleugels, nek
over rug zwaaien, vleugels spreiden en klapperen, diep geluid (M)
• Struisvogel: gelijkaardig, zwenken, hanen zijn agressief
- Nestplaats:
• Varieert ngl soort
• Struisvogel: haan maakt nest (kuil in de grond)
- Broedzorg:
• Struisvogel: haan broedt ’s nachts, hen broedt overdag
• Emoe + nandoe: haan broedt
- Slechte voortplantingsresultaten → 30-40% onvruchtbare eieren
- Problemen bij reproductie:
• Emoe V>M (moeilijke paarvorming)
• Niet kunnen paren
• Infecties oviduct/ei-peritonitis
• Papillomavirus
• Legnood/cysteuze ovaria/tumoren
• Abnormale eieren/cloaca prolaps
• Eileiderontsteking
• Phallus struisvogel in prolaps
➔ Spoelen, ontsmetten en terugduwen
- Goede kweekresultaten:
• Struisvogels + nandoes: 20-30% mannen in groepssamenstelling, apart huisvesten
• Emoes: 60% mannen in groepssamenstelling
, - Verbeteren kweekresultaten:
• Kunstmatige inseminatie
• Broedmachine
- Uitbroeden eieren:
• Broedmachine
• Uitkipmachine 3 dagen voor uitkippen
• Nestvlieders
HUISVESTING
▪ Weiland + binnenhok
- Lopen stimuleren voor spierontwikkeling
- Te snelle gewichtstoename beperken
- Zandbaden
- Schaduwplekken
▪ Omheining moet stevig, elastisch en kleinmazig zijn
- Stevig: als struisvogels opgejaagd worden, gaan ze hard beginnen lopen en dus ook tegen de
omheining
- Kleinmazig: struisvogels gaan alles opeten wat ze kunnen dus ervoor zorgen dat ze hun hoofd
niet door de omheining kunnen steken om vb. sigarettenpeuken op te eten
▪ Struisvogels:
- Groepsdieren: 1 haan + 1 of meerdere hennen
- Hanen agressie onderling
▪ Emoes en nandoes:
- Groepsdieren
VOEDING
▪ Struisvogel:
- Herbivoor
- Struisvogelkorrels
- Zachte korte grassen (luzerne) + kruiden (klaver)
- Bijvoeder: soja-schroot, geweekte bietenpulp, haver, gesneden bladgroenten
- Maagkiezel: steentjes in maag die ervoor zorgen dat vezels beter gemalen worden
▪ Emoes en nandoes:
- 2/3 struisvogelkorrels + 1/3 kalkoenkorrels
- Grassen, kruiden, insecten, fruit
TAXONOMIE
▪ Taxonomie PALEOGNATHAE
- Struisvogels Nandoes Tinamoes
- Emoes en casuarissen Kiwis
ANATOMIE/FYSIOLOGIE
▪ Kenmerken:
- Struisvogels veel groter en veel zwaarder dan de anderen
- Primitief gehemelte = palatognaat
- Vliegen niet
• Sternum zonder kiel → onderontwikkelde borstspieren
• Rudimentaire vleugels → onderontwikkelde pectoraalspieren
• Veren zonder barbules → harig en pluizig
- Geen uropygiale klier
- Dikke luid → lederindustrie (struisvogel)
- Sterk ontwikkelde dijspieren om te kunnen lopen
- 2 of 3 tenen
= voet emoe
, - Trachea: kraakbeenringen deels onderbroken bij emoe
▪ Spijsverteringsstelsel:
- Struisvogel en nandoe = hindgut-fermenters = groot deel van spijsvertering gebeurt
vanachter nl. in dikke darm of in blinde darm vb. paarden, konijnen, … = tragere spijsvertering
- Emoe = eenvoudig spijsverteringsstelsel
- Transittijd:
• Struisvogel: 50u
• Nandoe: 18u
• Emoe: 8u
- Struisvogel en nandoe gevoelig voor gastro-intestinale impactie, wnr vochtvoorziening niet
goed is, het maag-darmstelsel niet goed werkt en voeding niet aangepast is aan soort →
opstapeling in maag-darmstelsel
Rood is blinde darm
▪ Geslachtsbepaling:
- Emoe: vrouwtje is zwaarder en groter dan mannetje
- Nandoe:
• Mannetjes is zwaarder en groter dan het vrouwtje
• Kleur: bij mannetjes in baltsperiode worden de kleuren straffer, worden iets zwarter
onderaan de nekstreek
- Struisvogel:
• Mannetje heeft zwarte veren, vrouwtjes hebben schutkleur
, - Cloaca:
• Mannetje: fallus in rust op bodem van cloaca
• Vrouwtje: uitstulping weefsel op bodem cloaca
• B is mannetje; C is vrouwtje
▪ Voortplanting:
- Sperma productie enkel tijdens kweekseizoen
- Long day breeders (lente/zomer) = struisvogels + nandoes
- Short day breeders (herfst/winter) = emoes
- Balts:
• Emoe: springen, vreemde en onverwachte draaibewegingen, trommelgeluid (V),
grommen (M)
• Nandoe: veren op de kop zetten, parmantig rondstappen, afhangende vleugels, nek
over rug zwaaien, vleugels spreiden en klapperen, diep geluid (M)
• Struisvogel: gelijkaardig, zwenken, hanen zijn agressief
- Nestplaats:
• Varieert ngl soort
• Struisvogel: haan maakt nest (kuil in de grond)
- Broedzorg:
• Struisvogel: haan broedt ’s nachts, hen broedt overdag
• Emoe + nandoe: haan broedt
- Slechte voortplantingsresultaten → 30-40% onvruchtbare eieren
- Problemen bij reproductie:
• Emoe V>M (moeilijke paarvorming)
• Niet kunnen paren
• Infecties oviduct/ei-peritonitis
• Papillomavirus
• Legnood/cysteuze ovaria/tumoren
• Abnormale eieren/cloaca prolaps
• Eileiderontsteking
• Phallus struisvogel in prolaps
➔ Spoelen, ontsmetten en terugduwen
- Goede kweekresultaten:
• Struisvogels + nandoes: 20-30% mannen in groepssamenstelling, apart huisvesten
• Emoes: 60% mannen in groepssamenstelling
, - Verbeteren kweekresultaten:
• Kunstmatige inseminatie
• Broedmachine
- Uitbroeden eieren:
• Broedmachine
• Uitkipmachine 3 dagen voor uitkippen
• Nestvlieders
HUISVESTING
▪ Weiland + binnenhok
- Lopen stimuleren voor spierontwikkeling
- Te snelle gewichtstoename beperken
- Zandbaden
- Schaduwplekken
▪ Omheining moet stevig, elastisch en kleinmazig zijn
- Stevig: als struisvogels opgejaagd worden, gaan ze hard beginnen lopen en dus ook tegen de
omheining
- Kleinmazig: struisvogels gaan alles opeten wat ze kunnen dus ervoor zorgen dat ze hun hoofd
niet door de omheining kunnen steken om vb. sigarettenpeuken op te eten
▪ Struisvogels:
- Groepsdieren: 1 haan + 1 of meerdere hennen
- Hanen agressie onderling
▪ Emoes en nandoes:
- Groepsdieren
VOEDING
▪ Struisvogel:
- Herbivoor
- Struisvogelkorrels
- Zachte korte grassen (luzerne) + kruiden (klaver)
- Bijvoeder: soja-schroot, geweekte bietenpulp, haver, gesneden bladgroenten
- Maagkiezel: steentjes in maag die ervoor zorgen dat vezels beter gemalen worden
▪ Emoes en nandoes:
- 2/3 struisvogelkorrels + 1/3 kalkoenkorrels
- Grassen, kruiden, insecten, fruit
