C&V 9.1
- Huwelijk met huwelijkse voorwaarden
- Huwelijk in gemeenschap van goederen: niet meer wenselijk, hier was er een volledig
gemeenschappelijk vermogen, alles werd van beide
- Vanaf januari 2018 is een huwelijk van beperkte gemeenschap van goederen: wat voor
het huwelijk was blijft van degene van wie het was, alles na het huwelijk is van
gezamenlijk
à Er van uitgaan dat er een huwelijk is geweest: in de casus zijn er geen voorwaarden, en ze
zijn 30 jaar geleden getrouwd, dus is er sprake van een volledige gemeenschap van goederen
1. Op welke wijze kan het huwelijk eindigen?
Op grond van artikel 1:149 BW eindigt het huwelijk door:
- De dood
- Een nieuw huwelijk of geregistreerd partnerschap na vaststelling van de vermissing of
het overlijden van een echtgenoot overeenkomstig titel 1.18 BW
- Echtscheiding
- Ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed
Als je doodgaat tijdens een echtscheidingsprocedure wordt het huwelijk beëindigd, het
huwelijk is ontbonden door de dood. Hier zijn wel bijvoorbeeld bijzondere gevallen, in
bijvoorbeeld geval van vermissing zoals in sub b. Scheiding van tafel en bed is opgenomen in
artikel 1:169 BW, dit is hetzelfde als een echtscheiding, dus dezelfde voorwaarden, maar
hierbij blijf je formeel wel getrouwd. Je kunt in dat geval ook niet hertrouwen, want je bent nog
getrouwd.
2. Wie kan verzoeken om echtscheiding en op welke grond of gronden kan dit worden
gedaan?
Echtscheiding is mogelijk hetzij op verzoek van een van de echtgenoten hetzij op beider
gemeenschappelijk verzoek, voor beide gevallen gelden de volgende regels:
Echtscheiding is alleen mogelijk tussen echtgenoten die niet van tafel en bed gescheiden zijn
op grond van artikel 1:150 BW. De enige grond voor echtscheiding is duurzame ontwrichting
van het huwelijk op grond van artikel 1:151 en 1:154 BW. Ontwrichting houdt in dat de
voorzetting van de samenleving ondraaglijk is geworden, duurzaam betekent dat er geen
uitzicht meer is op herstel van de verhouding.
De vraag of een huwelijk is ontwricht en of dit duurzaam is dient door de rechter te worden
beantwoord. Daarbij moet in acht genomen worden dat de echtscheidingsgrond een objectief
karakter heeft in de zin dat er een beroep op gedaan kan worden wanneer er een toestand
van duurzame ontwrichting bestaat, waarbij het niet uitmaakt hoe die toestand is ontstaan, het
maakt dus niet uit wie van de twee partners bijvoorbeeld schuld heeft.
In geval van een geestelijke stoornis van een van de echtgenoten is een echtscheiding
mogelijk wanneer elk geestelijk contact uitgesloten is, het voortbestaan van het huwelijk voor
de geestelijk aangedane persoon geen betekenis meer heeft, terwijl dit voor de andere
1
,persoon een zware last is. Hierbij kijkt de rechter naar de medische aspecten en de feitelijke
verhouding tussen de echtgenoten.
3. Hoe werkt het indienen van een eenzijdig echtscheidingsverzoek en wat gebeurt er
als er geen verweer wordt gevoerd?
De persoon moet een verzoekschrift indienen en alleen te stellen dat het huwelijk duurzaam
ontwricht is, als er geen verweer gevoerd is wordt dit gewoon toegewezen met artikel 817 Rv
in acht nemende. Dit artikel ziet op geestelijke stoornissen van de ander.
4. Wat gebeurt er als verweer wordt gevoerd met betrekking tot duurzame
ontwrichting?
Als er wel verweer wordt gevoerd moet de duurzame ontwrichting worden uitgelegd en
concreter worden gemaakt. Wanneer de andere partij blijft zeggen dat het huwelijk duurzaam
ontwricht is, zal de rechter met de duurzame ontwrichting meegaan. Dan wordt de
echtscheiding uitgesproken en het huwelijk ontbonden.
5. Hoe verloopt de echtscheidingsprocedure op gemeenschappelijk verzoek?
Indien beide echtgenoten van oordeel zijn dat hun huwelijk duurzaam is ontwricht en zij zich
op deze grond bij gemeenschappelijk verzoek tot de rechter wenden, dan wordt de
echtscheiding uitgesproken op grond van artikel 1:154 BW. De rechter is aan het
gemeenschappelijk oordeel van de echtgenoten gebonden, als beide echtgenoten zeggen dat
het huwelijk duurzaam is ontwricht, dan zal dit ook wel waar zijn.
In gevallen zoals deze worden onderling regelingen getroffen ten aanzien van alle of bepaalde
gevolgen van de echtscheiding. Deze worden opgenomen in een door beide echtgenoten of
partners ondertekend echtscheidingsconvenant dat bij het echtscheidingsverzoek wordt
gevoegd. Dit omvat ook het bij een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding verplicht te
overleggen ouderschapsplan wanneer ouders minderjarige kinderen hebben. Als een
voorgestelde regeling over het gezag van de kinderen geen voortzetting van het ouderlijk
gezag impliceert, dan is de rechter niet gebonden aan de afspraak het gezag aan een van
beide echtgenoten toe te delen, het belang van de kinderen moet de doorslag geven. Ook is
de rechter gebonden aan een afspraak over de kinderalimentatie, dit moet ook in het belang
van het kind zijn.
à Mensen willen het samen regelen en gaan in de meeste gevallen samen een
echtscheidingsconvenant maken, hiermee kunnen ze dit samen bepalen zonder dat de rechter
dit doet.
De getroffen regelingen kunnen op verzoek van een van de echtgenoten of beide in de
beschikking worden opgenomen op grond van artikel 819 Rv, door dit artikel kun je een
executoriale titel krijgen. Artikel 815 Rv bepaalt wat er in het verzoekschrift wordt opgenomen.
6. Wat zijn de gevolgen van echtscheiding?
De gevolgen van echtscheiding kunnen worden onderscheiden naar dat zij betrekking hebben
op de verhouding van de echtgenoten onderling, of op de positie van de kinderen.
- Verzoek tot scheiding
- Echtscheidingsconvenant: vormvrij (als het niet lukt kan er een verzoek bij de rechter
worden gedaan) à voor de partners onderling is van belang de alimentatie, de
2
, boedelscheiding, van wie het huis wordt, huisdieren, alle spullen, verdeling van de
rekeningen, het pensioen (is in de wet geregeld maar wordt vaak opgenomen)
- Ouderschapsplan: artikel 815 lid 3 Rv à kinderalimentatie, taken, informatie en kosten,
(waar het kind gaat wonen, verhuizen en waarheen, verzekering, vakantieregeling)
à ALLES WAT HET KIND BETREFT KAN IN HET OUDERSCHAPSPLAN WORDEN
OPGENOMEN
De echtscheidingsconvenant en het ouderschapsplan kunnen gezamenlijk of gescheiden
worden opgenomen.
BELANGRIJKSTE GEVOLG VAN HET HUWELIJK IS HET ONTBINDEN VAN HET
HUWELIJK
7. Wat wordt bedoeld met behoefte?
Hier wordt gekeken naar de welstand tijdens het huwelijk, hier wordt bepaald wat je gewend
bent. Je gaat kijken wat iemand tijdens het huwelijk gewend is, in de praktijk wil iemand
aantonen wat iemand gewend is, hierbij wordt er bijvoorbeeld een lijstje gemaakt van
uitgaande kosten. De vuistregel wordt vaak gebruikt en is 60% van het besteedbare
gezinsinkomen verminderd met de kosten van de kinderen, hierbij moet er altijd nog worden
gekeken naar de omstandigheden van het geval.
8. Wat wordt bedoeld met behoeftigheid?
Hierbij ga je bepalen of de echtgenoot behoeftig is. De man is degene die moet gaan betalen,
dan gaat hij zeggen dat de vrouw meer zou kunnen gaan werken. Hierbij moet rekening
gehouden worden met dat de vrouw altijd voor de kinderen heeft moeten zorgen en dan
bijvoorbeeld geen scholing heeft kunnen doen, en dan ook niet meer kan gaan werken, en niet
alle kosten kan dekken. Behoeftigheid ziet op het deel dat de vrouw zelf in de kosten van de
behoefte kan voorzien. Hierbij kan gekeken worden naar de noodzaak tot verzorging van de
kinderen, de leeftijd, de gezondheid, de situatie op de arbeidsmarkt, een opgelopen
achterstand in scholing en de mogelijkheid om te werken.
9. Wat wordt bedoeld met draagkracht?
Dit ziet op hoe veel de alimentatieverplichtigde moet gaan betalen en kan betalen. Hierbij moet
er rekening gehouden worden met het inkomen, zijn lasten, schulden. Er wordt gekeken naar
het inkomen dat hij heeft, maar er moet ook gekeken worden naar het inkomen dat hij in de
toekomst gaat verwerven.
à Alle 3 kunnen door de rechter bepaald worden, maar hoeft niet, de advocaat maakt een
rekening van alle kosten etc en de andere advocaat moet daarop reageren, en dan is het aan
de rechter die de knoop doorhakt, echter kunnen partijen hier ook onderling uitkomen met een
advocaat of een tussenpersoon, zonder tussenkomst van de rechter.
à Alle 3 worden bepaald door de rechtspraak, zie literatuur
Op het moment dat de financiële situatie verandert wordt de situatie opnieuw bekeken en de
alimentatie eventueel opnieuw berekend.
3
- Huwelijk met huwelijkse voorwaarden
- Huwelijk in gemeenschap van goederen: niet meer wenselijk, hier was er een volledig
gemeenschappelijk vermogen, alles werd van beide
- Vanaf januari 2018 is een huwelijk van beperkte gemeenschap van goederen: wat voor
het huwelijk was blijft van degene van wie het was, alles na het huwelijk is van
gezamenlijk
à Er van uitgaan dat er een huwelijk is geweest: in de casus zijn er geen voorwaarden, en ze
zijn 30 jaar geleden getrouwd, dus is er sprake van een volledige gemeenschap van goederen
1. Op welke wijze kan het huwelijk eindigen?
Op grond van artikel 1:149 BW eindigt het huwelijk door:
- De dood
- Een nieuw huwelijk of geregistreerd partnerschap na vaststelling van de vermissing of
het overlijden van een echtgenoot overeenkomstig titel 1.18 BW
- Echtscheiding
- Ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed
Als je doodgaat tijdens een echtscheidingsprocedure wordt het huwelijk beëindigd, het
huwelijk is ontbonden door de dood. Hier zijn wel bijvoorbeeld bijzondere gevallen, in
bijvoorbeeld geval van vermissing zoals in sub b. Scheiding van tafel en bed is opgenomen in
artikel 1:169 BW, dit is hetzelfde als een echtscheiding, dus dezelfde voorwaarden, maar
hierbij blijf je formeel wel getrouwd. Je kunt in dat geval ook niet hertrouwen, want je bent nog
getrouwd.
2. Wie kan verzoeken om echtscheiding en op welke grond of gronden kan dit worden
gedaan?
Echtscheiding is mogelijk hetzij op verzoek van een van de echtgenoten hetzij op beider
gemeenschappelijk verzoek, voor beide gevallen gelden de volgende regels:
Echtscheiding is alleen mogelijk tussen echtgenoten die niet van tafel en bed gescheiden zijn
op grond van artikel 1:150 BW. De enige grond voor echtscheiding is duurzame ontwrichting
van het huwelijk op grond van artikel 1:151 en 1:154 BW. Ontwrichting houdt in dat de
voorzetting van de samenleving ondraaglijk is geworden, duurzaam betekent dat er geen
uitzicht meer is op herstel van de verhouding.
De vraag of een huwelijk is ontwricht en of dit duurzaam is dient door de rechter te worden
beantwoord. Daarbij moet in acht genomen worden dat de echtscheidingsgrond een objectief
karakter heeft in de zin dat er een beroep op gedaan kan worden wanneer er een toestand
van duurzame ontwrichting bestaat, waarbij het niet uitmaakt hoe die toestand is ontstaan, het
maakt dus niet uit wie van de twee partners bijvoorbeeld schuld heeft.
In geval van een geestelijke stoornis van een van de echtgenoten is een echtscheiding
mogelijk wanneer elk geestelijk contact uitgesloten is, het voortbestaan van het huwelijk voor
de geestelijk aangedane persoon geen betekenis meer heeft, terwijl dit voor de andere
1
,persoon een zware last is. Hierbij kijkt de rechter naar de medische aspecten en de feitelijke
verhouding tussen de echtgenoten.
3. Hoe werkt het indienen van een eenzijdig echtscheidingsverzoek en wat gebeurt er
als er geen verweer wordt gevoerd?
De persoon moet een verzoekschrift indienen en alleen te stellen dat het huwelijk duurzaam
ontwricht is, als er geen verweer gevoerd is wordt dit gewoon toegewezen met artikel 817 Rv
in acht nemende. Dit artikel ziet op geestelijke stoornissen van de ander.
4. Wat gebeurt er als verweer wordt gevoerd met betrekking tot duurzame
ontwrichting?
Als er wel verweer wordt gevoerd moet de duurzame ontwrichting worden uitgelegd en
concreter worden gemaakt. Wanneer de andere partij blijft zeggen dat het huwelijk duurzaam
ontwricht is, zal de rechter met de duurzame ontwrichting meegaan. Dan wordt de
echtscheiding uitgesproken en het huwelijk ontbonden.
5. Hoe verloopt de echtscheidingsprocedure op gemeenschappelijk verzoek?
Indien beide echtgenoten van oordeel zijn dat hun huwelijk duurzaam is ontwricht en zij zich
op deze grond bij gemeenschappelijk verzoek tot de rechter wenden, dan wordt de
echtscheiding uitgesproken op grond van artikel 1:154 BW. De rechter is aan het
gemeenschappelijk oordeel van de echtgenoten gebonden, als beide echtgenoten zeggen dat
het huwelijk duurzaam is ontwricht, dan zal dit ook wel waar zijn.
In gevallen zoals deze worden onderling regelingen getroffen ten aanzien van alle of bepaalde
gevolgen van de echtscheiding. Deze worden opgenomen in een door beide echtgenoten of
partners ondertekend echtscheidingsconvenant dat bij het echtscheidingsverzoek wordt
gevoegd. Dit omvat ook het bij een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding verplicht te
overleggen ouderschapsplan wanneer ouders minderjarige kinderen hebben. Als een
voorgestelde regeling over het gezag van de kinderen geen voortzetting van het ouderlijk
gezag impliceert, dan is de rechter niet gebonden aan de afspraak het gezag aan een van
beide echtgenoten toe te delen, het belang van de kinderen moet de doorslag geven. Ook is
de rechter gebonden aan een afspraak over de kinderalimentatie, dit moet ook in het belang
van het kind zijn.
à Mensen willen het samen regelen en gaan in de meeste gevallen samen een
echtscheidingsconvenant maken, hiermee kunnen ze dit samen bepalen zonder dat de rechter
dit doet.
De getroffen regelingen kunnen op verzoek van een van de echtgenoten of beide in de
beschikking worden opgenomen op grond van artikel 819 Rv, door dit artikel kun je een
executoriale titel krijgen. Artikel 815 Rv bepaalt wat er in het verzoekschrift wordt opgenomen.
6. Wat zijn de gevolgen van echtscheiding?
De gevolgen van echtscheiding kunnen worden onderscheiden naar dat zij betrekking hebben
op de verhouding van de echtgenoten onderling, of op de positie van de kinderen.
- Verzoek tot scheiding
- Echtscheidingsconvenant: vormvrij (als het niet lukt kan er een verzoek bij de rechter
worden gedaan) à voor de partners onderling is van belang de alimentatie, de
2
, boedelscheiding, van wie het huis wordt, huisdieren, alle spullen, verdeling van de
rekeningen, het pensioen (is in de wet geregeld maar wordt vaak opgenomen)
- Ouderschapsplan: artikel 815 lid 3 Rv à kinderalimentatie, taken, informatie en kosten,
(waar het kind gaat wonen, verhuizen en waarheen, verzekering, vakantieregeling)
à ALLES WAT HET KIND BETREFT KAN IN HET OUDERSCHAPSPLAN WORDEN
OPGENOMEN
De echtscheidingsconvenant en het ouderschapsplan kunnen gezamenlijk of gescheiden
worden opgenomen.
BELANGRIJKSTE GEVOLG VAN HET HUWELIJK IS HET ONTBINDEN VAN HET
HUWELIJK
7. Wat wordt bedoeld met behoefte?
Hier wordt gekeken naar de welstand tijdens het huwelijk, hier wordt bepaald wat je gewend
bent. Je gaat kijken wat iemand tijdens het huwelijk gewend is, in de praktijk wil iemand
aantonen wat iemand gewend is, hierbij wordt er bijvoorbeeld een lijstje gemaakt van
uitgaande kosten. De vuistregel wordt vaak gebruikt en is 60% van het besteedbare
gezinsinkomen verminderd met de kosten van de kinderen, hierbij moet er altijd nog worden
gekeken naar de omstandigheden van het geval.
8. Wat wordt bedoeld met behoeftigheid?
Hierbij ga je bepalen of de echtgenoot behoeftig is. De man is degene die moet gaan betalen,
dan gaat hij zeggen dat de vrouw meer zou kunnen gaan werken. Hierbij moet rekening
gehouden worden met dat de vrouw altijd voor de kinderen heeft moeten zorgen en dan
bijvoorbeeld geen scholing heeft kunnen doen, en dan ook niet meer kan gaan werken, en niet
alle kosten kan dekken. Behoeftigheid ziet op het deel dat de vrouw zelf in de kosten van de
behoefte kan voorzien. Hierbij kan gekeken worden naar de noodzaak tot verzorging van de
kinderen, de leeftijd, de gezondheid, de situatie op de arbeidsmarkt, een opgelopen
achterstand in scholing en de mogelijkheid om te werken.
9. Wat wordt bedoeld met draagkracht?
Dit ziet op hoe veel de alimentatieverplichtigde moet gaan betalen en kan betalen. Hierbij moet
er rekening gehouden worden met het inkomen, zijn lasten, schulden. Er wordt gekeken naar
het inkomen dat hij heeft, maar er moet ook gekeken worden naar het inkomen dat hij in de
toekomst gaat verwerven.
à Alle 3 kunnen door de rechter bepaald worden, maar hoeft niet, de advocaat maakt een
rekening van alle kosten etc en de andere advocaat moet daarop reageren, en dan is het aan
de rechter die de knoop doorhakt, echter kunnen partijen hier ook onderling uitkomen met een
advocaat of een tussenpersoon, zonder tussenkomst van de rechter.
à Alle 3 worden bepaald door de rechtspraak, zie literatuur
Op het moment dat de financiële situatie verandert wordt de situatie opnieuw bekeken en de
alimentatie eventueel opnieuw berekend.
3
