Psychologie van Individuele Verschillen 2
Persoonlijkheid
Samenvatting door Maia Eeckhaut-Racon
Veel succes! xxx
,Inhoudstafel
Hoofdstuk 0: Herhaling
0.1 Domeinen ............................................................................................................. 3
Hoofdstuk 6: Genen en Persoonlijkheid
6.1 Inleiding .............................................................................................................. 4
6.2 Klassieke gedragsgenetica ....................................................................... 4
6.3 Moderne gedragsgenetica ........................................................................ 7
6.4 Moleculaire genetica .................................................................................... 8
6.5 Implicaties ...................................................................................................... 9
Hoofdstuk 7: Fysiologische Benaderingen van Persoonlijkheid
7.1 Inleiding ............................................................................................................. 11
7.2 Fysiologische maten in persoonlijkheidsonderzoek ................ 13
7.3 Persoonlijkheidsdimensies met fysiologisch substraat ........ 15
7.4 Ochtendtype en avondtype ................................................................... 17
Hoofdstuk 8: Evolutionaire Benadering van Persoonlijkheid
8.1 Evolutietheorie ............................................................................................... 20
8.2 Evolutionaire psychologie ...................................................................... 22
8.3 Domeinen van toepassing ....................................................................... 23
8.4 Kanttekeningen bij de evolutionaire benadering ....................... 25
Hoofdstuk 11: Motieven en Persoonlijkheid
11.1 Inleiding ............................................................................................................ 28
11.2 Motieven ............................................................................................................ 28
Hoofdstuk 13: Persoonlijkheid en Emoties
13.1 Inleiding ............................................................................................................ 36
13.2 Definitie van emoties ................................................................................. 36
13.3 Theorieen van wat emoties veroorzaakt .................................... 40
-
13.4 Emoties en individuele verschillen ...................................................... 43
13.5 Regulatie van emoties .............................................................................. 44
13.6 Enkele specifieke emoties ........................................................................ 46
13.7 Emotie en cultuur ........................................................................................ 49
Hoofdstuk 15: Persoonlijkheid en Sociale Interactie
15.1 Persoonlijkheid en sociale omgeving.................................................. 53
15.2 Basismechanismen van interactie
tussen persoonlijkheid en omgeving ............................................... 53
Hoofdstuk 16: Geslacht, Gender en Persoonlijkheid
16.1 Inleiding ............................................................................................................. 58
Oefenigen ............................................................................................................ 60
16.2 Geslachtsverschillen in persoonlijkheid ........................................... 61
16.3 Androgynie en genderstereotypes ..................................................... 65
16.4 Theorieen van gelsachts- en genderverschillen .......................... 68
-
Hoofdstuk 18: Persoonlijkheid, Stress, Coping en Gezondheid
18.1 Inleiding ............................................................................................................. 73
18.2 Stress: belangrijke begrippen .............................................................. 73
18.3 Modellen van persoonlijkheid-ziekte link ....................................... 75
18.4 Coping-strategieen en -stijlen ........................................................... 77
-
18.5 Type persoonlijkheid en
cardiovasculaire aandoeningen .......................................................... 80
,Hoofdstuk 0: Herhaling
0.1. Domeinen
1) Nomothetische trekvisie
→ 3 cruciale eigenschappen
1) Trekken = interne, stabiele eigenschappen
2) Trekken = causaal (ze verklaren gedrag)
3) Trekken = dimensies
M V D K
niet agressief heel agressief
→ Belangrijke implicaties
1) Hoofdeffect van de persoon >>>
2) Relatief hoge... :
Type A consistentie cross-temporele consistentie Zelfde S, zelfde G
Type B consistentie cross-situationele consistentie Andere S, zelfde G
Type C consistentie cross-uitingsstabiliteit Zelfde S, andere G
Type D consistentie predictie van concreet gedrag Andere S, andere G
2) Interactionistische visie
→ 3 cruciale eigenschappen
1) Persoonlijkheid = systeem van processen dat iemands reactie op een concrete situatie
bepaalt
2) Gedrag = functie van de INTERACTIE tussen persoon en omgeving
3) Persoonlijkheid = ALS (bepaalde situatie) DAN (bepaald gedrag)
→ Belangrijke implicaties
1) Interactie tussen persoon en situatie => individuele verschillen in persoonleikheid en
gedrag opvatten
2) Relatief hoge type A consistentie
3) Relatief lage type B, C en D consistentie
, Hoofdstuk 6: Genen en persoonlijkheid
6.1. Inleiding
6.1.1. het menselijk genoom
• Genoom = gehele verzameling van genen dat een organisme bezit
→ Bestaat uit DNA
• Gen = specifieke combinaties DNA-nucleotiden die kunnen coderen voor een specifiek
protei ne of eigenschap
→ Menselijk genoom bevat ongeveer 20.000-25.000 genen op 23 chromosomenparen
• Human Genome Project
→ Doel: sequentie menselijk genoom identificeren
→ Wil niet zeggen dat functie van elk gen gekend is!
→ Een aantal genen verschillen tussen personen → deze coderen voor lichamelijke en
psychische trekken
→ Mensen verschillen dus in GENOTYPE, waardoor we verschillen zien in FENOTYPE
6.1.2.. Doel van gedragsgenetica
1) Bepalen hoeveel procent van vershcillen tussen mensen toegeschreven kan worden aan
genen en hoeveel aan omgeving
= Klassieke gedragsgenetica (KGG)
2) Onderzoeken hoe genen en omgeving interageren en correleren in het bepalen van
individuele verschillen
= Moderne gerdagsgenetica (MGG)
3) Bepalen WELKE omgevings- en genetische invloeden invloed hebben op individuele
verschillen
6.2. Klassieke gedragsgenetica
6.2.1. Wat is overerfbaarheid?
= proportie variantie van geobserveerde verschillen in een groep individuen die verklaard
door of toegeschrvene wordt aan genetische verschillen
• Fenotype = "uiterlijk" voorkomen
• Genotype = genetische constellatie
Persoonlijkheid
Samenvatting door Maia Eeckhaut-Racon
Veel succes! xxx
,Inhoudstafel
Hoofdstuk 0: Herhaling
0.1 Domeinen ............................................................................................................. 3
Hoofdstuk 6: Genen en Persoonlijkheid
6.1 Inleiding .............................................................................................................. 4
6.2 Klassieke gedragsgenetica ....................................................................... 4
6.3 Moderne gedragsgenetica ........................................................................ 7
6.4 Moleculaire genetica .................................................................................... 8
6.5 Implicaties ...................................................................................................... 9
Hoofdstuk 7: Fysiologische Benaderingen van Persoonlijkheid
7.1 Inleiding ............................................................................................................. 11
7.2 Fysiologische maten in persoonlijkheidsonderzoek ................ 13
7.3 Persoonlijkheidsdimensies met fysiologisch substraat ........ 15
7.4 Ochtendtype en avondtype ................................................................... 17
Hoofdstuk 8: Evolutionaire Benadering van Persoonlijkheid
8.1 Evolutietheorie ............................................................................................... 20
8.2 Evolutionaire psychologie ...................................................................... 22
8.3 Domeinen van toepassing ....................................................................... 23
8.4 Kanttekeningen bij de evolutionaire benadering ....................... 25
Hoofdstuk 11: Motieven en Persoonlijkheid
11.1 Inleiding ............................................................................................................ 28
11.2 Motieven ............................................................................................................ 28
Hoofdstuk 13: Persoonlijkheid en Emoties
13.1 Inleiding ............................................................................................................ 36
13.2 Definitie van emoties ................................................................................. 36
13.3 Theorieen van wat emoties veroorzaakt .................................... 40
-
13.4 Emoties en individuele verschillen ...................................................... 43
13.5 Regulatie van emoties .............................................................................. 44
13.6 Enkele specifieke emoties ........................................................................ 46
13.7 Emotie en cultuur ........................................................................................ 49
Hoofdstuk 15: Persoonlijkheid en Sociale Interactie
15.1 Persoonlijkheid en sociale omgeving.................................................. 53
15.2 Basismechanismen van interactie
tussen persoonlijkheid en omgeving ............................................... 53
Hoofdstuk 16: Geslacht, Gender en Persoonlijkheid
16.1 Inleiding ............................................................................................................. 58
Oefenigen ............................................................................................................ 60
16.2 Geslachtsverschillen in persoonlijkheid ........................................... 61
16.3 Androgynie en genderstereotypes ..................................................... 65
16.4 Theorieen van gelsachts- en genderverschillen .......................... 68
-
Hoofdstuk 18: Persoonlijkheid, Stress, Coping en Gezondheid
18.1 Inleiding ............................................................................................................. 73
18.2 Stress: belangrijke begrippen .............................................................. 73
18.3 Modellen van persoonlijkheid-ziekte link ....................................... 75
18.4 Coping-strategieen en -stijlen ........................................................... 77
-
18.5 Type persoonlijkheid en
cardiovasculaire aandoeningen .......................................................... 80
,Hoofdstuk 0: Herhaling
0.1. Domeinen
1) Nomothetische trekvisie
→ 3 cruciale eigenschappen
1) Trekken = interne, stabiele eigenschappen
2) Trekken = causaal (ze verklaren gedrag)
3) Trekken = dimensies
M V D K
niet agressief heel agressief
→ Belangrijke implicaties
1) Hoofdeffect van de persoon >>>
2) Relatief hoge... :
Type A consistentie cross-temporele consistentie Zelfde S, zelfde G
Type B consistentie cross-situationele consistentie Andere S, zelfde G
Type C consistentie cross-uitingsstabiliteit Zelfde S, andere G
Type D consistentie predictie van concreet gedrag Andere S, andere G
2) Interactionistische visie
→ 3 cruciale eigenschappen
1) Persoonlijkheid = systeem van processen dat iemands reactie op een concrete situatie
bepaalt
2) Gedrag = functie van de INTERACTIE tussen persoon en omgeving
3) Persoonlijkheid = ALS (bepaalde situatie) DAN (bepaald gedrag)
→ Belangrijke implicaties
1) Interactie tussen persoon en situatie => individuele verschillen in persoonleikheid en
gedrag opvatten
2) Relatief hoge type A consistentie
3) Relatief lage type B, C en D consistentie
, Hoofdstuk 6: Genen en persoonlijkheid
6.1. Inleiding
6.1.1. het menselijk genoom
• Genoom = gehele verzameling van genen dat een organisme bezit
→ Bestaat uit DNA
• Gen = specifieke combinaties DNA-nucleotiden die kunnen coderen voor een specifiek
protei ne of eigenschap
→ Menselijk genoom bevat ongeveer 20.000-25.000 genen op 23 chromosomenparen
• Human Genome Project
→ Doel: sequentie menselijk genoom identificeren
→ Wil niet zeggen dat functie van elk gen gekend is!
→ Een aantal genen verschillen tussen personen → deze coderen voor lichamelijke en
psychische trekken
→ Mensen verschillen dus in GENOTYPE, waardoor we verschillen zien in FENOTYPE
6.1.2.. Doel van gedragsgenetica
1) Bepalen hoeveel procent van vershcillen tussen mensen toegeschreven kan worden aan
genen en hoeveel aan omgeving
= Klassieke gedragsgenetica (KGG)
2) Onderzoeken hoe genen en omgeving interageren en correleren in het bepalen van
individuele verschillen
= Moderne gerdagsgenetica (MGG)
3) Bepalen WELKE omgevings- en genetische invloeden invloed hebben op individuele
verschillen
6.2. Klassieke gedragsgenetica
6.2.1. Wat is overerfbaarheid?
= proportie variantie van geobserveerde verschillen in een groep individuen die verklaard
door of toegeschrvene wordt aan genetische verschillen
• Fenotype = "uiterlijk" voorkomen
• Genotype = genetische constellatie
