Samenvatting - Mycologie

MYCOLOGIE

LAURA PAUWELS | FBT 3D

BIOMEDISCHE LABORATORIUMTECHNOLOGIE | 2024-2025

,H11 : INLEIDING MYCOLOGIE

11.1 ALGEMENE EIGENSCHAPPEN VAN FUNGI

 Eukaryoten (ze zijn relatief groot) zonder chlorophyl
 Celwand waarin chitine (geen peptidoglycaan!)
o Verder ook hemicellulose, eiwitten en lipiden
 Celmembraan: bevat ergosterol
 Vermenigvuldiging: sporen in een vruchtlichaam, op een schimmeldraad
of op een cel
 Heterotroof: ze gebruiken organische stoffen aangemaakt door andere
organismen (planten, dieren) om eigen organisch celmateriaal op te
bouwen
 Meeste: ‘saprofytisch’: ze kunnen leven op (dood) organisch materiaal
o Exosaprofieten: biotoop in de natuur en deze kan een infectiebron
zijn naar de mens
o Endosaprofieten: commensalen die inwendig aanwezig zijn bij de
gastheer (Candida albicans  kan voorkomen in de darmen)
o Episaprofieten leven op de huid (Pityrosporum ovale = is een gist
dat in overmaat roos veroorzaakt). → Een saprofiet wordt soms
een ‘parasiet’
 Sommige: ‘parasitair’ omdat ze levende organismen binnendringen en
leven ten koste van de gastheer
 Sommige: leven in symbiose met hun gastheer (cfr. Mycorrhizae)  beide
organismen gaan er een voordeel uithalen
 Eéncellige fungi (= gisten)
 Meercellige fungi (= schimmels)
o Hyfen (mycelium of thallus)
 Coïnocytisch (geen celtussenschoten) of apocytisch
(celtussenschoten)
 Vegetatief (voor voedingstoffen) en reproductief (voor
vermenigvuldiging) mycelium
 Dimorfe fungi: zowel gistvorm als schimmelvorm
o Afhankelijk van de omstandigheden: bij 25°C zien we vaak de
saprofytische schimmelvorm en bij 37°C/30°C de parasitaire
gistvorm
 1,5 miljoen verschillende fungale speciës bekend
o In de lucht, in de aarde, op planten, op bomen, op dieren, op de
huid, in gebouwen…
 Een 300-tal species zijn pathogeen:
o Door hypersensitiviteit van de gastheer: er ontstaat een allergische
reactie tegen schimmels en sporen.
o Mycotoxicosen: er ontstaat een ziekte door consumptie van
voeding gecontamineerd met schimmels die toxines produceren
 Aspergillus flavus produceert het aflatoxine




PAGE 1

,  Claviceps purpurea produceert ergotalkaloïden
(veroorzaakt ergotisme dat problemen gaat geven bij de
bloedvaten zoals het vernauwen hiervan)
o Door infectie! Hierdoor ontstaat een mycose bij de gastheer

11.2 VERMENIGVULDIGING VAN FUNGI

Het rijk der schimmels:
 Ascomyceten  ascosporen vorming
 Basidiomyceten  basidosporen vorming
 Zygomyceten  zygosporen vorming
De indeling is gebaseerd op de geslachtelijke voortplanting
 geslachtelijke voortplanting niet bekend? → 'restgroep' Fungi imperfecti
(onderzoek van het genetisch materiaal: bij de Ascomyceten




Identificatie fungi :
 macroscopisch uitzicht (kan voor of na de kweek gebeuren)
 microscopisch uitzicht (vooral na de kweek) :
o morfologie (vruchtlichamen, hyfen)
o asexuele sporen (verkregen na de kweek) :
 serologie  om een infectie op te sporen of soms antilichamen aan te
tonen
 biochemisch (vooral gisten)  op basis van deze eigenschappen gaan we
gaan identificeren. We kunnen bijvoorbeeld een API of een MALDI-TOF
(voor gisten en een aantal schimmels) gaan uitvoeren zoals in de
bacteriologie
 andere : Bv een biopt waar we een coupe van gaan maken om te
onderzoeken. We kunnen ook altijd een qPCR gaan uitvoeren




PAGE 2