Samenvatting Architectuurtheorie Sem 3
01 Renaissance in Italië
-Bepaald door 3 stromingen: Humanisme, Reformatie/Contrareformatie, Maniërisme (overgang)
-Renaissance = wedergeboorte van de mens
-belangrijkere positie innemen in de maatschappij (-> naam van architecten bekend)
-Firenze als bakermat van de Renaissance
-Rivier: Arno
-Ponte Vecchio (brug) (Vasari) met handelswinkels + Corridore boven
Filippo Brunelleschi (Firenze)
Santa Maria Del Fiore
-Baptisterium, Campanile (klokkentoren), hoofdgebouw (kerk)
-voorgevel: Neogotiek, rest is nog gotiek
-Vierkante traveeën
-koepel: wedstrijdontwerp want gat boven viering heel groot (weinig kennis om koepel te ontwerpen)
-tamboer (8-zijdig)
-spit toelopend opgebouwd (geen perfecte halve bol)
-lantaarn (voor centraal lichtinval op viering)
-dubbelschalig (gewicht vermindering)
-24 verticale ribben (8 zichtbaar) + horizontale ribben die elkaar ondersteunen
Santo Spirito (1436)
-Latijns kruis (axiale opbouw)
-duidelijk renaissance want duidelijke centraal bouw (dankzij koepel)
-grondplan:
-vierkante module (ritmering van perfecte vierkanten)
-Koor, transept en middenschip (traveeën)
-ontworpen volgens menselijke verhoudingen (opnieuw mens centraal)
Ospidale Degli Innocenti (1419)
, -1e vondelingenhuis van Europa
-connectie met het plein (+trappen: zorgt voor intiem gevoel op plein)
-3-ledige opbouw (typisch)
-ritmering van kolommen
-gulden snede toegepast in gevel
San Lorenzo
-onafgewerkte gevel (normaal marmer maar geen budget)
-gelijkenissen met Santo Spirito
-open kerk -> diagonale zichten
-grondplan:
-vierkant als modulaire maat
-kleinere oculi in lichtbeuken om heftige warmte te vermijden binnen
-oude en nieuwe sacristie
-oude: (onderaan op grondplan) perfecte centraal bouw (vierkant + cirkel)
Pazzi kapel (1430)
-net geen perfecte centraal bouw
-basis is vierkant, maar opgesplitst in delen
-veel vierkanten (centraal, voorportaal…)
-ook in voorgevel (volgens gulden snede)
-Serliana motief (architraaf-rondboog-architraaf) in voorgevel
Palazzo Pitti (1458)
-3-ledige opbouw (dienstruimtes+woonruimtes+slaapvertrekken)
-dienstruimtes (onderaan): ruw gedetailleerd = bossage/rustica
Giorgio Vasari (Firenze)
Galleria Uffizi (1560-1581)
-oorspronkelijk kantoorgebouwen (“office”) -> later museum
-U-vormig grondplan met de Corridore
, Leon Battista Alberti
-Bekendste werk: L’ Architectura (soort Neufert)
-gebaseerd op de 10 boeken van Vitruvius
Palazzo Ruccelai (Firenze) (1446 1470)
-Typisch Italiaans Palazzo
-3-ledige verdeling
-onderaan: diensten (bossage)
-boven: mooie ruimtes, rondbogen, ritmeringen…
-kroonlijst steekt ver uit + is hoog: vertoon van macht en welvaart van familie
-patio in midden voor lichtinval
Santa Maria Novella (Firenze)
-Middeleeuws bouwwerk (13e eeuw)
-enkel voorgevel door Leon Battista Alberti (1470)
-geometrische opbouw (vierkanten)
-ritmeringen
-voluten boven zijbeuken
-interieur: geen renaissance dus
Tempio Malatestiano (Rimini) (1450)
-Privé kapel
-niet afgewerkt
-gebaseerd op romeinse bouwwerken
-pilaren, pilasters
Sant Andrea (Mantua) (1470)
-voorgevel: vierkant
-Hiërarchie: pilaster van kolossale orde + zuilen van kleine orde
-gigantisch tongewelf
-geen zijbeuken, wel zijkappellen met steunberen
-zorgt voor dwarse assen (langzaam voortschrijdend gevoel)
-viering heeft zelfde ruimtelijkheid als transept en koor (centraliteit)
(evolutie van axiaal bouw: zie video 5 (min 21-…)
01 Renaissance in Italië
-Bepaald door 3 stromingen: Humanisme, Reformatie/Contrareformatie, Maniërisme (overgang)
-Renaissance = wedergeboorte van de mens
-belangrijkere positie innemen in de maatschappij (-> naam van architecten bekend)
-Firenze als bakermat van de Renaissance
-Rivier: Arno
-Ponte Vecchio (brug) (Vasari) met handelswinkels + Corridore boven
Filippo Brunelleschi (Firenze)
Santa Maria Del Fiore
-Baptisterium, Campanile (klokkentoren), hoofdgebouw (kerk)
-voorgevel: Neogotiek, rest is nog gotiek
-Vierkante traveeën
-koepel: wedstrijdontwerp want gat boven viering heel groot (weinig kennis om koepel te ontwerpen)
-tamboer (8-zijdig)
-spit toelopend opgebouwd (geen perfecte halve bol)
-lantaarn (voor centraal lichtinval op viering)
-dubbelschalig (gewicht vermindering)
-24 verticale ribben (8 zichtbaar) + horizontale ribben die elkaar ondersteunen
Santo Spirito (1436)
-Latijns kruis (axiale opbouw)
-duidelijk renaissance want duidelijke centraal bouw (dankzij koepel)
-grondplan:
-vierkante module (ritmering van perfecte vierkanten)
-Koor, transept en middenschip (traveeën)
-ontworpen volgens menselijke verhoudingen (opnieuw mens centraal)
Ospidale Degli Innocenti (1419)
, -1e vondelingenhuis van Europa
-connectie met het plein (+trappen: zorgt voor intiem gevoel op plein)
-3-ledige opbouw (typisch)
-ritmering van kolommen
-gulden snede toegepast in gevel
San Lorenzo
-onafgewerkte gevel (normaal marmer maar geen budget)
-gelijkenissen met Santo Spirito
-open kerk -> diagonale zichten
-grondplan:
-vierkant als modulaire maat
-kleinere oculi in lichtbeuken om heftige warmte te vermijden binnen
-oude en nieuwe sacristie
-oude: (onderaan op grondplan) perfecte centraal bouw (vierkant + cirkel)
Pazzi kapel (1430)
-net geen perfecte centraal bouw
-basis is vierkant, maar opgesplitst in delen
-veel vierkanten (centraal, voorportaal…)
-ook in voorgevel (volgens gulden snede)
-Serliana motief (architraaf-rondboog-architraaf) in voorgevel
Palazzo Pitti (1458)
-3-ledige opbouw (dienstruimtes+woonruimtes+slaapvertrekken)
-dienstruimtes (onderaan): ruw gedetailleerd = bossage/rustica
Giorgio Vasari (Firenze)
Galleria Uffizi (1560-1581)
-oorspronkelijk kantoorgebouwen (“office”) -> later museum
-U-vormig grondplan met de Corridore
, Leon Battista Alberti
-Bekendste werk: L’ Architectura (soort Neufert)
-gebaseerd op de 10 boeken van Vitruvius
Palazzo Ruccelai (Firenze) (1446 1470)
-Typisch Italiaans Palazzo
-3-ledige verdeling
-onderaan: diensten (bossage)
-boven: mooie ruimtes, rondbogen, ritmeringen…
-kroonlijst steekt ver uit + is hoog: vertoon van macht en welvaart van familie
-patio in midden voor lichtinval
Santa Maria Novella (Firenze)
-Middeleeuws bouwwerk (13e eeuw)
-enkel voorgevel door Leon Battista Alberti (1470)
-geometrische opbouw (vierkanten)
-ritmeringen
-voluten boven zijbeuken
-interieur: geen renaissance dus
Tempio Malatestiano (Rimini) (1450)
-Privé kapel
-niet afgewerkt
-gebaseerd op romeinse bouwwerken
-pilaren, pilasters
Sant Andrea (Mantua) (1470)
-voorgevel: vierkant
-Hiërarchie: pilaster van kolossale orde + zuilen van kleine orde
-gigantisch tongewelf
-geen zijbeuken, wel zijkappellen met steunberen
-zorgt voor dwarse assen (langzaam voortschrijdend gevoel)
-viering heeft zelfde ruimtelijkheid als transept en koor (centraliteit)
(evolutie van axiaal bouw: zie video 5 (min 21-…)
