Spijsvertering – Baki Topal
Tumoren van Slokdarm-Maag-Duodenum
Oesophageal cancer
Slokdarmmucosa bestaat uit malpighiaans epitheel -> slijmvlies regenereert
constant, daarom zijn veel tumoren van spijsverteringsstelsel: spinocellulair
epithelioma of squameus cel carcinoma. Barret-epitheel, een metaplastisch
epitheel dat malpighiaans epitheel vervangt in distale slokdarm tgv langdurige
ernstige reflux, kan ontaarden in adenocarcinoom
Oesophagale kanker heeft 2 belangrijke histologische types:
- Squameus cel carcinoom -> incidentie rate neemt af
o 87% van alle oesophagale kankers
- Adenocarcinoma -> incidentie rate neemt toe. Ontstaat in Barett-epitheel
Male/female ratio = 3/1
Langdurige GORD -> malpighiaans epitheel thv distale slokdarm verandert tot
metaplastisch epitheel of Barrett-epitheel -> adenocarcinoma, een mucus
secreterend adenoom
Vooral in Azie, minder in Europa
Risicofactoren
Voor squameuze carcinomen (komen voor in bovenste en middelste derde van
slokdarm):
- Mannen -> mannen roken meer, meer alcoholconsumptie, socio-
economische status (met geassocieerde levenswijze)
- Nicotine
- Alcohol
Voor adenocarcinomen
- Reflux -> Barrett-epitheel geeft risico op dysplasie en carcinoom
- Slechte eetgewoonten
- Obesitas
Presentatie
- Dysfagie
o Eerste en karakteristieke symptoom
o Organisch; 2/3 luminale obstructie
- Anorexia en gewichtsverlies -> gevorderd stadium
- Borstpijn -> invasie van neurale structuren in mediastinum
- Odynofagie (=pijn tijdens slikken) -> ulcererende kanker
- Heesheid -> invasie van nervus laryngeus recurrens (n. vagus)
, - Hoest -> tijdens slikken van speeksel, drinken of eten: oesophagotracheale
(-bronchiale) fistel: fluimen komen in trachea waardoor pt vaak moet
hoesten
Diagnose en stadiëring
- Endoscopie met biopsie
o Voordeel -> je ziet wat er aan de hand is + je kan weefsel afnemen
(+ voor kleine tumoren: behandeling)
- Stadiëring
o EUS (endoscopische ultrasonografie): uTN
Aanvullend een locale tumorstadiëring bepalen (diepte,
pathologische lymfeklieren, lymfeklieren op afstand)
o CT-scan thorax/Abdomen: cTNM
Ook voor metastasen
o FDG-PET/CT-scan: cNM
Behandeling
Multidisciplinaire aanpak:
- Endoscopische (mucosale) resectie (EMR): bij T1a-b N0 letsels (beperkt tot
submucosa, zonder klieren) en letsels met hooggradige dysplasie in
Barrett-epitheel
- Oesophagectomie (partieel of totaal) met neoadjuvante
chemo(radio)therapie: gelocaliseerde kanker (squameus en adeno)
- Metastatische/inoperabele kankers -> systemische behandeling:
chemo(radio)therapie +/- immune checkpoint
inhibitoren
- Palliatie -> oesophageale stent, dilatatie,
radiotherapie. Doel is palliatie van dysfagie
Survival
- Stadium afhankelijk
- Gevorderd stadium bij diagnose
- Hoe vroeger
de tumor
gedetecteerd, hoe
beter de overleving, kleiner
het risico op herval
- Stadium 4 = metastasen -> palliatief
- Stadium 1, 2, 3 -> gelokaliseerd -> potentieel curatieve behandeling
mogelijk
Tumoren van Slokdarm-Maag-Duodenum
Oesophageal cancer
Slokdarmmucosa bestaat uit malpighiaans epitheel -> slijmvlies regenereert
constant, daarom zijn veel tumoren van spijsverteringsstelsel: spinocellulair
epithelioma of squameus cel carcinoma. Barret-epitheel, een metaplastisch
epitheel dat malpighiaans epitheel vervangt in distale slokdarm tgv langdurige
ernstige reflux, kan ontaarden in adenocarcinoom
Oesophagale kanker heeft 2 belangrijke histologische types:
- Squameus cel carcinoom -> incidentie rate neemt af
o 87% van alle oesophagale kankers
- Adenocarcinoma -> incidentie rate neemt toe. Ontstaat in Barett-epitheel
Male/female ratio = 3/1
Langdurige GORD -> malpighiaans epitheel thv distale slokdarm verandert tot
metaplastisch epitheel of Barrett-epitheel -> adenocarcinoma, een mucus
secreterend adenoom
Vooral in Azie, minder in Europa
Risicofactoren
Voor squameuze carcinomen (komen voor in bovenste en middelste derde van
slokdarm):
- Mannen -> mannen roken meer, meer alcoholconsumptie, socio-
economische status (met geassocieerde levenswijze)
- Nicotine
- Alcohol
Voor adenocarcinomen
- Reflux -> Barrett-epitheel geeft risico op dysplasie en carcinoom
- Slechte eetgewoonten
- Obesitas
Presentatie
- Dysfagie
o Eerste en karakteristieke symptoom
o Organisch; 2/3 luminale obstructie
- Anorexia en gewichtsverlies -> gevorderd stadium
- Borstpijn -> invasie van neurale structuren in mediastinum
- Odynofagie (=pijn tijdens slikken) -> ulcererende kanker
- Heesheid -> invasie van nervus laryngeus recurrens (n. vagus)
, - Hoest -> tijdens slikken van speeksel, drinken of eten: oesophagotracheale
(-bronchiale) fistel: fluimen komen in trachea waardoor pt vaak moet
hoesten
Diagnose en stadiëring
- Endoscopie met biopsie
o Voordeel -> je ziet wat er aan de hand is + je kan weefsel afnemen
(+ voor kleine tumoren: behandeling)
- Stadiëring
o EUS (endoscopische ultrasonografie): uTN
Aanvullend een locale tumorstadiëring bepalen (diepte,
pathologische lymfeklieren, lymfeklieren op afstand)
o CT-scan thorax/Abdomen: cTNM
Ook voor metastasen
o FDG-PET/CT-scan: cNM
Behandeling
Multidisciplinaire aanpak:
- Endoscopische (mucosale) resectie (EMR): bij T1a-b N0 letsels (beperkt tot
submucosa, zonder klieren) en letsels met hooggradige dysplasie in
Barrett-epitheel
- Oesophagectomie (partieel of totaal) met neoadjuvante
chemo(radio)therapie: gelocaliseerde kanker (squameus en adeno)
- Metastatische/inoperabele kankers -> systemische behandeling:
chemo(radio)therapie +/- immune checkpoint
inhibitoren
- Palliatie -> oesophageale stent, dilatatie,
radiotherapie. Doel is palliatie van dysfagie
Survival
- Stadium afhankelijk
- Gevorderd stadium bij diagnose
- Hoe vroeger
de tumor
gedetecteerd, hoe
beter de overleving, kleiner
het risico op herval
- Stadium 4 = metastasen -> palliatief
- Stadium 1, 2, 3 -> gelokaliseerd -> potentieel curatieve behandeling
mogelijk
