Samenvatting Beginselen van recht voor kinesitherapeuten

Inleiding
Aan vele handelingen, daden of acties zit een juridisch aspect
Er staan voorbeeldexamenvragen online maak die eens!!

Leerdoelen
 Vertrouwd maken let de juridische aspecten van de opleiding en de
beroepsuitoefening  weten wanneer je later hulp moet zoeken


Deel I. Basisbegrippen van het recht
Hoofdstuk 1: Het recht
Er is recht nodig om van een natuurstaat naar een rechtsstaat te kunnen gaan.
Doel van het recht  afh. vd onderliggende normen en waarden

Oorsprong van het recht
Vroeger = Natuurstaat: toestand waar geld geen rol speelt  de sterksten gaan
winnen en de zwakken gaan onderuit -> survivel of the fitest
Nu = Rechtsstaat: samenleven gaan we ordenen (er bestaat een recht)
Doel: afspraken maken zodat we de zwaksten meenemen en we een
rechtsvaardige verdeling hebben
 Waar er een maatschappij is is er ook recht

Begripsomschrijving van het recht
Objectief recht
Gaat over rechtsverhoudingen -> relaties waar recht op van toepassing is (vb.
wettelijk samenwonen)
Algemene gedragsregels opgelegd door bevoegde personen die het ordenen van
de maatschappij beogen en waarvan de naleving afdwingbaar is.
 De regels zijn voor iedereen van toepassing
o Over een bepaald of onbepaald gedrag
 Bepaald: bevel, verbod, toelating
 Onbepaald: moet wel een bepaald doel bereiken
o Normatieve bepaling  geven aan hoe het hoort te zijn
 Instantie die macht heeft om een rechtsregel op te leggen
 Ordent de samenleving en zorgt voor rechtsvaardige samenleving
 Afdwingbaar: je kan het afdwingen als hij niet wordt nageleefd
o Enkel overheid bevoegdheid om regels af te dwingen




Symbool: vrouwe Justitia of Themis -> 3 symbolen
 Blinddoek: geen vooroordelen/ onpartijdig

1

,  Weegschaal: rechter moet belang beide partijen in balans houden
 Zwaard: verplicht om uitspraak te doen (knoop doorhakken)


Subjectief recht
= Individualisering van de rechtsregels = de aanspraak die jij en ik ontlenen aan
een objectief recht
Bronnen van ontlening (vb)
1. Feit: alles wat werkelijk is of heeft plaatsgehad (feit dat het bliksemt)
Telkens 2. Rechtsfeit: als feit rechtsgevolgen teweegbrengt en dus relevant wordt
deelverza voor het recht (bliksem slaat in en er is brand)
meling 3. Rechtshandeling: als die rechtsgevolgen gewild zijn (brandverzekering
moet schade verhouden) menselijke handelingen die worden gesteld met
het oog op rechtsgevolgen
Soorten
 Burgerlijke subjectieve rechten
o Private rechtsbetrekkingen tss particulieren
 Persoonlijkheidsrechten, familiale rechten, vermogensrechten
 Politieke subjectieve rechten
o Staatsburgerschap van een rechtssubject -> subjectieve rechten die
men heeft als burger

Pedagogische opdeling van het recht
Recht opdelen in verschillende rechtstakken -> en die verlenen dan regels binnen
bepaald gebied (je hebt ook mengvormen: zogenaamde gemengde rechstakken)
Nationaal recht: Belgisch
Publieksrecht: recht die recht = merendeel van
betrekking heeft op juridische recht
werking vd overheid
onderling en alles tss Supranationaal: EU = wat
overheid en burgers er gebeurd binnen
verschillende staten ->
Privaatrecht: regels die recht/ bevoegdheden
gelden tss burgers afgegeven aan hogerop
onderling (burgerlijk
Internationaal: tss naties =
Samenvatting
recht dat tot stand komt
omdat verschillende landen
een verdacht sluiten




Hoofdstuk 1. Het recht




2

,Het rechtssubject en het rechtsobject
Het rechtssubject – natuurlijke personen en rechtspersonen
= Drager of titularis van subjectieve rechten en plichten
= De uiteindelijke bestemmeling van het recht

2 soorten
Natuurlijk persoon = mensen (vanaf je geboorte tot je overlijd) = jij en ik
 Foetus: dus nog niet geboren kan uitz ook al beschouwd worden als een
persoon voor het recht -> alleen voor rechten (vb recht op erfenis)
 ALTIJD drager van rechten en plichten
o Onmogelijk om iemand van al zijn rechten te ontnemen (burgerlijke
dood)
o Je kan wel specifieke rechten afnemen
o Ook vluchtelingen hebben rechten en plichten maar ≠ Belgische
nationaliteit
 Dieren  geen rechten


Rechtspersoon = Juridische structuur gecreëerd door wet of verdrag het is
abstract (onlichamelijk wezen) (vb. rechtspersoon oprichten voor je kine praktijk)
 Ook titularis/ drager van rechten en plichten
 2 basisprincipes
o Wettelijkheidsbeginsel
 Steeds wettelijke basis nodig voordat je het kan opbouwen
o Doelbeperking
 Wordt steeds met een doel opgebouwd
 2 soorten
o Privaatrechterlijk: handelsvennootschappen met rechts-
persoonlijkheid
o Publiekrechterlijk: overheidsinstellingen
o Resultaat: rechtspersonen kunnen zich in het rechtsverkeer begeven
NIET Feitelijke vereniging
 Feitelijke vereniging: GEEN rechtspersoon -> gevaar als er
iets fout loopt kan je persoonlijk worden aangesproken
Het rechtssubject – bekwaamheid


Wat kunnen/ mogen rechtssubjecten
allemaal doen?
Bekwaamheid
o Feitelijk: is persoon in staat
om concreet handeling te
stellen? (kan hij fysiek
handtekening zetten?)
o Juridisch: mag hij het ook echt doen?
 Rechtsbekwaamheid: mag een persoon rechten en plichten
hebben? (die specifieke)

3

,  Handelingsbekwaamheid: mag de persoon de rechten en
plichten zelf uitvoeren? (regel = iedereen, uitz = dementie,
minderjarigen)
Het rechtsobject
 Voorwerpen die voor het recht een belang hebben en het voorwerp kunnen
zijn van rechten en plichten
o Dieren en lijken horen hierbij maar ook stuk grond, auto…
 Bij burgerlijke dood -> mens  rechtsobject: hij verliest alle rechten
behalve het recht op leven

Hoofdstuk 2: bronnen van het recht
Waar kunnen we het recht vinden?

Materiële bronnen van het recht
Verklaren inhoud van het recht -> waarom is het recht zoals
het is?
 Wetenschappelijke inzichten kunnen verklaren waarom
we een regel hebben (verbonden met legitimiteit)
 Politieke opvattingen: homohuwelijk wrm soms wel,
soms niet
 Wisselwerking tss de verschillende opvattingen

Formele bronnen van het recht
Bepaalde vindplaats van het recht  legaliteit van het recht
Bindende formele bronnen van recht
1. Wetgeving
= Schriftelijk vastgestelde rechtsnorm die tot stand
gebracht is door een daartoe bevoegd orgaan -> wet =
belangrijkste bron van wetgeving
 Formele zin = belangrijkste -> wet die uitgaat van de
wetgevende macht(en)
o Start België -> 1 wetgever
o Nu -> verschillende (9) wetgevers met complexe staatstructuur die
allemaal formele wetten oprichten




 Materiële
zin - > kunnen
naar inhoud van
een wet gezien
worden
(algemeen
bindende
inhoud vd norm van doorslaggevend belang en niet het orgaan dat de
norm uitvaardigde)

4