Samenvatting Sociale Veiligheid
Week 1
Kennis over sociale veiligheid
Wetten en regels rondom veiligheid
Gedrag in verschillende contexten; oorzaken en risicotaxatie
Professioneel handelen
Integraal werken en beroepsethiek
Beroepscode en meldcode
Onderzoekend vermogen
Je onderzoekt een veiligheidsvraagstuk en formuleert aanbevelingen gericht op het veteren
van de praktijk
Landelijke BOK kennis
Democratische rechtstaat
Rechtsgebieden
Ethiek
Criminologie
Huiselijk geweld en kindermishandeling
Wat is sociale veiligheid?
Sociale veiligheid: de bescherming of het zich beschermd voelen tegen gevaar
dat veroorzaakt wordt door of dreigt van de kant van menselijk handelen (in de openbare
ruimte).
-Een eigen gezicht/ uiterlijk
-Een gevoel
-Of grensoverschrijdend gedrag
Gedrag, context en handelen hebben invloed op onveilige gevoelens.
Sociale veiligheid: altijd enigszins subjectief
➢ Wanneer voel je je onveilig?
➢ Is dat omdat er werkelijk gevaar is?
➢ Welke rol speelt de SW-er?
➢ Wat zorgt voor veiligheid?
Wie zorgt er voor veiligheid?
Rechtshandhaving: politie, OM, gemeente en reclassering
Ondersteuning en hulpverlening: Gemeente, GGZ, reclassering, wijkteam, SAVE
Gelegenheidsbeperking: Politie, woning coöperatie, jongerenwerk
Maatregelen, wetten, regels, gedragscodes, interventies, meldcode
Civiel, burgerlijk, strafrecht, luchtrecht
Preventief, regressief, curatief
Een dilemma is altijd een keuze tussen 2 dingen.
Beroepscode
De beroepscode is een ethische richtlijn
1
,Voorbeelden (Artikel 1 en 2)
‘De sociaal werker respecteert, erkent en bevordert de menselijke waardigheid van de
unieke persoon.’
‘Een sociaal werker erkent en bevordert de eigen kracht, verantwoordelijkheid,
zelfredzaamheid en sociale participatie van de burger/cliënt.
Onderscheid: (beroeps-)ethisch perspectief vs. methodisch- en juridisch perspectief
Kortom, de sociaal werker:
Elke cliënt heeft met regels te maken, denk zo aan: zorg, jeugd, welzijn, schulden,
belangen(behartiging), (dwang)maatregelen, uitkeringen, subsidies, wonen, werken, kopen,
levensonderhoud.
➢ Als SW-er moet je weten: waar komt de maatregel/actie vandaan en door wie opgelegd en
met
welk doel?
➢ Daarvoor is kennis nodig, bijvoorbeeld over het ontstaan van crimineel gedrag en factoren
die er
toe doen, maar zeker ook over de wetten en regels.
➢ Niet alleen de cliënt heeft hiermee te maken, want aan welke regels moet jij je als
professional
houden? Jij als professional kan aansprakelijk zijn voor jouw handelen of nalaten!
➢ Welke afwegingen maak je wanneer je te maken krijgt met complexe casuïstiek en hoe
pak je dit
aan?
Week 2
Definitie sociale veiligheid:
De bescherming of het zich beschermd voelen tegen gevaar dat veroorzaakt wordt door of
dreigt van de kant van menselijk handelen in de openbare ruimte.
Wat is filosofie?
-vragen stellen
-zelfstandig denken
-de waarheid (en rationaliteit)
Wat is ethiek?
-Onderdeel van de filosofie
-kritisch kijken naar het juiste handelen
-Slaat op normen, waarden, gebruiken of gewoonten
-Leer van wat ethisch of moreel is
-Wat is de maatstaf van het goede of het slechte?
Voorbeelden; Het maken van (directe) keuzes
-studie
-partner
-vrienden
-werk
-levensstijl
Voorbeelden; het zoeken naar antwoorden
Wat is rechtvaardigheid?
Wanneer kun je iemand verantwoordelijk stellen?
Help je een kindermisbruiker?
2
, Ben je voor of tegen de doodstraf?
Twee stroming: deontologie en utilisme
Deontologie
De deontologie is een ethische stroming die uitgaat van absolute gedragsregels, vaak
(maar niet altijd) gesteld als normen. Er wordt ook wel gesproken over plichtethiek.
Utilisme
Het utilitarisme (van Latijn utilitas: nut, ook wel: utilisme) is een ethische stroming die de
morele waarde van een handeling afmeet aan de bijdrage die deze handeling levert aan
het algemeen nut, waarbij onder algemeen nut het welzijn en geluk van alle mensen
wordt verstaan.
Normen en waarden:
Wat is een norm?
Normen komt van het Latijnse woord norma hetgeen winkelhaak, richtsnoer,
maatstaf of regel kan betekenen. Normen zijn algemeen aanvaarde gedragsregels
Wat is een waarde?
Waarden zijn idealen en motieven die in een samenleving of groep als
nastrevenswaardig worden beschouwd. Waarden zijn opvattingen over wat wenselijk of
belangrijk is in het leven.
Wat is een norm? Voorbeelden: (geschreven of ongeschreven regel)
Je komt op tijd
Je eet groente
Je houd je aan verkeersregels
Je gooit afval in de prullenbak
Je kijkt elkaar niet te lang aan
Wat is een waarde? Voorbeelden:
Stiptheid
Gezondheid
Veiligheid
Netheid
Beleefdheid
Autonomie
Respect
Normen en waarden kun je aan elkaar koppelen, zoals respect (waarde) & je staat op voor
ouderen in het OV (norm)
Wat zijn belangen?
“Iedereen die consequenties (gevolgen) van jouw handeling kan ervaren”
Wie kan serieus worden genomen als belanghebbende?
Microniveau
→ Mensen en dieren
Mesoniveau
→ Organisaties en werkveld
Macroniveau
→ De maatschappij en wereld
3
Week 1
Kennis over sociale veiligheid
Wetten en regels rondom veiligheid
Gedrag in verschillende contexten; oorzaken en risicotaxatie
Professioneel handelen
Integraal werken en beroepsethiek
Beroepscode en meldcode
Onderzoekend vermogen
Je onderzoekt een veiligheidsvraagstuk en formuleert aanbevelingen gericht op het veteren
van de praktijk
Landelijke BOK kennis
Democratische rechtstaat
Rechtsgebieden
Ethiek
Criminologie
Huiselijk geweld en kindermishandeling
Wat is sociale veiligheid?
Sociale veiligheid: de bescherming of het zich beschermd voelen tegen gevaar
dat veroorzaakt wordt door of dreigt van de kant van menselijk handelen (in de openbare
ruimte).
-Een eigen gezicht/ uiterlijk
-Een gevoel
-Of grensoverschrijdend gedrag
Gedrag, context en handelen hebben invloed op onveilige gevoelens.
Sociale veiligheid: altijd enigszins subjectief
➢ Wanneer voel je je onveilig?
➢ Is dat omdat er werkelijk gevaar is?
➢ Welke rol speelt de SW-er?
➢ Wat zorgt voor veiligheid?
Wie zorgt er voor veiligheid?
Rechtshandhaving: politie, OM, gemeente en reclassering
Ondersteuning en hulpverlening: Gemeente, GGZ, reclassering, wijkteam, SAVE
Gelegenheidsbeperking: Politie, woning coöperatie, jongerenwerk
Maatregelen, wetten, regels, gedragscodes, interventies, meldcode
Civiel, burgerlijk, strafrecht, luchtrecht
Preventief, regressief, curatief
Een dilemma is altijd een keuze tussen 2 dingen.
Beroepscode
De beroepscode is een ethische richtlijn
1
,Voorbeelden (Artikel 1 en 2)
‘De sociaal werker respecteert, erkent en bevordert de menselijke waardigheid van de
unieke persoon.’
‘Een sociaal werker erkent en bevordert de eigen kracht, verantwoordelijkheid,
zelfredzaamheid en sociale participatie van de burger/cliënt.
Onderscheid: (beroeps-)ethisch perspectief vs. methodisch- en juridisch perspectief
Kortom, de sociaal werker:
Elke cliënt heeft met regels te maken, denk zo aan: zorg, jeugd, welzijn, schulden,
belangen(behartiging), (dwang)maatregelen, uitkeringen, subsidies, wonen, werken, kopen,
levensonderhoud.
➢ Als SW-er moet je weten: waar komt de maatregel/actie vandaan en door wie opgelegd en
met
welk doel?
➢ Daarvoor is kennis nodig, bijvoorbeeld over het ontstaan van crimineel gedrag en factoren
die er
toe doen, maar zeker ook over de wetten en regels.
➢ Niet alleen de cliënt heeft hiermee te maken, want aan welke regels moet jij je als
professional
houden? Jij als professional kan aansprakelijk zijn voor jouw handelen of nalaten!
➢ Welke afwegingen maak je wanneer je te maken krijgt met complexe casuïstiek en hoe
pak je dit
aan?
Week 2
Definitie sociale veiligheid:
De bescherming of het zich beschermd voelen tegen gevaar dat veroorzaakt wordt door of
dreigt van de kant van menselijk handelen in de openbare ruimte.
Wat is filosofie?
-vragen stellen
-zelfstandig denken
-de waarheid (en rationaliteit)
Wat is ethiek?
-Onderdeel van de filosofie
-kritisch kijken naar het juiste handelen
-Slaat op normen, waarden, gebruiken of gewoonten
-Leer van wat ethisch of moreel is
-Wat is de maatstaf van het goede of het slechte?
Voorbeelden; Het maken van (directe) keuzes
-studie
-partner
-vrienden
-werk
-levensstijl
Voorbeelden; het zoeken naar antwoorden
Wat is rechtvaardigheid?
Wanneer kun je iemand verantwoordelijk stellen?
Help je een kindermisbruiker?
2
, Ben je voor of tegen de doodstraf?
Twee stroming: deontologie en utilisme
Deontologie
De deontologie is een ethische stroming die uitgaat van absolute gedragsregels, vaak
(maar niet altijd) gesteld als normen. Er wordt ook wel gesproken over plichtethiek.
Utilisme
Het utilitarisme (van Latijn utilitas: nut, ook wel: utilisme) is een ethische stroming die de
morele waarde van een handeling afmeet aan de bijdrage die deze handeling levert aan
het algemeen nut, waarbij onder algemeen nut het welzijn en geluk van alle mensen
wordt verstaan.
Normen en waarden:
Wat is een norm?
Normen komt van het Latijnse woord norma hetgeen winkelhaak, richtsnoer,
maatstaf of regel kan betekenen. Normen zijn algemeen aanvaarde gedragsregels
Wat is een waarde?
Waarden zijn idealen en motieven die in een samenleving of groep als
nastrevenswaardig worden beschouwd. Waarden zijn opvattingen over wat wenselijk of
belangrijk is in het leven.
Wat is een norm? Voorbeelden: (geschreven of ongeschreven regel)
Je komt op tijd
Je eet groente
Je houd je aan verkeersregels
Je gooit afval in de prullenbak
Je kijkt elkaar niet te lang aan
Wat is een waarde? Voorbeelden:
Stiptheid
Gezondheid
Veiligheid
Netheid
Beleefdheid
Autonomie
Respect
Normen en waarden kun je aan elkaar koppelen, zoals respect (waarde) & je staat op voor
ouderen in het OV (norm)
Wat zijn belangen?
“Iedereen die consequenties (gevolgen) van jouw handeling kan ervaren”
Wie kan serieus worden genomen als belanghebbende?
Microniveau
→ Mensen en dieren
Mesoniveau
→ Organisaties en werkveld
Macroniveau
→ De maatschappij en wereld
3
