Samenvatting Inleiding tot Evidence Based verpleegkundig redeneren en handelen

Evidence based verpleegkundig
redeneren en handelen
Schriftelijk examen
Wetenschappelijk Onderzoek (WO)
Wetenschappelijk onderzoek = het proces van het stellen en beantwoorden van
vragen dat geleid wordt door een wetenschappelijke methode.
Het is systematisch, verfijnd en objectief zoeken naar antwoorden, om daarmee
veronderstellingen tegen te spreken of te bevestigen en nieuwe feiten aan het
licht te brengen. Wetenschappelijk onderzoek kan dus je kennis bevestigen,
wijzigen of verbreden.
Voorbeelden van wetenschappelijk onderzoek:
- De Costumer Satisfaction Score (CSAT) : dit kan je vinden op openbare
plaatsen om aan te geven hoe tevreden je was over de kwaliteit van de
plaats
- Tevredenheidsenquêtes
- Krantenartikelen

Het hoofddoel van wetenschappelijk onderzoek is kennis verruimen, maar
wetenschappelijk onderzoek heeft ook nog andere doelen:
- De werkelijkheid beschrijven
Vb. beschrijven hoe fixatie wordt toegepast bij een verwarde patiënt.

- De werkelijkheid verklaren
Vb. nagaan of er een relatie is tussen de wijze van fixatie en de reactie van
de zorgvrager.

- De werkelijkheid exploreren
Vb. kijken hoe verpleegkundigen keuzes maken om de patiënt al dan niet
te fixeren.

- Het toetsen van verschijnselen
Vb. men gaat een meetinstrument toetsen.

Terreinen voor de verpleegkundige praktijk die onderzocht worden door WO:
- Op zoek gaan naar de beleving van de patiënt met betrekking op de zorg.
Vb. de ervaring van een kind van wie een ouder in een woonzorgcentrum
verblijft.

- Diagnostiek
Vb. meetinstrumenten onderzoeken voor die in de praktijk gebruikt worden
en kijken of die instrumenten betrouwbaar en valide zijn (dit op basis van
een pijnschaal).

- Interventies
Vb. de ontwikkeling van het coronavaccin, onderzoeken of het werkt en of
het veilig is.

1

, - De organisatie waar je zorg verleent.

- Onderwijs in verpleegkunde
Vb. onderzoek naar het effect van een leerwerkplaats.
Evidence based verplegen (EBV)

Vroeger was het verpleegkundig handelen gebaseerd op ervaring, traditie en
gezag. Nu ligt de focus op wetenschappelijk onderzoek.

Evidence based verplegen = het gewetensvol, expliciet en oordeelkundig gebruik
van de beste evidentie om beslissingen te nemen voor individuele patiënten en
de integratie van de individuele klinische expertise. Rekening houdend met de
voorkeuren, wensen en verwachtingen van de patiënt.

Evidentie = de meest aanbevolen onderzoeksresultaten.

Waarom wordt er aan evidence based verplegen gedaan?
Er is nood aan een kritische en systematische analyse van de zorg. Evidence
based verplegen draagt bij aan kwaliteitsvolle zorg, de professionalisering van de
verpleegkunde en kosteneffectieve zorgverlening.
Maar bij evidence based verplegen is onderzoek een noodzakelijk middel tot
oplossing. Het onderzoek is niet de oplossing op zich.

Evidence based verplegen is belangrijk voor:
- De verpleegkundige
Door het evidence based verplegen is er een toename van de
professionaliteit van het vak verpleegkunde, doordat er effectieve zorg
verleend wordt. Door de toename van professionaliteit zijn de
verpleegkundigen trots op hun vak en verbetert de professionele status.
De geleverde zorgen kunnen verantwoord worden en de voordelen zijn
aantoonbaar.

- De maatschappij
Door evidence based verplegen is er een publieke verantwoording van de
zorg. De concurrentie tussen zorginstellingen dwingt tot betere kwaliteit.
Doordat iedereen zich baseert op de onderzoeksresultaten is er een
consistente besluitvorming mogelijk, dus de diversiteit in zorg neemt af.
Doordat de patiënt de beste zorg krijgt is deze dus ook meer kosten
effectief.

- De patiënt
Door evidence based verplegen krijgt de patiënt kwaliteitsvolle en
consistente zorg. Er meer begrip voor de behandeling en het onderzoek. Er
is meer vertrouwen in het personeel. De patiënt krijgt waar voor zijn geld
en er is minder tijdsverspilling.




2

, De methodiek van evidence based verplegen

Het startpunt is de verpleegkundige praktijk.
Er zijn 5 verschillende fases die tot evidence based verplegen leiden:

Fase 1: probleem wordt probleemstelling met onderzoeksvraag
Probleemstelling = het beschrijven van het probleem waarbij de nood aan
onderzoek wordt aangetoond.
Er zijn verschillende fases voor het uitschrijven van een probleemstelling:
- De verkennende fase
Hierbij gaan we op zoek naar literatuur in de vorm van artikels. Je gaat
algemene kennis opdoen over het probleem en daarna start je met het
uitschrijven van je probleemstelling. Je schrijft eerst alles wat je weet.

- Fase 1
Je onderbouwd je omschrijving met cijfermateriaal.

- Fase 2
Hierin ga je vooral uitschrijven waarom er nood is aan onderzoek.

- Fase 3
Er is een onderzoeksvraag bekomen. Er zijn een paar voorwaarden waar
de onderzoeksvraag aan moet voldoen:
 Onderzoekbaar (geen ja-nee vraag)
 Volledig
 Eenduidig (er mag geen twijfel ontstaan, alles moet duidelijk zijn
voor de lezer)
 Enkelvoudig (het mag geen combinatie zijn van verschillende
vragen in 1 zin)
 Relevant
 Eenvoudig
 Correct geformuleerd
Een hulpmiddel bij het schrijven van een onderzoeksvraag: PICO-methode.
P = patients/problem (wie)
I = intervention (wat)
C = comparison (vergelijking) deze hoeft niet altijd!!
O = outcome (resultaat)


Fase 2: evidentie zoeken
Hierbij gaan we opzoek naar een antwoord op onze onderzoeksvraag in
databanken met beschikbare onderzoeksliteratuur. Er zijn 6 stappen voor het
raadplegen van een databank.
- Stap 1: trefwoorden
- Stap 2: vertalen
- Stap 3: combineren van trefwoorden
- Stap 4: filters inbouwen
- Stap 5: resultaten screenen en selecteren

3