Schulden problematiek natuurlijke personen, leerjaar 2
Week 1
Schulden
Schuld is persoonlijke verplichting tot betaling van een geldsom
iedere volwassene maakt schulden
betalingsachterstand: in verzuim zijn met het betalen van een opeisbare vordering
- te laat betalen hoeft niet direct problemen op te roepen
oorzaken bijvoorbeeld:
- hoge vaste lasten
- inkomensdaling
- terugbetalen toeslagen
- nonchalance
Problematische schuldsituatie
niet meer zelfstandig op te lossen
inkomsten zijn lager dan het bedrag dat afgelost moet worden op openstaande schulden
kun ook leiden tot grote problemen
- huiszetting
- afsluiten gas, water, licht
- stopzetten zorgverzekering
opties:
- afspraken met schuldeisers
- onderbewindstelling
- schuldhulpverlening
- WSNP
Omvang van de schuldenproblematiek
Geregistreerde problematische schulden
- ongeveer 7-8% van alle huishoudens
Onderbewindstelling
- beschermingsmaatregel door rechte
- bewindvoerder neemt samen met betrokkene beslissingen
- redenen bewind: problematische schulden, maar ook zonder dat: onmacht, onkunde,
beperkingen (zoals handicap)
- aantal personen onder bewind in 2018 in totaal 255150
Schuldsanering natuurlijke personen
- in de plaats van faillissement
- WSNP-bewindvoerder controleert en houdt toezicht
- ‘’schone lei’’ – principe
,Belemmeringen en risico’s
Laaggeletterd, laag digivaardig en/of licht verstandelijke beperking
Soorten schulden
Overlevingsschulden
- laag inkomen
- geen reserves
- huur, energie, zorg
Compensatieschulden
- goederen op afbetaling
- roodstaan, creditcards, telefoon
- oorzaak vaak stress
Aanpassingsschulden
- gevolg van inkomensdaling of lastenstijging
- uitgavenpatroon wordt niet aangepast
Overbestedingsschulden
- consequent te veel uitgeven
- verslaving, onvermogen om administratie op orde te houden, beperking
- druk van omgeving, marketing
,Soorten schulden vervolg
Bureaucratische schulden
- onvermogen om zaken met de overheid goed te regelen
- toeslagen, UWV, DUO
- boetes
-> vaak heeft een schuldenaar een combinatie van meerdere soorten schulden
-> veel verschillende factoren liggen ten grondslag aan de schuldenproblematiek
Negatieve effecten van schulden
Relatie schulden en uitkering
- problematiek is het grootst bij mensen met een bijstandsuitkering
- belemmering om werk te vinden, impact gedrag van werknemers en werkgevers
- leidt vaak tot stress, maatregel, boete en dus… meer schulden
Relatie schulden en werk
- ziekteverzuim hoger, arbeidsproductiviteit lager
- tijdelijke contracten (soms) niet verlengd
Relatie schulden en sociaal werk
- negatief effect op sociaal netwerk, vrienden en geliefden trekken zich terug, dit heeft
negatief op sociaal welzijn
- leidt vaak ook tot psychische problemen
Relatie schulden en gezondheid
- veel interacties dat problematische schulden leiden tot gezondheidsklachten
- gezondheidsklachten kunnen leiden tot problematische schulden, denk aan eigen risico, niet
vergoede kosten en het niet verlengen van arbeidsovereenkomsten
, Week 2
Schuldeisers, incasso, deurwaarders en beslag
Deze week gaat over wat de opties zijn als schuldeiser en je wil graag dat je vordering betaald wordt.
Fasen in de incasso:
1: Aanspraak: buitengerechtelijke incasso
2: Vastlegging: scharnier tussen buitengerechtelijke en gerechtelijke incasso
3: Executie: gerechtelijke incasso
Aanspraak:
Dit is de brief met het feit dat er nog een factuur open staat. Er is een betaling nog niet gedaan en de
schuldeiser maakt daar aanspraak op. Hier is er nog geen bemoeienis van de rechter. Stel dat diegene
dan alsnog niet betaald, dan kun je er voor kiezen om naar wat meer “vastlegging” te gaan. Denk
hierbij wel aan de rechter. Fase 3 is dan de executie. Dan wordt het een incasso op basis van een
vonnis, iets wat een heel ander karakter heeft.
Fase 1, aanspraak:
De schuldeiser kan natuurlijk zelf een brief sturen met de vraag om betaling. Maar ook kun je een
incassobureau inschakelen. Wat ook nog mogelijk is, is het inschakelen van een deurwaarder. Daar zit
verschil in, wat later wordt uitgelegd.
Zelf innen:
- Schuldenaar in verzuim? Artikel 6:81 jo 82 of 83 BW (verbintenissenrecht)
- Ingebrekestelling (’14 dagenbrief’ bij natuurlijke personen). Voordat je in gebreke stelt, dien je eerst
een herinnering te sturen. Pas daarna mag je aanmanen. Vanwege beperking kosten eventueel eerst
telefonisch, dan schriftelijk.
- Bij aanmaning ook (buitengerechtelijke) incassokosten verhaalbaar (want tekortkoming in de
nakoming ex artikel 6:74 BW
Incassobureau:
- Zelfde bevoegdheden als de schuldeisers
Redenen om (toch) incassobureau in te schakelen?
- Outsourcing (uit handen geven van eisen, bijvoorbeeld als je heel veel openstaande facturen
hebt. Dan is het lastig om dat allemaal zelf te doen. Dan kun je een incassobureau
inschakelen die het voor jou regelt)
- Specialistische kennis (zij hebben waarschijnlijk meer kennis dan jij)
- No cure, no pay (sommige incassobureaus werken op basis van dit. Als zij geen geld innen,
hoef jij nog niet te betalen)
- Impact op schuldenaar (kan wat serieuzer overkomen op de schuldenaar als er een brief
komt van het incassobureau in plaats van jou zelf)
Nog geen opleidingseisen (wetgeving in ontwikkeling); wel branchevereniging: NVI
Risico malafide incassobureaus:
- Verjaarde/niet bestaande vorderingen
- Te hoge kosten in rekening gebracht
- Oneigenlijke druk
Week 1
Schulden
Schuld is persoonlijke verplichting tot betaling van een geldsom
iedere volwassene maakt schulden
betalingsachterstand: in verzuim zijn met het betalen van een opeisbare vordering
- te laat betalen hoeft niet direct problemen op te roepen
oorzaken bijvoorbeeld:
- hoge vaste lasten
- inkomensdaling
- terugbetalen toeslagen
- nonchalance
Problematische schuldsituatie
niet meer zelfstandig op te lossen
inkomsten zijn lager dan het bedrag dat afgelost moet worden op openstaande schulden
kun ook leiden tot grote problemen
- huiszetting
- afsluiten gas, water, licht
- stopzetten zorgverzekering
opties:
- afspraken met schuldeisers
- onderbewindstelling
- schuldhulpverlening
- WSNP
Omvang van de schuldenproblematiek
Geregistreerde problematische schulden
- ongeveer 7-8% van alle huishoudens
Onderbewindstelling
- beschermingsmaatregel door rechte
- bewindvoerder neemt samen met betrokkene beslissingen
- redenen bewind: problematische schulden, maar ook zonder dat: onmacht, onkunde,
beperkingen (zoals handicap)
- aantal personen onder bewind in 2018 in totaal 255150
Schuldsanering natuurlijke personen
- in de plaats van faillissement
- WSNP-bewindvoerder controleert en houdt toezicht
- ‘’schone lei’’ – principe
,Belemmeringen en risico’s
Laaggeletterd, laag digivaardig en/of licht verstandelijke beperking
Soorten schulden
Overlevingsschulden
- laag inkomen
- geen reserves
- huur, energie, zorg
Compensatieschulden
- goederen op afbetaling
- roodstaan, creditcards, telefoon
- oorzaak vaak stress
Aanpassingsschulden
- gevolg van inkomensdaling of lastenstijging
- uitgavenpatroon wordt niet aangepast
Overbestedingsschulden
- consequent te veel uitgeven
- verslaving, onvermogen om administratie op orde te houden, beperking
- druk van omgeving, marketing
,Soorten schulden vervolg
Bureaucratische schulden
- onvermogen om zaken met de overheid goed te regelen
- toeslagen, UWV, DUO
- boetes
-> vaak heeft een schuldenaar een combinatie van meerdere soorten schulden
-> veel verschillende factoren liggen ten grondslag aan de schuldenproblematiek
Negatieve effecten van schulden
Relatie schulden en uitkering
- problematiek is het grootst bij mensen met een bijstandsuitkering
- belemmering om werk te vinden, impact gedrag van werknemers en werkgevers
- leidt vaak tot stress, maatregel, boete en dus… meer schulden
Relatie schulden en werk
- ziekteverzuim hoger, arbeidsproductiviteit lager
- tijdelijke contracten (soms) niet verlengd
Relatie schulden en sociaal werk
- negatief effect op sociaal netwerk, vrienden en geliefden trekken zich terug, dit heeft
negatief op sociaal welzijn
- leidt vaak ook tot psychische problemen
Relatie schulden en gezondheid
- veel interacties dat problematische schulden leiden tot gezondheidsklachten
- gezondheidsklachten kunnen leiden tot problematische schulden, denk aan eigen risico, niet
vergoede kosten en het niet verlengen van arbeidsovereenkomsten
, Week 2
Schuldeisers, incasso, deurwaarders en beslag
Deze week gaat over wat de opties zijn als schuldeiser en je wil graag dat je vordering betaald wordt.
Fasen in de incasso:
1: Aanspraak: buitengerechtelijke incasso
2: Vastlegging: scharnier tussen buitengerechtelijke en gerechtelijke incasso
3: Executie: gerechtelijke incasso
Aanspraak:
Dit is de brief met het feit dat er nog een factuur open staat. Er is een betaling nog niet gedaan en de
schuldeiser maakt daar aanspraak op. Hier is er nog geen bemoeienis van de rechter. Stel dat diegene
dan alsnog niet betaald, dan kun je er voor kiezen om naar wat meer “vastlegging” te gaan. Denk
hierbij wel aan de rechter. Fase 3 is dan de executie. Dan wordt het een incasso op basis van een
vonnis, iets wat een heel ander karakter heeft.
Fase 1, aanspraak:
De schuldeiser kan natuurlijk zelf een brief sturen met de vraag om betaling. Maar ook kun je een
incassobureau inschakelen. Wat ook nog mogelijk is, is het inschakelen van een deurwaarder. Daar zit
verschil in, wat later wordt uitgelegd.
Zelf innen:
- Schuldenaar in verzuim? Artikel 6:81 jo 82 of 83 BW (verbintenissenrecht)
- Ingebrekestelling (’14 dagenbrief’ bij natuurlijke personen). Voordat je in gebreke stelt, dien je eerst
een herinnering te sturen. Pas daarna mag je aanmanen. Vanwege beperking kosten eventueel eerst
telefonisch, dan schriftelijk.
- Bij aanmaning ook (buitengerechtelijke) incassokosten verhaalbaar (want tekortkoming in de
nakoming ex artikel 6:74 BW
Incassobureau:
- Zelfde bevoegdheden als de schuldeisers
Redenen om (toch) incassobureau in te schakelen?
- Outsourcing (uit handen geven van eisen, bijvoorbeeld als je heel veel openstaande facturen
hebt. Dan is het lastig om dat allemaal zelf te doen. Dan kun je een incassobureau
inschakelen die het voor jou regelt)
- Specialistische kennis (zij hebben waarschijnlijk meer kennis dan jij)
- No cure, no pay (sommige incassobureaus werken op basis van dit. Als zij geen geld innen,
hoef jij nog niet te betalen)
- Impact op schuldenaar (kan wat serieuzer overkomen op de schuldenaar als er een brief
komt van het incassobureau in plaats van jou zelf)
Nog geen opleidingseisen (wetgeving in ontwikkeling); wel branchevereniging: NVI
Risico malafide incassobureaus:
- Verjaarde/niet bestaande vorderingen
- Te hoge kosten in rekening gebracht
- Oneigenlijke druk