2. Motiliteit
1. Slokdarmmotiliteit
- Slikfrequentie
Gemiddeld 70x/uur overdag
Daalt tot 7x/uur ‘s nachts
Stijgt tot 190-200x/uur tijdens de maaltijd
- De slikbeweging bestaat uit drie stadia
1. Het orale stadium
bolus afzonderen en moduleren
willekeurig duwen naar achterkant van mond druk stijgt door centrale deel van tong
tegen harde verhemelte te drukken
activatie van afferente receptoren die rond de opening van farynx liggen activeren
slikcentrum in hersenstam daarna slikreflex autonoom = het slikreflex
protectieve reacties
relaxatie UES
contractie faryngeale spieren
deglutitieve Apnea (tijdens slikken, niet ademen)
Zenuwen
Sensorische controle slikken
N trigeminus (V)
N glossopharyngeus (IX)
Motorische controle slikken
N trigeminus (V)
N glossopharyngeus (IX)
N Vagus (X)
N hypoglossus (XII)
2. Het faryngale stadium (voedselprop kan 4 richtingen uit)
1. Terugvloei naar mond
Verhinderd door druk van tong tegen harde verhemelte
2. Reflux in de nasofarynx
verhinderd door druk van zacht verhemelte tegen nares posteriores: scheiding orale en nasale farynx.
3. Luchtwegen
Slikcentrum (deglutitieve apnea) inhibeert ademhalingscentrum met sluiten van stemspleet en
optrekken van larynx.
4. Slokdarm
Contractie van de faryngeale spieren duwt de bolus vooruit in de omhooggetrokken hypofarynx terwijl
faryngo-oesofagale sfincter (UOS = bovenste sfincter) relaxeert
Ongeveer 2-4 cm lang Vooral veroorzaakt door m. cricofaryngeus; geactiveerd door
tonische vagale ontladingen
Bij slikbeweging
o De druk van de faryngo-oesofagale sfincter daalt tijdens het slikken de sfincter
opent niet, komt door de bolusdruk = stuwende kracht (druk) gegenereerd door de
pharynxspieren die als het ware de sfincter open duwt.
o Bij fibrose (verstijving) van de sluitspier (ouderdom) of dysfunctie van de
pharynxspieren (spierziekte, ouderdom) wordt de sfincter onvolledig open
“geduwd” met verslikken tot gevolg (vaak voorkomende oorzaak bij ouderen)
Na de slikbeweging
o Na-contractie van de sfincter met sluiting
1. Slokdarmmotiliteit
- Slikfrequentie
Gemiddeld 70x/uur overdag
Daalt tot 7x/uur ‘s nachts
Stijgt tot 190-200x/uur tijdens de maaltijd
- De slikbeweging bestaat uit drie stadia
1. Het orale stadium
bolus afzonderen en moduleren
willekeurig duwen naar achterkant van mond druk stijgt door centrale deel van tong
tegen harde verhemelte te drukken
activatie van afferente receptoren die rond de opening van farynx liggen activeren
slikcentrum in hersenstam daarna slikreflex autonoom = het slikreflex
protectieve reacties
relaxatie UES
contractie faryngeale spieren
deglutitieve Apnea (tijdens slikken, niet ademen)
Zenuwen
Sensorische controle slikken
N trigeminus (V)
N glossopharyngeus (IX)
Motorische controle slikken
N trigeminus (V)
N glossopharyngeus (IX)
N Vagus (X)
N hypoglossus (XII)
2. Het faryngale stadium (voedselprop kan 4 richtingen uit)
1. Terugvloei naar mond
Verhinderd door druk van tong tegen harde verhemelte
2. Reflux in de nasofarynx
verhinderd door druk van zacht verhemelte tegen nares posteriores: scheiding orale en nasale farynx.
3. Luchtwegen
Slikcentrum (deglutitieve apnea) inhibeert ademhalingscentrum met sluiten van stemspleet en
optrekken van larynx.
4. Slokdarm
Contractie van de faryngeale spieren duwt de bolus vooruit in de omhooggetrokken hypofarynx terwijl
faryngo-oesofagale sfincter (UOS = bovenste sfincter) relaxeert
Ongeveer 2-4 cm lang Vooral veroorzaakt door m. cricofaryngeus; geactiveerd door
tonische vagale ontladingen
Bij slikbeweging
o De druk van de faryngo-oesofagale sfincter daalt tijdens het slikken de sfincter
opent niet, komt door de bolusdruk = stuwende kracht (druk) gegenereerd door de
pharynxspieren die als het ware de sfincter open duwt.
o Bij fibrose (verstijving) van de sluitspier (ouderdom) of dysfunctie van de
pharynxspieren (spierziekte, ouderdom) wordt de sfincter onvolledig open
“geduwd” met verslikken tot gevolg (vaak voorkomende oorzaak bij ouderen)
Na de slikbeweging
o Na-contractie van de sfincter met sluiting
