Samenvatting reumatologie
HC 1: Inleiding in de reumatische aandoeningen
1. Rol van de podoloog bij reumatische aandoeningen
2 groepen patiënten
1. Niet gediagnoseerde patiënten
Herkennen van symptomen = vroege detectie van de aandoening
͠ Klachten beginnen vaak thv de voet en onderste lidmaat -> podo
belangrijk
͠ Hoe sneller een diagnose gesteld wordt, hoe sneller de behandeling, hoe
minder schade en letsels voor de patiënt.
Als een pt zonder voorschrift (autonome toegang) komt -> verplicht na gaan of er
onderliggend risico is
͠ Onderliggend risico opsporen:
▪ Rode vlaggenlijst
▪ Grondige anamnese
▪ Grondig klinisch onderzoek
͠ Vermoeden van onderliggend risico -> mogelijks risicopatiënt ->
VERPLICHT om eerst door te sturen naar arts -> VERBODEN te
behandelen zonder voorschrift.
2. Patiënten met een reumatische aandoening
MOET met voorschrift
Specifieke behandeling is gerelateerd aan de type aandoening
Behandeling
͠ Educatie
͠ Preventie en behandeling van huid en nagel aandoeningen
͠ Preventie en stabilisatie van standsafwijkingen door middel van orthesen
en/of zooltherapie
2. Wat is reuma
Reuma zijn alle aandoeningen van het bewegingsapparaat die NIET het gevolg zijn van
traumatische, neurologische of aangeboren oorzaken.
Reuma is een container begrip (=groepsnaam) voor verschillende aandoeningen.
͠ Reumatoïde artritis
͠ Fibromyalgie
͠ Knie artrose
͠ Chronische achillespees tendinitis
͠ …
1
,3. Indeling van de reumatische aandoeningen.
3.1 Indeling A
Ontstekingsreuma – auto-immuungemedieerde, systematische inflammatoire
gewrichtsaandoening
͠ Reumatoïde artritis – RA
͠ Spondylitis Ankylosans (syndroom van Bechterew) - SpA
͠ Artritis Psoriatica
͠ Juveniele chronische artritis
Bindweefselaandoeningen
͠ Systemische lupus
͠ Sclerodermie
͠ Polymyalgie rheumatica
͠ Syndroom van sjörgen
͠ Dermatomyostis
Weke delen reuma
͠ Fibromyalgie
͠ Tendinitis
͠ Bursitis
͠ Frozen shoulder
͠ Carpal tunnel
͠ Tarsal tunnel
͠ …
Stofwisselingsreuma
͠ Jicht
͠ Osteoporose
Osteoartrose
͠ Slijtage van de gewrichten door overbelasting of ouderdom (niet door trauma)
Infectieuze aandoeningen
͠ Acuut reuma
͠ Ziekte van Lyme
͠ Tuberculeuze artritis
3.2 Indeling B
Artrose
Artritis
͠ Metabool: jicht
͠ Bindweefsel aandoeningen
͠ Chronische auto-immuungemedieerde, systemische inflammatroire
gewrichtsaandoening
2
, Osteoporose
3.3 Indeling C
4. Belangrijke begrippen
4.1 Ontsteking
Een ontsteking is een reactie van het lichaam op beschadiging van het weefsel of op
externe prikkels.
͠ Dit kan bijvoorbeeld een reactie zijn op het binnendringen van een micro-
organisme (zoals bijvoorbeeld een blaasontsteking), maar ook bijvoorbeeld een
ontsteking zonder micro-organisme (bijvoorbeeld een rode huid door verbranding
van de zon).
͠ Een ontsteking kan nuttig zijn:
▪ Schadelijke stoffen worden verwijderd
▪ Lichaam aanzetten tot herstel
Kenmerken:
͠ Rubor (roodheid)
͠ Calor (warmte)
͠ Dolor (pijn)
͠ Tumor (zwelling)
͠ functio laesa (functieverlies)
4.2 Infectie
Een infectie is het binnendringen van het lichaam door een micro-organisme, virus of
parasiet dat zich daar vermenigvuldigt.
Een infectie heeft altijd een ontstekingsreactie als gevolg
Infecties kunnen worden onderscheiden in:
͠ Plaatselijke infecties
▪ Huidontstekingen uitgaande van haarzakjes
▪ Regionale infecties (infectie over een deel van lichaam heeft uitgebreid
▪ Systematische infecties (hele organisme is ziek, door vb geïnfecteerde
voetwonde)
3
, 4.3 Auto- immuun aandoening
Het immuunsysteem dat zich tegen het lichaam keert. Het ontstaat wanneer er bij het
opruimen van lichaamseigen celresten ook goede cellen aangetast worden.
Het lichaam vecht tegen zichzelf, doordat het immuunsysteem uit evenwicht is.
Voorbeelden
͠ Reumatoïde artritis
͠ Multiple sclerose
͠ Diabetes Type 1
͠ Ziekte van Crohn
͠ ….
5. Reuma en pijn
5.1 Indeling volgens pijn
1. 1 Acute pijn (nociceptieve pijn)
2. Neuropathische pijn (zenuwpijn)
3. Chronische pijn (sensitisatiepijn)
4. Mechanische pijn
Ontstaan: overmatige druk of impact op de pijnzenuw
Kan na een trauma of bij artrose
Vaak mechanische pijn door slechte gewoonten
͠ Foutieve houding
Geen onderliggend inflammatoir lijden
Kenmerken
͠ Geen pijn bij rust
͠ Pijn bij bewegen
͠ Startpijn
͠ Geen nachtelijke pijn
5. Inflammatoire pijn
Wordt veroorzaakt door een ontstekingsreactie die gepaard gaat met
weefselschade
Deze ontsteking kan het gevolg zijn van
͠ Trauma
͠ Onderliggende inflammatoire aandoeningen (vb; RA)
͠ Infectie
Kenmerken
͠ R-D-C-T-FL
͠ Pijn bij rust
͠ Nachtelijke pijn
4
HC 1: Inleiding in de reumatische aandoeningen
1. Rol van de podoloog bij reumatische aandoeningen
2 groepen patiënten
1. Niet gediagnoseerde patiënten
Herkennen van symptomen = vroege detectie van de aandoening
͠ Klachten beginnen vaak thv de voet en onderste lidmaat -> podo
belangrijk
͠ Hoe sneller een diagnose gesteld wordt, hoe sneller de behandeling, hoe
minder schade en letsels voor de patiënt.
Als een pt zonder voorschrift (autonome toegang) komt -> verplicht na gaan of er
onderliggend risico is
͠ Onderliggend risico opsporen:
▪ Rode vlaggenlijst
▪ Grondige anamnese
▪ Grondig klinisch onderzoek
͠ Vermoeden van onderliggend risico -> mogelijks risicopatiënt ->
VERPLICHT om eerst door te sturen naar arts -> VERBODEN te
behandelen zonder voorschrift.
2. Patiënten met een reumatische aandoening
MOET met voorschrift
Specifieke behandeling is gerelateerd aan de type aandoening
Behandeling
͠ Educatie
͠ Preventie en behandeling van huid en nagel aandoeningen
͠ Preventie en stabilisatie van standsafwijkingen door middel van orthesen
en/of zooltherapie
2. Wat is reuma
Reuma zijn alle aandoeningen van het bewegingsapparaat die NIET het gevolg zijn van
traumatische, neurologische of aangeboren oorzaken.
Reuma is een container begrip (=groepsnaam) voor verschillende aandoeningen.
͠ Reumatoïde artritis
͠ Fibromyalgie
͠ Knie artrose
͠ Chronische achillespees tendinitis
͠ …
1
,3. Indeling van de reumatische aandoeningen.
3.1 Indeling A
Ontstekingsreuma – auto-immuungemedieerde, systematische inflammatoire
gewrichtsaandoening
͠ Reumatoïde artritis – RA
͠ Spondylitis Ankylosans (syndroom van Bechterew) - SpA
͠ Artritis Psoriatica
͠ Juveniele chronische artritis
Bindweefselaandoeningen
͠ Systemische lupus
͠ Sclerodermie
͠ Polymyalgie rheumatica
͠ Syndroom van sjörgen
͠ Dermatomyostis
Weke delen reuma
͠ Fibromyalgie
͠ Tendinitis
͠ Bursitis
͠ Frozen shoulder
͠ Carpal tunnel
͠ Tarsal tunnel
͠ …
Stofwisselingsreuma
͠ Jicht
͠ Osteoporose
Osteoartrose
͠ Slijtage van de gewrichten door overbelasting of ouderdom (niet door trauma)
Infectieuze aandoeningen
͠ Acuut reuma
͠ Ziekte van Lyme
͠ Tuberculeuze artritis
3.2 Indeling B
Artrose
Artritis
͠ Metabool: jicht
͠ Bindweefsel aandoeningen
͠ Chronische auto-immuungemedieerde, systemische inflammatroire
gewrichtsaandoening
2
, Osteoporose
3.3 Indeling C
4. Belangrijke begrippen
4.1 Ontsteking
Een ontsteking is een reactie van het lichaam op beschadiging van het weefsel of op
externe prikkels.
͠ Dit kan bijvoorbeeld een reactie zijn op het binnendringen van een micro-
organisme (zoals bijvoorbeeld een blaasontsteking), maar ook bijvoorbeeld een
ontsteking zonder micro-organisme (bijvoorbeeld een rode huid door verbranding
van de zon).
͠ Een ontsteking kan nuttig zijn:
▪ Schadelijke stoffen worden verwijderd
▪ Lichaam aanzetten tot herstel
Kenmerken:
͠ Rubor (roodheid)
͠ Calor (warmte)
͠ Dolor (pijn)
͠ Tumor (zwelling)
͠ functio laesa (functieverlies)
4.2 Infectie
Een infectie is het binnendringen van het lichaam door een micro-organisme, virus of
parasiet dat zich daar vermenigvuldigt.
Een infectie heeft altijd een ontstekingsreactie als gevolg
Infecties kunnen worden onderscheiden in:
͠ Plaatselijke infecties
▪ Huidontstekingen uitgaande van haarzakjes
▪ Regionale infecties (infectie over een deel van lichaam heeft uitgebreid
▪ Systematische infecties (hele organisme is ziek, door vb geïnfecteerde
voetwonde)
3
, 4.3 Auto- immuun aandoening
Het immuunsysteem dat zich tegen het lichaam keert. Het ontstaat wanneer er bij het
opruimen van lichaamseigen celresten ook goede cellen aangetast worden.
Het lichaam vecht tegen zichzelf, doordat het immuunsysteem uit evenwicht is.
Voorbeelden
͠ Reumatoïde artritis
͠ Multiple sclerose
͠ Diabetes Type 1
͠ Ziekte van Crohn
͠ ….
5. Reuma en pijn
5.1 Indeling volgens pijn
1. 1 Acute pijn (nociceptieve pijn)
2. Neuropathische pijn (zenuwpijn)
3. Chronische pijn (sensitisatiepijn)
4. Mechanische pijn
Ontstaan: overmatige druk of impact op de pijnzenuw
Kan na een trauma of bij artrose
Vaak mechanische pijn door slechte gewoonten
͠ Foutieve houding
Geen onderliggend inflammatoir lijden
Kenmerken
͠ Geen pijn bij rust
͠ Pijn bij bewegen
͠ Startpijn
͠ Geen nachtelijke pijn
5. Inflammatoire pijn
Wordt veroorzaakt door een ontstekingsreactie die gepaard gaat met
weefselschade
Deze ontsteking kan het gevolg zijn van
͠ Trauma
͠ Onderliggende inflammatoire aandoeningen (vb; RA)
͠ Infectie
Kenmerken
͠ R-D-C-T-FL
͠ Pijn bij rust
͠ Nachtelijke pijn
4
