Jean de la Fontaine
Opdracht Fabels 4HAVO
, Drie invloedrijke Fransen uit de 17e eeuw
Le cardinal de Richelieu (1585-1642)
Hij was een geestelijke, een edelman en een staatsman. In 1608
werd hij gewijd tot bisschop. Hij ging later ook de politiek in
(staatssecretaris). Hij werd eerste minister van Lodewijk de XIII. Hij
wist Frankrijk tot een sterke gecentraliseerde staat te maken door de
macht van de adel in te perken. Ook zijn buitenlandse politieke
doelen waren succesvol: hij wist de macht van het Oostenrijks-
Spaanse Huis Habsburg meer aan banden leggen en de Franse
veiligheidsbelangen in de Dertigjarige Oorlog te behartigen. Hij richtte
de Compagnie des Cent-Assolciés op met als doel het behouden van Quebec, een Noord-
Amerikaanse stad waar nog steeds een Franstalige cultuur heerst. Zowel in de katholieke
kerk als in de regering was hij een belangrijk en invloedrijk man. Daarnaast staat hij
bekend als kunstbeschermer. Hij richtte de Académie Française op (1635): een
genootschap dat de Franse taal beschermt. Zijn bijnaam is L’éminence Rouge (De rode
eminentie) omdat dat de kleur rood van een klerikaal kleed van een kardinaal is en het
woord ‘eminentie’ de aanspreektitel is van een kardinaal. Hij is eveneens hoofdpersoon in
De Drie Musketiers, een boek van Alexandre Dumas.
Louis XIV (1638-1715)
Lodewijk de XIV, ook wel le Roi Soleil (De Zonnekoning) genoemd.
Hij was koning van Frankrijk en van Navarra. Hij was voorstander
van het ‘droit divin’. Dat betekent dat hij voor de goddelijke
oorsprong was en tegen beperking van een vorstelijke heerschappij.
Zijn slogan was ‘L’Etat, c’est moi’ (De staat, dat ben ik). Hij wilde een
absolute vorstelijke heerschappij creëren, een gecentraliseerde staat
bestuurd vanuit de hoofdstad Parijs. Hij wilde af van het feodalisme.
Om zijn macht te versterken hervormde hij ook de politie en wist een
netwerk van spionnen te realiseren. Ook de drukpers werd
hardhandig gecontroleerd. Het kasteel van Versailles was zijn
imposante verblijf. Daarmee wist hij veel mensen, de aristocratie, edelen naar zich toe te
trekken. Veel van de edelen hadden deelgenomen aan La Fronde. Dat was een opstand in
de tijd toen Lodewijk nog minderjarig was. Frankrijk was de belangrijkste Europese macht
en vocht mee in drie grote oorlogen: de Hollandse Oorlog, de Negenjarige Oorlog en de
Spaanse Successieoorlog. Daarnaast vocht Frankrijk in twee kleinere conflicten: de
Devolutieoorlog en de Frans-Spaanse Oorlog.
In eerste instantie werd hij als een goede koning gezien die Frankrijk vooruithielp op veel
vlakken. Zijn minister Colbert wist de economie bijvoorbeeld erg te verbeteren. Maar later
kwamen de financiële problemen omdat het dure hof en de vele oorlogen te veel geld
kostten. Hij wist behoorlijk wat gebieden te veroveren maar kreeg daardoor ook steeds
meer coalities tegen zich, zoals Willem III. Hij probeerde de kerk in zijn macht te krijgen,
bestreed het jansenisme en er ontstonden steeds meer controverses in de Katholieke
Kerk.
Zijn heerschappij duurde tot de Franse Revolutie. Hij is oud geworden, bijna 77 jaar: hij
stierf vier dagen voor zijn 77e verjaardag. Hij werd opgevolgd door een achterkleinzoon
omdat veel erfgenamen al eerder stierven.
2
Opdracht Fabels 4HAVO
, Drie invloedrijke Fransen uit de 17e eeuw
Le cardinal de Richelieu (1585-1642)
Hij was een geestelijke, een edelman en een staatsman. In 1608
werd hij gewijd tot bisschop. Hij ging later ook de politiek in
(staatssecretaris). Hij werd eerste minister van Lodewijk de XIII. Hij
wist Frankrijk tot een sterke gecentraliseerde staat te maken door de
macht van de adel in te perken. Ook zijn buitenlandse politieke
doelen waren succesvol: hij wist de macht van het Oostenrijks-
Spaanse Huis Habsburg meer aan banden leggen en de Franse
veiligheidsbelangen in de Dertigjarige Oorlog te behartigen. Hij richtte
de Compagnie des Cent-Assolciés op met als doel het behouden van Quebec, een Noord-
Amerikaanse stad waar nog steeds een Franstalige cultuur heerst. Zowel in de katholieke
kerk als in de regering was hij een belangrijk en invloedrijk man. Daarnaast staat hij
bekend als kunstbeschermer. Hij richtte de Académie Française op (1635): een
genootschap dat de Franse taal beschermt. Zijn bijnaam is L’éminence Rouge (De rode
eminentie) omdat dat de kleur rood van een klerikaal kleed van een kardinaal is en het
woord ‘eminentie’ de aanspreektitel is van een kardinaal. Hij is eveneens hoofdpersoon in
De Drie Musketiers, een boek van Alexandre Dumas.
Louis XIV (1638-1715)
Lodewijk de XIV, ook wel le Roi Soleil (De Zonnekoning) genoemd.
Hij was koning van Frankrijk en van Navarra. Hij was voorstander
van het ‘droit divin’. Dat betekent dat hij voor de goddelijke
oorsprong was en tegen beperking van een vorstelijke heerschappij.
Zijn slogan was ‘L’Etat, c’est moi’ (De staat, dat ben ik). Hij wilde een
absolute vorstelijke heerschappij creëren, een gecentraliseerde staat
bestuurd vanuit de hoofdstad Parijs. Hij wilde af van het feodalisme.
Om zijn macht te versterken hervormde hij ook de politie en wist een
netwerk van spionnen te realiseren. Ook de drukpers werd
hardhandig gecontroleerd. Het kasteel van Versailles was zijn
imposante verblijf. Daarmee wist hij veel mensen, de aristocratie, edelen naar zich toe te
trekken. Veel van de edelen hadden deelgenomen aan La Fronde. Dat was een opstand in
de tijd toen Lodewijk nog minderjarig was. Frankrijk was de belangrijkste Europese macht
en vocht mee in drie grote oorlogen: de Hollandse Oorlog, de Negenjarige Oorlog en de
Spaanse Successieoorlog. Daarnaast vocht Frankrijk in twee kleinere conflicten: de
Devolutieoorlog en de Frans-Spaanse Oorlog.
In eerste instantie werd hij als een goede koning gezien die Frankrijk vooruithielp op veel
vlakken. Zijn minister Colbert wist de economie bijvoorbeeld erg te verbeteren. Maar later
kwamen de financiële problemen omdat het dure hof en de vele oorlogen te veel geld
kostten. Hij wist behoorlijk wat gebieden te veroveren maar kreeg daardoor ook steeds
meer coalities tegen zich, zoals Willem III. Hij probeerde de kerk in zijn macht te krijgen,
bestreed het jansenisme en er ontstonden steeds meer controverses in de Katholieke
Kerk.
Zijn heerschappij duurde tot de Franse Revolutie. Hij is oud geworden, bijna 77 jaar: hij
stierf vier dagen voor zijn 77e verjaardag. Hij werd opgevolgd door een achterkleinzoon
omdat veel erfgenamen al eerder stierven.
2
