ELV 3.1 Preventie
Naam: Ilse Pieters
Studentennummer: S114000
Studiebegeleider: Hans Bijzet
Opleiding: Verpleegkunde Deeltijd
Leerteam: DI21VPK21
Klas: DIM3VPK01
Module: 3.1
Organisatie: Treant Zorggroep
Leerwerkbegeleider: Janny Dubois
Locatie: Weidesteyn
Afdeling: Atalanta
Datum: 13-05-2022
Versie: Eerste kans
,Inhoudsopgave
Inleiding....................................................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 1: signaleringsfase........................................................................................................................ 4
1.1 5X W + H model.............................................................................................................................................4
1.2 Historisch perspectief gezondheid en ziekte.................................................................................................5
1.2.1 van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving..............................................................................5
1.2.2 macroniveau gezondheid en ziekte.......................................................................................................5
1.2.3 mesoniveau ziekte en gezondheid........................................................................................................6
1.3 vaststellen ondervoeding..............................................................................................................................6
Figuur 1, Former et al. (2020).........................................................................................................................7
Hoofdstuk 2: analysefase.............................................................................................................................. 7
2.1 ecologisch model Bronfenbrenner (1979).....................................................................................................7
Figuur 2, ecologisch model Bronfenbrenner (1979)........................................................................................8
2.1.1 individueel..............................................................................................................................................8
2.1.4 exosyteem..............................................................................................................................................9
2.1.5 macrosysteem........................................................................................................................................9
Figuur 3, CBS (2021).....................................................................................................................................11
2.3 Diversiteit....................................................................................................................................................11
2.4 ASE-model...................................................................................................................................................11
Figuur 4, ASE-model, de Vries (1988)............................................................................................................12
Figuur 5, ASE-model afdeling Atalanta.........................................................................................................12
2.4.2 attitude:...............................................................................................................................................13
2.4.3 sociale invloed:....................................................................................................................................13
2.4.4 eigen effectiviteit:................................................................................................................................14
2.4.5 intentie:................................................................................................................................................15
2.4.6 barrières:..............................................................................................................................................15
2.4.7 vaardigheden:......................................................................................................................................15
2.4.8 gedrag:.................................................................................................................................................16
Hoofdstuk 3: conclusie................................................................................................................................ 18
3.1 Factoren:.....................................................................................................................................................18
3.1.1 Risicofactoren......................................................................................................................................18
3.1.2 Beschermende factoren......................................................................................................................18
3.1.3 Gedragsfactoren..................................................................................................................................18
3.1.4 Omgevingsfactoren..............................................................................................................................19
3.2 Mogelijke richting interventie.....................................................................................................................19
3.2.1 Stakeholders........................................................................................................................................19
Feedbackformulier leerwerkbegeleider....................................................................................................... 25
Beoordelingsformulier................................................................................................................................ 27
Inleiding
Mijn leerwerkplek speelt zich af bij de organisatie Zorggroep Treant, locatie Weidesteyn te
Hoogeveen. De organisatie Treant, omschrijft hun visie als volgt: “we zien de inwoner als middelpunt
van ons handelen en een zorgvuldige verantwoording van diens zorgvraag als onze
verantwoordelijkheid” (Treant, z.d.). Deze visie sluit zich aan bij mijn eigen mening over het verlenen
2
, van zorg. Een zorgvrager moet zich niet aan passen aan ons als zorgverleners, maar wij juist aan de
zorgvrager. Zij zijn het middelpunt van ons handelen en niet andersom. De locatie Weidesteyn wordt
omschreven als “tijdelijk verblijf en wonen met zorg onder één dak” (Treant, z.d.). In Weidesteyn is
het namelijk mogelijk om tijdelijk te verblijven op een revalidatieafdeling, of om vast te verblijven op
een pg- of dubbelzorgafdeling.
Ik werk op afdeling de Atalanta, dit is een Geriatrische Revalidatie Zorg afdeling die gespecialiseerd is
op de doelgroep; orthopedie en chirurgie. Orthopedie wordt ook wel omschreven als aandoeningen
aan het ‘bewegingsapparaat’. Hierom zie ik op mijn werkplek veel totale heupprotheses, totale
knieprotheses, been amputaties, oudere mensen die gevallen zijn en hun heup, schouder, been, nek,
schaambeen, ribben en/of arm hebben gebroken of gekneusd. Daarnaast is mijn werkplek
voornamelijk gebaseerd op de geriatrische kant van revalidanten. Geriatrie is zorg voor een oudere
patiënt die last heeft van verschillende aandoeningen tegelijkertijd. Dit kunnen lichamelijke,
psychische en sociale problemen zijn. Hierom kan iemand binnenkomen voor een totale
heupprothese, maar kan er ondertussen veel meer onderliggend lijden aan de hand zijn.
Doordat er verschillende aandoeningen tegelijkertijd aan de hand kunnen zijn is er op mijn werkplek
sprake van nauwe samenwerkingsverbanden met verschillende disciplines. Tot deze disciplines
behoren onder andere; artsen, regie-verpleegkundigen, physician assistans, fysiotherapeuten,
ergotherapeuten, diëtisten en psychologen. Het doel van een revalidatieafdeling is voor de meesten
die hier verblijven: terugkeer naar huis. Hierom wordt voor iedere individuele cliënt bij binnenkomst
doelen opgesteld die behaald moeten worden zodat terugkeer naar huis mogelijk is. Deze doelen
kunnen heel divers zijn, doordat ze individueel worden bepaald. Onze taak als zorgverlening is hierin
het ondersteunen van, en voorlichting geven aan, de cliënt zodat terugkeer in de huidige
maatschappij en eigen omgeving mogelijk is.
In deze huidige maatschappij zie ik een bepaalde ontwikkeling ten opzichte van een aantal decennia
geleden. Zo is de huidige omgeving waarin wij nu leven een obesogene omgeving geworden. Dit is
een omgeving waarin calorierijke en goedkope snacks op veel plekken en op alle tijden van de dag in
ruime mate voorhanden zijn (de Ridder et al., 2020). Daarnaast schrijven de Ridder et al. (2020) ook
dat schattingen laten zien dat zo’n 25 tot 35% van de dagelijks geconsumeerde calorieën (om en
nabij de 600 calorieën) afkomstig is van snacks en dat het aantal mensen dat dagelijks drie of meer
ongezonde tussendoortjes tot zich neemt sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw verviervoudigd
is.
Deze ontwikkeling van dagelijks drie of meer ongezonde tussendoortjes is ook te merken op mijn
werkplek. Hier worden elke dag drie koekmomenten geconsumeerd en is er geen aanbod van fruit
wegens bezuinigingen van jaren geleden. Doordat de doelgroep op mijn werkplek voornamelijk
ouderen zijn, en zij over het algemeen al een verminderde energiebehoefte en nog meer
somatische- functionele-, psychische- en sociale problemen hebben die bij het ouder worden hoort,
is de kans op ondervoeding groot in deze omgeving.
Kijkend naar mijn bevindingen zoals hierboven is omschreven zal mijn onderzoeksvraag zijn:
Welke factoren kan de verpleegkundige beïnvloeden om het aantal cliënten op afdeling Atalanta met
(kans op) ondervoeding te verminderen?
Om antwoord te geven op deze onderzoeksvraag zal er eerst een signaleringsfase uitgewerkt
worden zodat de kern van de onderzoeksvraag duidelijk naar voren komt. Daarna wordt er vanuit
een algemeen analyse model en een gedrag model een analyse weergeven. Om zo uiteindelijk tot
een conclusie vanuit verschillende factoren te komen zodat een mogelijke richting tot interventie
kan worden geconstateerd en er antwoord kan worden gegeven op de onderzoeksvraag.
3
Naam: Ilse Pieters
Studentennummer: S114000
Studiebegeleider: Hans Bijzet
Opleiding: Verpleegkunde Deeltijd
Leerteam: DI21VPK21
Klas: DIM3VPK01
Module: 3.1
Organisatie: Treant Zorggroep
Leerwerkbegeleider: Janny Dubois
Locatie: Weidesteyn
Afdeling: Atalanta
Datum: 13-05-2022
Versie: Eerste kans
,Inhoudsopgave
Inleiding....................................................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 1: signaleringsfase........................................................................................................................ 4
1.1 5X W + H model.............................................................................................................................................4
1.2 Historisch perspectief gezondheid en ziekte.................................................................................................5
1.2.1 van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving..............................................................................5
1.2.2 macroniveau gezondheid en ziekte.......................................................................................................5
1.2.3 mesoniveau ziekte en gezondheid........................................................................................................6
1.3 vaststellen ondervoeding..............................................................................................................................6
Figuur 1, Former et al. (2020).........................................................................................................................7
Hoofdstuk 2: analysefase.............................................................................................................................. 7
2.1 ecologisch model Bronfenbrenner (1979).....................................................................................................7
Figuur 2, ecologisch model Bronfenbrenner (1979)........................................................................................8
2.1.1 individueel..............................................................................................................................................8
2.1.4 exosyteem..............................................................................................................................................9
2.1.5 macrosysteem........................................................................................................................................9
Figuur 3, CBS (2021).....................................................................................................................................11
2.3 Diversiteit....................................................................................................................................................11
2.4 ASE-model...................................................................................................................................................11
Figuur 4, ASE-model, de Vries (1988)............................................................................................................12
Figuur 5, ASE-model afdeling Atalanta.........................................................................................................12
2.4.2 attitude:...............................................................................................................................................13
2.4.3 sociale invloed:....................................................................................................................................13
2.4.4 eigen effectiviteit:................................................................................................................................14
2.4.5 intentie:................................................................................................................................................15
2.4.6 barrières:..............................................................................................................................................15
2.4.7 vaardigheden:......................................................................................................................................15
2.4.8 gedrag:.................................................................................................................................................16
Hoofdstuk 3: conclusie................................................................................................................................ 18
3.1 Factoren:.....................................................................................................................................................18
3.1.1 Risicofactoren......................................................................................................................................18
3.1.2 Beschermende factoren......................................................................................................................18
3.1.3 Gedragsfactoren..................................................................................................................................18
3.1.4 Omgevingsfactoren..............................................................................................................................19
3.2 Mogelijke richting interventie.....................................................................................................................19
3.2.1 Stakeholders........................................................................................................................................19
Feedbackformulier leerwerkbegeleider....................................................................................................... 25
Beoordelingsformulier................................................................................................................................ 27
Inleiding
Mijn leerwerkplek speelt zich af bij de organisatie Zorggroep Treant, locatie Weidesteyn te
Hoogeveen. De organisatie Treant, omschrijft hun visie als volgt: “we zien de inwoner als middelpunt
van ons handelen en een zorgvuldige verantwoording van diens zorgvraag als onze
verantwoordelijkheid” (Treant, z.d.). Deze visie sluit zich aan bij mijn eigen mening over het verlenen
2
, van zorg. Een zorgvrager moet zich niet aan passen aan ons als zorgverleners, maar wij juist aan de
zorgvrager. Zij zijn het middelpunt van ons handelen en niet andersom. De locatie Weidesteyn wordt
omschreven als “tijdelijk verblijf en wonen met zorg onder één dak” (Treant, z.d.). In Weidesteyn is
het namelijk mogelijk om tijdelijk te verblijven op een revalidatieafdeling, of om vast te verblijven op
een pg- of dubbelzorgafdeling.
Ik werk op afdeling de Atalanta, dit is een Geriatrische Revalidatie Zorg afdeling die gespecialiseerd is
op de doelgroep; orthopedie en chirurgie. Orthopedie wordt ook wel omschreven als aandoeningen
aan het ‘bewegingsapparaat’. Hierom zie ik op mijn werkplek veel totale heupprotheses, totale
knieprotheses, been amputaties, oudere mensen die gevallen zijn en hun heup, schouder, been, nek,
schaambeen, ribben en/of arm hebben gebroken of gekneusd. Daarnaast is mijn werkplek
voornamelijk gebaseerd op de geriatrische kant van revalidanten. Geriatrie is zorg voor een oudere
patiënt die last heeft van verschillende aandoeningen tegelijkertijd. Dit kunnen lichamelijke,
psychische en sociale problemen zijn. Hierom kan iemand binnenkomen voor een totale
heupprothese, maar kan er ondertussen veel meer onderliggend lijden aan de hand zijn.
Doordat er verschillende aandoeningen tegelijkertijd aan de hand kunnen zijn is er op mijn werkplek
sprake van nauwe samenwerkingsverbanden met verschillende disciplines. Tot deze disciplines
behoren onder andere; artsen, regie-verpleegkundigen, physician assistans, fysiotherapeuten,
ergotherapeuten, diëtisten en psychologen. Het doel van een revalidatieafdeling is voor de meesten
die hier verblijven: terugkeer naar huis. Hierom wordt voor iedere individuele cliënt bij binnenkomst
doelen opgesteld die behaald moeten worden zodat terugkeer naar huis mogelijk is. Deze doelen
kunnen heel divers zijn, doordat ze individueel worden bepaald. Onze taak als zorgverlening is hierin
het ondersteunen van, en voorlichting geven aan, de cliënt zodat terugkeer in de huidige
maatschappij en eigen omgeving mogelijk is.
In deze huidige maatschappij zie ik een bepaalde ontwikkeling ten opzichte van een aantal decennia
geleden. Zo is de huidige omgeving waarin wij nu leven een obesogene omgeving geworden. Dit is
een omgeving waarin calorierijke en goedkope snacks op veel plekken en op alle tijden van de dag in
ruime mate voorhanden zijn (de Ridder et al., 2020). Daarnaast schrijven de Ridder et al. (2020) ook
dat schattingen laten zien dat zo’n 25 tot 35% van de dagelijks geconsumeerde calorieën (om en
nabij de 600 calorieën) afkomstig is van snacks en dat het aantal mensen dat dagelijks drie of meer
ongezonde tussendoortjes tot zich neemt sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw verviervoudigd
is.
Deze ontwikkeling van dagelijks drie of meer ongezonde tussendoortjes is ook te merken op mijn
werkplek. Hier worden elke dag drie koekmomenten geconsumeerd en is er geen aanbod van fruit
wegens bezuinigingen van jaren geleden. Doordat de doelgroep op mijn werkplek voornamelijk
ouderen zijn, en zij over het algemeen al een verminderde energiebehoefte en nog meer
somatische- functionele-, psychische- en sociale problemen hebben die bij het ouder worden hoort,
is de kans op ondervoeding groot in deze omgeving.
Kijkend naar mijn bevindingen zoals hierboven is omschreven zal mijn onderzoeksvraag zijn:
Welke factoren kan de verpleegkundige beïnvloeden om het aantal cliënten op afdeling Atalanta met
(kans op) ondervoeding te verminderen?
Om antwoord te geven op deze onderzoeksvraag zal er eerst een signaleringsfase uitgewerkt
worden zodat de kern van de onderzoeksvraag duidelijk naar voren komt. Daarna wordt er vanuit
een algemeen analyse model en een gedrag model een analyse weergeven. Om zo uiteindelijk tot
een conclusie vanuit verschillende factoren te komen zodat een mogelijke richting tot interventie
kan worden geconstateerd en er antwoord kan worden gegeven op de onderzoeksvraag.
3
