Embryologie Gastro-Intestinaal stelsel samenvatting

Samenvatting embryologie GI-stelsel
Samen met dia’s leren

1. De pharynxbogen, pharynxgroeven en pharynxzakjes
1.1 De pharynxbogen
 Ontstaan nek, thorax en gezicht
 Proc frontonasalis en farynxbogen maken hoofdhalsgebied
 Stomodeum = primitieve mondholte
o Vnf W4 rond stomodeum: bogen
o 1e = mandibulaire boog = proc maxillaris
o 2e = hyoid boog (tongbeen)
o Rest: geen individuele naam, komen minder tot uiterlijke uiting
 Bekleding pharynxbogen:
o Uitw: ectoderm -> aflijnen farynxgroeve
 Tss farynxbogen -> farynxspleet
o Intern: mesenchym, uit mesoderm
 Hierin: invadatie crista neuraliscellen, later differentiatie
o Inw: endoderm
 Tss farynxbogen: farynxzakjes
 Gericht ->> prim farynx
 Elke farynxboog heeft eigen AVN -> zie latere Inn en bevl

1.1.1. 1e pharynxboog
 Beugelvormig: proc maxillaris en proc mandibularis ->> craniaal, oor
 Proc maxillaris w->
o Incus
o Ala major ossis sphenoidalis (in wand orbita)
 Proc mandibularis
o Kraakbeen = cartilago van Meckel
 Omgeven door intramembraneus bot
 Neurale lijstcellen w-> osteoblasten (desmale ossificatie)
 Prox deel w->
 Lig. sphenomandibulare
 Malleus + ant Lig. malleus
 Dist deel
 Pharynxzakjes liggen heel dicht bij elkaar
 Inn: V
o n. trigeminus
 n. maxillaris
 n. mandibularis
 n. oftalmicus
 Bevloeiing: 1e aortaboog-arterie
o w-> a. maxillaris
 Moleculaire ontwikkeling door Hox genen

1.1.2. 2e pharynxboog
 Expansie mesenchym -> groeit ->> caud
o Overgroeit 2e - 4e pharynxspleet (verdwijnen)
o W gemeenschappelijke sinus cervicalis

, o 2e heeft signaalcentrum met groeifactoren, 3 en 4 niet
 Cartilago van Reichert
o 2 staven OO met draad
o w->
 Stapes
 Proc styloideus
 Cornua minora
 Corpus os hyoideum
 Cartilago tss os hyoideum en proc styloideus w-> lig stylohyoideum
 Inn: VII
o n. facialis
 Sinus cervicalis
o Hieruit ontst platysma

1.1.3. 3e pharynxboog
 w->
o m. stylopharyngeus (uit myoblasten)
o a. carotis communis
o Prox a. carotis interna
 Neurale lijstcellen afk uit rhombomeer 6
 Inn: IX
o N. glossopharyngeus

1.1.4. 4e en 6e pharynxboog
 Ontstaan pas laat
 Morfologisch minder ontwikkeld
 w->
o Cartylago larynx
 Neurale lijstcellen uit caudale rhombencephaon
 Inn: X
o N. vagus
 BELANGRIJK, SWS VRAAG OP EXAMEN:
1e pharynxboog: 2e pharynxboog:
 Cartillago van meckel  Cornura minora
 Mandibula  Craniaal deel corpus hyoideum
 Malleus  Stapes
 Lig. sphenomandibulare  Proc styloideus
 Proc maxillaris  n. facialis
 Maxilla  Mimische spieren
 Incus  M. digastricus venter post
 Kauwspieren (Inn: n. mandibularis)  M. stylohyoideus
 M. digastricus venter ant
 M. tensor tympani
 M. tensor veli pallatini
e
3 pharynxboog: 4e en 6e pharynxbogen:
 Cornura majora  Kraakbeen pharynx
 Caudaal deel corpus os hyoideum  Constrictoren larynx
 M. stylopharyngeus  Mm. in larynx
 N. glossopharyngeus  M. cricothyroideus
 M. levator veli palatini

, 1.2 De pharynxgroeven
= ectoderm

1.2.1. 1e pharynxgroeve
 Blijft bestaan, w-> meatus acusticus externus + trommelvlies
 Hierrond ontstaan 6 mesenchymale kraakbenige knobbeltjes
o w-> auricula (oorschelpen)

1.2.2. 2e, 3e en 4e pharynxgroeve
 W sinus cervicalis na afsluiting door 2e pharynxboog
o No: verdwijnt
 Patho
o Sinus cervicalis niet voll opgevuld -> met vocht gevulde blaas -> branchiale cyste (pas
opgemerkt tijdens puberteit), knnen ontsteken en als zwelling gepalpeerd w (lat van de
middellijn)
o Soms kanaal: externe cervicale fistula: vocht ->> buiten (ventr van m.
sternocleidomastoideus) (lat vd middellijn)
o Inwendige brachiale fistel <<<: open sinus cervicalis drainage ->> gebied tonsilla palatina ->
scheur in membraan tss tweede kieuwspleet en kieuwzakje
o Inwendige én uitwendige fistel <<<

1.3 De pharynxzakjes
1.3.1. 1e pharynxzakje
 Vorming oor (dubbele oorsprong)
o Uiteinde vormt uitstulping: recessus tubotympanicus, w->
 Cavum tympani (dist)
 Buis v Eustachius (med)
 Trommelvlies (3 lagen)
 Ectoderm uitwendig
 Mesenchym in midden
 Endoderm inwendig
o Binnenoor
 Uit ectoderm
 -> oorplacode thv rhombencephalon w-> oorblaasje
 Hieruit: labyrintus membranaceus en ggl n. vestibulocochlearis (VIII)
 Dorsomed deel verlengt, w-> endolymfatisch aanhangsel w-> sacculus
 Differentiatie oorblaasje -> grote pars sup + smalle pars inf
 Pars inf w-> ductus cochlearis + sacculus
 Parq sup w-> ducti semicirculares + utriculus
 Ductus endolymphaticus = sacculus OO pars sup
 Ductus reuniens = sacculus OO ductus cochlearis
o Midden en buitenoor
 Uit 1e pharynxboog, -groeve en -zakje, en 2e pharynxboog
o Gehoorbeentjes
 Condensatie mesenchym dors van uiteinde rec tubotympanicus
 Dors endoderm van rec tubotympanicus scheurt door -> gehoorbeentjes ->> cavum
tympani
 Blijven lang in losm mesenchym liggen (dit: later apoptose -> losliggend)
o Expansie endodermaal epitheel -> voll middenoor = endoderm
 Middenoorspieren: modulatie geluidstransmissie