Management en Organisatie Samenvatting Hoofdstuk 8
Individuen en groepen
8.3 Motivatie blz 335
Organisaties hebben bij voorkeur gemotiveerde medewerkers binnen de poorten. Gemotiveerde
mensen doen hun werk goed en hebben daardoor toegevoegde waarde voor de organisatie.
Algemene theorieën in het kader van motivatie zijn:
‣ Abraham Maslow (behoeftenhiërarchie)
‣ Elton May (Human Relations-beweging),
‣ Frederick Herzberg (revisionisme)
‣ Douglas McGregor (theorie X en Y).
1. Werkintrinsieke motivatie:
Heeft betrekking op het werk zelf. Mensen zien hun werk als een uitdaging. Het is een
belangrijk onderdeel van hun leven. Maslows behoeftenhiërarchie erkenning en
zelfontplooiing. Langetermijnprikkel.
2. Werkextrensieke motivatie:
Hier gaat het niet om het werk zelf. Het gaat hierbij om zaken rond het werk. Te denken valt
aan werkomstandigheden, beloning, emolumenten en status. Opbrengsten die met het werk
behaald worden. Kortetermijnprikkel.
8.3.1 Theorie van Alderfer blz 336
Maslow ging uit van een vijftal behoeften. De theorie van Alderfer (1969) onderscheidt een
beperkter aantal behoeften.
1. Existentiële behoeften: Hebben te maken met de materiële zekerheid. Bij Maslow is dat de
fysiologische behoeften en zekerheid.
2. Relationele behoeften: Hebben ze maken met goede relaties tussen anderen. Sociale
acceptatie, waardering en erkenning. Vertaald naar Maslow is dat behoeften acceptatie en
erkenning.
3. Groeibehoeften: Gericht op persoonlijke groei en zelfontplooiing. Bij Maslow is dat de
hoogste behoefte in de piramide. Zelfontplooiing.
Maslow en Alderfer vinden dat behoeften bij iedereen vastliggen, dus aangeboren zijn. McClelland
is een andere mening toegedaaan. Behoeften zijn aangeleerd. Hij is van oordeel dat in de eerste
levensjaren van een mens een eigen behoefteprofiel wordt ontwikkeld.
8.3.2 Theorie van McClelland blz 337
1. Prestatiebehoefte: Deze behoefte is gericht op het leveren van een goede prestatie. De
persoon is op zoek naar uitdagingen, zowel in het werk als in andere activiteiten.
2. Machtsbehoefte: Bij deze behoefte gaat het om het uitoefenen van invloed op en controle en
beheersing over mensen.
3. Affiliatiebehoefte: hier gaat het voornamelijk om het opbouwen van goede relaties.
8.3.3 Verwachtingstheorie van Vroom blz 337
Victor Vroom heeft bij zijn benadering van motivatie een andere invalshoek gekozen. Een
procesoriëntatie. Een procesgeoriënteerde motivatietheorie houdt zich bezig met de vraag hoe
het motivatieproces van medewerkers verloopt. Door hier inzicht over te krijgen kan er invloed op
worden uitgeoefend.
1. De verwachting: Hiermee wordt de verhouding tussen de inspanning en de prestatie
bedoeld. Hoe schat de medewerker de situatie in dat een geleverde inspanning ook
daadwerkelijk tot de gewenste prestatie gaat leiden.
2. De instrumentaliteit: Hiermee wordt de verhouding tussen de prestatie en de beloning
bedoeld.
3. De waarde: Hiermee wordt de aantrekkelijkheid van de beloning bedoeld.
1
, Volgens de verwachtingstheorie zal een medewerker meer inspanning verrichten:
- Naarmate hij de kans hoger inschat om goede resultaten te behalen
- Naarmate de kans groter is dat daaraan bepaalde beloning vastzitten
- Naarmate de beloningen voor hem meer waard zijn
8.4 Persoonlijkheid blz 339
Een persoonlijkheid is de combinatie van psychologische kenmerken waarmee een persoon kan
worden getypeerd. Evenals bij motivatie is door vele personen op verschillende manieren naar
persoonlijkheid gekeken.
8.4.1 Het Enneagram
Is een eeuwenoud doel om menselijke persoonlijkheden te beschrijven en gedrag te verklaren.
2
Individuen en groepen
8.3 Motivatie blz 335
Organisaties hebben bij voorkeur gemotiveerde medewerkers binnen de poorten. Gemotiveerde
mensen doen hun werk goed en hebben daardoor toegevoegde waarde voor de organisatie.
Algemene theorieën in het kader van motivatie zijn:
‣ Abraham Maslow (behoeftenhiërarchie)
‣ Elton May (Human Relations-beweging),
‣ Frederick Herzberg (revisionisme)
‣ Douglas McGregor (theorie X en Y).
1. Werkintrinsieke motivatie:
Heeft betrekking op het werk zelf. Mensen zien hun werk als een uitdaging. Het is een
belangrijk onderdeel van hun leven. Maslows behoeftenhiërarchie erkenning en
zelfontplooiing. Langetermijnprikkel.
2. Werkextrensieke motivatie:
Hier gaat het niet om het werk zelf. Het gaat hierbij om zaken rond het werk. Te denken valt
aan werkomstandigheden, beloning, emolumenten en status. Opbrengsten die met het werk
behaald worden. Kortetermijnprikkel.
8.3.1 Theorie van Alderfer blz 336
Maslow ging uit van een vijftal behoeften. De theorie van Alderfer (1969) onderscheidt een
beperkter aantal behoeften.
1. Existentiële behoeften: Hebben te maken met de materiële zekerheid. Bij Maslow is dat de
fysiologische behoeften en zekerheid.
2. Relationele behoeften: Hebben ze maken met goede relaties tussen anderen. Sociale
acceptatie, waardering en erkenning. Vertaald naar Maslow is dat behoeften acceptatie en
erkenning.
3. Groeibehoeften: Gericht op persoonlijke groei en zelfontplooiing. Bij Maslow is dat de
hoogste behoefte in de piramide. Zelfontplooiing.
Maslow en Alderfer vinden dat behoeften bij iedereen vastliggen, dus aangeboren zijn. McClelland
is een andere mening toegedaaan. Behoeften zijn aangeleerd. Hij is van oordeel dat in de eerste
levensjaren van een mens een eigen behoefteprofiel wordt ontwikkeld.
8.3.2 Theorie van McClelland blz 337
1. Prestatiebehoefte: Deze behoefte is gericht op het leveren van een goede prestatie. De
persoon is op zoek naar uitdagingen, zowel in het werk als in andere activiteiten.
2. Machtsbehoefte: Bij deze behoefte gaat het om het uitoefenen van invloed op en controle en
beheersing over mensen.
3. Affiliatiebehoefte: hier gaat het voornamelijk om het opbouwen van goede relaties.
8.3.3 Verwachtingstheorie van Vroom blz 337
Victor Vroom heeft bij zijn benadering van motivatie een andere invalshoek gekozen. Een
procesoriëntatie. Een procesgeoriënteerde motivatietheorie houdt zich bezig met de vraag hoe
het motivatieproces van medewerkers verloopt. Door hier inzicht over te krijgen kan er invloed op
worden uitgeoefend.
1. De verwachting: Hiermee wordt de verhouding tussen de inspanning en de prestatie
bedoeld. Hoe schat de medewerker de situatie in dat een geleverde inspanning ook
daadwerkelijk tot de gewenste prestatie gaat leiden.
2. De instrumentaliteit: Hiermee wordt de verhouding tussen de prestatie en de beloning
bedoeld.
3. De waarde: Hiermee wordt de aantrekkelijkheid van de beloning bedoeld.
1
, Volgens de verwachtingstheorie zal een medewerker meer inspanning verrichten:
- Naarmate hij de kans hoger inschat om goede resultaten te behalen
- Naarmate de kans groter is dat daaraan bepaalde beloning vastzitten
- Naarmate de beloningen voor hem meer waard zijn
8.4 Persoonlijkheid blz 339
Een persoonlijkheid is de combinatie van psychologische kenmerken waarmee een persoon kan
worden getypeerd. Evenals bij motivatie is door vele personen op verschillende manieren naar
persoonlijkheid gekeken.
8.4.1 Het Enneagram
Is een eeuwenoud doel om menselijke persoonlijkheden te beschrijven en gedrag te verklaren.
2
