Obesitas
Na dit college zijn jullie in staat om:
- Het begrip obesitas uit te leggen
- De diagnostiek van obesitas te beschrijven
- De verschillende factoren die meespelen in het ontstaan van obesitas te beschrijven aan de
hand van het biopsychosociale model
- Beschrijven wat de meest effectieve behandeling is voor obesitas
- Onderzoeken wat voor bijdrage de PMT’er kan hebben binnen de behandeling van obesitas
Wat is obesitas?
“Een chronische ziekte, waarbij een zodanige overmatige vetstapeling in het lichaam bestaat dat dit
aanleiding geeft tot gezondheidsrisico’s.”
Prevalentie:
2017: 48,7% Nederlanders >18 jaar overgewicht.
Obesitas vaker bij vrouwen dan mannen. ◦ Mannen: 11,3% ◦ Vrouwen: 13,9%
13.9% van de Nederlanders heeft obesitas.
13,5% van de kinderen tussen 2 en 17 jaar overgewicht waarvan 2,8% obesitas.
Diagnostiek
BMI = gewicht (kg)/ lengte^2 (m)
Bij kinderen onder de 16 is dit anders
Negatief punt van de BMI: spieren zijn zwaarder dan vet. Je moet dus niet alleen naar de BMI kijken
maar ook de buikomvang meten:
Mannen:
< 94 cm = ideaal
94-102 cm = acceptabel
102 cm = ongezond
◦ Vrouwen:
< 80 cm = ideaal
80-88 cm = acceptabel
88 = ongezond
En de heupomvang opmeten
Hip/waist ratio: Plaats van overgewicht is van belang
2 soorten:
- Appelvormige obesitas: vetopslag vooral in de buik regio
Hierdoor heb je teveel vet bij je organen en hierdoor heb je meer risico op
gezondheidsrisico’s
, - Peervormige obesitas: vetopslag vooral op de heupen / dijen
Je rekent dit uit door je buikomtrek te delen door je heupomtrek
Hip/waist ratio = omvang taille/omvang heupen
Verhoogd risico:
- Mannen: >0,90
- Vrouwen >0,80
Een te laag of te hoog BMI geeft risico tot vroeg overlijden.
De bouw (morfologie) wordt m.n. bepaald door het skelet en de hoeveelheid spiermassa
De samenstelling wordt bepaald door vetmassa en vet vrije massa (VVM)
Lichaamsbouw en samenstelling
Lichaamsbouw: morfologie of vorm en structuur:
◦ Vb gespierd, lang/slank, ronde vormen
Lichaamsgrootte: verwijst naar de lengte en de massa van een persoon.
Vb kort of lang, groot of klein, zwaar of licht.
Lichaamssamenstelling: de weefsels en/of stoffen waar het lichaam uit bestaat
Ectomorf= slank gebouwd
Uiterlijke kenmerken:
- Van nature slank gebouwd en mager
- Dunne armen en slanke benen, bescheiden borstkas
Nadeel: Moeilijk om spiermassa op te bouwen
Voordeel: ontwikkelt nauwelijks vetmassa
Training:
- Snelle verbranding
- Krachttraining: grote weerstanden, weinig herhalingen
- Cardio: vetverbranding (in dit geval minder belangrijk)
Mesomorf= gespierd gebouwd
Uiterlijke kenmerken:
- Van nature pezig en gespierd
- Van nature meer spieren, weinig vetmassa
- Kan makkelijk aankomen en afvallen in lichaamsgewicht
Training:
- Regelmatig bewegen om niet aan te komen
- 2-3x cardiovasculaire workout en gematigde krachttraining.
Endomorf= ronder gebouwd
Uiterlijke kenmerken:
- Van nature ronder gebouwd
- Meer spiermassa
- Lastig om gewicht te verliezen en makkelijk aankomen
- Mogelijkheid om snel spiermassa te ontwikkelen
Training:
- Lichaamsbeweging erg belangrijk
- Start met licht aerobische activiteiten
Na dit college zijn jullie in staat om:
- Het begrip obesitas uit te leggen
- De diagnostiek van obesitas te beschrijven
- De verschillende factoren die meespelen in het ontstaan van obesitas te beschrijven aan de
hand van het biopsychosociale model
- Beschrijven wat de meest effectieve behandeling is voor obesitas
- Onderzoeken wat voor bijdrage de PMT’er kan hebben binnen de behandeling van obesitas
Wat is obesitas?
“Een chronische ziekte, waarbij een zodanige overmatige vetstapeling in het lichaam bestaat dat dit
aanleiding geeft tot gezondheidsrisico’s.”
Prevalentie:
2017: 48,7% Nederlanders >18 jaar overgewicht.
Obesitas vaker bij vrouwen dan mannen. ◦ Mannen: 11,3% ◦ Vrouwen: 13,9%
13.9% van de Nederlanders heeft obesitas.
13,5% van de kinderen tussen 2 en 17 jaar overgewicht waarvan 2,8% obesitas.
Diagnostiek
BMI = gewicht (kg)/ lengte^2 (m)
Bij kinderen onder de 16 is dit anders
Negatief punt van de BMI: spieren zijn zwaarder dan vet. Je moet dus niet alleen naar de BMI kijken
maar ook de buikomvang meten:
Mannen:
< 94 cm = ideaal
94-102 cm = acceptabel
102 cm = ongezond
◦ Vrouwen:
< 80 cm = ideaal
80-88 cm = acceptabel
88 = ongezond
En de heupomvang opmeten
Hip/waist ratio: Plaats van overgewicht is van belang
2 soorten:
- Appelvormige obesitas: vetopslag vooral in de buik regio
Hierdoor heb je teveel vet bij je organen en hierdoor heb je meer risico op
gezondheidsrisico’s
, - Peervormige obesitas: vetopslag vooral op de heupen / dijen
Je rekent dit uit door je buikomtrek te delen door je heupomtrek
Hip/waist ratio = omvang taille/omvang heupen
Verhoogd risico:
- Mannen: >0,90
- Vrouwen >0,80
Een te laag of te hoog BMI geeft risico tot vroeg overlijden.
De bouw (morfologie) wordt m.n. bepaald door het skelet en de hoeveelheid spiermassa
De samenstelling wordt bepaald door vetmassa en vet vrije massa (VVM)
Lichaamsbouw en samenstelling
Lichaamsbouw: morfologie of vorm en structuur:
◦ Vb gespierd, lang/slank, ronde vormen
Lichaamsgrootte: verwijst naar de lengte en de massa van een persoon.
Vb kort of lang, groot of klein, zwaar of licht.
Lichaamssamenstelling: de weefsels en/of stoffen waar het lichaam uit bestaat
Ectomorf= slank gebouwd
Uiterlijke kenmerken:
- Van nature slank gebouwd en mager
- Dunne armen en slanke benen, bescheiden borstkas
Nadeel: Moeilijk om spiermassa op te bouwen
Voordeel: ontwikkelt nauwelijks vetmassa
Training:
- Snelle verbranding
- Krachttraining: grote weerstanden, weinig herhalingen
- Cardio: vetverbranding (in dit geval minder belangrijk)
Mesomorf= gespierd gebouwd
Uiterlijke kenmerken:
- Van nature pezig en gespierd
- Van nature meer spieren, weinig vetmassa
- Kan makkelijk aankomen en afvallen in lichaamsgewicht
Training:
- Regelmatig bewegen om niet aan te komen
- 2-3x cardiovasculaire workout en gematigde krachttraining.
Endomorf= ronder gebouwd
Uiterlijke kenmerken:
- Van nature ronder gebouwd
- Meer spiermassa
- Lastig om gewicht te verliezen en makkelijk aankomen
- Mogelijkheid om snel spiermassa te ontwikkelen
Training:
- Lichaamsbeweging erg belangrijk
- Start met licht aerobische activiteiten
