SV Kennistoets Kwartiel 8 Module 2 OA
Liggingen en houdingen, steriele veld, diathermie, endoscopietoren, instrumentenleer,
kunstmatige aan- en afvoerwegen, hechtmaterialen en hechttechnieken, algemene chirurgie,
wondverzorging, preparaatverzorging, straling en bloedleegte.
Liggingen en houdingen
Aan welke eisen en voorwaarden een operatietafel moet voldoen;
Eisen aan een operatietafel:
• Maximaal 60 cm breed
• Minimaal 2 meter lang
• Verplaatsbaar
• Meestal 1 centrale poot
• In hoogte verstelbaar
• Kantelbaar
• Bestaat uit verschillende (beweegbare) delen
- Hoofd- en beenbladen demontabel, draai- en kantelbaar.
- Verlengstuk: hoofdblad of midden verlengstuk.
- Verkorten: verwijderen beenbladen.
• Appendagerail
• Röntgen doorlaatbaar
• Mouldingmatras
• Goed reinigbaar
• Periodiek onderhoud
Welke variaties er voor de rug-, buik-, en zijliggingen zijn;
Algemene aandachtspunten bij positioneren:
• Alle materialen zijn aanwezig voor positionering.
• Preoperatief vragen naar bewegingsbeperking.
• Patiënt informeren en vragen of de houding comfortabel voelt voor de duur van de
operatie (indien mogelijk).
• Iedere houdingsverandering in overleg met het OK-team.
• Patiënt meteen afdekken (privacy en afkoeling).
• Voorkom contact met metalen delen.
• Zorg voor een gladde en droge ondergrond.
• Voorkom overstrekking.
• Gevoelige plekken extra polsteren.
• Maak gebruik van arm- en beenbanden.
• Voorkom drukplekken door kabels en/of materialen.
• Voorkom drukplekken door leunen.
,Standen operatietafel:
• Links – rechts
• Trendelenburg: hoofd naar beneden.
• Anti Trendelenburg: benen naar beneden.
Rugligging:
Aandachtspunten:
• Bij afgewend hoofd oorschelp.
• Bij neutrale positie achterhoofd en scapulapunten.
• Hielen, benen naast elkaar evt. gelmatje eronder.
• Voeten niet over de rand van de OK-tafel.
• Bij 1 arm uit, hoofd richting uitgezwaaide arm.
• Evt. kussen onder de knieën of lendenen om rug te ontlasten.
Complicaties:
- Post operatieve rug- en nekpijn
- Plexus brachialis laesie
- Nervus ulnaris laesie
- Nervus brachialis laesie
- Hyperextensie knieën
- Trombose
- Decubitus
Aandachtspunten - positioneren armen:
• Gehele arm moet ondersteund zijn.
• Duimen omhoog.
• Armen fixeren bij niet-wakkere patiënt.
• Hoek armen met ventrale vlak 180 graden.
• Voorkom overstrekking elleboog en schoudergewricht.
• Handen moeten ontspannen zijn.
Complicaties:
- N. ulnaris laesie
- N. radialis laesie
- Plexus brachialis laesie
- Trombose
- Decubitus
Patiënt van rugligging naar buikligging draaien:
• Draaien bij voorkeur met 4 personen.
• Persoon aan het hoofeind heeft altijd de
leiding.
• Bij draaien arm langs het lichaam of op de
buik.
,Buikligging:
Aandachtspunten:
• Polstering onder het gezicht die de neus, de ogen en/of het oor vrijhoudt van druk.
• Ogen moeten gesloten zijn en geen druk op de oogbol.
• De schouderspieren moeten ontspannen blijven.
• De armen bij voorkeur iets lager dan de OK-tafel.
• Thorax ondersteunen door kussen of KCI matras.
• Mammae naar lateraal.
• Bekken ondersteunen door kussen of KCI matras.
• Genitaliën man moeten vrij liggen.
• Voorkom drukplekken aan de knieën.
• Kussen onder wreef.
Complicaties:
- Nekpijn
- Glaucoom of blindheid
- Decubitus (oren, borsten, voorhoofd, knieën, tenen)
- Extreme bloedingen door veneuze stuwing
- Spitsvoet
Zijligging:
Aandachtspunten:
• Polstering onder hoofd met vrijheid voor de oorschelp.
• Drukverdeling t.h.v. de thorax met vrijheid voor de schouder.
• Drukverdeling t.h.v. crista/pubis/sacrum.
• Drukverdeling t.h.v. trochanter van het onderste been.
• Drukverdeling t.h.v. de onderste knie en tussen de knieën.
• Drukverdeling t.h.v. de onderste enkel en tussen de enkels.
Complicaties:
- Plexus brachialis laesie
- N. thoracius laesie
- N. peroneus laesie
- Decubitus
Steensnedeligging:
Aandachtspunten:
• Bij het overstappen de patiënt meteen op de juiste hoogte
van de OK-tafel plaats laten nemen.
• Altijd overleggen met de anesthesie.
• Benen tegelijk in en uit de beunsteunen plaatsen (tellen).
• Sacrum
• Bij schuitjes, kuit ondersteunen.
• Bij schuitjes, fibulakop vrij laten liggen.
• Bij schauta-rek voorkom te veel spanning in de liezen.
• Extra aandacht voor metalen delen.
Complicaties:
- N. ischiadicus laesie
- N. peroneus laesie
, - Trombose (v. peronea/v. tibialis/v. femoralis)
- Decubitus (vooral hoog risico bij sacrum)
Overige houdingen:
Zittende of halfzittende houding:
Knipmes of salaam houding:
Rugligging met afhangend been:
Extensietafel:
Stappen bij overtillen:
• Bed op de rem!
• Bed en OK-tafel op dezelfde hoogte.
• Eventueel een deken tussen het bed en de OK-tafel.
• Bij voorkeur met minimaal 4 personen tillen.
• Persoon aan hoofdeinde neemt de leiding en telt.
• Gedoseerd overtillen.
• Extra aandacht voor armen tijdens afwezigheid steun.
• Zorg dat er altijd 1 persoon naast de patiënt blijft staan.
• Bij terugkomst in bed, meteen bedhekken omhoog en bed van de rem.
• Bij terugkomst in bed, voldoende ruimte voor tenen.
Liggingen en houdingen, steriele veld, diathermie, endoscopietoren, instrumentenleer,
kunstmatige aan- en afvoerwegen, hechtmaterialen en hechttechnieken, algemene chirurgie,
wondverzorging, preparaatverzorging, straling en bloedleegte.
Liggingen en houdingen
Aan welke eisen en voorwaarden een operatietafel moet voldoen;
Eisen aan een operatietafel:
• Maximaal 60 cm breed
• Minimaal 2 meter lang
• Verplaatsbaar
• Meestal 1 centrale poot
• In hoogte verstelbaar
• Kantelbaar
• Bestaat uit verschillende (beweegbare) delen
- Hoofd- en beenbladen demontabel, draai- en kantelbaar.
- Verlengstuk: hoofdblad of midden verlengstuk.
- Verkorten: verwijderen beenbladen.
• Appendagerail
• Röntgen doorlaatbaar
• Mouldingmatras
• Goed reinigbaar
• Periodiek onderhoud
Welke variaties er voor de rug-, buik-, en zijliggingen zijn;
Algemene aandachtspunten bij positioneren:
• Alle materialen zijn aanwezig voor positionering.
• Preoperatief vragen naar bewegingsbeperking.
• Patiënt informeren en vragen of de houding comfortabel voelt voor de duur van de
operatie (indien mogelijk).
• Iedere houdingsverandering in overleg met het OK-team.
• Patiënt meteen afdekken (privacy en afkoeling).
• Voorkom contact met metalen delen.
• Zorg voor een gladde en droge ondergrond.
• Voorkom overstrekking.
• Gevoelige plekken extra polsteren.
• Maak gebruik van arm- en beenbanden.
• Voorkom drukplekken door kabels en/of materialen.
• Voorkom drukplekken door leunen.
,Standen operatietafel:
• Links – rechts
• Trendelenburg: hoofd naar beneden.
• Anti Trendelenburg: benen naar beneden.
Rugligging:
Aandachtspunten:
• Bij afgewend hoofd oorschelp.
• Bij neutrale positie achterhoofd en scapulapunten.
• Hielen, benen naast elkaar evt. gelmatje eronder.
• Voeten niet over de rand van de OK-tafel.
• Bij 1 arm uit, hoofd richting uitgezwaaide arm.
• Evt. kussen onder de knieën of lendenen om rug te ontlasten.
Complicaties:
- Post operatieve rug- en nekpijn
- Plexus brachialis laesie
- Nervus ulnaris laesie
- Nervus brachialis laesie
- Hyperextensie knieën
- Trombose
- Decubitus
Aandachtspunten - positioneren armen:
• Gehele arm moet ondersteund zijn.
• Duimen omhoog.
• Armen fixeren bij niet-wakkere patiënt.
• Hoek armen met ventrale vlak 180 graden.
• Voorkom overstrekking elleboog en schoudergewricht.
• Handen moeten ontspannen zijn.
Complicaties:
- N. ulnaris laesie
- N. radialis laesie
- Plexus brachialis laesie
- Trombose
- Decubitus
Patiënt van rugligging naar buikligging draaien:
• Draaien bij voorkeur met 4 personen.
• Persoon aan het hoofeind heeft altijd de
leiding.
• Bij draaien arm langs het lichaam of op de
buik.
,Buikligging:
Aandachtspunten:
• Polstering onder het gezicht die de neus, de ogen en/of het oor vrijhoudt van druk.
• Ogen moeten gesloten zijn en geen druk op de oogbol.
• De schouderspieren moeten ontspannen blijven.
• De armen bij voorkeur iets lager dan de OK-tafel.
• Thorax ondersteunen door kussen of KCI matras.
• Mammae naar lateraal.
• Bekken ondersteunen door kussen of KCI matras.
• Genitaliën man moeten vrij liggen.
• Voorkom drukplekken aan de knieën.
• Kussen onder wreef.
Complicaties:
- Nekpijn
- Glaucoom of blindheid
- Decubitus (oren, borsten, voorhoofd, knieën, tenen)
- Extreme bloedingen door veneuze stuwing
- Spitsvoet
Zijligging:
Aandachtspunten:
• Polstering onder hoofd met vrijheid voor de oorschelp.
• Drukverdeling t.h.v. de thorax met vrijheid voor de schouder.
• Drukverdeling t.h.v. crista/pubis/sacrum.
• Drukverdeling t.h.v. trochanter van het onderste been.
• Drukverdeling t.h.v. de onderste knie en tussen de knieën.
• Drukverdeling t.h.v. de onderste enkel en tussen de enkels.
Complicaties:
- Plexus brachialis laesie
- N. thoracius laesie
- N. peroneus laesie
- Decubitus
Steensnedeligging:
Aandachtspunten:
• Bij het overstappen de patiënt meteen op de juiste hoogte
van de OK-tafel plaats laten nemen.
• Altijd overleggen met de anesthesie.
• Benen tegelijk in en uit de beunsteunen plaatsen (tellen).
• Sacrum
• Bij schuitjes, kuit ondersteunen.
• Bij schuitjes, fibulakop vrij laten liggen.
• Bij schauta-rek voorkom te veel spanning in de liezen.
• Extra aandacht voor metalen delen.
Complicaties:
- N. ischiadicus laesie
- N. peroneus laesie
, - Trombose (v. peronea/v. tibialis/v. femoralis)
- Decubitus (vooral hoog risico bij sacrum)
Overige houdingen:
Zittende of halfzittende houding:
Knipmes of salaam houding:
Rugligging met afhangend been:
Extensietafel:
Stappen bij overtillen:
• Bed op de rem!
• Bed en OK-tafel op dezelfde hoogte.
• Eventueel een deken tussen het bed en de OK-tafel.
• Bij voorkeur met minimaal 4 personen tillen.
• Persoon aan hoofdeinde neemt de leiding en telt.
• Gedoseerd overtillen.
• Extra aandacht voor armen tijdens afwezigheid steun.
• Zorg dat er altijd 1 persoon naast de patiënt blijft staan.
• Bij terugkomst in bed, meteen bedhekken omhoog en bed van de rem.
• Bij terugkomst in bed, voldoende ruimte voor tenen.
