100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached 4.2 TrustPilot
logo-home
Summary

Samenvatting 5 VWO Biologie - Hoofdstuk 9 ´Systeem aarde en de mens` - Nectar

Rating
-
Sold
6
Pages
8
Uploaded on
29-06-2024
Written in
2023/2024

Dit is een uitgebreide biologie samenvatting voor leerlingen uit 5 VWO. Het gaat over hoofdstuk 9 ´Systeem aarde en de mens`. De samenvatting is gebaseerd op informatie uit het leerboek ´Nectar editie 4.1, 5 VWO` en de uitleg van de docent. In de samenvatting worden lastige begrippen duidelijk toegelicht, staan er veel afbeeldingen en handige verwijzingen naar de binas. Ik hoop dat ik jullie kan helpen met deze samenvatting!

Show more Read less
Level
Module









Whoops! We can’t load your doc right now. Try again or contact support.

Connected book

Written for

Institution
Secondary school
Level
Module
School year
5

Document information

Summarized whole book?
No
Which chapters are summarized?
Hoofdstuk 9
Uploaded on
June 29, 2024
Number of pages
8
Written in
2023/2024
Type
Summary

Subjects

Content preview

9.1
Klimaatverandering
Klimaatveranderingen zorgen op aarde voor problemen.
Koolstof(C) is de basis van al het leven op aarde. De mens gebruikt
koolstofverbindingen voor verschillende doeleinden. Fossiele
brandstoffen zijn ontstaan uit dode planten en dierenresten en worden
door de mens gebruikt voor verbranding van olie, steen- en bruinkool. In
de bodem zijn ze te vinden in grote koolstofsinks(grote voorraden
koolstofverbindingen bij elkaar). Kalkgesteenten (CaCO3) vormen ook
grote koolstofsinks. Ze ontstaan door de reactie van Ca met CO2, zoals
kalkgesteente in Zuid-Limburg. Ook het oceaansediment vormt een
grote koolstofsink. Vooral in de noordelijke Atlantische Oceaan zijn grote
hoeveelheden afgestorven plankton op de oceaanbodem.
Door erosie, het schuiven van tektonische platen of vulkanisme kan CO2
weer vrijkomen in de atmosfeer. Dit gebeurt in de lange
koolstofkringloop. Waarbij de wisseling van atmosfeer naar sink naar
atmosfeer zo’n 200 miljoen jaar duurt.
Door de verbranding van fossiele brandstoffen wordt de lange
koolstofkringloop versnelt waardoor er een versterkt broeikaseffect
ontstaat.




De korte koolstofkringloop leggen producenten koolstof vast uit de
atmosfeer, waarbij consumenten dit weer opeten en uiteindelijk

, reducenten er weer voor zorgen dat de ontlasting wordt omgezet in
CO2. De omzetting door de reducenten noem je dissimilatie. Bij
eenjarige planten verloopt dit sneller dan bij bomen die een hoge leeftijd
kunnen bereiken. Bij de snelle koolstofkringloop bestaat de koolstofsink
uit levende biomassa. De hoeveelheid opgeslagen koolstof wordt
afgenomen door ontbossing en ontdooiing van permafrost. Veel koolstof
wordt ook opgeslagen in de oceaan. Hierdoor daalt de pH waardoor het
lastiger is voor schelpdieren om een schelp op te bouwen.


Het broeikaseffect is het effect waarbij de warmtestralen van het zonlicht
dat door het aardoppervlak weerkaatst worden door de broeikasgassen
weer teruggekaatst worden op aarde. Zonder dit effect zou de
temperatuur op aarde -18 graden Celsius zijn. Het zorgt er dus voor dat
de aarde leefbaar blijft. Broeikasgassen zijn H2O, CO2, CH4(methaan),
N2O(lachgas) en O3(ozon).




Het versterkt broeikaseffect ontstaat door een toename van
broeikasgassen in de atmosfeer, wat ervoor zorgt dat de temperatuur op
aarde toeneemt.
Sommige broeikasgassen hebben een sterker effect dan de ander. Zo
heeft methaan een 25 keer sterker broeikaseffect als CO2.
$3.63
Get access to the full document:

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached


Also available in package deal

Get to know the seller

Seller avatar
Reputation scores are based on the amount of documents a seller has sold for a fee and the reviews they have received for those documents. There are three levels: Bronze, Silver and Gold. The better the reputation, the more your can rely on the quality of the sellers work.
vanderburgnathan
Follow You need to be logged in order to follow users or courses
Sold
99
Member since
2 year
Number of followers
43
Documents
57
Last sold
2 weeks ago

3.7

10 reviews

5
4
4
0
3
5
2
1
1
0

Recently viewed by you

Why students choose Stuvia

Created by fellow students, verified by reviews

Quality you can trust: written by students who passed their exams and reviewed by others who've used these revision notes.

Didn't get what you expected? Choose another document

No problem! You can straightaway pick a different document that better suits what you're after.

Pay as you like, start learning straight away

No subscription, no commitments. Pay the way you're used to via credit card and download your PDF document instantly.

Student with book image

“Bought, downloaded, and smashed it. It really can be that simple.”

Alisha Student

Frequently asked questions