ACADEMISCHE BRONVERMELDING – ZELFSTUDIE 2024
ONDERZOEKSMETHODOLOGIE
Inhoud
Module 1: het belang van bronverwerking...............................................................................................................................2
Waarom is bronverwijzing nodig?........................................................................................................................................2
Wanneer is bronverwijzing nodig?.......................................................................................................................................2
Plagiaat..................................................................................................................................................................................3
Module 2: De APA-referentiestijl..............................................................................................................................................3
Stijl van bronverwijzing: APA................................................................................................................................................3
Andere stijlen........................................................................................................................................................................6
Bepalen van datum van websites of webpagina’s................................................................................................................7
DOI-nummer van publicatie vinden......................................................................................................................................7
Module 3: Structuur van en in de tekst....................................................................................................................................8
Titelpagina.............................................................................................................................................................................8
Structuur van de tekst...........................................................................................................................................................8
Module 4: Citeren en parafraseren (in-tekst referenties)........................................................................................................9
Citeren...................................................................................................................................................................................9
Parafraseren........................................................................................................................................................................11
Afbeeldingen, grafieken, diagrammen en tekeningen.......................................................................................................12
Module 5: De referentielijst of bibliografie............................................................................................................................12
Module 6: Bronnen zoeken en beoordelen............................................................................................................................13
Wat zijn wetenschappelijke bronnen?................................................................................................................................13
Waar zoeken.......................................................................................................................................................................14
Zoekinstrumenten...............................................................................................................................................................14
Wetenschappelijke bronnen beoordelen...........................................................................................................................15
Module 7: EndNote.................................................................................................................................................................16
Hoe studeer ik het zelfstudiepakket academische bronverwerking?
Het volgende dien je te kennen voor het examen:
1) Wat is bronverwijzing en wanneer is het nodig?
2) Wat is plagiaat en hoe voorkom ik het?
3) Welke stijlen zijn er om bronnen te verwerken (bv. APA-stijl)?
4) Citeren en parafraseren: wat is het en hoe doe ik dit correct in de tekst o.b.v. APA?
5) Wat is een DOI-nummer en hoe vind ik het terug? (uitz.: Crossref moet je niet kunnen gebruiken maar jet moet weten dat
het bestaat en waarvoor het dient)
6) Waar let ik op bij de structuur van de tekst? (uitz.: de onderdelen van een titelpagina moet je niet van buiten kennen)
7) Hoe verwerk ik bronnen voor afbeeldingen, grafieken, diagrammen en tekeningen?
8) Module 6 i.v.m. bronnen zoeken en beoordelen dien je zeer goed te kennen.
9) Wat zijn Endnote en Zotero en wat kan je ermee doen?
1
,MODULE 1: HET BELANG VAN BRONVERWERKING
WAT IS BRONVERWIJZING?
Wanneer je een wetenschappelijke paper schrijft, doe je steeds beroep op eerder onderzoek om jouw argumenten kracht
bij te zetten. “Met je tekst draag je immers bij aan de wetenschappelijke discussie waarin iedere wetenschappelijke tekst
voortbouwt op de kennis van andere onderzoekers” (Goosen & Schoordijk, 2017, p. 73).
= Bronnen waarop je je baseert en waarop je beroep doet om je argumenten kracht bij te zetten
2 manieren:
Doorheen je tekst: verwijzing opnemen op daar waar je andermans ideeën gebruikt
o Inzichten door andere auteur(s) letterlijk overnemen in tekst = citeren OF mogelijkheid een passage uit
werk van andere auteur(s) weer te geven in je eigen woorden = parafraseren OF belangrijkste
ideeën/resultaten van studie samenvatten in eigen woorden refereren naar originele bronnen
Alle bronnen waar je doorheen werkstuk naar verwezen hebt, op het einde opnemen in referentielijst meer
gedetailleerde info over elk gebruikte bronnen
Zonder correcte bronvermelding: bezondig je je aan plagiaat!!!
WAAROM IS BRONVERWIJZING NODIG?
1. Aantonen WEET wat je beschreven en onderzocht hebt en over onderwerp waarover tekst is opgesteld: kans lezer
tonen werkstuk onderbouwd is
2. ERKENNING geven aan auteurs op wiens werk je voortbouwt: eerlijk aangeven inzichten en kennis reeds
bestonden
3. LEZER in staat stellen om gebruikte bronnenmateriaal terug te vinden, juistheid argumentatie nagaan en verdere
info over opzoeken
4. Niet enkel zinvol om werk voor anderen controleerbaar maken maar ook mogelijk om ZELF je gebruikte bronnen
op een later moment snel terugvinden
niet of fout refereert -> dwaalspoor
Voorbeelden:
In-tekst referenties:
Met kennis wordt voornamelijk gedoeld op diverse vormen van sociale en culturele kennis, waaronder waarden,
verwachtingen en normen inzake geaccepteerde handelingspatronen (Chaim & De Kimpe, 2012)
Referentielijst :
Van Maanen, J., & Schein, E. H. (1979). Toward a theory of organizational socialization. Research in Organizational
Behavior, 1, 209–264.
Wanberg, C. R. (2012). Facilitating organizational socialization: An introduction. In C. R. Wanberg (Ed.), The Oxford
handbook of organizational socialization (pp. 17–21). doi:10.1093/oxfordhb/9780199763672.013.0001
WANNEER IS BRONVERWIJZING NODIG?
TELKENS wetenschappelijke tekst informatie ontleent aan een bron. Alle ideeën of materialen, schriftelijk als mondeling,
die van ander afkomstig zijn moeten als dusdanig geïdentificeerd worden in je werkstuk en voorzien worden van een
degelijke bronvermelding.
gedrukte bronnen (papieren tijdschriftartikelen, kranten, …) en elektronische bronnen (online artikelen, blog posts,..;
ook wanneer je beroep doet op data/statistieken, afbeeldingen, opgenomen materiaal (televisie-uitzendingen, openbare
toespraken, …) en gesproken materiaal (interviews, persoonlijke gesprekken, wetenschappelijke presentaties
= iets letterlijk overnemen (citeren) ook als in eigen woorden zegt of vertaalt (parafraseren)
2
, NIET: algemeen gedeelde kennis aanhaalt (gemiddelde, water kookt bij 100 graden Celcius): zouden je vrienden,
ouders, familie dit ook weten? Dan weglaten
o Hou doelpubliek voor ogen
o Hoe specifieker info, hoe kleiner kans dat het als algemene kennis beschouwd kan worden
o Indien twijfelt: best voor zekerheid om verwijzing opnemen
PLAGIAAT
Plagiaat = fraude waarbij (on)bewust geen verwijzingen opneemt in wetenschappelijk werk als je plagiaat pleegt,
ontneem je jezelf en anderen de kans te oordelen over kwaliteit van je werk. Ook intellectuele diefstal genoemd.
Volgens de UAntwerpen
Het letterlijk overnemen, ook in vertaalde vorm, van een tekst of van de structuur van een tekst, tabellen, data,
etc. zonder bronvermelding
Het parafraserend overnemen van een (substantieel) deel van de inhoud of de strekking van een tekst zonder
bronvermelding
Het door anderen laten schrijven van een tekst of een (substantieel) deel ervan (ghost writing), zoals zou kunnen
blijken uit de mondelinge toelichting of verdediging van een student
Gevolgen plegen van plagiaat:
voor fraudecommissie verschijnen. Die onderzoeken feiten en oordeelt of het om fraude of plagiaat gaat. In geval de
fraudecommissie hierover beslist heeft: sancties opleggen
De student krijgt geen creditbewijs voor het betrokken opleidingsonderdeel of voor het betrokken deel van het opleidingsonderdeel
De student krijgt geen creditbewijs toegekend voor meerdere opleidingsonderdelen in het betrokken semester of in de betrokken tweede
zittijd
De student mag in het betrokken semester of in de betrokken tweede zittijd niet meer deelnemen aan de examens en behaalt in dat semester
of in de betrokken tweede zittijd geen creditbewijzen
De student mag in geen enkele examenzittijd van het lopende academiejaar nog deelnemen aan de examens en behaalt in het lopende
academiejaar geen creditbewijzen meer
De student wordt uitgesloten van verdere inschrijving in de instelling in ernstige, uitzonderlijke gevallen (bijvoorbeeld recidive)
Ook medeplichtigheid aan plagiaat (deel van jouw werkstuk laten overnemen waardoor jullie (quasi) identieke delen hebben
MODULE 2: DE APA-REFERENTIESTIJL
STIJL VAN BRONVERWIJZING: APA
APA = American Psychological Association
In-tekst referenties = ideeën van iemand anders parafraseert, steeds verwijzen originele bron: gebruik steeds
naam/namen van auteur(s), gevolgd publicatiejaar
o Verwijzing 1 auteur
bronverwijzing achteraan tussen haakjes opgenomen
Rechts-populistische partijen zijn er, ondanks hun electoraal succes, niet in geslaagd om het
partijsysteem in West-Europa fundamenteel te veranderen (Mudde, 2014).
Naar bron verwezen in lopende zin
Mudde (2014) stelt dat rechts-populistische partijen er, ondanks hun electoraal succes, niet in
geslaagd zijn om het partijsysteem in West-Europa fundamenteel te veranderen.
o 2 auteurs
Steeds naam van beide auteurs vermelden
Lopende zin: “en” of “and” dan (publicatiejaar)
Tussen haakjes einde zin: (auteurs, publicatiejaar)
o 3, 4 of 5 auteurs
3
ONDERZOEKSMETHODOLOGIE
Inhoud
Module 1: het belang van bronverwerking...............................................................................................................................2
Waarom is bronverwijzing nodig?........................................................................................................................................2
Wanneer is bronverwijzing nodig?.......................................................................................................................................2
Plagiaat..................................................................................................................................................................................3
Module 2: De APA-referentiestijl..............................................................................................................................................3
Stijl van bronverwijzing: APA................................................................................................................................................3
Andere stijlen........................................................................................................................................................................6
Bepalen van datum van websites of webpagina’s................................................................................................................7
DOI-nummer van publicatie vinden......................................................................................................................................7
Module 3: Structuur van en in de tekst....................................................................................................................................8
Titelpagina.............................................................................................................................................................................8
Structuur van de tekst...........................................................................................................................................................8
Module 4: Citeren en parafraseren (in-tekst referenties)........................................................................................................9
Citeren...................................................................................................................................................................................9
Parafraseren........................................................................................................................................................................11
Afbeeldingen, grafieken, diagrammen en tekeningen.......................................................................................................12
Module 5: De referentielijst of bibliografie............................................................................................................................12
Module 6: Bronnen zoeken en beoordelen............................................................................................................................13
Wat zijn wetenschappelijke bronnen?................................................................................................................................13
Waar zoeken.......................................................................................................................................................................14
Zoekinstrumenten...............................................................................................................................................................14
Wetenschappelijke bronnen beoordelen...........................................................................................................................15
Module 7: EndNote.................................................................................................................................................................16
Hoe studeer ik het zelfstudiepakket academische bronverwerking?
Het volgende dien je te kennen voor het examen:
1) Wat is bronverwijzing en wanneer is het nodig?
2) Wat is plagiaat en hoe voorkom ik het?
3) Welke stijlen zijn er om bronnen te verwerken (bv. APA-stijl)?
4) Citeren en parafraseren: wat is het en hoe doe ik dit correct in de tekst o.b.v. APA?
5) Wat is een DOI-nummer en hoe vind ik het terug? (uitz.: Crossref moet je niet kunnen gebruiken maar jet moet weten dat
het bestaat en waarvoor het dient)
6) Waar let ik op bij de structuur van de tekst? (uitz.: de onderdelen van een titelpagina moet je niet van buiten kennen)
7) Hoe verwerk ik bronnen voor afbeeldingen, grafieken, diagrammen en tekeningen?
8) Module 6 i.v.m. bronnen zoeken en beoordelen dien je zeer goed te kennen.
9) Wat zijn Endnote en Zotero en wat kan je ermee doen?
1
,MODULE 1: HET BELANG VAN BRONVERWERKING
WAT IS BRONVERWIJZING?
Wanneer je een wetenschappelijke paper schrijft, doe je steeds beroep op eerder onderzoek om jouw argumenten kracht
bij te zetten. “Met je tekst draag je immers bij aan de wetenschappelijke discussie waarin iedere wetenschappelijke tekst
voortbouwt op de kennis van andere onderzoekers” (Goosen & Schoordijk, 2017, p. 73).
= Bronnen waarop je je baseert en waarop je beroep doet om je argumenten kracht bij te zetten
2 manieren:
Doorheen je tekst: verwijzing opnemen op daar waar je andermans ideeën gebruikt
o Inzichten door andere auteur(s) letterlijk overnemen in tekst = citeren OF mogelijkheid een passage uit
werk van andere auteur(s) weer te geven in je eigen woorden = parafraseren OF belangrijkste
ideeën/resultaten van studie samenvatten in eigen woorden refereren naar originele bronnen
Alle bronnen waar je doorheen werkstuk naar verwezen hebt, op het einde opnemen in referentielijst meer
gedetailleerde info over elk gebruikte bronnen
Zonder correcte bronvermelding: bezondig je je aan plagiaat!!!
WAAROM IS BRONVERWIJZING NODIG?
1. Aantonen WEET wat je beschreven en onderzocht hebt en over onderwerp waarover tekst is opgesteld: kans lezer
tonen werkstuk onderbouwd is
2. ERKENNING geven aan auteurs op wiens werk je voortbouwt: eerlijk aangeven inzichten en kennis reeds
bestonden
3. LEZER in staat stellen om gebruikte bronnenmateriaal terug te vinden, juistheid argumentatie nagaan en verdere
info over opzoeken
4. Niet enkel zinvol om werk voor anderen controleerbaar maken maar ook mogelijk om ZELF je gebruikte bronnen
op een later moment snel terugvinden
niet of fout refereert -> dwaalspoor
Voorbeelden:
In-tekst referenties:
Met kennis wordt voornamelijk gedoeld op diverse vormen van sociale en culturele kennis, waaronder waarden,
verwachtingen en normen inzake geaccepteerde handelingspatronen (Chaim & De Kimpe, 2012)
Referentielijst :
Van Maanen, J., & Schein, E. H. (1979). Toward a theory of organizational socialization. Research in Organizational
Behavior, 1, 209–264.
Wanberg, C. R. (2012). Facilitating organizational socialization: An introduction. In C. R. Wanberg (Ed.), The Oxford
handbook of organizational socialization (pp. 17–21). doi:10.1093/oxfordhb/9780199763672.013.0001
WANNEER IS BRONVERWIJZING NODIG?
TELKENS wetenschappelijke tekst informatie ontleent aan een bron. Alle ideeën of materialen, schriftelijk als mondeling,
die van ander afkomstig zijn moeten als dusdanig geïdentificeerd worden in je werkstuk en voorzien worden van een
degelijke bronvermelding.
gedrukte bronnen (papieren tijdschriftartikelen, kranten, …) en elektronische bronnen (online artikelen, blog posts,..;
ook wanneer je beroep doet op data/statistieken, afbeeldingen, opgenomen materiaal (televisie-uitzendingen, openbare
toespraken, …) en gesproken materiaal (interviews, persoonlijke gesprekken, wetenschappelijke presentaties
= iets letterlijk overnemen (citeren) ook als in eigen woorden zegt of vertaalt (parafraseren)
2
, NIET: algemeen gedeelde kennis aanhaalt (gemiddelde, water kookt bij 100 graden Celcius): zouden je vrienden,
ouders, familie dit ook weten? Dan weglaten
o Hou doelpubliek voor ogen
o Hoe specifieker info, hoe kleiner kans dat het als algemene kennis beschouwd kan worden
o Indien twijfelt: best voor zekerheid om verwijzing opnemen
PLAGIAAT
Plagiaat = fraude waarbij (on)bewust geen verwijzingen opneemt in wetenschappelijk werk als je plagiaat pleegt,
ontneem je jezelf en anderen de kans te oordelen over kwaliteit van je werk. Ook intellectuele diefstal genoemd.
Volgens de UAntwerpen
Het letterlijk overnemen, ook in vertaalde vorm, van een tekst of van de structuur van een tekst, tabellen, data,
etc. zonder bronvermelding
Het parafraserend overnemen van een (substantieel) deel van de inhoud of de strekking van een tekst zonder
bronvermelding
Het door anderen laten schrijven van een tekst of een (substantieel) deel ervan (ghost writing), zoals zou kunnen
blijken uit de mondelinge toelichting of verdediging van een student
Gevolgen plegen van plagiaat:
voor fraudecommissie verschijnen. Die onderzoeken feiten en oordeelt of het om fraude of plagiaat gaat. In geval de
fraudecommissie hierover beslist heeft: sancties opleggen
De student krijgt geen creditbewijs voor het betrokken opleidingsonderdeel of voor het betrokken deel van het opleidingsonderdeel
De student krijgt geen creditbewijs toegekend voor meerdere opleidingsonderdelen in het betrokken semester of in de betrokken tweede
zittijd
De student mag in het betrokken semester of in de betrokken tweede zittijd niet meer deelnemen aan de examens en behaalt in dat semester
of in de betrokken tweede zittijd geen creditbewijzen
De student mag in geen enkele examenzittijd van het lopende academiejaar nog deelnemen aan de examens en behaalt in het lopende
academiejaar geen creditbewijzen meer
De student wordt uitgesloten van verdere inschrijving in de instelling in ernstige, uitzonderlijke gevallen (bijvoorbeeld recidive)
Ook medeplichtigheid aan plagiaat (deel van jouw werkstuk laten overnemen waardoor jullie (quasi) identieke delen hebben
MODULE 2: DE APA-REFERENTIESTIJL
STIJL VAN BRONVERWIJZING: APA
APA = American Psychological Association
In-tekst referenties = ideeën van iemand anders parafraseert, steeds verwijzen originele bron: gebruik steeds
naam/namen van auteur(s), gevolgd publicatiejaar
o Verwijzing 1 auteur
bronverwijzing achteraan tussen haakjes opgenomen
Rechts-populistische partijen zijn er, ondanks hun electoraal succes, niet in geslaagd om het
partijsysteem in West-Europa fundamenteel te veranderen (Mudde, 2014).
Naar bron verwezen in lopende zin
Mudde (2014) stelt dat rechts-populistische partijen er, ondanks hun electoraal succes, niet in
geslaagd zijn om het partijsysteem in West-Europa fundamenteel te veranderen.
o 2 auteurs
Steeds naam van beide auteurs vermelden
Lopende zin: “en” of “and” dan (publicatiejaar)
Tussen haakjes einde zin: (auteurs, publicatiejaar)
o 3, 4 of 5 auteurs
3
