Samenvatting Inleiding tot het recht: deel 3 professor Keirsbilck

Inleiding tot het recht
Luik 3 : ondernemingsrecht




Deel 1 : inleiding

Actualiteit – krantenknipsels
- Aantal startende ondernemers naar recordhoogte
 Duid aan hoe goed het gaat in een economie
 Veel starters = het gaat goed in de economie
 Veel faillissementen = het gaat slecht in de economie
- Werken via vennootschap nog nooit zo interessant
 Vennootschap = vennootschapsbelasting
 Geen vennootschap = personenbelasting
- Vlaamse start-ups vangen miljoenen euro’s
 Geld ophalen
 Leningen aangaan
 Debt  kapitaalsverhoging
 Aandeelhouders gaan meer investeren
 Nieuwe aandeelhouders die willen investeren
 Verschil beide : SE krijgt op het einde van de rit zijn geld terug
(leningen). Aandeelhouders niet (debt).
- 880 miljoen boete voor Scania
 boete voor kartel dat gevormd is
 afspraken maken over de verkoopprijs en uitstootnormen = verboden
- Mysterie shoppers
 Afdwingen van rechtsregels
 Bv. geen verkoop van alcohol aan -16.
 Ambtenaren die worden ingeschakeld om zich voor te doen als echte klant.
Ze zijn een handlanger van de overheid
- Restaurant La Maison du Cygne
 Veel faillissementen na de aanslagen van 22 maart
 Veel faillissementen = economie draait niet goed

Van handelsrecht naar ondernemingsrecht
- Vroeger de term handelsrecht
- Nu de term ondernemingsrecht

Handels- en economisch recht + vennootschapsrecht
- Handelsrecht
 Traditioneel is het een bijzonder en afwijkend recht t.o.v. van het
gemene recht
 Van toepassing op handelaars
 Handelaars zeer eng gedefinieerd!




1

,  Alle handelaars zijn ondernemingen maar niet alle
ondernemingen zijn handelaars
 Ontstaan in de ME omdat het burgerlijke recht tekort schoot
 Regels voor de relatie tussen handelaars  burgerlijk recht schoot
tekort hiervoor
 Belangrijkste bronnen
 Wetboek van koophandel
 Door Napoleon
 1807
 WCO : wet continuïteit ondernemingen
 Ondernemingen in financiële moeilijkheden beschermen
tegen SE’s
 Faillissementswet

Insolventierecht

 Van toepassing op handelaars - natuurlijke personen en
handelsvennootschappen




- Bijzonder handelsrecht
 Commerciële materie
 Geen gemeenrechtelijke regeling voor  niet in het BW
- Afwijkend handelsrecht
 Bv. regeling voor lastgeving, lening,…
 Van toepassing op handelaars en handelsdaden

- Economisch recht
 Ontwikkeld in de 20ste eeuw
 Geheel van rechtsregels dat erop gericht is de vrije en eerlijke
concurrentie op de economische markten te vrijwaren
 Reglementeren de vrije vestiging, mededinging en prijzen,
marktprijzen,…




2

,  Belangrijkste bron
 Wetboek van economisch recht 2013 WER
 Door Johan Vande Lanotte
 Van toepassing op ondernemingen in functionele zin
 Elke natuurlijke persoon of rechtspersoon
 Die op duurzame wijze
 Een economisch doel nastreeft
- Vennootschapsrecht
 Geeft een overzicht van de privaatrechtelijke organisatievormen
 Vroeger (19de eeuw)
 Vennootschappen met een burgerlijk doel  BW
 Vennootschappen met een handelsdoel  W.Kh.
 Belangrijkste bron
 Wetboek van vennootschappen 1999
 Van toepassing op vennootschappen : een vennootschap
wordt opgericht door een contract op grond waarvan art. 1
W.Venn.
 Twee of meer personen overeenkomen
 Iets in gemeenschap te brengen
 Met als doel één of meer nauwkeurig omschreven
activiteiten uit te oefenen en
 Met het oogmerk aan de vennoten een rechtstreeks
of onrechtstreeks vermogensvoordeel te bezorgen.
 Burgerlijke vennootschappen (in het BW)
 Handelsvennootschappen (in het
wetboek van koophandel)

Samengebracht in het wetboek van vennootschappen

Hervorming van het vennootschapsrecht
- Door minister Koen Geens
- 3 grote veranderingen
1. Modernisering insolventierecht
 WCO en faillissementswet geschrapt en een nieuwe versie
ingebracht in het WER
 Insolventierecht is nu van toepassing op alle ondernemingen niet
alleen op handelaars
 Moderne insolventierecht
2. Wetboek van Koophandel afgeschaft
3. Wetboek van Vennootschapsrecht
 Volledig nieuw wetboek voor vennootschappen en verenigingen

Gemoderniseerd insolventierecht (sinds 1 mei 2018)
- Wet van 11 augustus 2017 houdende de invoeging van boek XX “insolventie van
ondernemingen” in het WER
 Afschaffing WCO en faillissementswet
 Aan het WER heeft men een 20ste boek toegevoegd “insolventie van
ondernemingen”



3

,  Voor ondernemingen in formele zin
 Van toepassing op alle ondernemingen
 Sinds 1 mei 2018 kunnen ook vrije beroepers failliet gaan

Ons wetboek van Koophandel dateerde van 1807
- Hervorming ondernemingsrecht
- Afschaffen van wetboek van Koophandel (1807)
 Was van toepassing op handelaars
 Zeer eng gedefinieerd
 Art. 1 handelaars dat zijn zij die van het stellen van daden van
koophandel hun beroep maken
 Natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit
uitoefent of een vennootschap met activiteit
 Stellen van één of meer daden van koophandel
 Limitatief opgesomd in art. 2 & art. 3
 NIET de activiteiten van de vrije beroepen (tertiaire
sector) en de landbouwactiviteiten
 Vrije beroepen hebben een eigen orde met
een eigen tuchtorgaan
 Intellectuele dienstverleningen
 Waren geen handelaars
 Konden niet failliet gaan voor de
hervormingen, sinds 1 mei kan dit wel
 Wel bv. kopen en verkopen
 Finaliteit = winstoogmerk
- Handelaars hadden een eigen rechtbank : rechtbank van koophandel
 Beslechten van geschillen tussen handelaars

Ons land heeft nood aan een modern ondernemingsrecht
- Kritiek op archaïsch begrip “handelaar”
 Onduidelijke en onvolledige lijst “daden van koophandel”
 Vrije beroepen, landbouwers, burgerlijke vennootschappen en vzw’s waren
géén handelaars en dus burgerlijk  ?!
 Hierop waren de regels van het handelsrecht niet van toepassing
- De-codificatie van het Wetboek Van Koophandel
 W.KH. was onlogisch, ongestructureerd geraamte geworden
- Gestage groei van het economisch recht
- Concurrerende codificatie door het wetboek van economisch recht
- Van toepassing op ondernemingen in de functionele zin

Handlesrecht is dood, leve het ondernemingsrecht (sinds 1 november 2018)
- W.Kh afgeschaft
- Wat er nog restte wordt geïntegreerd in een gemoderniseerd
ondernemingsrecht = wetboek van economisch recht
 Handelsbewijsrecht wordt ondernemingsbewijsrecht
 WER heeft nu in totaal 20 boeken
- Van toepassing op ondernemingen = nieuwe definitie
- De rechtbank van koophandel wordt vervangen door de
ondernemingsrechtbank
 Bevoegd voor alle geschillen tussen ondernemingen


4