1. Hallo
2. Hallo
3. Hallo
4. Hallo
5. KOORTS
5.1. Inleiding
- Koorts = lichaamstemperatuur die hoger is dan normaal
o ‘Normaal’ = 35.6°C – 37.7°C
- Koorts = signaal, kritisch mechanisme in de verdediging van het lichaam
- Etiologie:
o Bacteriële en virale infecties
o Kanker
o Multisysteemaandoeningen, zoals reuma
5.1.1. Koorts meten
- Oraal
o Onder de tong, zo diep mogelijk
o Niet praten
o Rustig ademen door de neus
o Niet eten of drinken vlak voor het meten
- Rectaal
o Voornamelijk bij kinderen
o Niet eenvoudig om correct uit te voeren
o Voorzichtig wegens kans op beschadiging mucosa
o Minder betrouwbaar bij volwassenen en ouderen
- Oksel:
o Niet altijd betrouwbaar: temperatuur kan normaal zijn, terwijl patiënt toch koorts
heeft
- Oor: (trommelvlies, tympanische meting)
o Zelfde vasculatuur als hypothalamus
o Meting ~ rectale meting
o Opletten bij jonge kinderen omwille van de nauwe gehoorgang
- Voorhoofdthermometers:
o Meten temperatuur thv de huid
o Voorhoofd, temporale streek
5.2. Behandeling
5.2.1. Kinderen
- Koorts stimuleert het immuunsysteem
- Behandeling gericht op wegnemen van ongemak
- Oorzaak aanpakken
- Koorts die langer dan 3 dagen aanhoudt: voldoende drinken, eventueel lauw bad
5.2.1.1. PARACETAMOL
- 10 mg/kg/keer, 6x/d (max. 60 mg/kg/dag)
- 15 mg/kg/keer, 4x/d (max. 60 mg/kg/dag)
- Min. 4u tussen 2 dosissen
- Werking begint na 15-30min. en houdt 3-6u aan
Rectaal vs. Oraal
- Biobeschikbaarheid
- Concentratie/tijd profiel
- Individuele voorspelbaarheid
1
, - Paracetamol als illustratie
o Variabiliteit van de dosis-concentratie rectaal paracetamol 12.5 mg/kg/6h
o Mediane trend is geen betrouwbare weergave voor individuele trend
o ! Dosissen rectaal hoger omwille van lagere biologische beschikbaarheid en grotere
verschillen in absorptie
o Biologische beschikbaarheid bij rectaal toedienen niet voorspelbaar
o Rectaal enkel te verkiezen bij misselijkheid en braken
o Verband tussen inname van paracetamol en optreden van astma op leeftijd van 6-7
jaar: ?
5.2.1.2. IBUPROFEN
- Max. 5 mg / kg per toediening, max. 3 x/d (max. 1,2 g/d)
- Werking begint na 30-60 min. en houdt 4-6u aan
- Niet bij diarree / dehydratatie, nierinsufficiëntie, infecties met varicella (windpokken)
5.2.1.3. ACETYLSALICYLZUUR
- Afgeraden, omwille van verhoogd risico op Reye-syndroom
5.2.1.4. Paracetamol of ibuprofen?
- Paracetamol, liefst langs orale weg: 1e keuze
- Ibuprofen: even doeltreffend, maar mogelijk meer risico op ongewenste effecten
o Verdient de voorkeur als er ook een ontstekingscomponent is
- Bij hoge koorts: eventueel afwisselend paracetamol en ibuprofen toedienen (elk om de 8 uur)?
o Geen wetenschappelijke argumenten hiervoor; zie PITCH studie
5.2.2. Volwassenen
- Paracetamol: 1e keuze
- Voldoende hoog doseren: tot 1 g per keer; max. 4 g/d
2
2. Hallo
3. Hallo
4. Hallo
5. KOORTS
5.1. Inleiding
- Koorts = lichaamstemperatuur die hoger is dan normaal
o ‘Normaal’ = 35.6°C – 37.7°C
- Koorts = signaal, kritisch mechanisme in de verdediging van het lichaam
- Etiologie:
o Bacteriële en virale infecties
o Kanker
o Multisysteemaandoeningen, zoals reuma
5.1.1. Koorts meten
- Oraal
o Onder de tong, zo diep mogelijk
o Niet praten
o Rustig ademen door de neus
o Niet eten of drinken vlak voor het meten
- Rectaal
o Voornamelijk bij kinderen
o Niet eenvoudig om correct uit te voeren
o Voorzichtig wegens kans op beschadiging mucosa
o Minder betrouwbaar bij volwassenen en ouderen
- Oksel:
o Niet altijd betrouwbaar: temperatuur kan normaal zijn, terwijl patiënt toch koorts
heeft
- Oor: (trommelvlies, tympanische meting)
o Zelfde vasculatuur als hypothalamus
o Meting ~ rectale meting
o Opletten bij jonge kinderen omwille van de nauwe gehoorgang
- Voorhoofdthermometers:
o Meten temperatuur thv de huid
o Voorhoofd, temporale streek
5.2. Behandeling
5.2.1. Kinderen
- Koorts stimuleert het immuunsysteem
- Behandeling gericht op wegnemen van ongemak
- Oorzaak aanpakken
- Koorts die langer dan 3 dagen aanhoudt: voldoende drinken, eventueel lauw bad
5.2.1.1. PARACETAMOL
- 10 mg/kg/keer, 6x/d (max. 60 mg/kg/dag)
- 15 mg/kg/keer, 4x/d (max. 60 mg/kg/dag)
- Min. 4u tussen 2 dosissen
- Werking begint na 15-30min. en houdt 3-6u aan
Rectaal vs. Oraal
- Biobeschikbaarheid
- Concentratie/tijd profiel
- Individuele voorspelbaarheid
1
, - Paracetamol als illustratie
o Variabiliteit van de dosis-concentratie rectaal paracetamol 12.5 mg/kg/6h
o Mediane trend is geen betrouwbare weergave voor individuele trend
o ! Dosissen rectaal hoger omwille van lagere biologische beschikbaarheid en grotere
verschillen in absorptie
o Biologische beschikbaarheid bij rectaal toedienen niet voorspelbaar
o Rectaal enkel te verkiezen bij misselijkheid en braken
o Verband tussen inname van paracetamol en optreden van astma op leeftijd van 6-7
jaar: ?
5.2.1.2. IBUPROFEN
- Max. 5 mg / kg per toediening, max. 3 x/d (max. 1,2 g/d)
- Werking begint na 30-60 min. en houdt 4-6u aan
- Niet bij diarree / dehydratatie, nierinsufficiëntie, infecties met varicella (windpokken)
5.2.1.3. ACETYLSALICYLZUUR
- Afgeraden, omwille van verhoogd risico op Reye-syndroom
5.2.1.4. Paracetamol of ibuprofen?
- Paracetamol, liefst langs orale weg: 1e keuze
- Ibuprofen: even doeltreffend, maar mogelijk meer risico op ongewenste effecten
o Verdient de voorkeur als er ook een ontstekingscomponent is
- Bij hoge koorts: eventueel afwisselend paracetamol en ibuprofen toedienen (elk om de 8 uur)?
o Geen wetenschappelijke argumenten hiervoor; zie PITCH studie
5.2.2. Volwassenen
- Paracetamol: 1e keuze
- Voldoende hoog doseren: tot 1 g per keer; max. 4 g/d
2