Sociale psychologie
Inhoudsopgave
Les 1 (introductie)................................................................................................................................. 2
Wat is sociale psychologie ............................................................................................................... 2
Webinar Pieternel Dijkstra................................................................................................................. 2
Theorie van gepland gedrag ...................................................................................................... 3
Onderliggende motivatie ............................................................................................................ 5
Hoe kan je mensen precies beïnvloeden .................................................................................. 6
Examen vragen: ................................................................................................................................ 8
Les 2 beïnvloeding ............................................................................................................................... 9
Onbewuste invloeden ...................................................................................................................... 9
Spiegelen en sympathie................................................................................................................. 12
Les 3 het zelf ....................................................................................................................................... 17
Zelfbewustzijn (p. 73) ....................................................................................................................... 18
Les 4 schoonheidsbeeld (perfect me) ............................................................................................. 28
Les 5 Zelfvertrouwen .......................................................................................................................... 32
Relatie tot angst .............................................................................................................................. 32
Les 7 emoties en sociale interactie .................................................................................................. 36
Les 8 Cognitieve vertekening ........................................................................................................... 43
Informatie ......................................................................................................................................... 43
Video 30 biases ............................................................................................................................... 55
Les 9 Studies i.v.m. desegregatie, contactheorie en Jigsaw Model ............................................ 67
ARTIKEL: Een dynamisch perspectief op geweld in familierelaties ................................. 71
Na het bestuderen van dit artikel: ......................................................................................... 71
Les 10 psychologie van armoede .................................................................................................... 74
Samenvatting Engelse tekst: .......................................................................................................... 75
Les 11attractie en intimiteit ............................................................................................................... 77
Soorten liefde .................................................................................................................................. 79
Tekst: Sociaal Werkers en Invloeden op Eigen Seksualiteit ........................................................ 80
1
,Les 1 (introductie)
Wat is sociale psychologie
• De Sociaal Psychologie is de wetenschap die de relatie tussen een
individu en (imaginaire) groepen onderzoekt, ofwel in hoeverre en hoe
een individu wordt beïnvloed door zijn omgeving. Sociaal Psychologen
zijn vaak actief als wetenschappelijk onderzoeker, als deskundige op
een bepaald gebied (reclame, loopbaanontwikkeling) of meer
praktisch werkzaam in bijv. training en communicatie.
• Het specialisme van de Sociaal Psycholoog maakt hem (meer dan
andere Psychologen) interessant voor de profit sector, maar ook non
profit. Een Sociaal Psycholoog kan bijvoorbeeld inzicht geven in hoe
reclame een bepaalde doelgroep maximaal bereikt en beïnvloedt en
zo een belangrijke bijdrage leveren aan de marketingstrategie van een
bedrijf. Hij kan echter ook bijdragen aan de effectiviteit van een
politieke campagne. In het verlengde hiervan vind je ze ook bij
organisaties die zich richten op voorlichting en bij goede doelen. Een
Sociaal Psycholoog kan bij iedere organisatie die op een of andere
manier mensen wil sturen terecht.
• Het vakgebied van de Sociaal Psycholoog kent een overlap met dat
van de Organisatiepsycholoog. Social Psychologen kunnen dan ook
werken op HR afdelingen, adviseren bij reorganisaties en bijdragen aan
scholing en trianing van personeel. Bij dat laatste zal de nadruk vooral
liggen op communicatietraining.
• Sociaal Psychologen die wetenschappelijk onderzoek doen houden
zich bezig met onderwerpen als de invloed van culturele verschillen op
communicatie op de werkvloer, de menselijke neiging zijn zich te
conformeren naar een meerderheidsstandpunt of het gebruik van
stereotyperingen om groepen te mobiliseren (bijvoorbeeld in
conflictsituaties).
Webinar Pieternel Dijkstra
àDeterminanten van gedrag? Wat gebeurt er wat gebeurt er vooraf, in het
hoofd voor bepaald gedrag? waardoor ze bepaald gedrag vertonen
Praktijk
• Te snel naar oplossingen grijpen , logisch je wilt de andere helpen en dit zo
snel mogelijk doen, probleem is dat je dit te snel wilt, beter eerst naar
gedrag kijken en waarom toont hij dit gedrag , meer informatie hierover
geeft het handvaten om het gedrag beter te begrijpen of beïnvloeden
• gebrekkig aan informatie
2
,• kiezen een methode vanuit eigen voorkeur, voelt vertrouwt
we gaan snel in oplossingen denken, maar denken te snel in oplossingen van
methoden à doen dit niet express maar ook kijken naar laatste stand van
zaken uit de wetenschap en theorie wat ons kan helpen, research kan
versterkt worden in de
Evidence based practice.
à niet alleen je ervaring meenemen maar ook informatie, kennis, ervaringen en
intuïtie en ook naar theorie en wetenschappelijk onderzoek. Nieuwe stand van
zaken uit de wetenschap die je kunnen helpen (research evident)
Theorie van gepland gedrag
à kan heel goed voorspellen wat mensen gaan doen, inzicht geven in
determinanten (elementen dat of omstandigheden die bepalend is) van gedrag
waarbij je met een cliënt te maken hebt
• helpt begrijpen hoe gedrag tot stand komt
• zowel op doelgroepsniveau als op individueel niveau
• Wetenschappelijk onderzoek: gezond eten, roken, blowen,…
• Helpt welke pedagogische knoppen je moet draaien om gedrag aan te passen.
• handelen als professional beter onderbouwen
• interventies gerichter
3
, 4
Inhoudsopgave
Les 1 (introductie)................................................................................................................................. 2
Wat is sociale psychologie ............................................................................................................... 2
Webinar Pieternel Dijkstra................................................................................................................. 2
Theorie van gepland gedrag ...................................................................................................... 3
Onderliggende motivatie ............................................................................................................ 5
Hoe kan je mensen precies beïnvloeden .................................................................................. 6
Examen vragen: ................................................................................................................................ 8
Les 2 beïnvloeding ............................................................................................................................... 9
Onbewuste invloeden ...................................................................................................................... 9
Spiegelen en sympathie................................................................................................................. 12
Les 3 het zelf ....................................................................................................................................... 17
Zelfbewustzijn (p. 73) ....................................................................................................................... 18
Les 4 schoonheidsbeeld (perfect me) ............................................................................................. 28
Les 5 Zelfvertrouwen .......................................................................................................................... 32
Relatie tot angst .............................................................................................................................. 32
Les 7 emoties en sociale interactie .................................................................................................. 36
Les 8 Cognitieve vertekening ........................................................................................................... 43
Informatie ......................................................................................................................................... 43
Video 30 biases ............................................................................................................................... 55
Les 9 Studies i.v.m. desegregatie, contactheorie en Jigsaw Model ............................................ 67
ARTIKEL: Een dynamisch perspectief op geweld in familierelaties ................................. 71
Na het bestuderen van dit artikel: ......................................................................................... 71
Les 10 psychologie van armoede .................................................................................................... 74
Samenvatting Engelse tekst: .......................................................................................................... 75
Les 11attractie en intimiteit ............................................................................................................... 77
Soorten liefde .................................................................................................................................. 79
Tekst: Sociaal Werkers en Invloeden op Eigen Seksualiteit ........................................................ 80
1
,Les 1 (introductie)
Wat is sociale psychologie
• De Sociaal Psychologie is de wetenschap die de relatie tussen een
individu en (imaginaire) groepen onderzoekt, ofwel in hoeverre en hoe
een individu wordt beïnvloed door zijn omgeving. Sociaal Psychologen
zijn vaak actief als wetenschappelijk onderzoeker, als deskundige op
een bepaald gebied (reclame, loopbaanontwikkeling) of meer
praktisch werkzaam in bijv. training en communicatie.
• Het specialisme van de Sociaal Psycholoog maakt hem (meer dan
andere Psychologen) interessant voor de profit sector, maar ook non
profit. Een Sociaal Psycholoog kan bijvoorbeeld inzicht geven in hoe
reclame een bepaalde doelgroep maximaal bereikt en beïnvloedt en
zo een belangrijke bijdrage leveren aan de marketingstrategie van een
bedrijf. Hij kan echter ook bijdragen aan de effectiviteit van een
politieke campagne. In het verlengde hiervan vind je ze ook bij
organisaties die zich richten op voorlichting en bij goede doelen. Een
Sociaal Psycholoog kan bij iedere organisatie die op een of andere
manier mensen wil sturen terecht.
• Het vakgebied van de Sociaal Psycholoog kent een overlap met dat
van de Organisatiepsycholoog. Social Psychologen kunnen dan ook
werken op HR afdelingen, adviseren bij reorganisaties en bijdragen aan
scholing en trianing van personeel. Bij dat laatste zal de nadruk vooral
liggen op communicatietraining.
• Sociaal Psychologen die wetenschappelijk onderzoek doen houden
zich bezig met onderwerpen als de invloed van culturele verschillen op
communicatie op de werkvloer, de menselijke neiging zijn zich te
conformeren naar een meerderheidsstandpunt of het gebruik van
stereotyperingen om groepen te mobiliseren (bijvoorbeeld in
conflictsituaties).
Webinar Pieternel Dijkstra
àDeterminanten van gedrag? Wat gebeurt er wat gebeurt er vooraf, in het
hoofd voor bepaald gedrag? waardoor ze bepaald gedrag vertonen
Praktijk
• Te snel naar oplossingen grijpen , logisch je wilt de andere helpen en dit zo
snel mogelijk doen, probleem is dat je dit te snel wilt, beter eerst naar
gedrag kijken en waarom toont hij dit gedrag , meer informatie hierover
geeft het handvaten om het gedrag beter te begrijpen of beïnvloeden
• gebrekkig aan informatie
2
,• kiezen een methode vanuit eigen voorkeur, voelt vertrouwt
we gaan snel in oplossingen denken, maar denken te snel in oplossingen van
methoden à doen dit niet express maar ook kijken naar laatste stand van
zaken uit de wetenschap en theorie wat ons kan helpen, research kan
versterkt worden in de
Evidence based practice.
à niet alleen je ervaring meenemen maar ook informatie, kennis, ervaringen en
intuïtie en ook naar theorie en wetenschappelijk onderzoek. Nieuwe stand van
zaken uit de wetenschap die je kunnen helpen (research evident)
Theorie van gepland gedrag
à kan heel goed voorspellen wat mensen gaan doen, inzicht geven in
determinanten (elementen dat of omstandigheden die bepalend is) van gedrag
waarbij je met een cliënt te maken hebt
• helpt begrijpen hoe gedrag tot stand komt
• zowel op doelgroepsniveau als op individueel niveau
• Wetenschappelijk onderzoek: gezond eten, roken, blowen,…
• Helpt welke pedagogische knoppen je moet draaien om gedrag aan te passen.
• handelen als professional beter onderbouwen
• interventies gerichter
3
, 4
