Definities deontologische aspecten:
Ten geleide
Fundamentele Niet te discussiëren uitgangspunten
principes
Deontologie vanuit de normatieve ethiek is deontologie één manier om morele problemen
te benaderen
Normatieve ‘doe ik de goede dingen’
professionaliteit
Normatieve professionaliteit houdt in dat we deze opvattingen expliciteren en
bespreekbaar maken, in dialoog onder beroepsgenoten
Technische ‘doe ik de dingen goed’
professionaliteit
Proloog – het goede doen
Integriteit Het goede doen
Moraal Het geheel van waarden en normen die richting geven aan ons handelen en
zin geven aan we denken en doen
Ethiek de studie van de moraal / het is een filosofische discipline die waarde- en
normenstelsels onderzoekt en onder woorden brengt en nagaat welke
argumenten bepaalde keuzes voor dat goede legitimeren.
Consequentialisme Een handeling is goed als deze de best mogelijke gevolgen oplevert
Deontologie Een handeling is goed als deze vertrekt vanuit de juiste intentie (principe)
Meta-ethiek zoekt naar de fundamenten van de ethiek en bekijkt het morele taalgebruik
en het argumenteren
Normatieve ethiek zoekt naar de theoretische kaders waarbinnen morele problemen behandeld
kunnen worden
Toegepaste ethiek bekijkt morele problemen binnen specifieke domeinen
Empirische ethiek betreft disciplines waarbij concrete waarden en normen onderzocht worden
die gelden in een samenleving of behoren tot het referentiekader van
personen. Er wordt onder meer gekeken naar hun sociale of psychologische
oorsprong, naar veranderingen, oorzaken en naar hun impact
Verwisselbaarheid houdt in dat bij het innemen van een standpunt, de eigen belangen niet
meer gewicht toekent dan de belangen van anderen
Consequentialisme evalueert een handeling op basis van de toestand die die handeling
veroorzaakt: een handeling is goed als die de best mogelijke gevolgen
(consequenties) oplevert – of de minst schadelijke
1
, Deugdenethiek de evaluatie ligt niet bij de handeling maar wel bij de handelende persoon
Moreel leren belang van reflectie en dialoog (ethiek als praktische wijsheid)
Verwerken Elke activiteit die men met persoonsgegevens verricht
Finaliteit Met welk doel dat je gegevens bijhoudt
Opslagbeperking Gegevens mogen niet langer bewaard worden dan noodzakelijk nodig is voor
de vooropgestelde doelen waarvoor ze worden verwerkt
Accountability algemene verantwoordingsplicht
Prior consent Toestemming die op voorhand wordt gevraagd
Actual consent Toestemming die op het moment zelf wordt gegeven
Subsequent Toestemming die achteraf wordt gegeven
consent
Negociated = onderhandelende toestemming
consent toestemming moet dynamisch en wederkerig zijn
Handelings- de geschiktheid om rechten en plichten zelfstandig uit te voeren, zonder
bekwaamheid tussenkomst van derden
Wilsbekwaamheid gaat over het toetsen van de geïnformeerde toestemming van de cliënt over
behandelingen en andere tussenkomsten
Hypothetical men probeert zich voor te stellen wat de persoon gewild zou hebben
consent
Proxy consent de hulp wordt ingeroepen van naasten en kennissen om de wil, wensen en
voorkeuren van iemand te leren kennen en zich beter te kunnen inleven
Pseudonimisering hier kunnen anonieme gegevens met de juiste sleutel inzichtelijk gemaakt
worden, waardoor herleiding naar natuurlijke personen later opnieuw
mogelijk is
Anonimisering draait om de versleuteling die niet omkeerbaar is
The hiding het bewust onder de radar houden van een verdienmodel rond het
strategy verzamelen van persoonsgegevens, een geheim dat misschien nog
angstvalliger bewaakt werd dan het algoritme achter hun zoekmachine (Eric
Schmidt)
Toezichts- een verdienmodel gebaseerd op datahandel en is gericht op observatie,
kapitalisme monitoring en controle
Wall een eindeloze opeenvolging van ‘nieuwsberichten’, waar menigeen wellicht
al veel uren doelloos door gescrold heeft
2
Ten geleide
Fundamentele Niet te discussiëren uitgangspunten
principes
Deontologie vanuit de normatieve ethiek is deontologie één manier om morele problemen
te benaderen
Normatieve ‘doe ik de goede dingen’
professionaliteit
Normatieve professionaliteit houdt in dat we deze opvattingen expliciteren en
bespreekbaar maken, in dialoog onder beroepsgenoten
Technische ‘doe ik de dingen goed’
professionaliteit
Proloog – het goede doen
Integriteit Het goede doen
Moraal Het geheel van waarden en normen die richting geven aan ons handelen en
zin geven aan we denken en doen
Ethiek de studie van de moraal / het is een filosofische discipline die waarde- en
normenstelsels onderzoekt en onder woorden brengt en nagaat welke
argumenten bepaalde keuzes voor dat goede legitimeren.
Consequentialisme Een handeling is goed als deze de best mogelijke gevolgen oplevert
Deontologie Een handeling is goed als deze vertrekt vanuit de juiste intentie (principe)
Meta-ethiek zoekt naar de fundamenten van de ethiek en bekijkt het morele taalgebruik
en het argumenteren
Normatieve ethiek zoekt naar de theoretische kaders waarbinnen morele problemen behandeld
kunnen worden
Toegepaste ethiek bekijkt morele problemen binnen specifieke domeinen
Empirische ethiek betreft disciplines waarbij concrete waarden en normen onderzocht worden
die gelden in een samenleving of behoren tot het referentiekader van
personen. Er wordt onder meer gekeken naar hun sociale of psychologische
oorsprong, naar veranderingen, oorzaken en naar hun impact
Verwisselbaarheid houdt in dat bij het innemen van een standpunt, de eigen belangen niet
meer gewicht toekent dan de belangen van anderen
Consequentialisme evalueert een handeling op basis van de toestand die die handeling
veroorzaakt: een handeling is goed als die de best mogelijke gevolgen
(consequenties) oplevert – of de minst schadelijke
1
, Deugdenethiek de evaluatie ligt niet bij de handeling maar wel bij de handelende persoon
Moreel leren belang van reflectie en dialoog (ethiek als praktische wijsheid)
Verwerken Elke activiteit die men met persoonsgegevens verricht
Finaliteit Met welk doel dat je gegevens bijhoudt
Opslagbeperking Gegevens mogen niet langer bewaard worden dan noodzakelijk nodig is voor
de vooropgestelde doelen waarvoor ze worden verwerkt
Accountability algemene verantwoordingsplicht
Prior consent Toestemming die op voorhand wordt gevraagd
Actual consent Toestemming die op het moment zelf wordt gegeven
Subsequent Toestemming die achteraf wordt gegeven
consent
Negociated = onderhandelende toestemming
consent toestemming moet dynamisch en wederkerig zijn
Handelings- de geschiktheid om rechten en plichten zelfstandig uit te voeren, zonder
bekwaamheid tussenkomst van derden
Wilsbekwaamheid gaat over het toetsen van de geïnformeerde toestemming van de cliënt over
behandelingen en andere tussenkomsten
Hypothetical men probeert zich voor te stellen wat de persoon gewild zou hebben
consent
Proxy consent de hulp wordt ingeroepen van naasten en kennissen om de wil, wensen en
voorkeuren van iemand te leren kennen en zich beter te kunnen inleven
Pseudonimisering hier kunnen anonieme gegevens met de juiste sleutel inzichtelijk gemaakt
worden, waardoor herleiding naar natuurlijke personen later opnieuw
mogelijk is
Anonimisering draait om de versleuteling die niet omkeerbaar is
The hiding het bewust onder de radar houden van een verdienmodel rond het
strategy verzamelen van persoonsgegevens, een geheim dat misschien nog
angstvalliger bewaakt werd dan het algoritme achter hun zoekmachine (Eric
Schmidt)
Toezichts- een verdienmodel gebaseerd op datahandel en is gericht op observatie,
kapitalisme monitoring en controle
Wall een eindeloze opeenvolging van ‘nieuwsberichten’, waar menigeen wellicht
al veel uren doelloos door gescrold heeft
2
