Historisch context de Verlichting
De wetenschappelijke revolutie was de voorganger van de Verlichting. Deze revolutie vond
plaats tijdens tijdvak 6 en had verschillende oorzaken:
- Ontdekkingsreizen: er werd nieuwe flora & fauna ontdekt en de schepen gebouwd en
apparatuur werd uitgevonden.
- Ambachtelijke technieken maakten het mogelijk om nieuwe uitvindingen te doen
- Humanisten gingen sinds de Renaissance kritisch teksten analyseren en aanpassen,
waar rationalisme voor werd gebruikt
- De mensen wilden steeds meer zelf dingen onderzoeken met eigen waarnemingen
empirisme.
De nieuwe inzichten en ontdekkingen leidden tot discussies over hoe deze verklaard konden
worden. Newton maakte een grote samenvatting over de natuurwetten, die in het heden nog
steeds relevant zijn.
Het verschil tussen de wetenschappelijke revolutie en de Verlichting is dat dezelfde ideeën
tijdens de Verlichting op elk gebied van de samenleving werden toegepast in plaats van enkel
op de wetenschap. Verlichte denkers:
Locke: Natuurrechten/mensenrechten mogen niet geschonden worden.
Sociaal contract: de koning was door het volk aan de macht gekomen voor de veiligheid
van de staat.
Rousseau: Ook sociaal contract, maar de macht ligt meer in de handen van het volk. Iedereen
is gelijk + vrijheid staat centraal. Er moest een democratie zijn die pleitte voor de algemene
wil van het volk.
Montesquieu: Absolute vorst zorgt voor machtsmisbruik, dus moet de macht gescheiden
worden. Het moet worden verdeeld onder de wetgevende-, uitvoerende- en rechtsprekende
macht. Ze moeten allemaal evenveel macht hebben onafhankelijk van elkaar.
Smith: Economie moet op basis van vraag en aanbod zijn, zonder bemoeienis van de
overheid. Economie blijft in stand door het rationeel eigenbelang van het volk.
De verlichtingsideeën verspreidden zich onder het volk. Eerst vooral in koffiehuizen van de
edelen/bourgeoisie, maar snel kwam de publieke opinie op in alle lagen van de samenleving.
De vorsten zagen dit als een bedreiging, omdat de verlichtingsideeën botsten met het droit
divin (goddelijk recht) en het absolutisme. Daarom paste ze vaak censuur toe om deze
radicale ideeën te beperken en zichzelf te beschermen. Echter waren er ook vorsten die deze
ideeën omarmden en het goddelijk recht aan de kant schoven en zichzelf als een dienaar van
de staat zagen. Verlicht absolutisme.
De Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog/revolutie was de eerste democratische revolutie.
De oostkust van Noord-Amerika bestond uit 13 Britse koloniën, waar de verlichtingsideeën na
verloop van tijd ook aankwamen. De koloniën werden niet vertegenwoordigd in het Britse
parlement die de beslissingen nam over hun gebied. Hierdoor wilden ze meer
zelfbeschikking. In de koloniën werden commitees of correspondence gevestigd die als een
soort “regering” diende om het belang van zelfbeschikking en vertegenwoordiging te
vervullen. Het pamflet Common Sense van Thomas Paine versterkte de ontevredenheid van
de Amerikanen. Paine schreef dat het raar was om belasting te heffen zonder instemming.
Toen de Britse regering nieuwe belastingen wilde opheffen, kwamen de Amerikanen in
opstand onder het motto no taxation without representation. In 1776 verklaarde de
Amerikanen zich onafhankelijk van Groot-Brittanië, met de onafhankelijkheidsverklaring. De
De wetenschappelijke revolutie was de voorganger van de Verlichting. Deze revolutie vond
plaats tijdens tijdvak 6 en had verschillende oorzaken:
- Ontdekkingsreizen: er werd nieuwe flora & fauna ontdekt en de schepen gebouwd en
apparatuur werd uitgevonden.
- Ambachtelijke technieken maakten het mogelijk om nieuwe uitvindingen te doen
- Humanisten gingen sinds de Renaissance kritisch teksten analyseren en aanpassen,
waar rationalisme voor werd gebruikt
- De mensen wilden steeds meer zelf dingen onderzoeken met eigen waarnemingen
empirisme.
De nieuwe inzichten en ontdekkingen leidden tot discussies over hoe deze verklaard konden
worden. Newton maakte een grote samenvatting over de natuurwetten, die in het heden nog
steeds relevant zijn.
Het verschil tussen de wetenschappelijke revolutie en de Verlichting is dat dezelfde ideeën
tijdens de Verlichting op elk gebied van de samenleving werden toegepast in plaats van enkel
op de wetenschap. Verlichte denkers:
Locke: Natuurrechten/mensenrechten mogen niet geschonden worden.
Sociaal contract: de koning was door het volk aan de macht gekomen voor de veiligheid
van de staat.
Rousseau: Ook sociaal contract, maar de macht ligt meer in de handen van het volk. Iedereen
is gelijk + vrijheid staat centraal. Er moest een democratie zijn die pleitte voor de algemene
wil van het volk.
Montesquieu: Absolute vorst zorgt voor machtsmisbruik, dus moet de macht gescheiden
worden. Het moet worden verdeeld onder de wetgevende-, uitvoerende- en rechtsprekende
macht. Ze moeten allemaal evenveel macht hebben onafhankelijk van elkaar.
Smith: Economie moet op basis van vraag en aanbod zijn, zonder bemoeienis van de
overheid. Economie blijft in stand door het rationeel eigenbelang van het volk.
De verlichtingsideeën verspreidden zich onder het volk. Eerst vooral in koffiehuizen van de
edelen/bourgeoisie, maar snel kwam de publieke opinie op in alle lagen van de samenleving.
De vorsten zagen dit als een bedreiging, omdat de verlichtingsideeën botsten met het droit
divin (goddelijk recht) en het absolutisme. Daarom paste ze vaak censuur toe om deze
radicale ideeën te beperken en zichzelf te beschermen. Echter waren er ook vorsten die deze
ideeën omarmden en het goddelijk recht aan de kant schoven en zichzelf als een dienaar van
de staat zagen. Verlicht absolutisme.
De Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog/revolutie was de eerste democratische revolutie.
De oostkust van Noord-Amerika bestond uit 13 Britse koloniën, waar de verlichtingsideeën na
verloop van tijd ook aankwamen. De koloniën werden niet vertegenwoordigd in het Britse
parlement die de beslissingen nam over hun gebied. Hierdoor wilden ze meer
zelfbeschikking. In de koloniën werden commitees of correspondence gevestigd die als een
soort “regering” diende om het belang van zelfbeschikking en vertegenwoordiging te
vervullen. Het pamflet Common Sense van Thomas Paine versterkte de ontevredenheid van
de Amerikanen. Paine schreef dat het raar was om belasting te heffen zonder instemming.
Toen de Britse regering nieuwe belastingen wilde opheffen, kwamen de Amerikanen in
opstand onder het motto no taxation without representation. In 1776 verklaarde de
Amerikanen zich onafhankelijk van Groot-Brittanië, met de onafhankelijkheidsverklaring. De
