1
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling / stappenplan
De wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling stelt het gebruik van een meldcode
verplicht voor professionals bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling.
De wet geeft geen meldplicht, maar het is een stappenplan om tot een zorgvuldige beslissing te
kunnen komen vanaf het signaleren tot het doen van een daadwerkelijke melding en geeft aan hoe
met meldingen omgegaan moet worden. Ook moet het de professional beter in staat stellen om
risico’s vroegtijdig te signaleren.
De Wet Meldcode is opgesteld door;
- De Ministeries van VWS,
- OCW
- Justitie
- Het voormalige Ministerie van Jeugd en Gezin.
Wet Meldcode kindermishandeling is in 2012 vervangen door de nieuwe Meldcode huiselijk Geweld
en Kindermishandeling die nauw aansluit bij het basismodel. In geval van kindermishandeling kunnen
andere afwegingen worden gemaakt dan bij huiselijk geweld vanwege de afhankelijke positie van de
minderjarigen in vergelijking met die van volwassenen.
HG = huiselijk geweld
AMK = advies meldpunt kindermishandeling
MHGK = Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling
Om een melding te kunnen doen moet de reclasseringswerker en medewerker werkstraf en
werkmeester het stappenplan uit de meldcode doorlopen en zich kunnen baseren op een
rechtsgrond voor gegevensuitwisseling. Onder bepaalde voorwaarden mag een
reclasseringsmedewerker persoonsgegevens delen met andere instanties of professionals.
Volgens het Privacyreglement kunnen cliëntgegevens middels een beslisboom aan derden worden
verstrekt als:
op grond van wettelijke plicht
ten behoeve van de uitvoering van een wettelijke reclasseringstaak
met schriftelijke toestemming van de betrokken justitiabele
in geval van onmacht
Wanneer een reclasseringswerker huiselijk geweld of kindermishandeling signaleert tijdens de
uitvoering van een wettelijke reclasseringstaak en waarbij de (vermoedelijke) pleger als
reclasseringscliënt aangemerkt kan worden, geldt dat ook rekening gehouden moet worden met de
wet en regelgeving die van toepassing is op die reclasseringstaak.
Indien het relevant is voor het Reclasseringsadvies kan het vermoeden en/of de melding in het
rapport opgenomen worden. Hierbij moet wel bedacht worden dat de justitiabele / verdachte het
recht heeft op lezing van het conceptrapport. De reclasseringswerker rapporteert het vermoeden
van kindermishandeling/huiselijk geweld en de zorgmelding in het Reclasseringsadvies.
Bij een vermoeden van huiselijk geweldig of kindermishandeling door een onder toezicht gestelde
kan er sprake zijn van een (vermoedelijke) overtreding van de algemene voorwaarde van het niet
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling / stappenplan
Samenvatting gemaakt door Imke Renkens
Januari 2019
, 2
plegen van strafbare feiten gedurende de proeftijd. Dan kan de reclasseringswerker in overleg met
zijn unitmanager een melding doen bij het Steunpunt HG of het AMK. De toezichttaak brengt met
zich mee dat een overtreding aan het OM moet worden gemeld. Dit is het Reclasseringstoezicht.
Indien een reclasseringsmedewerker vermoedt dat de taakgestrafte die hij begeleidt pleger is van
huiselijk geweld of kindermishandeling kan een melding gedaan worden bij het Steunpunt HG of het
AMK in overeenstemming met het stappenplan en met een beroep op het Privacyreglement.
Daarnaast moet de opdrachtgever in kennis worden gesteld van deze zorgmelding.
Het stappenplan van de meldcode is ook van toepassing als de cliënt niet het slachtoffer is, maar
bijvoorbeeld wel de pleger, getuige of in geval van een jeugdige cliënt. Het heeft dus betrekking op
alle betrokkenen rondom het huiselijk geweldig of kindermishandeling.
In geval van dierenmishandeling kan contact gezocht worden met het meldnummer 144 red een
dier.
Bij cliënten met een lichamelijke of geestelijke conditie of in andere omstandigheden verkeren die
een risico kunnen vormen voor de veiligheid of de ontwikkeling van de kinderen die van hen
afhankelijk zijn, wordt een kindcheck afgenomen.
Dat wil zeggen dat de beroepskracht vraagt of onderzoekt of de cliënt kinderen heeft die van hem
afhankelijk zijn. Is dat het geval, dan legt de beroepskracht het aantal en de leeftijd van deze
kinderen vast. Daarbij wordt ook beschreven of de cliënt alleen de zorg heeft voor zijn kinderen of
dat zijn partner of andere deze zorg delen.
Onder huiselijk geweld wordt verstaan: (dreigen met) geweld, op enigerlei locatie, door iemand uit
de huiselijke kring, waarbij onder geweld verstaan wordt: de fysieke, seksuele of psychische
aantasting van de persoonlijke integriteit van het slachtoffer, daaronder ook begrepen
ouderenmishandeling en eer gerelateerd geweld.
Tot de huiselijke kring behoren: (ex)partners, gezinsleden, familieleden en huisvrienden.
Onder kindermishandeling wordt verstaan: iedere vorm van een voor een minderjarige bedreigende
of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere
personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid
staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt toegebracht, of dreigt te worden
toegebracht aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel, daaronder ook begrepen
eer gerelateerd geweld en vrouwelijke genitale verminking.
Stap 1; in kaart brengen van de signalen
Bij een niet pluis gevoel of bij directe zorgen moet je hierbij stil staan en zo nodig actie ondernemen.
Verzamel aanwijzingen die je vermoedens kunnen onderbouwen of weerleggen. Breng deze signalen
in kaart en leg deze vast in een dossier. Leg ook de contacten over deze signalen vast, evenals de
overige stappen die worden gezet en de besluiten die worden genomen . Beschrijf alle verzamelde
gegevens zo feitelijk mogelijk. Maak je gebruik van hypothese, vermeld dit dan. Vermeld ook
eventuele bronnen.
Neem contact op met de medewerker die de betreffende werkgestrafte begeleidt. Bespreek je
vermoedens en de aanwijzingen die dit vermoeden hebben veroorzaakt. De medewerker werkstraf
doorloopt de verdere stappen van de meldcode.
Vraag uw cliënt of er minderjarigen kinderen aan zijn zorg zijn toevertrouwd. Indien er kinderen zijn
die van de cliënt afhankelijk zijn, leg dan het aantal kinderen en de leeftijden vast in het dossier.
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling / stappenplan
Samenvatting gemaakt door Imke Renkens
Januari 2019
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling / stappenplan
De wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling stelt het gebruik van een meldcode
verplicht voor professionals bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling.
De wet geeft geen meldplicht, maar het is een stappenplan om tot een zorgvuldige beslissing te
kunnen komen vanaf het signaleren tot het doen van een daadwerkelijke melding en geeft aan hoe
met meldingen omgegaan moet worden. Ook moet het de professional beter in staat stellen om
risico’s vroegtijdig te signaleren.
De Wet Meldcode is opgesteld door;
- De Ministeries van VWS,
- OCW
- Justitie
- Het voormalige Ministerie van Jeugd en Gezin.
Wet Meldcode kindermishandeling is in 2012 vervangen door de nieuwe Meldcode huiselijk Geweld
en Kindermishandeling die nauw aansluit bij het basismodel. In geval van kindermishandeling kunnen
andere afwegingen worden gemaakt dan bij huiselijk geweld vanwege de afhankelijke positie van de
minderjarigen in vergelijking met die van volwassenen.
HG = huiselijk geweld
AMK = advies meldpunt kindermishandeling
MHGK = Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling
Om een melding te kunnen doen moet de reclasseringswerker en medewerker werkstraf en
werkmeester het stappenplan uit de meldcode doorlopen en zich kunnen baseren op een
rechtsgrond voor gegevensuitwisseling. Onder bepaalde voorwaarden mag een
reclasseringsmedewerker persoonsgegevens delen met andere instanties of professionals.
Volgens het Privacyreglement kunnen cliëntgegevens middels een beslisboom aan derden worden
verstrekt als:
op grond van wettelijke plicht
ten behoeve van de uitvoering van een wettelijke reclasseringstaak
met schriftelijke toestemming van de betrokken justitiabele
in geval van onmacht
Wanneer een reclasseringswerker huiselijk geweld of kindermishandeling signaleert tijdens de
uitvoering van een wettelijke reclasseringstaak en waarbij de (vermoedelijke) pleger als
reclasseringscliënt aangemerkt kan worden, geldt dat ook rekening gehouden moet worden met de
wet en regelgeving die van toepassing is op die reclasseringstaak.
Indien het relevant is voor het Reclasseringsadvies kan het vermoeden en/of de melding in het
rapport opgenomen worden. Hierbij moet wel bedacht worden dat de justitiabele / verdachte het
recht heeft op lezing van het conceptrapport. De reclasseringswerker rapporteert het vermoeden
van kindermishandeling/huiselijk geweld en de zorgmelding in het Reclasseringsadvies.
Bij een vermoeden van huiselijk geweldig of kindermishandeling door een onder toezicht gestelde
kan er sprake zijn van een (vermoedelijke) overtreding van de algemene voorwaarde van het niet
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling / stappenplan
Samenvatting gemaakt door Imke Renkens
Januari 2019
, 2
plegen van strafbare feiten gedurende de proeftijd. Dan kan de reclasseringswerker in overleg met
zijn unitmanager een melding doen bij het Steunpunt HG of het AMK. De toezichttaak brengt met
zich mee dat een overtreding aan het OM moet worden gemeld. Dit is het Reclasseringstoezicht.
Indien een reclasseringsmedewerker vermoedt dat de taakgestrafte die hij begeleidt pleger is van
huiselijk geweld of kindermishandeling kan een melding gedaan worden bij het Steunpunt HG of het
AMK in overeenstemming met het stappenplan en met een beroep op het Privacyreglement.
Daarnaast moet de opdrachtgever in kennis worden gesteld van deze zorgmelding.
Het stappenplan van de meldcode is ook van toepassing als de cliënt niet het slachtoffer is, maar
bijvoorbeeld wel de pleger, getuige of in geval van een jeugdige cliënt. Het heeft dus betrekking op
alle betrokkenen rondom het huiselijk geweldig of kindermishandeling.
In geval van dierenmishandeling kan contact gezocht worden met het meldnummer 144 red een
dier.
Bij cliënten met een lichamelijke of geestelijke conditie of in andere omstandigheden verkeren die
een risico kunnen vormen voor de veiligheid of de ontwikkeling van de kinderen die van hen
afhankelijk zijn, wordt een kindcheck afgenomen.
Dat wil zeggen dat de beroepskracht vraagt of onderzoekt of de cliënt kinderen heeft die van hem
afhankelijk zijn. Is dat het geval, dan legt de beroepskracht het aantal en de leeftijd van deze
kinderen vast. Daarbij wordt ook beschreven of de cliënt alleen de zorg heeft voor zijn kinderen of
dat zijn partner of andere deze zorg delen.
Onder huiselijk geweld wordt verstaan: (dreigen met) geweld, op enigerlei locatie, door iemand uit
de huiselijke kring, waarbij onder geweld verstaan wordt: de fysieke, seksuele of psychische
aantasting van de persoonlijke integriteit van het slachtoffer, daaronder ook begrepen
ouderenmishandeling en eer gerelateerd geweld.
Tot de huiselijke kring behoren: (ex)partners, gezinsleden, familieleden en huisvrienden.
Onder kindermishandeling wordt verstaan: iedere vorm van een voor een minderjarige bedreigende
of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere
personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid
staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt toegebracht, of dreigt te worden
toegebracht aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel, daaronder ook begrepen
eer gerelateerd geweld en vrouwelijke genitale verminking.
Stap 1; in kaart brengen van de signalen
Bij een niet pluis gevoel of bij directe zorgen moet je hierbij stil staan en zo nodig actie ondernemen.
Verzamel aanwijzingen die je vermoedens kunnen onderbouwen of weerleggen. Breng deze signalen
in kaart en leg deze vast in een dossier. Leg ook de contacten over deze signalen vast, evenals de
overige stappen die worden gezet en de besluiten die worden genomen . Beschrijf alle verzamelde
gegevens zo feitelijk mogelijk. Maak je gebruik van hypothese, vermeld dit dan. Vermeld ook
eventuele bronnen.
Neem contact op met de medewerker die de betreffende werkgestrafte begeleidt. Bespreek je
vermoedens en de aanwijzingen die dit vermoeden hebben veroorzaakt. De medewerker werkstraf
doorloopt de verdere stappen van de meldcode.
Vraag uw cliënt of er minderjarigen kinderen aan zijn zorg zijn toevertrouwd. Indien er kinderen zijn
die van de cliënt afhankelijk zijn, leg dan het aantal kinderen en de leeftijden vast in het dossier.
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling / stappenplan
Samenvatting gemaakt door Imke Renkens
Januari 2019
