Anatomie: het voortplantingsstelsel
1. Het voortplantingsstelsel
1.1 Inleiding
Nodig voor instandhouding menselijke soort, doch iets “magisch”
Hoewel duidelijk inzicht in heel proces blijft de versmelting van twee voortplantingscellen waaruit een
nieuwe mens voortkomt iets wonderlijk
1.2 Anatomie en fysiologie van het voortplantingsstelsel
- Voortplantingsstelsel zorgt voor instandhouding menselijke soort door:
o Vorming
o Opslag
o Voeding
o Transport
van functionele mannelijke en vrouwelijke voortplantingscellen of gameten
- Voortplantingsstelsel bestaat uit volgende onderdelen (M/V/X):
o Gonaden: geslachtsklieren die gameten en hormonen vormen
o Kanalen of buizen die de gameten opnemen en vervoeren
o Accessoire klieren en organen die vloeistoffen afgeven aan buizen van het voortplantingsstelsel of aan
andere afvoerbuizen
o Externe geslachtsorganen
- Voor alle geslachten (M/V/X) zijn de kanalen die gameten opnemen en vervoeren, verbonden met
compartimenten en kanalen die uitmonden buiten het lichaam – tractus genitalis.
- Mannen:
o Testes (teelballen)
Geven mannelijke gonaden of geslachtshormonen (androgenen) af (vnl. testosteron)
Vorming mannelijke gameten of spermatozoën (of spermacellen) (± 500 miljoen/d)
Tijdens de zaadlozing reizen spermacellen langs een kanalen- of buizenstelsel waar ze met de
klierproducten van accessoire klieren gemengd worden (vorming zaadvocht)
- Vrouwen:
o Ovaria:
Geven per maand meestal één onrijpe gameet of oöcyt af
Deze gameet reist langs een van de eileiders naar de baarmoeder (uterus) waar de bevruchting
kan plaatsvinden eens een spermacel de oöcyt bereikt
Na bevruchting zal de oöcyt rijpen tot een eicel
1.3 Het mannelijke voortplantingsstelsel
- Spermatozoën reizen vanuit beide testes doorheen de mannelijke tractus genitalis:
o Epididymis
o Zaadleider
o Ejaculatiekanaal
o Urethra
- Accessoire organen (geven hun producten aan het ejaculatiekanaal en urethra af):
o Zaadblaasjes
o Prostaat
, o Cowperklieren
- Uitwendige geslachtsorganen:
o Scrotum (omvat de testes)
o Penis (bevat distale deel van de urethra)
- De vorming van spermacellen (spermatogenese)
o De testes (testikels/zaadballen)
Zijn de primaire geslachtsorganen van het mannelijke voortplantingsstelsel
Hangen in het scrotum
Onderverdeeld in twee compartimenten (scrotumholten)
Elke testis heeft de vorm van een afgeplat ei
5cm lang
3 cm breed
Weegt 10 – 15 gr.
Spermacellen ontwikkelen normaal alleen bij temp. die 1,1°C lager is dan lichaamstemperatuur
Stijging (lichaams)temperatuur – ontspanning cremasterspier( loopt door in scrotum)
testes komen verder van lichaam
Daling (lichaams)temperatuur – samentrekking cremasterspier testes dichter tegen
lichaam
Elke testis is verpakt in dicht vezelig kapsel – tunica albuginea
Vanuit tunica albuginea lopen collagene vezels de testis in en vormen tussenwanden
(septa)
Septa verdelen testis in ±250 lobjes
o Tussen de lobjes liggen ongeveer 800 dunne dicht opgerolde testiskanaaltjes
waarin de spermacellen worden gevormd.
1. Het voortplantingsstelsel
1.1 Inleiding
Nodig voor instandhouding menselijke soort, doch iets “magisch”
Hoewel duidelijk inzicht in heel proces blijft de versmelting van twee voortplantingscellen waaruit een
nieuwe mens voortkomt iets wonderlijk
1.2 Anatomie en fysiologie van het voortplantingsstelsel
- Voortplantingsstelsel zorgt voor instandhouding menselijke soort door:
o Vorming
o Opslag
o Voeding
o Transport
van functionele mannelijke en vrouwelijke voortplantingscellen of gameten
- Voortplantingsstelsel bestaat uit volgende onderdelen (M/V/X):
o Gonaden: geslachtsklieren die gameten en hormonen vormen
o Kanalen of buizen die de gameten opnemen en vervoeren
o Accessoire klieren en organen die vloeistoffen afgeven aan buizen van het voortplantingsstelsel of aan
andere afvoerbuizen
o Externe geslachtsorganen
- Voor alle geslachten (M/V/X) zijn de kanalen die gameten opnemen en vervoeren, verbonden met
compartimenten en kanalen die uitmonden buiten het lichaam – tractus genitalis.
- Mannen:
o Testes (teelballen)
Geven mannelijke gonaden of geslachtshormonen (androgenen) af (vnl. testosteron)
Vorming mannelijke gameten of spermatozoën (of spermacellen) (± 500 miljoen/d)
Tijdens de zaadlozing reizen spermacellen langs een kanalen- of buizenstelsel waar ze met de
klierproducten van accessoire klieren gemengd worden (vorming zaadvocht)
- Vrouwen:
o Ovaria:
Geven per maand meestal één onrijpe gameet of oöcyt af
Deze gameet reist langs een van de eileiders naar de baarmoeder (uterus) waar de bevruchting
kan plaatsvinden eens een spermacel de oöcyt bereikt
Na bevruchting zal de oöcyt rijpen tot een eicel
1.3 Het mannelijke voortplantingsstelsel
- Spermatozoën reizen vanuit beide testes doorheen de mannelijke tractus genitalis:
o Epididymis
o Zaadleider
o Ejaculatiekanaal
o Urethra
- Accessoire organen (geven hun producten aan het ejaculatiekanaal en urethra af):
o Zaadblaasjes
o Prostaat
, o Cowperklieren
- Uitwendige geslachtsorganen:
o Scrotum (omvat de testes)
o Penis (bevat distale deel van de urethra)
- De vorming van spermacellen (spermatogenese)
o De testes (testikels/zaadballen)
Zijn de primaire geslachtsorganen van het mannelijke voortplantingsstelsel
Hangen in het scrotum
Onderverdeeld in twee compartimenten (scrotumholten)
Elke testis heeft de vorm van een afgeplat ei
5cm lang
3 cm breed
Weegt 10 – 15 gr.
Spermacellen ontwikkelen normaal alleen bij temp. die 1,1°C lager is dan lichaamstemperatuur
Stijging (lichaams)temperatuur – ontspanning cremasterspier( loopt door in scrotum)
testes komen verder van lichaam
Daling (lichaams)temperatuur – samentrekking cremasterspier testes dichter tegen
lichaam
Elke testis is verpakt in dicht vezelig kapsel – tunica albuginea
Vanuit tunica albuginea lopen collagene vezels de testis in en vormen tussenwanden
(septa)
Septa verdelen testis in ±250 lobjes
o Tussen de lobjes liggen ongeveer 800 dunne dicht opgerolde testiskanaaltjes
waarin de spermacellen worden gevormd.
