Colleges
blok 3.3
1
,College 1a – openingscollege
Cultuur hangt samen met:
- Opvoeding (gedrag, doelen)
- Hulpverlening
- Etniciteit
- Religie
- (Opvoedings)ondersteuning
- Opvoedingsproblemen
- Identiteitsvorming
- Advisering
- Emotionele en gedragsproblemen
Het blok
Dit blok is bedoeld om een kritische blik te werpen op bepaalde onderwerpen. De onderwerpen zijn
in de basis al een keer voorbij gekomen, maar toen meer als introductie.
➢ 5 onderwijsgroepen: 4 problemen (nb3 = debat)
o Minder problemen
o Dubbele pagina’s literatuur → leer niet rijtjes, feitjes en samenvattingen, maar ga
boven de literatuur staan en leg verbanden tussen de artikelen. Hoe kunnen de
artikelen de leerdoelen beantwoorden.
o Ook methodes belangrijk om te kijken of het en kwalitatief goed onderzoek is (bijv.
alleen maar zelfrapportages bij kleine groep kinderen, wat zegt dat dan over het
leerdoel wat je aan het beantwoorden bent)
➢ 5 colleges:
o Introductie – etniciteit/cultuur en opvoeding
o 3 gastdocenten
▪ Marcia Adriaanse – etnische verschillen in psychiatrische stoornissen
▪ Floor Bevaart – etnische verschillen in zorgpaden van jonge kinderen met
probleemgedrag
▪ Clementine Degener – etnische identiteitsontwikkeling bij kinderen in de
pleegzorg
o Responsie
➢ Practicum (betoog schrijven)
o Hoe kan je op een verantwoorde wijze als pedagoog/onderwijswetenschapper werken
(ethische aspecten van het beroep)
o Het is een combinatie van:
▪ Oefening om goed te kunnen onderbouwen en argumenteren
▪ Extra schrijfoefening
o Je leert enerzijds ethische basisbegrippen (moraal, ethiek, normen, waarden, deugden,
beginselethiek, zorgethiek, etc.) en anderzijds analyseren van beroepsethische
dilemma’s en met het maken van moreel verantwoorde keuzes (a.d.h.v. NVO)
o Doel van het betoog: infomeren, overtuigen en inspireren
▪ Onderwerp goed afbakenen
▪ Relevante inzichten uit theorie en onderzoeksresultaten op adequate manier
gebruiken om je persoonlijke stelling te onderbouwen
▪ Inhoudelijke kennis, maar ook helder en boeiend formuleren is nodig om een
goed betoog te schrijven
Toets: 21 december (‘s avonds)
2
, - Alleen maar open vragen, 9 vragen en deels met deelvragen
- Test kennis uit de literatuur, maar ook uit de colleges
- Inzage; 28 januari
Kritische blik:
➢ Random of willekeurige steekproef?
o Sneeuwbal? = ken jij iemand, die iemand kent, die…
➢ Hoe groot is de steekproef
➢ Hoe is gemeten? (expertrapporten, zelfrapportages, ouderrapportages, observatie)
➢ Met welke groep wordt vergeleken (bijv. Turkse achtergrond en lage SES vergelijken met
autochtonen met hoge SES = dubbele vergelijking)
Let ook op de gedetailleerdheid van kennis:
- Niet: de tweede generatie heeft meer problemen
- Wel: kinderen van de tweede generatie migrantengezinnen bleken op driejarige leeftijd meer
externaliserende gedragsproblemen te hebben dan kinderen van de eerste generatie
migrantengezinnen op basis van ouderrapportages.
o Waar gaat het over = externaliserend gedrag bij 3 jarige kinderen
o Hoe is het gemeten = ouderrapportages
o Met wie vergeleken = eerste generatie
College 1b – minicollege over gevoeligheid van begrippen
Gerben Moerman college – waarom zijn allochtonen een Nederlandse uitvinding? (2015)
De term allochtoon is een Nederlandse uitvinding, nergens anders gebruiken de die term. Er werd een
boek geschreven over verschillende buitenlandse mensen, maar ze zochten een titel voor het boek.
Uit de geografie kwam een begrip over ‘stenen die ergens anders vandaan kwamen’. Dit was een
neutrale term.
Maar niemand gebruikte die term (18 jaar er na). Er werd gebruikt: minderheden of gastarbeiders.
Maar minderheden was een term voor groepen in achterstandsposities, van dichtbij of van ver weg.
Daar moesten we vanaf, want we moeten niet doen alsof je altijd achterstandspositie houdt als je in
die groep zit. Er moest een nieuwe, neutrale term komen: allochtoon.
Een allochtoon was iemand die zelf of een van beide ouders of een van de 4 grootouders uit het
buitenland afkomstig was. Daarnaast moest je je allochtoon voelen. Er zat een objectief deel in: waar
ben je geboren en een subjectief deel: voel je je allochtoon of niet.
Er werd eerste generatie (waar kom je zelf vandaan) en tweede generatie (waar komen je ouders
vandaan) gebruikt.
Specifieke doelgroepen waren niet ingedeeld. Dus vervolgens werd de wereld ingedeeld in Westers
(Oceanië, Amerika, Europa (excl. Turkije), VS, Indonesië en Japan (laatste 2: want dat zijn sociaal-
economisch gezien westerse landen)) en niet-Westers (Turkije, Marokko, Afrika, Azië, Latijns-
Amerika).
Mensen verstaan heel andere dingen onder het begrip ‘allochtoon’.
Veel mensen zeggen ook dat je het begrip moet afschaffen, maar werkt dat wel?
Belangrijke term in de sociologie:
“If men defines situations as real, they are real in their consequences”
‘’Als we een situatie als ‘echt’ definiëren, dan worden de consequenties ervan ook echt’’ → we
hebben onderscheid gemaakt in waar je (groot)ouders vandaan komen, wat nu als centraal punt wordt
gezien voor hoe we eigenlijk de wereld zien.
3
, Probleem van het begrip: we hebben iets relevant gemaakt dat soms wel degelijk relevant is, maar
soms ook totaal niet. Maar doordat we zo’n enorme grote term ervoor gebruiken, die we voor alles
gebruiken (kennismigranten, voor opleidingloze mensen, etc.), is de term zinloos geworden.
➔ Dus: sociologen definiëren de wereld. We zien iets, definiëren dat en de term wordt nog echt
ook.
*einde college Moerman*
We delen de wereld in, maar de scheidslijnen zijn soms niet inhoudelijk, maar puur pragmatisch.
Het college van Moerman was uit 2015, maar in 2016 werd het begrip afgeschaft. Het begrip was niet
precies genoeg en werkte stigmatiserend. Wat als objectief label was bedoeld, heeft toch een
negatieve bijklank gekregen.
Nu spreken we over: mensen met een migratieachtergrond en mensen zonder
migratieachtergond. Maar lost dit iets op? Het gaat namelijk nog steeds over exact dezelfde mensen
(zelf of 1 ouder in buitenland geboren).
Migratie na WO2 naar Nederland verliep in 7 migratiegolven:
1. Repatrianten uit Nederlands-Oost-Indië (gele lijn)
2. Vanaf jaren ’67: arbeidsmigranten
3. Halverwege jaren ’70: tweede golf postkoloniale migratie (Suriname en Nederlandse
Antillen)
4. Marokko en Turkije etc. voor gezinshereniging (jaren ‘70/’80)
5. Asielmigratie
6. Migranten binnen Europa (2016: 83000 binnen Europa)
7. Vanaf de jaren ’10 weer asielmigratie belangrijk
Belangrijkste hiervan:
1. Als je het hebt over mensen met een migratieachtergrond dan heb je het over een enorm
diverse groep mensen, met verschillende redenen en uit verschillende herkomstlanden
(studeren, werken, partner achterna, veiligheid)
4
blok 3.3
1
,College 1a – openingscollege
Cultuur hangt samen met:
- Opvoeding (gedrag, doelen)
- Hulpverlening
- Etniciteit
- Religie
- (Opvoedings)ondersteuning
- Opvoedingsproblemen
- Identiteitsvorming
- Advisering
- Emotionele en gedragsproblemen
Het blok
Dit blok is bedoeld om een kritische blik te werpen op bepaalde onderwerpen. De onderwerpen zijn
in de basis al een keer voorbij gekomen, maar toen meer als introductie.
➢ 5 onderwijsgroepen: 4 problemen (nb3 = debat)
o Minder problemen
o Dubbele pagina’s literatuur → leer niet rijtjes, feitjes en samenvattingen, maar ga
boven de literatuur staan en leg verbanden tussen de artikelen. Hoe kunnen de
artikelen de leerdoelen beantwoorden.
o Ook methodes belangrijk om te kijken of het en kwalitatief goed onderzoek is (bijv.
alleen maar zelfrapportages bij kleine groep kinderen, wat zegt dat dan over het
leerdoel wat je aan het beantwoorden bent)
➢ 5 colleges:
o Introductie – etniciteit/cultuur en opvoeding
o 3 gastdocenten
▪ Marcia Adriaanse – etnische verschillen in psychiatrische stoornissen
▪ Floor Bevaart – etnische verschillen in zorgpaden van jonge kinderen met
probleemgedrag
▪ Clementine Degener – etnische identiteitsontwikkeling bij kinderen in de
pleegzorg
o Responsie
➢ Practicum (betoog schrijven)
o Hoe kan je op een verantwoorde wijze als pedagoog/onderwijswetenschapper werken
(ethische aspecten van het beroep)
o Het is een combinatie van:
▪ Oefening om goed te kunnen onderbouwen en argumenteren
▪ Extra schrijfoefening
o Je leert enerzijds ethische basisbegrippen (moraal, ethiek, normen, waarden, deugden,
beginselethiek, zorgethiek, etc.) en anderzijds analyseren van beroepsethische
dilemma’s en met het maken van moreel verantwoorde keuzes (a.d.h.v. NVO)
o Doel van het betoog: infomeren, overtuigen en inspireren
▪ Onderwerp goed afbakenen
▪ Relevante inzichten uit theorie en onderzoeksresultaten op adequate manier
gebruiken om je persoonlijke stelling te onderbouwen
▪ Inhoudelijke kennis, maar ook helder en boeiend formuleren is nodig om een
goed betoog te schrijven
Toets: 21 december (‘s avonds)
2
, - Alleen maar open vragen, 9 vragen en deels met deelvragen
- Test kennis uit de literatuur, maar ook uit de colleges
- Inzage; 28 januari
Kritische blik:
➢ Random of willekeurige steekproef?
o Sneeuwbal? = ken jij iemand, die iemand kent, die…
➢ Hoe groot is de steekproef
➢ Hoe is gemeten? (expertrapporten, zelfrapportages, ouderrapportages, observatie)
➢ Met welke groep wordt vergeleken (bijv. Turkse achtergrond en lage SES vergelijken met
autochtonen met hoge SES = dubbele vergelijking)
Let ook op de gedetailleerdheid van kennis:
- Niet: de tweede generatie heeft meer problemen
- Wel: kinderen van de tweede generatie migrantengezinnen bleken op driejarige leeftijd meer
externaliserende gedragsproblemen te hebben dan kinderen van de eerste generatie
migrantengezinnen op basis van ouderrapportages.
o Waar gaat het over = externaliserend gedrag bij 3 jarige kinderen
o Hoe is het gemeten = ouderrapportages
o Met wie vergeleken = eerste generatie
College 1b – minicollege over gevoeligheid van begrippen
Gerben Moerman college – waarom zijn allochtonen een Nederlandse uitvinding? (2015)
De term allochtoon is een Nederlandse uitvinding, nergens anders gebruiken de die term. Er werd een
boek geschreven over verschillende buitenlandse mensen, maar ze zochten een titel voor het boek.
Uit de geografie kwam een begrip over ‘stenen die ergens anders vandaan kwamen’. Dit was een
neutrale term.
Maar niemand gebruikte die term (18 jaar er na). Er werd gebruikt: minderheden of gastarbeiders.
Maar minderheden was een term voor groepen in achterstandsposities, van dichtbij of van ver weg.
Daar moesten we vanaf, want we moeten niet doen alsof je altijd achterstandspositie houdt als je in
die groep zit. Er moest een nieuwe, neutrale term komen: allochtoon.
Een allochtoon was iemand die zelf of een van beide ouders of een van de 4 grootouders uit het
buitenland afkomstig was. Daarnaast moest je je allochtoon voelen. Er zat een objectief deel in: waar
ben je geboren en een subjectief deel: voel je je allochtoon of niet.
Er werd eerste generatie (waar kom je zelf vandaan) en tweede generatie (waar komen je ouders
vandaan) gebruikt.
Specifieke doelgroepen waren niet ingedeeld. Dus vervolgens werd de wereld ingedeeld in Westers
(Oceanië, Amerika, Europa (excl. Turkije), VS, Indonesië en Japan (laatste 2: want dat zijn sociaal-
economisch gezien westerse landen)) en niet-Westers (Turkije, Marokko, Afrika, Azië, Latijns-
Amerika).
Mensen verstaan heel andere dingen onder het begrip ‘allochtoon’.
Veel mensen zeggen ook dat je het begrip moet afschaffen, maar werkt dat wel?
Belangrijke term in de sociologie:
“If men defines situations as real, they are real in their consequences”
‘’Als we een situatie als ‘echt’ definiëren, dan worden de consequenties ervan ook echt’’ → we
hebben onderscheid gemaakt in waar je (groot)ouders vandaan komen, wat nu als centraal punt wordt
gezien voor hoe we eigenlijk de wereld zien.
3
, Probleem van het begrip: we hebben iets relevant gemaakt dat soms wel degelijk relevant is, maar
soms ook totaal niet. Maar doordat we zo’n enorme grote term ervoor gebruiken, die we voor alles
gebruiken (kennismigranten, voor opleidingloze mensen, etc.), is de term zinloos geworden.
➔ Dus: sociologen definiëren de wereld. We zien iets, definiëren dat en de term wordt nog echt
ook.
*einde college Moerman*
We delen de wereld in, maar de scheidslijnen zijn soms niet inhoudelijk, maar puur pragmatisch.
Het college van Moerman was uit 2015, maar in 2016 werd het begrip afgeschaft. Het begrip was niet
precies genoeg en werkte stigmatiserend. Wat als objectief label was bedoeld, heeft toch een
negatieve bijklank gekregen.
Nu spreken we over: mensen met een migratieachtergrond en mensen zonder
migratieachtergond. Maar lost dit iets op? Het gaat namelijk nog steeds over exact dezelfde mensen
(zelf of 1 ouder in buitenland geboren).
Migratie na WO2 naar Nederland verliep in 7 migratiegolven:
1. Repatrianten uit Nederlands-Oost-Indië (gele lijn)
2. Vanaf jaren ’67: arbeidsmigranten
3. Halverwege jaren ’70: tweede golf postkoloniale migratie (Suriname en Nederlandse
Antillen)
4. Marokko en Turkije etc. voor gezinshereniging (jaren ‘70/’80)
5. Asielmigratie
6. Migranten binnen Europa (2016: 83000 binnen Europa)
7. Vanaf de jaren ’10 weer asielmigratie belangrijk
Belangrijkste hiervan:
1. Als je het hebt over mensen met een migratieachtergrond dan heb je het over een enorm
diverse groep mensen, met verschillende redenen en uit verschillende herkomstlanden
(studeren, werken, partner achterna, veiligheid)
4
