Systeem aarde EXOGENE PROCESSEN
EXO-1: verwering, erosie en massabewegingen
, - Verwering: afbraak van gesteente = vorming van regoliet (verweringsmantel)
- Regoliet is de bron van klastisch sediment (gebroken)
- Massabeweging en erosie zorgt voor transport van verweringsmateriaal
- Bodemvorming is onderdeel van verwering
In situ = ter plaatse
- Alle gesteenten zijn poreus (kunnen lucht, water en organismen binnendringen)
- Verweringsprocessen vergroten de porositeit → positieve terugkoppeling
2 vormen verwering:
1. Fysische verwering: mechanische processen, opbreken gesteenten
2. Chemische verwering: chemische processen, verandering samenstelling
5 belangrijkste vormen van fysische verwering:
1. Jointing (barst-vorming)
2. Kristalgroei
3. Vorstverwering
4. Thermische volumeverandering
5. Doorworteling
,1. Jointing (barst-vorming)
Joints zijn sets van parallelle barsten in het gesteente. Door:
- Erosional unloading (expansie)
- Afkoeling (contractie)
- Plooien en breken (diaklazen)
2. Kristalgroei
Water brengt opgeloste mineralen in het gesteente.
Bij het uitkristalliseren nemen de kristallen meer en meer ruimte in, en drukken het
gesteende uit elkaar. VB: neerslag van zouten
, 3. Vorstverwering
Waar temperatuur schommelt rond het vriespunt, daar bevriest en ontdooit het
water regelmatig, bevroren water heeft meer volume waardoor gesteente wordt
opgebroken
4. Thermische volumeverandering
Uitzetting en krimp van gesteenten door opwarming en afkoeling vanaf de
buitenkant, bezonning van meer dan 40 graden (bosbranden)
5. Doorworteling
Voorbeeld van biofysische verwering
EXO-1: verwering, erosie en massabewegingen
, - Verwering: afbraak van gesteente = vorming van regoliet (verweringsmantel)
- Regoliet is de bron van klastisch sediment (gebroken)
- Massabeweging en erosie zorgt voor transport van verweringsmateriaal
- Bodemvorming is onderdeel van verwering
In situ = ter plaatse
- Alle gesteenten zijn poreus (kunnen lucht, water en organismen binnendringen)
- Verweringsprocessen vergroten de porositeit → positieve terugkoppeling
2 vormen verwering:
1. Fysische verwering: mechanische processen, opbreken gesteenten
2. Chemische verwering: chemische processen, verandering samenstelling
5 belangrijkste vormen van fysische verwering:
1. Jointing (barst-vorming)
2. Kristalgroei
3. Vorstverwering
4. Thermische volumeverandering
5. Doorworteling
,1. Jointing (barst-vorming)
Joints zijn sets van parallelle barsten in het gesteente. Door:
- Erosional unloading (expansie)
- Afkoeling (contractie)
- Plooien en breken (diaklazen)
2. Kristalgroei
Water brengt opgeloste mineralen in het gesteente.
Bij het uitkristalliseren nemen de kristallen meer en meer ruimte in, en drukken het
gesteende uit elkaar. VB: neerslag van zouten
, 3. Vorstverwering
Waar temperatuur schommelt rond het vriespunt, daar bevriest en ontdooit het
water regelmatig, bevroren water heeft meer volume waardoor gesteente wordt
opgebroken
4. Thermische volumeverandering
Uitzetting en krimp van gesteenten door opwarming en afkoeling vanaf de
buitenkant, bezonning van meer dan 40 graden (bosbranden)
5. Doorworteling
Voorbeeld van biofysische verwering
