Samenvatting Bloed 1
Hoofdstuk 1: Bloedcellen en de organisatie van de hematopoiese
1. De Bloedcellen
Bloed =
- Plasma 55%
o Water 90%
o Eiwitten:
Stollingsfactoren: hemostase
Ig: humorale afweer
Complement: lyse van cellen / micro-organismen
o Andere: elektrolyten, nutriënten (Fe), hormonen
- Bloedcellen 45% (= hematocriet)
o RBC
o WBC
o bloedplaatjes
o Rol in
cardiopulmonaal systeem
Afweer
Hemostase
! Serum = vloeistof die overblijft als je bloed laat stollen.
= plasma – stollingsfactoren - bloedcellen (deze zitten dan in klonter onderaan)
! plasma-tube: bevat anticoagulans (EDTA, citraat)
Wil je iets weten over:
- Serum serum-tube
- Stollingsfactoren plasma-tube
- Bloedcellen plasma-tube
,a. Rode bloedcellen = erytrocyten (levensduur 120d)
i. Vorm: biconcaaf, zak vol Hb
1. Optimale volume / opp
2. Flexibel
ii. Functie: 02 en CO2 transport: Hb (zie H2)
iii. Normaalwaarden:
1. Hematocriet: anemie - polycythemie
a. Man: 40-50%
b. Vrouw: 35-45%
2. Hemoglobine:
a. Man: 13-17 g/dL
b. Vrouw: 12-15 g/dL
3. Erythrocyten:
a. Aantal: 4,5 – 5,5 . 10^12 /L
b. MCV (gem volume 1 RBC): 80-100 fL
Microcytaire – macrocytaire anemie
c. MCH (gem gewicht Hb in 1 RBC): pg
d. MCHC (conc Hb in gem RBC): g/dL
e. RDW (red cell distribution width): 11,6 – 14,6 %
Anisocytose = te weinig gelijke RBC
f. Reticulocyten (jonge RBC)
,b. Witte bloedcellen = leukocyten
i. Fagocyten (levensduur 24u)
1. Granulocyten = polymorfonucleairen = PMN
a. Neutrofiele granulocyten (60%)
i. Granules: blauw-roos / blauw-grijs (zit lysozyme
in)
ii. Kern:
1. Staafkernig (jonge vorm, zie je veel bij bact infectie =
LINKSVERSCHUIVING)
2. Segmentkernig (2-5 kwabben)
iii. Functie: Eerste verdedigingslijn huid + mucosa:
bact , gisten, schimmels fagocyteren + doden
b. Eosinofiele granulocyten
i. Granules: oranjerood, VEEL!
ii. Kern: 2-3 kwabben
iii. Functie: parasitaire infecties + allergieën
c. Basofiele granulocyten
i. Granules: grove, donkerblauwe (histamine +
heparine)
ii. Kernen niet te zien?
iii. Receptoren IgE degranulatie histamine
vasodilatatie (! Anafylactische shock)
iv. Functie: parasitaire infecties + allergieën +
chemotaxis eosinofielen
2. Monocyten (10%)
a. Kern: niervormig/enamane-boon
b. Cytoplasma: blauwgrijs
c. Functie:
i. afvalverwerking
1. fagocytose micro-organismes (mycobact)
+ weefseldebris door inflammatie +
2. verwijderen oude RBC (RES in milt),
gedenat plasmaprot
ii. immuunsysteem:
1. antigenen presenteren aan lymfocyt
2. cytokines afscheiden (IL-1, TNF-a)
(monocyten macrofagen (weefsels migreren)
Kupffercellen (lever)
osteoclasten (been)
, 3. Dendritische cellen (1%)
a. Veel lange uitlopers
b. Functie:
i. Antigenopname, vertering + presentatie aan
naïeve T-cellen (zet antigen van iets dat ze heeft
opgegeten op MHC op zijn opp)
1. MHC1 presenteert aan CD8 (Tcyt)
2. MHC2 presenteert aan CD4 (Thelper)
c. Waar?
i. Bloed
ii. Organen die contact hebben met buitenwereld
(huid (Langerhanscellen) + darmen +
luchtwegen)
ii. Immunocyten
1. Lymfocyten (20-25%): tegen virussen (levensduur 2 weken)
Ronde cel, grote ronde celkern, weinig cytoplasma
a. T-lymfocyten
i. 3 soorten:
1. T-helpercellen (CD4)
2. Cytotoxische T-cellen (CD8)
3. Regulerende T-cellen
ii. Functie: cellulaire immuniteit + regulatie
iii. T-cel-R op membraan: herkennen MHC-complex
op dendr zo wordt T-cel door dendriet
getraind
b. B-lymfocyten
i. Functie: humorale immuniteit: herkennen en
binden antigenen door specif Ig op hun
membraan worden dan plasmacellen: °Ig
2. NK-cellen
a. Granules!!!: grove basofiele korrels
???
iii. Normaalwaarden WBC:
1. Leukocyten: 4 – 10 . 10^9 /L leukopenie – leukocytose
2. Neutrofielen (50-60%): 2 – 7 . 10^9 /L
3. Lymfocyten (25%): 1 – 3 . 10^9 /L
4. Monocyten (10%): 0,2 – 1 . 10^9 /L
5. Eosinofielen: 0 – 0,5
6. Basofielen: 0,02 – 0,1
Hoofdstuk 1: Bloedcellen en de organisatie van de hematopoiese
1. De Bloedcellen
Bloed =
- Plasma 55%
o Water 90%
o Eiwitten:
Stollingsfactoren: hemostase
Ig: humorale afweer
Complement: lyse van cellen / micro-organismen
o Andere: elektrolyten, nutriënten (Fe), hormonen
- Bloedcellen 45% (= hematocriet)
o RBC
o WBC
o bloedplaatjes
o Rol in
cardiopulmonaal systeem
Afweer
Hemostase
! Serum = vloeistof die overblijft als je bloed laat stollen.
= plasma – stollingsfactoren - bloedcellen (deze zitten dan in klonter onderaan)
! plasma-tube: bevat anticoagulans (EDTA, citraat)
Wil je iets weten over:
- Serum serum-tube
- Stollingsfactoren plasma-tube
- Bloedcellen plasma-tube
,a. Rode bloedcellen = erytrocyten (levensduur 120d)
i. Vorm: biconcaaf, zak vol Hb
1. Optimale volume / opp
2. Flexibel
ii. Functie: 02 en CO2 transport: Hb (zie H2)
iii. Normaalwaarden:
1. Hematocriet: anemie - polycythemie
a. Man: 40-50%
b. Vrouw: 35-45%
2. Hemoglobine:
a. Man: 13-17 g/dL
b. Vrouw: 12-15 g/dL
3. Erythrocyten:
a. Aantal: 4,5 – 5,5 . 10^12 /L
b. MCV (gem volume 1 RBC): 80-100 fL
Microcytaire – macrocytaire anemie
c. MCH (gem gewicht Hb in 1 RBC): pg
d. MCHC (conc Hb in gem RBC): g/dL
e. RDW (red cell distribution width): 11,6 – 14,6 %
Anisocytose = te weinig gelijke RBC
f. Reticulocyten (jonge RBC)
,b. Witte bloedcellen = leukocyten
i. Fagocyten (levensduur 24u)
1. Granulocyten = polymorfonucleairen = PMN
a. Neutrofiele granulocyten (60%)
i. Granules: blauw-roos / blauw-grijs (zit lysozyme
in)
ii. Kern:
1. Staafkernig (jonge vorm, zie je veel bij bact infectie =
LINKSVERSCHUIVING)
2. Segmentkernig (2-5 kwabben)
iii. Functie: Eerste verdedigingslijn huid + mucosa:
bact , gisten, schimmels fagocyteren + doden
b. Eosinofiele granulocyten
i. Granules: oranjerood, VEEL!
ii. Kern: 2-3 kwabben
iii. Functie: parasitaire infecties + allergieën
c. Basofiele granulocyten
i. Granules: grove, donkerblauwe (histamine +
heparine)
ii. Kernen niet te zien?
iii. Receptoren IgE degranulatie histamine
vasodilatatie (! Anafylactische shock)
iv. Functie: parasitaire infecties + allergieën +
chemotaxis eosinofielen
2. Monocyten (10%)
a. Kern: niervormig/enamane-boon
b. Cytoplasma: blauwgrijs
c. Functie:
i. afvalverwerking
1. fagocytose micro-organismes (mycobact)
+ weefseldebris door inflammatie +
2. verwijderen oude RBC (RES in milt),
gedenat plasmaprot
ii. immuunsysteem:
1. antigenen presenteren aan lymfocyt
2. cytokines afscheiden (IL-1, TNF-a)
(monocyten macrofagen (weefsels migreren)
Kupffercellen (lever)
osteoclasten (been)
, 3. Dendritische cellen (1%)
a. Veel lange uitlopers
b. Functie:
i. Antigenopname, vertering + presentatie aan
naïeve T-cellen (zet antigen van iets dat ze heeft
opgegeten op MHC op zijn opp)
1. MHC1 presenteert aan CD8 (Tcyt)
2. MHC2 presenteert aan CD4 (Thelper)
c. Waar?
i. Bloed
ii. Organen die contact hebben met buitenwereld
(huid (Langerhanscellen) + darmen +
luchtwegen)
ii. Immunocyten
1. Lymfocyten (20-25%): tegen virussen (levensduur 2 weken)
Ronde cel, grote ronde celkern, weinig cytoplasma
a. T-lymfocyten
i. 3 soorten:
1. T-helpercellen (CD4)
2. Cytotoxische T-cellen (CD8)
3. Regulerende T-cellen
ii. Functie: cellulaire immuniteit + regulatie
iii. T-cel-R op membraan: herkennen MHC-complex
op dendr zo wordt T-cel door dendriet
getraind
b. B-lymfocyten
i. Functie: humorale immuniteit: herkennen en
binden antigenen door specif Ig op hun
membraan worden dan plasmacellen: °Ig
2. NK-cellen
a. Granules!!!: grove basofiele korrels
???
iii. Normaalwaarden WBC:
1. Leukocyten: 4 – 10 . 10^9 /L leukopenie – leukocytose
2. Neutrofielen (50-60%): 2 – 7 . 10^9 /L
3. Lymfocyten (25%): 1 – 3 . 10^9 /L
4. Monocyten (10%): 0,2 – 1 . 10^9 /L
5. Eosinofielen: 0 – 0,5
6. Basofielen: 0,02 – 0,1
