Pneunomie
Casus ‘Pneunomie’
Petra Langen- van Ingeborg,
Vrouw, 30 jaar, Pneumonie
Acuut kortademig geworden na kampeerweekeinde met vrienden. Ziekenhuisopname nodig.
Variant: 1 acute zorg; Reactivatie in het ziekenhuis, start revalidatie fase
Variant: 2 revalidatie; Hartrevalidatie in centrum.
Variant: 3 postrevalidatie; Particuliere Praktijk, individuele aanpak
Variant: 4 Sportreactivatie; Sportgroepen
Korte beschrijving aandoening
Een pneunomie (ook wel ‘longontsteking’ genoemd) is een ontsteking van het longweefsel (acute
infectie van longparenchym; het weefsel waar de gaswisseling zich in afspeelt). Vaak zijn ook in de
buurt gelegen kleinere en grotere luchtpijptakken mee ontstoken. Het komt vaak voor dat de
ontsteking daar begint en het longweefsel vervolgens in het proces wordt meegenomen.
Infecties in het longparenchym kunnen worden veroorzaakt door bacteriën, virussen en schimmels.
Meestal is er sprake van een bacteriële verwekker. Bij de bacteriële verwekkers komen exogene en
endogene pathogenen voor:
- Exogene verwekkers: micro-organismen van buiten de patiënt die een infectie veroorzaken
o Voorbeelden zijn Mycoplasma, Chlamydia, L. pneumophilia en virussen
- Endogene verwekkers: vaak al in de mondkeelholte van de patiënt aanwezig zijn.
o Voorbeelden zijn S. pneumoniae en H.
influenza.
o Bij een verstoring van het evenwicht tussen de
aanwezige bacteriën en de afweer van de
gastheer kunnen infecties ontstaan
Pneumokokkenpneumonie
- Verwekker van deze longontsteking is S. pneumoniae
- Meestvoorkomende verwekker van een thuis verworven
pneumonie
Vormen longontsteking
Longontsteking kun je in grofweg twee soorten verdelen,
namelijk:
- Primaire pneumonie
o Ontstaat zonder zichtbare aanleiding
o Meestal wel sprake van algeheel verminderde weerstand
- Secundaire pneumonie
o Hierbij gaan primaire afwijkingen in de longen of luchtwegen vooraf aan de
longontsteking. Het weefsel is dan ontvankelijker voor een infectie met micro-
organismen en de longontsteking ontstaat dan in tweede instantie. Kan veroorzaakt
worden door:
Retentie (ophopen) van slijm in luchtwegen, zoals dat voorkomt bij mensen
die slecht doorademen of ophoesten (bijvoorbeeld: bedlegerigen,
operatiepatiënten, patiënten met neurologische stoornissen)
Aangetast luchtwegslijmvlies door virussen of door inwerking van chemische
of fysische irritantia
Obstructie (vernauwing/afsluiting) van luchtwegen door bijvoorbeeld
tumorgroei, een geaspireerd corpus alienum (vreemd voorwerp) of ten
gevolge van astma/COPD
Longembolie
Stuwing in longvaten (ten gevolge van een slecht werkend hart)
, Een andere onderscheid wordt gemaakt waar men de longontsteking oploopt:
- CAP (community acquired pneumonia)
o Longontsteking die buiten het ziekenhuis is opgelopen of gedurende eerste 72 uur na
ziekenhuisopname
o Vaak weten patiënten de oorzaak niet
o Meest voorkomende verwekker: S. pneumoniae
- HAP (hospital acquired pneumonia)
o Longontsteking die in een ziekenhuis (of andere instelling, bijv. verpleegtehuis) is
opgelopen
o Hier spreekt men van als de patiënt langer dan 72 uur in het ziekenhuis opgenomen is
en een longontsteking krijgt
o 5% van alle ziekenhuispatiënten loopt zo’n longontseking op
Symptomen (verschijnselen)
- Koorts: soms hoge koorts voorafgegaan door een koude rilling
De koorts wordt veroorzaakt door ontstekingsproducten. De koude rilling is een gevolg van
een snelle stijging van de lichaamstemperatuur
- Hoesten: komt van diep en gaat gepaard met pijn in de borst
o Ophoesten van groen of geel sputum
- Pijn in borststreek (verergerd bij diep ademhalen, springen en hoesten)
- Snelle en oppervlakkige ademhaling
- Kortademigheid
Daarnaast kunnen er ook de volgende symptomen voorkomen:
- Hemoptoë (ophoesten van bloed; wanden longblaasjes kunnen zwellen en kapot gaan en
bloed kan dus longen in)
- Hoofd- en keelpijn
- Spierpijn
- Onwel voelen
- Zweten
- Verminderde eetlust
- Vermoeidheid
- Cyanose (blauwe verkleuring van vingers, voeten en lippen)
Risicofactoren
Verzwakt afweersysteem, bijvoorbeeld dor:
o Diabetes
o Hartfalen
o COPD
o Gebruik van bepaalde geneesmiddleen (corticosteroïden/chemotherapie)
o Roken
o Zwaar drinken
o Ondervoeding
Casus ‘Pneunomie’
Petra Langen- van Ingeborg,
Vrouw, 30 jaar, Pneumonie
Acuut kortademig geworden na kampeerweekeinde met vrienden. Ziekenhuisopname nodig.
Variant: 1 acute zorg; Reactivatie in het ziekenhuis, start revalidatie fase
Variant: 2 revalidatie; Hartrevalidatie in centrum.
Variant: 3 postrevalidatie; Particuliere Praktijk, individuele aanpak
Variant: 4 Sportreactivatie; Sportgroepen
Korte beschrijving aandoening
Een pneunomie (ook wel ‘longontsteking’ genoemd) is een ontsteking van het longweefsel (acute
infectie van longparenchym; het weefsel waar de gaswisseling zich in afspeelt). Vaak zijn ook in de
buurt gelegen kleinere en grotere luchtpijptakken mee ontstoken. Het komt vaak voor dat de
ontsteking daar begint en het longweefsel vervolgens in het proces wordt meegenomen.
Infecties in het longparenchym kunnen worden veroorzaakt door bacteriën, virussen en schimmels.
Meestal is er sprake van een bacteriële verwekker. Bij de bacteriële verwekkers komen exogene en
endogene pathogenen voor:
- Exogene verwekkers: micro-organismen van buiten de patiënt die een infectie veroorzaken
o Voorbeelden zijn Mycoplasma, Chlamydia, L. pneumophilia en virussen
- Endogene verwekkers: vaak al in de mondkeelholte van de patiënt aanwezig zijn.
o Voorbeelden zijn S. pneumoniae en H.
influenza.
o Bij een verstoring van het evenwicht tussen de
aanwezige bacteriën en de afweer van de
gastheer kunnen infecties ontstaan
Pneumokokkenpneumonie
- Verwekker van deze longontsteking is S. pneumoniae
- Meestvoorkomende verwekker van een thuis verworven
pneumonie
Vormen longontsteking
Longontsteking kun je in grofweg twee soorten verdelen,
namelijk:
- Primaire pneumonie
o Ontstaat zonder zichtbare aanleiding
o Meestal wel sprake van algeheel verminderde weerstand
- Secundaire pneumonie
o Hierbij gaan primaire afwijkingen in de longen of luchtwegen vooraf aan de
longontsteking. Het weefsel is dan ontvankelijker voor een infectie met micro-
organismen en de longontsteking ontstaat dan in tweede instantie. Kan veroorzaakt
worden door:
Retentie (ophopen) van slijm in luchtwegen, zoals dat voorkomt bij mensen
die slecht doorademen of ophoesten (bijvoorbeeld: bedlegerigen,
operatiepatiënten, patiënten met neurologische stoornissen)
Aangetast luchtwegslijmvlies door virussen of door inwerking van chemische
of fysische irritantia
Obstructie (vernauwing/afsluiting) van luchtwegen door bijvoorbeeld
tumorgroei, een geaspireerd corpus alienum (vreemd voorwerp) of ten
gevolge van astma/COPD
Longembolie
Stuwing in longvaten (ten gevolge van een slecht werkend hart)
, Een andere onderscheid wordt gemaakt waar men de longontsteking oploopt:
- CAP (community acquired pneumonia)
o Longontsteking die buiten het ziekenhuis is opgelopen of gedurende eerste 72 uur na
ziekenhuisopname
o Vaak weten patiënten de oorzaak niet
o Meest voorkomende verwekker: S. pneumoniae
- HAP (hospital acquired pneumonia)
o Longontsteking die in een ziekenhuis (of andere instelling, bijv. verpleegtehuis) is
opgelopen
o Hier spreekt men van als de patiënt langer dan 72 uur in het ziekenhuis opgenomen is
en een longontsteking krijgt
o 5% van alle ziekenhuispatiënten loopt zo’n longontseking op
Symptomen (verschijnselen)
- Koorts: soms hoge koorts voorafgegaan door een koude rilling
De koorts wordt veroorzaakt door ontstekingsproducten. De koude rilling is een gevolg van
een snelle stijging van de lichaamstemperatuur
- Hoesten: komt van diep en gaat gepaard met pijn in de borst
o Ophoesten van groen of geel sputum
- Pijn in borststreek (verergerd bij diep ademhalen, springen en hoesten)
- Snelle en oppervlakkige ademhaling
- Kortademigheid
Daarnaast kunnen er ook de volgende symptomen voorkomen:
- Hemoptoë (ophoesten van bloed; wanden longblaasjes kunnen zwellen en kapot gaan en
bloed kan dus longen in)
- Hoofd- en keelpijn
- Spierpijn
- Onwel voelen
- Zweten
- Verminderde eetlust
- Vermoeidheid
- Cyanose (blauwe verkleuring van vingers, voeten en lippen)
Risicofactoren
Verzwakt afweersysteem, bijvoorbeeld dor:
o Diabetes
o Hartfalen
o COPD
o Gebruik van bepaalde geneesmiddleen (corticosteroïden/chemotherapie)
o Roken
o Zwaar drinken
o Ondervoeding
