Internationaal recht
Een geheel van regels die bij elkaar horen en samen een eigen soort vormen, vastgelegd in verdragen
en besluiten.
• Eigen rechtssysteem
• Organisaties (EU, VN)
• Staten: eigen bevolking, eigen grondgebied, politieke en wettelijke organisatie
Samenwerking tussen staten en met internationale organisaties.
Het is er ook voor burgers.
Verdragen
Verdragen/verbintenissen: belangrijkste rechtsbronnen voor internationaal recht.
• Bilateraal of multilateraal verdrag
Twee of meerdere staten
Vrijwillig
• Naleving van verdragen
Geen sanctiemiddelen voor het niet naleven
Gaat om eigen belang
• Verschil van inzicht
Regels over uitleg van verdragen om een verschil van inzicht te voorkomen
Internationaal en nationaal recht verhouding
• Goedkeuring verdragen
Staat in Nederlandse grondwet
- Na goedkeuring schrijven van een definitieve verdragstekst
- Daarna goedkeuring door Staten-Generaal
• Bekrachtiging verdragen = ratificatie
-> bekendmaking
Doorwerken in het internationaal recht
Internationale verdragen staan hoger in de rangorde dan nationale regels. Hiërarchie bepalen met:
• Incorporatiesysteem
Internationaal recht werkt rechtstreeks door in nationale rechtsorde.
Nederland, Frankrijk en België.
• Transformatiesysteem
Er is nationale wetgeving nodig om het internationale verdrag te laten doorwerken.
Wereldwijd het meest gehanteerd.
,Internationale geschillenbeslechting
Optreden tegen schending van de regels met:
• VN-Handvest
Vreedzame geschillenbeslechting, er is geen specifiek handhavingsorgaan.
Bijvoorbeeld door een arbitrageorgaan.
• Internationaal Gerechtshof
Permanente instelling voor geschillenbeslechting
Gerechtelijke organen voor specifieke geschillenbeslechting:
- hof
- arbitrage
- tribunaal
Bijvoorbeeld:
- Internationaal Gerechtshof
- Permanent Hof van Arbitrage
- Internationaal Zeerechttribunaal
- Joegoslavië-tribunaal
- Neurenberg-tribunaal
- Rwanda-tribunaal
De voorlopers van de Europese unie
• Winston Churchill
Een van de politici die pleitten voor een verenigd Europa (1946)
• De EGKS en het Schumanplan
EGKS: eerste Europese samenwerking van 6 landen
Het Schumanplan ging hieraan vooraf (1952).
• DE EEG, Euratom en het Verdrag van Rome,
25 maart 1957
• Het Fusieverdrag
8 april 1965: EGKS, EEG en Euratom samen in EG
• De Europese Akte
1986, 12 lidstaten: meer Europese eenwording
Naar de huidige Europese Unie
• Het Verdrag van Maastricht
1 november 1993: EU:
- Europese Gemeenschap (onder andere EGKS, EEG en Euratom)
- Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB)
- politiële en justitiële samenwerking ten aanzien van strafzaken (JBZ)
Ook begin invoering euro.
• De Verdragen van Amsterdam (1999), Nice (2003) en Lissabon (2009)
Europese integratie en eenwording: economisch en politiek
• Europese monetaire unie
De euro is betaalmiddel voor 19 lidstaten.
, De Europese commissie
Dagelijks bestuur EU: wetsvoorstellen
• 28 Eurocommissarissen
Van elke lidstaat 1, eigen specialiteit en verantwoordelijkheid, belang van de EU
• Wetgevende en controlerende taak
Vgl. de Tweede Kamer
• Subsidiariteitsbeginsel
EU mag geen besluiten nemen die beter op een lager niveau genomen kunnen worden.
• Wereldhandel
EU is belangrijke handelspartner
De Europese raad
De regeringsleiders van de 28 lidstaten
• Vaste voorzitter
Bereidt de bijeenkomsten voor, bruggenbouwer.
• Europese Top
Bijeenkomsten van de Europese Raad: prioriteiten stellen en politieke beleidslijnen.
De Raad van Ministers
Raad van de EU: de regeringen van de 28 lidstaten
Vergaderingen in wisselende samenstelling
• Tien verschillende raadsformaties
Elk met haar eigen beleidsexpertise
• Wetgevings- en begrotingstaak
Goedkeuring van wetsvoorstellen en begrotingen (driehoek Europese Commissie, Europees
Parlement, Raad van Ministers)
• Economisch beleid
• Drie hoofdtaken
- vaststellen van de Europese regelgeving
- vaststellen van de Europese begroting
- coördineren van politiek en economisch beleid tussen de EU-lidstaten
Een geheel van regels die bij elkaar horen en samen een eigen soort vormen, vastgelegd in verdragen
en besluiten.
• Eigen rechtssysteem
• Organisaties (EU, VN)
• Staten: eigen bevolking, eigen grondgebied, politieke en wettelijke organisatie
Samenwerking tussen staten en met internationale organisaties.
Het is er ook voor burgers.
Verdragen
Verdragen/verbintenissen: belangrijkste rechtsbronnen voor internationaal recht.
• Bilateraal of multilateraal verdrag
Twee of meerdere staten
Vrijwillig
• Naleving van verdragen
Geen sanctiemiddelen voor het niet naleven
Gaat om eigen belang
• Verschil van inzicht
Regels over uitleg van verdragen om een verschil van inzicht te voorkomen
Internationaal en nationaal recht verhouding
• Goedkeuring verdragen
Staat in Nederlandse grondwet
- Na goedkeuring schrijven van een definitieve verdragstekst
- Daarna goedkeuring door Staten-Generaal
• Bekrachtiging verdragen = ratificatie
-> bekendmaking
Doorwerken in het internationaal recht
Internationale verdragen staan hoger in de rangorde dan nationale regels. Hiërarchie bepalen met:
• Incorporatiesysteem
Internationaal recht werkt rechtstreeks door in nationale rechtsorde.
Nederland, Frankrijk en België.
• Transformatiesysteem
Er is nationale wetgeving nodig om het internationale verdrag te laten doorwerken.
Wereldwijd het meest gehanteerd.
,Internationale geschillenbeslechting
Optreden tegen schending van de regels met:
• VN-Handvest
Vreedzame geschillenbeslechting, er is geen specifiek handhavingsorgaan.
Bijvoorbeeld door een arbitrageorgaan.
• Internationaal Gerechtshof
Permanente instelling voor geschillenbeslechting
Gerechtelijke organen voor specifieke geschillenbeslechting:
- hof
- arbitrage
- tribunaal
Bijvoorbeeld:
- Internationaal Gerechtshof
- Permanent Hof van Arbitrage
- Internationaal Zeerechttribunaal
- Joegoslavië-tribunaal
- Neurenberg-tribunaal
- Rwanda-tribunaal
De voorlopers van de Europese unie
• Winston Churchill
Een van de politici die pleitten voor een verenigd Europa (1946)
• De EGKS en het Schumanplan
EGKS: eerste Europese samenwerking van 6 landen
Het Schumanplan ging hieraan vooraf (1952).
• DE EEG, Euratom en het Verdrag van Rome,
25 maart 1957
• Het Fusieverdrag
8 april 1965: EGKS, EEG en Euratom samen in EG
• De Europese Akte
1986, 12 lidstaten: meer Europese eenwording
Naar de huidige Europese Unie
• Het Verdrag van Maastricht
1 november 1993: EU:
- Europese Gemeenschap (onder andere EGKS, EEG en Euratom)
- Gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB)
- politiële en justitiële samenwerking ten aanzien van strafzaken (JBZ)
Ook begin invoering euro.
• De Verdragen van Amsterdam (1999), Nice (2003) en Lissabon (2009)
Europese integratie en eenwording: economisch en politiek
• Europese monetaire unie
De euro is betaalmiddel voor 19 lidstaten.
, De Europese commissie
Dagelijks bestuur EU: wetsvoorstellen
• 28 Eurocommissarissen
Van elke lidstaat 1, eigen specialiteit en verantwoordelijkheid, belang van de EU
• Wetgevende en controlerende taak
Vgl. de Tweede Kamer
• Subsidiariteitsbeginsel
EU mag geen besluiten nemen die beter op een lager niveau genomen kunnen worden.
• Wereldhandel
EU is belangrijke handelspartner
De Europese raad
De regeringsleiders van de 28 lidstaten
• Vaste voorzitter
Bereidt de bijeenkomsten voor, bruggenbouwer.
• Europese Top
Bijeenkomsten van de Europese Raad: prioriteiten stellen en politieke beleidslijnen.
De Raad van Ministers
Raad van de EU: de regeringen van de 28 lidstaten
Vergaderingen in wisselende samenstelling
• Tien verschillende raadsformaties
Elk met haar eigen beleidsexpertise
• Wetgevings- en begrotingstaak
Goedkeuring van wetsvoorstellen en begrotingen (driehoek Europese Commissie, Europees
Parlement, Raad van Ministers)
• Economisch beleid
• Drie hoofdtaken
- vaststellen van de Europese regelgeving
- vaststellen van de Europese begroting
- coördineren van politiek en economisch beleid tussen de EU-lidstaten
