Hoofdstuk 10 Uitscheiding
10.1 Het interne milieu
Temperatuurregeling:
Homestase: Verschijnsel dat allerlei factoren in het inwendige milieu met behulp van
feedbacksystemen op een bepaalde normwaarde gehouden worden.
Als de homeostase niet gehandhaafd kan worden, gaat het organisme dood.
Om de homeostase te handhaven moeten energie door stoffen worden aan
(zuurstof, water, voedingsstoffen) en afgevoerd (koolstofdioxide, water,
zouten, urine, warmte, uitwerpselen).
Ook handhaving andere interne milieus: O2 gehalte, bloedsuikerspiegel en
hormoonspiegels.
Intern milieu: Extern milieu: omgeving buiten
organisme
Bloed Ademhalingswegen + longblaasjes
Weefselvloeistof Urinewegen
Lymfe Verteringsstelsel
Regelkring: De regelkring houdt de norm b.v. de lichaamstemperatuur (37 graden),
het voorkomt grote afwijkingen. Bestaat uit: receptor en effector.
1. Receptor: temperatuurzintuigjes, meet de lichaamstemperatuur en geven dit
door aan het regelcentrum
2. Norm: De gewenste waarde in een regelkring (bijvoorbeeld de gewenste
temperatuur).
3. Regelcentrum: (Belangrijkste controle centrum in de hypothalamus)
Vergelijkt de waarde van de norm en stuurt de juiste effectoren aan bij een
afwijking van de norm, door middel van impulsen.
4. Effector: Kunnen afwijken in de regelkring corrigeren (zweetklieren,
doorbloeding van de huid, spierbewegingen bij rillen en klappertanden), dit
heet negatieve terugkoppeling.
Negatieve terugkoppeling: Verschijnsel dat een proces wordt beïnvloed door zijn
eigen resultaat. Als de invloed remmend is spreekt men van negatieve
terugkoppeling, als de invloed stimulerend is spreekt men van positieve
terugkoppeling.
, 2
Regelkring temperatuur:
Kerntemperatuur: de temperatuur binnen het lichaam, waar de vitale organen
liggen (hart, longen, lever, hersenen) varieert weinig en is 37 graden.
Registratie kerntemperatuur: in temperatuur zintuig in hypothalamus.
Schiltemperatuur: De temperatuur van het lichaam die niet tot de kern hoort (zoals
huid en de ledematen), is lager dan de kerntemperatuur.
Registratie schiltemperatuur: warmte en koude zintuig in de huid.
De warmteregulatie vindt plaats vanuit de hypothalamus gegevens worden
van de sensoren (in de huid) naar de effectoren (bloedvaten en zweetkliertjes)
doorgegeven via zenuwcellen van het autonome zenuwstelsel.
Homeostase lichaamstemperatuur:
Onderkoeling: enzymen werken trager en de vitale lichaamsfuncties raken
verstoord. (Wanneer kerntemperatuur te laag wordt)
Denaturatie: Afbreken enzymen, dit gebeurt als er een lange tijd een te hoge
temperatuur is.
Koorts:
Bij koorts is je thermostaat tijdelijk hoger
afgesteld en blijft de temperatuurregeling
doorgaan.
Koorts is meestal een reactie van je
lichaam op een infectie een hogere
lichaamstemperatuur stimuleert de productie
en afgifte van afweerstoffen (onder invloed
van een cytokine die wordt geproduceerd
door witte bloedcellen bij ontstekingen).