samenvatting leidraad hoofdstuk 6 leven op land

VI. Leven op land

 Lucht is minder viskeus en dicht dan water
 Lichaam moeten tegen de druk en trekking vn zwaartekracht kunnen
 Ademhaling veranderd dr de eigenschappen vn water en lucht
o Kieuwen kunnen niet werken in de lucht
o Kieuwen klappen toe zonder de steun vn water  opp beschikbaar vr gasuitwisseling wordt
gereduceerd
o Terrestrische dieren hebben een nood aan gasuitwisselingsorganen die niet gn inzakken in de lage
druk vn lucht  getijdestroom vn lucht in en uit longachtige zakken
 Warmte capaciteit en warmte geleiding zijn toegevoegde verschillen tussen water en lucht
o Terrestrische gebieden kunnen grote temperatuurverschillen hebben over een zeer korte periode
o Ook kleine Tetrapoda kunnen lichaamstemperaturen handhaven die aanzienlijk verschillen v/d
luchttemperaturen
o Veel meer mogelijkheden in regulatie vn lichaamstemperatuur


8.1. Steun en motoriek op land

 Vissen hebben geen last vn zwaartekracht, hun lichaam heeft ongeveer dezelfde dichtheid als water en zijn
ze “gewichtloos” in water
 Zwaartekracht drukt op land Tetrapoda en het skelet zal aangepast worden om deze druk te weerstaan
 Water en lucht vereisen verschillende vormen vn motoriek
 Bot
o Botten moeten rigide genoeg zijn om de zwaartekracht en krachten tijdens bewegen kunnen
weerstaan
o Interne structuur vn bot verander continue dr veranderende omstandigheden
o Amniota hebben beenderen georganiseerd in concentrische lagen rond bloedvaten
o Structuur been is niet uniform
 Buitenste lagen: dens, compact of laminair bot
 Binnenste lagen: lichter, sponsachtige bot
o Gewrichten vn botten bedekt dr kraakbeen, reduceert frictie tijdens het bewegen
o Gehele gewricht in een gewrichtscapsule gevuld met vloeistof
 Het axiaal systeem: vertebrae en ribben
o Steun
o Zygapophysis
 Grijpen in elkaar
 Weerstaan verdraaiing en buiging waardoor wervelkolom als een hangbrug fungeert om
gewicht v/d ingewanden op het land te dragen
o Verloren gegaan vn connectie tussen schedel en borstplaat met als gevolg dat tetrapoda een
flexibele nek hebben en deze dus onafhankelijk v/h hoofd kunnen bewegen
o Cervicale wervel laat de op en neer en zijwaartse bewegingen toe
o Trunk wervels dragen de ribben
 Mammalia 2 regios
 Thoracale wervels (dragen ribben)
 Lumbare wervels (ribben verloren)
o Sacrale wervels fuseren met bekkengordel
 Axiale spieren
o 2 nieuwe rollen in de tetrapoda
 Posturale steun vn lichaam
 Ventilatie v/d longen
o Mobiliteit in basale tetrapoda
 Laterale buigingen vn ruggengraad (ook gezien in amphibia en reptielen)