Samenvatting MVO hoofdstuk 1 tot en met 12

Samenvatting Maatschappelijk
Verantwoord Ondernemen
HOOFDSTUK 1
Ethiek = de wetenschap die zich bezighoudt met het structureel analyseren en evalueren van
de moraal.
Moraal = de samenhang tussen normen en waarden
Waarde = het uiteindelijke doel dat gerealiseerd wordt door het naleven van bepaalde
normen.
Norm = de manier waarop men een (of meerdere) waarden wil realiseren.
Normen onderverdelen in:
 Individuele & collecteve normen
 Religieuze & culturele normen
 Geschreven & ongeschreven normen

Ter realisering van normen en waarden kunnen deugden en belang een rol spelen.
Deugd = eigenschap die nodig is om een norm succesvol te kunnen naleven.
Belangen = zijn de materiële benodigdheden voor het naleven van een norm.

Ethisch handelen kunnen we structureel analyseren door de toepassing van een vergelijkende
methode: functonalisme.
Functionalisme = het vergelijken van verschillende oplossingen van eenzelfde
probleemstelling op basis van functonele gelijkwaardigheid.
Functonele vergelijking maak je in stappen:
1. Bepaal de morele vraagstelling
2. Breng de verschillende antwoorden (normen) in kaart
. Probeer de herkomst van dit antwoord te verklaren door het te herleiden naar een
achterliggend doel (waarden)

Ethisch handelen kunnen we structureel evalueren door een antwoord op morele vraagstelling te
verkiezen boven alle andere antwoorden. Hierin spelen eigen normen en waarden een belangrijke
rol.
Ethiek is nauw verwant aan andere wetenschappelijke invalshoeken:
1. Verdiepen ; wanneer je opvatngen ten aanzien van een vraagstuk binnen een invalshek
houdt.
2. Verbreden ; wanneer je vanuit verschillende invalshoeken naar een vraagstuk kijkt.
Invalshoek = benadering ten aanzien van een situate die hoort bij een bepaalde
wetenschappelijke discipline.
Opvatting = zienswijze binnen een invalshoek

- In het recht stellen we de vraag wat legaal is.
- In de theologie stellen we de vraag wat de inhoud is van religie.
- In de psychologie streven we ernaar gedrag te begrijpen en te verklaren.
- In de sociologie streven we ernaar sociale verbanden te begrijpen en te verklaren.
- In de economische wetenschappen streven we ernaar om te verklaren (soms ook
voorspellen) hoe de economie werkt. Economische wetenschappen onderverdeeld in: micro,
macro & bedrijfseconomie.
- Soms noemt met het kruispunt van economie en ehtek BEDRIJFSETHIEK. Hierbij worden
ethische kwestes in de context van het bedrijfsleven bestudeerd.

, HOOFDSTUK 2
Verantwoordelijkheid = de uitng die een persoon geef aan de moraal wanneer deze in
confict raakt met de moraal van een ander, of tegenstrijdig is met diens eigen moraal.
Factoren die iemands verantwoordelijkheidsgevoel beïnvloeden zijn onder te verdelen in:
 Factoren die de manier waarop een persoon/bedrijf verantwoordelijkheid kan
nemen beïnvloeden.
 Factoren die de vraag ten aanzien van wie en in welke situate een persoon of bedrijf
zich verantwoordelijk voelt beïnvloeden.
Factoren die van invloed zijn op de manier waarop een persoon verantwoordelijkheid kan nemen zijn
 vrijheid kennis & geweten.

Vrijheid
Fysieke vrijheid = de mate waarin een individu lichamelijk in staat is uitng te geven aan zijn
verantwoordelijkheidsgevoel.
Wilsvrijheid = de manier waarop een persoon/bedrijf vrij van geest is om uitng te geven aan
zijn verantwoordelijkheidsgevoel. Onder te verdelen in:
 Negatieve vrijheid ; iemand kan ongehinderd doen en laten wat hij wil.
 Positieve vrijheid ; iemand heef de mogelijkheid zelfstandig richtng te geven aan
zijn leven.
Negateve en positeve vrijheid zijn 2 uitersten. Doorslaan in >>n richtng leidt tot minder
succesvolle samenlevingen.
Zoektocht naar goede balans is onderhevig aan verschillende politeke partjen.

Kennis
Kennis = het beschikken over – of het verondersteld beschikken over de relevante feiten die
nodig zijn om uitng te kunnen geven aan verantwoordelijkheidsgevoel. Kennis wordt soms,
afankelijk van je rol of situate, verondersteld aanwezig te zijn.

Geweten
Geweten = het hebben van ethisch besef. Geweten is verondersteld in mindere mate
aanwezig te zijn bij kinderen en in sommige gevallen, bij mensen met een geestelijke stoornis.

Factoren die van invloed zijn op de vraag ten aanzien van wie en in welke situate een
persoon/bedrijf zich verantwoordelijk voelt.
 Invloed ; mate waarin iemands handelen of de aanwezigheid daarvan een situate kan
veranderen.
 Causaliteit ; het verband tussen een handeling of de afwezigheid daarvan en het gevolg dat
dit teweeg brengt.
 Impact ; de ernst van de gevolgen van een handeling of de afwezigheid daarvan voor de
ander.
Relatie ; de persoonlijke en functonele rol van degene die wel of geen handeling verricht ten aanzien
van de anders.